Besin Reddi Ve Besin Alerjileri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

Besin Reddi ve Besin Alerjileri

Erişkin Amerikalıların yaklaşık yüzde 40'ı kendilerinde bir be-sin alerjisi olduğu kanısında

Oysa bu oran çok daha düşük, sadece yüzde 1 dolayında

Öyleyse sindirim rahatsızlıklarına ne yol açıyor? Birçok şey

Besin alerjilerinden farklı olarak vü-cudun besini reddetmesi, tıp diliyle besin entoleransı, bağı-şıklık sisteminin dışında gerçekleşir

Ama bunlar gerçek aler-jiler kadar sıkıntı yaratarak ishal, kusma ve deri döküntüleri gibi belirtilere yol açabilir

Aslında hekime danışmadan ya da bazı testler yapılmadan besin alerjisi ile besin reddi arasında farkı söylemek hemen hemen olanaksızdır

Besin reddine yol açan en yaygın nedenlerden bazıları şunlardır:

Laktaz yetersizliği

Bazı kişilerin midesi sütü kaldıramaz

Bunun nedeni sütte bulunan laktoz adlı maddedir

Erişkinle-rin yaklaşık yüzde 10'u bu maddeyi sindiremez

Laktozu sin-dirmek için laktaz denen bir enzim gereklidir

Yeterli laktaz üretemiyorsanız, süt ürünlerindeki laktoz sindirim yolunuzda emilmeden kalır

Sonunda bu maddeyi bağırsaklarınızda ya-şayan bakteriler kullanır

Ortaya çıkan süreç gaz, şişkinlik ya da ishal gibi rahatsızlıklara neden olur

Bazı ırklarda laktaz yetersizliği daha yaygındır

Örneğin Asyalılarda bu yetersizlik değişen derecelerde toplam yüzde 90 düzeyine ulaşırken, Amerikan Yerlilerinde ve Siyahlarda yüzde 75 dolayındadır

Besin katkıları

Eskiden ekmekte un ve mayadan başka bir şey bulunmazdı

Günümüzde ise marketlerde satılan ba-zı ekmeklerin etiketlerini okumak için neredeyse kimya dok-torası yapmak gerekiyor

Bazı ekmek çeşitlerine kıvam artırı-cılar, renklendiriciler, yapay aramalar, koruyucular ve uzay çağının çeşit çeşit nimetleri dolduruluyor

Bu katkılar bazı ki-şilere uygun gelebilir

Ama sorunlara da yol açabilen katkı maddeleri de vardır

İşte size birkaç örnek:

Monosodyum glütamat (MSG)

Tat ve koku verici bir mad-de

Fazla miktarda alındığı zaman baş ağrısından bulantı ve göğüste sıkışmaya kadar çok çeşitli sorunlara yol aça-bilir

Nitratlar ve nitritler

Salam, sosis gibi işlenmiş et ürünlerin-de sık kullanılan koruyucular

Baş ağrısına ve kurdeşen dökmeye neden olabilirler

Sülfitler

Bira, şarap, kurabiye ve krakerlere yaygın biçim-de katılan koruyucular

Salata barlarında sebzelerin taze-liğini korumak için kullanılması birçok kişide rahatsızlıkla-ra yol açınca, ABD Gıda ve İlaç İdaresi bu uygulamaya ya-sak getirmiştir

Belirtiler arasında kurdeşen, kramp, ishal ve baş ağrısı sayılabilir

Astımlı bazı kişilerde sülfitlerin yenmesi atakları tetikleyebilir

BHA ve BHT

Tahıl gevreklerinin ve diğer tahıl ürünlerinin tazeliğini korumak için kullanılan maddeler

Ender olarak deri tepkilerine yol açarlar

Aspartam

Düşük kalorili bir tatlandırıcı

Ender durumlar-da kurdeşen dökmeye ya da el ve ayaklarda şişmeye ne-den olur

Sodyum benzoat

Paraben adı altında toplanan besin ko-ruyucularının en yaygın olanı

Bu gruptaki maddeler deri döküntülerine yol açabilir

Gıda boyaları

Yaygın biçimde kuşku konusu olan madde-ler

Besin tepkilerine yol açtıkları pek az kanıtlanabilmiştir

Doğal maddeler

Birçok besin bir katkı içermemekle bir-likte sorun yaratır

Bazı besinlerde histaminler, yani alerjik tepki sırasında mast hücrelerinin saldığı kimyasal maddeler bulunur

Yüksek düzeyde histamin içeren besinleri yerseniz, mide krampları ve kusma gibi alerjiyi taklit eden belirtiler geli-şebilir

Şarap, İsviçre peyniri, lahana turşusu gibi mayalanmış

besinler fazla miktarda histamin içerir

Füme etlerde, konser-ve balıklarda da histamin bulunur

Orkinos ve uskumru bol histaminli yiyeceklerdendir

Sorunun kaynağı yalnızca histamin değildir

Kafeinden ka-kaoya kadar tüketilen çeşitli maddeler sindirim rahatsızlıkları-na yol açabilir

Bu uzun listenin ön sıralarında yer alanlar ara-sında çikolata, kola, kahve, çay, bira, sirke, bira mayası, muz, turunçgiller ve avokado sayılabilir

10-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Besin Reddi Ve Besin Alerjileri Besin Reddi ve Besin Alerjileri Erişkin Amerikalıların yaklaşık yüzde 40'ı kendilerinde bir be-sin alerjisi olduğu kanısında Oysa bu oran çok daha düşük, sadece yüzde 1 dolayında Öyleyse sindirim rahatsızlıklarına ne yol açıyor? Birçok şey Besin alerjilerinden farklı olarak vü-cudun besini reddetmesi, tıp diliyle besin entoleransı, bağı-şıklık sisteminin dışında gerçekleşir Ama bunlar gerçek aler-jiler kadar sıkıntı yaratarak ishal, kusma ve deri döküntüleri gibi belirtilere yol açabilir Aslında hekime danışmadan ya da bazı testler yapılmadan besin alerjisi ile besin reddi arasında farkı söylemek hemen hemen olanaksızdır Besin reddine yol açan en yaygın nedenlerden bazıları şunlardır: Laktaz yetersizliği Bazı kişilerin midesi sütü kaldıramaz Bunun nedeni sütte bulunan laktoz adlı maddedir Erişkinle-rin yaklaşık yüzde 10'u bu maddeyi sindiremez Laktozu sin-dirmek için laktaz denen bir enzim gereklidir Yeterli laktaz üretemiyorsanız, süt ürünlerindeki laktoz sindirim yolunuzda emilmeden kalır Sonunda bu maddeyi bağırsaklarınızda ya-şayan bakteriler kullanır Ortaya çıkan süreç gaz, şişkinlik ya da ishal gibi rahatsızlıklara neden olur Bazı ırklarda laktaz yetersizliği daha yaygındır Örneğin Asyalılarda bu yetersizlik değişen derecelerde toplam yüzde 90 düzeyine ulaşırken, Amerikan Yerlilerinde ve Siyahlarda yüzde 75 dolayındadır Besin katkıları Eskiden ekmekte un ve mayadan başka bir şey bulunmazdı Günümüzde ise marketlerde satılan ba-zı ekmeklerin etiketlerini okumak için neredeyse kimya dok-torası yapmak gerekiyor Bazı ekmek çeşitlerine kıvam artırı-cılar, renklendiriciler, yapay aramalar, koruyucular ve uzay çağının çeşit çeşit nimetleri dolduruluyor Bu katkılar bazı ki-şilere uygun gelebilir Ama sorunlara da yol açabilen katkı maddeleri de vardır İşte size birkaç örnek: Monosodyum glütamat (MSG) Tat ve koku verici bir mad-de Fazla miktarda alındığı zaman baş ağrısından bulantı ve göğüste sıkışmaya kadar çok çeşitli sorunlara yol aça-bilir Nitratlar ve nitritler Salam, sosis gibi işlenmiş et ürünlerin-de sık kullanılan koruyucular Baş ağrısına ve kurdeşen dökmeye neden olabilirler Sülfitler Bira, şarap, kurabiye ve krakerlere yaygın biçim-de katılan koruyucular Salata barlarında sebzelerin taze-liğini korumak için kullanılması birçok kişide rahatsızlıkla-ra yol açınca, ABD Gıda ve İlaç İdaresi bu uygulamaya ya-sak getirmiştir Belirtiler arasında kurdeşen, kramp, ishal ve baş ağrısı sayılabilir Astımlı bazı kişilerde sülfitlerin yenmesi atakları tetikleyebilir BHA ve BHT Tahıl gevreklerinin ve diğer tahıl ürünlerinin tazeliğini korumak için kullanılan maddeler Ender olarak deri tepkilerine yol açarlar Aspartam Düşük kalorili bir tatlandırıcı Ender durumlar-da kurdeşen dökmeye ya da el ve ayaklarda şişmeye ne-den olur Sodyum benzoat Paraben adı altında toplanan besin ko-ruyucularının en yaygın olanı Bu gruptaki maddeler deri döküntülerine yol açabilir Gıda boyaları Yaygın biçimde kuşku konusu olan madde-ler Besin tepkilerine yol açtıkları pek az kanıtlanabilmiştir Doğal maddeler Birçok besin bir katkı içermemekle bir-likte sorun yaratır Bazı besinlerde histaminler, yani alerjik tepki sırasında mast hücrelerinin saldığı kimyasal maddeler bulunur Yüksek düzeyde histamin içeren besinleri yerseniz, mide krampları ve kusma gibi alerjiyi taklit eden belirtiler geli-şebilir Şarap, İsviçre peyniri, lahana turşusu gibi mayalanmış besinler fazla miktarda histamin içerir Füme etlerde, konser-ve balıklarda da histamin bulunur Orkinos ve uskumru bol histaminli yiyeceklerdendir Sorunun kaynağı yalnızca histamin değildir Kafeinden ka-kaoya kadar tüketilen çeşitli maddeler sindirim rahatsızlıkları-na yol açabilir Bu uzun listenin ön sıralarında yer alanlar ara-sında çikolata, kola, kahve, çay, bira, sirke, bira mayası, muz, turunçgiller ve avokado sayılabilir