Turistik Çekim Gücünü Etkileyen Faktörler

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-21-2012

İNANÇ TURİZMİ

İnsanlık tarihinin üç büyük dini olan Müslümanlık, Hıristiyanlık ve Musevilik, dünyanın en büyük uygarlıklarını barındıran Anadolu topraklarında olgunlaşmış ve etkileri tüm dünyaya yayılmıştır

Üç büyük dinin günümüze kadar ulaşan eşsiz eserleriyle büyük bir potansiyel oluşturan inanç Turizmi, ülkenin diğer tarihi kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleriyle birleştirilerek Türkiye’nin inanç turizmi, ülkenin diğer tarihi kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleriyle birleştirilerek Türkiye’nin tanıtımını amaçlamaktadır

Türkiye’de, Turizm Bakanlığı inanç turizmi potansiyeline sahip ülkelerden biri olarak bu konuya gerekli önemi göstermektedir

Türk halkının Anadolu toprakları üzerinde uzun yıllardan bu yana sürdürdüğü yaşam biçimi ve ilgili dönemin özelliklerini yansıtan dini inançları, gelenek ve görenekleri, mimari ve sanat eserleri günümüz turizmine önemli birer kaynak oluşturmaktadır

Ülkemizde 0,25’lik bir paya sahip olan inanç turizminin çekim merkezleri şunlardır;

Antakya

Hıristiyanlığın en önemli merkezlerindendir

Hıristiyanlık, bu ismi ilk defa burada almıştır

Havarilerin tüm tanıtım seyahatlerinin rotaları burada hazırlanmıştır

St

Pierre’nin Antakya’ya geldiğinde ilk konuşmasını yaptığı St

Pierre Kilisesi ve Manastırı kentten 2 km

uzaklıkta Reyhanlı yolu üzerindedir

Reyhanlı ilçesinde bulunan “Kızlar Sarayı”nın 5

Yüzyılda yapıldığı sanılır

İlk Hıristiyanlık döneminde Kuzey Suriye’nin en önemli dinsel merkezi olup kilise, manastır ve bunlarla ilgili yapılardan oluşmaktadır

Yöreye “Rahibeler Manastırı”da denilmektedir

St

Barlohom adına yapılmış kilise iki nefli ve haç biçimi planlıdır

Tarsus

St

Paulus’un doğum yeri olması nedeniyle Tarsus, Hristiyanlık’ın önemli kentlerinden biridir

St

Paulus’un öğrncilerinden olan Aya Thekla’nın İkenion (Konya) ve Pisidya Antiokhesiası’nda (Yalvaç) sürdürdüğü Hristiyanlığı yayma çabaları, yörenin diğer önemli dinsel merkezi olan Silifke’nin eski kent tanrıçası Athena’nın yerini almıştır

1

Yüzyılda azizenin sığındığı yer altı mağparasının üzerine yapılan Thekla Bazilikası plan bakımından Suriye kiliseleriyle benzeşmektedir

Bazilikanın yaklaşık 150 m

Kuzeyindeki kubbeli kilise, orta sofanın doğu bölümü üstündeki kubbesiyle dikkat çekmekte ve aynı zamanda bazilikanın kubbe ile birleştiğini göstermektedir

Kilise ayrıca, sonraki yıllarda İstanbul’daki Ayasofya’da doruk noktasına ulaşan; kubbenin orta sofanın tam merkezine konularak diğer bölümlerin bu merkeze göre düzenlenmesi tekniğinin ilk aşamasını göstermesi bakımından büyük bir öneme sahip bulunmaktadır

Yöredeki diğer Hıristiyanlık merkezlerinden biri de Alahan Manastırı yapılar topluluğudur

Kayalara oyulmuş kesiş manastırları buranın başlangıçta bir inziva merkezi olduğunu göstermektedir

Mağaraların yakınında ise ilginç süslemeleri ile dikkat çeken büyük bir bazilika bulunmaktadır

Bazilikanın kapı süslemelerindeki kabartmalarda Cebrail ve Mikail oldukları kabul edilen iki meleğin bir takım simgesel yaratıkları ezdikleri görülür

Bunların Anadolu’nun çok tanrılı inançlarındaki kutsal varlıkların simgeleri olabileceği ileri sürülmektedir

Efes

Dünyanın ilk yedi kilisesinin ilki olan ve Hıristiyanlığın yayılışının odak noktası olarak görülen Efes, Meryem Ana’nın son günlerini geçirdiği ve öldüğü yer olarak kabul edilmektedir

Nitekim İsa’nın 12 havarisinden biri olan ST

Jean, İsa’nın ölümünden sonra Meryem’i de yanına alarak Batı Anadolu’ya gelmiş (M

S 42-48) ve dönemin en büyük kentlerinden olan Efes’e yerleşmiştir

Meryem’in Efes’te yaşadığı sanılan ev, Hıristiyanlığın kutsal merkezlerinden biri olup, ziyaret yeri olarak önemini günümüzde de sürdürmektedir

M

S 53-56 tarihlerinde St

Paul de kente gelmiş ve kaldığı süre içerisinde yörede Hıristiyanlığın yayılması için çalışmalar yapmıştır

Bu çalışmalar sonucu ise Efesos (Selçuk), Symrna (İzmir), Pergamon (Bergama), Sardes (Sart), Philedephia (Alaşehir), Laodikeio (Denizli) ve Tyateiro’da (Akhisar) Hıristiyanlığın ilk yedi kilisesi oluşmuştur

Ayrıca M

S

435’te Hıristiyanlığın III

Konsülü Efes Meryem Ana Bazilikası’nda toplanmış ve İsa ile Meryem’in tanrısal nitelikleri tartışılmıştır

İznik

Hıristiyanlık tarihine yön veren iki önemli konsül M

S

325 ve 381 tarihlerinde İznik’te toplanmıştır

M

S

325 tarihinde Roma imparatoru Konstantinus tarafından Hıristiyanlar arasındaki ayrılıkları gidermek için toplanan İznik Konsülü Roma İmparatorluğunun resmen Hıristiyanlaşması açısından ilk önemli adım olmuştur

M

S

381 yılında ikinci kez toplanan İznik Konsülü ile de Ortodoksluk Doğu Roma’nın resmi dini olarak kabul edilmiştir

İstanbul

Dünyanın dört büyük Ortodoks merkezlerinden biri olan İstanbul’da V

Konsül toplantısı yapılmıştır

Ayrıca tüm devirlerin en görkemli yapıtı olan Ayasofya da bu kentte bulunmaktadır

Kapadokya

Erken Hıristiyanların kayaları oyarak yaşadıkları yer altı kentlerinin, kilise ve manastırlarının bulunduğu Kapadokya bölgesi, bugün aynı zamanda ilginç yeryüzü şekilleri ve peribacaları ile de tanınmaktadır

Demre

M

S 4

Yüzyılda yaşayan ve Hümanist fikirleriyle tanınan ünlü Noel Baba’nın (St

Nicholas) yaşadığı ve piskopos olduğu yerdir

Her yıl Aralık ayında düzenlenen Noel Baba Törenleri; noel tatillerini bu antik Likya şehrinin sıcak kumsallarında geçiren çok sayıda turisti bir araya getirmektedir

Antalya

İncil’de adı geçen ve Aziz Paul’ün ziyaret ettiği yerler arasındadır

Ayrıca eşsiz güzellikteki doğası, modern otelleri, spor etkinlikleri, yat limanları ve çok sayıda kamping alanları ile ülkenin en önemli turizm merkezidir

Yalvaç

Hıristiyanlığın yayılmasında önemli bir rol oynamıştır

Aziz Paul’ün ziyaret ettiği yerler arasındadır

Şanlıurfa

Tarihi 9000 yıl öncesine dayanan Şanlıurfa; Müslümanlığın, Museviliğin ve Hıristiyanlığın genetik olarak büyükbabası olan Hz

İbrahim’in doğduğu, Hz

Eyyüb’ün yaşadığı ve Hz

İsa’nın kutsadığı ülkenin önemli inanç merkezidir

Harran

Kutsal kitaplarda adı geçen Harran, İnanç Turizmi’nin Türkiye’deki odak noktalarından biridir

Kutsal kitaplarda yazılanlarsa göre İbrahim Peygamber, Şanlıurfa’dan güneye doğru göç ederken Harran’da konaklamıştır

İbrahim peygamberin babası Terah burada ölmüştür

Ayrıca Hz

Musa, Hz İsa ve Hz

Muhammed’i oluşturacak olan genetik ürünlerin temelleri de Harran’da atılmıştır

Ağrı Dağı

Tufandan sonra Nuh’un gemisinin Ağrı Dağı eteklerinde karaya oturduğuna dair kutsal kitaplarda bilgiler bulunmaktadır

Trabzon

Ortodoks dünyasının kutsal dağ manastırları Trabzon çevresinde bulunmaktadır

Sumela (Meryem Ana) Manastırı, KONAGİO Thaoskepostas (Kızlar Manastırı), Kaymaklı Manastırı, Vazelen Manastırı ve Gregorius Peristere (Kustul) Manastırı bunlardan bazılarıdır

Konya

İncil’de ismi geçen önemli bir dinsel merkezdir

St

Paulin’in MS 47-50 ve 53 yıllarında ziyaret ettiği ileri sürülen şehir 2

Yüzyıldan itibaren önemli bir din merkezi olarak ilan edilmiştir

Kent Roma İmparatorluğunun kuruluşundan sonra da önemini korumuştur

10-21-2012	#10
Prof. Dr. Sinsi	Turistik Çekim Gücünü Etkileyen Faktörler İNANÇ TURİZMİ İnsanlık tarihinin üç büyük dini olan Müslümanlık, Hıristiyanlık ve Musevilik, dünyanın en büyük uygarlıklarını barındıran Anadolu topraklarında olgunlaşmış ve etkileri tüm dünyaya yayılmıştır Üç büyük dinin günümüze kadar ulaşan eşsiz eserleriyle büyük bir potansiyel oluşturan inanç Turizmi, ülkenin diğer tarihi kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleriyle birleştirilerek Türkiye’nin inanç turizmi, ülkenin diğer tarihi kültürel zenginlikleri, doğal güzellikleriyle birleştirilerek Türkiye’nin tanıtımını amaçlamaktadır Türkiye’de, Turizm Bakanlığı inanç turizmi potansiyeline sahip ülkelerden biri olarak bu konuya gerekli önemi göstermektedir Türk halkının Anadolu toprakları üzerinde uzun yıllardan bu yana sürdürdüğü yaşam biçimi ve ilgili dönemin özelliklerini yansıtan dini inançları, gelenek ve görenekleri, mimari ve sanat eserleri günümüz turizmine önemli birer kaynak oluşturmaktadır Ülkemizde 0,25’lik bir paya sahip olan inanç turizminin çekim merkezleri şunlardır; Antakya Hıristiyanlığın en önemli merkezlerindendir Hıristiyanlık, bu ismi ilk defa burada almıştır Havarilerin tüm tanıtım seyahatlerinin rotaları burada hazırlanmıştır St Pierre’nin Antakya’ya geldiğinde ilk konuşmasını yaptığı St Pierre Kilisesi ve Manastırı kentten 2 km uzaklıkta Reyhanlı yolu üzerindedir Reyhanlı ilçesinde bulunan “Kızlar Sarayı”nın 5 Yüzyılda yapıldığı sanılır İlk Hıristiyanlık döneminde Kuzey Suriye’nin en önemli dinsel merkezi olup kilise, manastır ve bunlarla ilgili yapılardan oluşmaktadır Yöreye “Rahibeler Manastırı”da denilmektedir St Barlohom adına yapılmış kilise iki nefli ve haç biçimi planlıdır Tarsus St Paulus’un doğum yeri olması nedeniyle Tarsus, Hristiyanlık’ın önemli kentlerinden biridir St Paulus’un öğrncilerinden olan Aya Thekla’nın İkenion (Konya) ve Pisidya Antiokhesiası’nda (Yalvaç) sürdürdüğü Hristiyanlığı yayma çabaları, yörenin diğer önemli dinsel merkezi olan Silifke’nin eski kent tanrıçası Athena’nın yerini almıştır 1 Yüzyılda azizenin sığındığı yer altı mağparasının üzerine yapılan Thekla Bazilikası plan bakımından Suriye kiliseleriyle benzeşmektedir Bazilikanın yaklaşık 150 m Kuzeyindeki kubbeli kilise, orta sofanın doğu bölümü üstündeki kubbesiyle dikkat çekmekte ve aynı zamanda bazilikanın kubbe ile birleştiğini göstermektedir Kilise ayrıca, sonraki yıllarda İstanbul’daki Ayasofya’da doruk noktasına ulaşan; kubbenin orta sofanın tam merkezine konularak diğer bölümlerin bu merkeze göre düzenlenmesi tekniğinin ilk aşamasını göstermesi bakımından büyük bir öneme sahip bulunmaktadır Yöredeki diğer Hıristiyanlık merkezlerinden biri de Alahan Manastırı yapılar topluluğudur Kayalara oyulmuş kesiş manastırları buranın başlangıçta bir inziva merkezi olduğunu göstermektedir Mağaraların yakınında ise ilginç süslemeleri ile dikkat çeken büyük bir bazilika bulunmaktadır Bazilikanın kapı süslemelerindeki kabartmalarda Cebrail ve Mikail oldukları kabul edilen iki meleğin bir takım simgesel yaratıkları ezdikleri görülür Bunların Anadolu’nun çok tanrılı inançlarındaki kutsal varlıkların simgeleri olabileceği ileri sürülmektedir Efes Dünyanın ilk yedi kilisesinin ilki olan ve Hıristiyanlığın yayılışının odak noktası olarak görülen Efes, Meryem Ana’nın son günlerini geçirdiği ve öldüğü yer olarak kabul edilmektedir Nitekim İsa’nın 12 havarisinden biri olan ST Jean, İsa’nın ölümünden sonra Meryem’i de yanına alarak Batı Anadolu’ya gelmiş (MS 42-48) ve dönemin en büyük kentlerinden olan Efes’e yerleşmiştir Meryem’in Efes’te yaşadığı sanılan ev, Hıristiyanlığın kutsal merkezlerinden biri olup, ziyaret yeri olarak önemini günümüzde de sürdürmektedir MS 53-56 tarihlerinde St Paul de kente gelmiş ve kaldığı süre içerisinde yörede Hıristiyanlığın yayılması için çalışmalar yapmıştır Bu çalışmalar sonucu ise Efesos (Selçuk), Symrna (İzmir), Pergamon (Bergama), Sardes (Sart), Philedephia (Alaşehir), Laodikeio (Denizli) ve Tyateiro’da (Akhisar) Hıristiyanlığın ilk yedi kilisesi oluşmuştur Ayrıca MS 435’te Hıristiyanlığın III Konsülü Efes Meryem Ana Bazilikası’nda toplanmış ve İsa ile Meryem’in tanrısal nitelikleri tartışılmıştır İznik Hıristiyanlık tarihine yön veren iki önemli konsül MS 325 ve 381 tarihlerinde İznik’te toplanmıştır MS 325 tarihinde Roma imparatoru Konstantinus tarafından Hıristiyanlar arasındaki ayrılıkları gidermek için toplanan İznik Konsülü Roma İmparatorluğunun resmen Hıristiyanlaşması açısından ilk önemli adım olmuştur MS 381 yılında ikinci kez toplanan İznik Konsülü ile de Ortodoksluk Doğu Roma’nın resmi dini olarak kabul edilmiştir İstanbul Dünyanın dört büyük Ortodoks merkezlerinden biri olan İstanbul’da V Konsül toplantısı yapılmıştır Ayrıca tüm devirlerin en görkemli yapıtı olan Ayasofya da bu kentte bulunmaktadır Kapadokya Erken Hıristiyanların kayaları oyarak yaşadıkları yer altı kentlerinin, kilise ve manastırlarının bulunduğu Kapadokya bölgesi, bugün aynı zamanda ilginç yeryüzü şekilleri ve peribacaları ile de tanınmaktadır Demre MS 4 Yüzyılda yaşayan ve Hümanist fikirleriyle tanınan ünlü Noel Baba’nın (St Nicholas) yaşadığı ve piskopos olduğu yerdir Her yıl Aralık ayında düzenlenen Noel Baba Törenleri; noel tatillerini bu antik Likya şehrinin sıcak kumsallarında geçiren çok sayıda turisti bir araya getirmektedir Antalya İncil’de adı geçen ve Aziz Paul’ün ziyaret ettiği yerler arasındadır Ayrıca eşsiz güzellikteki doğası, modern otelleri, spor etkinlikleri, yat limanları ve çok sayıda kamping alanları ile ülkenin en önemli turizm merkezidir Yalvaç Hıristiyanlığın yayılmasında önemli bir rol oynamıştır Aziz Paul’ün ziyaret ettiği yerler arasındadır Şanlıurfa Tarihi 9000 yıl öncesine dayanan Şanlıurfa; Müslümanlığın, Museviliğin ve Hıristiyanlığın genetik olarak büyükbabası olan Hz İbrahim’in doğduğu, Hz Eyyüb’ün yaşadığı ve Hz İsa’nın kutsadığı ülkenin önemli inanç merkezidir Harran Kutsal kitaplarda adı geçen Harran, İnanç Turizmi’nin Türkiye’deki odak noktalarından biridir Kutsal kitaplarda yazılanlarsa göre İbrahim Peygamber, Şanlıurfa’dan güneye doğru göç ederken Harran’da konaklamıştır İbrahim peygamberin babası Terah burada ölmüştür Ayrıca Hz Musa, Hz İsa ve Hz Muhammed’i oluşturacak olan genetik ürünlerin temelleri de Harran’da atılmıştır Ağrı Dağı Tufandan sonra Nuh’un gemisinin Ağrı Dağı eteklerinde karaya oturduğuna dair kutsal kitaplarda bilgiler bulunmaktadır Trabzon Ortodoks dünyasının kutsal dağ manastırları Trabzon çevresinde bulunmaktadır Sumela (Meryem Ana) Manastırı, KONAGİO Thaoskepostas (Kızlar Manastırı), Kaymaklı Manastırı, Vazelen Manastırı ve Gregorius Peristere (Kustul) Manastırı bunlardan bazılarıdır Konya İncil’de ismi geçen önemli bir dinsel merkezdir St Paulin’in MS 47-50 ve 53 yıllarında ziyaret ettiği ileri sürülen şehir 2 Yüzyıldan itibaren önemli bir din merkezi olarak ilan edilmiştir Kent Roma İmparatorluğunun kuruluşundan sonra da önemini korumuştur