10-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Doğum Kontrol Yöntemleri Ve Doğum Kontrol Hapı
Doğum Kontrol Yöntemleri ve Doğum Kontrol Hapı
Gebelik önleyici haplar 2001 yılında 40 yaşını kutladı 40 yaşında bir kadının ne istediğini çok iyi bilmesi gi-bi, bizde en sevilen yöntem olan bu korunma aracı da bu-gün 1 Haziran 1961'de piyasaya sürüldüğü zamankinden daha fazlasını sunuyor Günümüzde hapa güvenen kadın-lar yalnız güvenli bir korunmadan değil, aynı zamanda bu-nun olumlu ek etkilerinden de yararlanıyor
Ahlaka aykırı bir öykü
Haplar Avrupa piyasasına sürüleli çok oldu ama bunların gelişmesi de durmadı Ve baştan beri haplar kesinlikle ka-dınların kurtuluşu olarak kabul görmedi, tam tersine ahla-ki, politik ve dinsel açıdan dirençlerle karşılaştı, aslında bu tepkilerden bazıları günümüze kadar da uzandı
20 yüzyıl başında en iddialı bilim adamları yeni bir araştırma alanı olan hormon araştırmasına yoğunlaşmışlar-dı, çok geçmeden de bu alanda elde edilen en son bilgile-ri doğum kontrolünde kullanma fikrine vardılar Ama ge-beliği hormonla önlemenin pratikte uygulanabilmesi an-cak 20 yıl sonra, Amerikalı kimyacı Russel Marker'in yam köklerini (tropikal bölgelerde yetişen, patates benzeri bir yumru - ç n ) steroit hormonları bakımından zengin bir kaynak olarak keşfetmesiyle olanaklı hale geldi
Elde edilen bilimsel bulgulara sonunda pratikte kulla-nılma yolunu açan kişi bir kadındır Hemşire ve kadın hak-ları savunucusu olan Margret Sanger, üreme biyolojisi uz-manı Gregory Pincus'un dikkatini hormonla korunma ko-nusuna çeker Onun girişimi ve bağışlarla sağladığı finans-man sayesinde, bilim adamı, en etkili hormon kombinas-yonunu araştırmaya başlar İlk hap 1957'de Enovid adıyla Amerikan piyasasına sürülür Ama hormonlu korunma aracı olarak değil, başta yalnızca âdet şikâyetlerine karşı ilaç olarak İlk "doğum kontrol hapı"nın gebelik önleme aracı olarak kullanılmasına ancak üç yıl sonra izin verilir
Hormonla korunma yöntemleri
Siz de yıllardır hapla korunan ve bundan memnun olan kadınlardan mısınız? Öyleyse bu korunma yöntemini sürdürmemeniz için hiçbir neden yok
Hormonla korunmaktan memnunsunuz ama her gün hapı düşünmekten de gına mı geldi? Öyleyse hormonlu çubuk Implanon gibi uzun vadeli bir korunma yöntemine geçebilirsiniz
Yoksa şimdiye kadar başka yöntemlerle korun-dunuz da, âdet sancılarına ve sivilcilere karşı bir şeyler yapabilmek için mi başka bir yönte-me geçmek istiyorsunuz? Jinekologunuz bir-çok hap ve mini hap arasından sizin için böy-le olumlu etkileri olanları seçebilir
Hormonlar kilo almalarına yol açtığı için şim-diye kadar hapla korunmak istemeyen kadınlar da drospirenon adlı gestajeni içeren hapları deneyebilirler
Son olarak bir iyi haber de bundan böyle âdet öncesinde performans kaybı yaşamak isteme-yenler için: Düşük dozlu haplarla çevriminizi yıl içinde sadece birkaç kez âdet görecek şe-kilde ayarlayabilirsiniz Hatta, hormonlu çu-buk Implanon ile korunan kadınların birço-ğunda bir geçiş döneminden sonra kanamalar tümüyle kesilir
Hormonla korunmanın avantaj ve dezavantajları
Genel olarak hormonla korunma yöntemleri
Yüksek güvenilirlik sağlayan yöntemlerdir
Hormonların yan etkileri olabileceği için, bazı hastalıklarda ve risk faktörlerinde bu tür korunmaya gidilmemelidir 35 yaşın üzerindeyseniz ve sigara içiyorsanız, hor-monla korunmamalısınız
Doğum Kontrol Hapı
Yüksek güvenilirlik, kolay uygulama
Âdet sancılarına ve şiddetli kanamalara kar-şı olumlu etki
Her gün alma zorunluluğu
Mini hap ve Doğum Kontrolü
Yalnızca gestajen içerir Güvenilirliği kom-bine haplardaki kadar yüksek değildir Ös-trojen almak istemeyen kadınlar için de uy-gundur
Mini hap disiplin ister: Düzgün almayanları affetmez
Sıkça ara kanamalar olur
Aylık iğne
Gestajen ve tahammülü çok kolay doğal bir östrojen içerir
Kombine haptan daha güvenlidir
Ayda bir kere enjekte edilir
Depo gestajen (üç aylık doğum kontrol iğnesi ve Doğum Kontrol Kullanımı
Yalnızca gestajen içerir
Her gün hap almak istemeyen kadınlar için-dir
Hâlâ çocuk isteyen kadınlar için pek uygun değildir, çünkü etkileme süresi içinde hormo-nun etkisi durdurulamaz ve uzun süre kulla-nıldığında gestajen çok ağır yıkıma uğrar
Yalnızca evli anneler için korunma
Batı Almanya ilk hapı bir yıl daha beklemek zorunda kalır Schering firması cinsellik düşmanı Almanya'da riskli bir alana girmeyi göze alarak Anovral adlı preparatı piyasaya sürer Bu ilk hap Avrupa'da da önceleri yalnızca "âdet bo-zukluklarının tedavisi" için kullanılır Gebelik önleyici işle-vine prospektüsün kıyı köşe bir yerinde sadece kısaca de-ğinilmekle yetinilir Doktorlara bu ilacı sadece, iki çocuk-lu evli kadınlara yazmaları tavsiye edilir Oysa hükümet o sırada üç çocuklu aile propagandası yürütmektedir O za-manki Demokratik Almanya Cumhuriyeti, bu Batılı hapın gitgide artan biçimde illegal yollardan ülkeye sokulmasına kendi hapını üreterek yanıt verir: 1965'te VEB Jenap-harm, Ovosistonla karşı saldırıya geçer
Böylelikle hormonla korunmanın öyküsü hak ettiği mutlu sona ulaştı 1968 öğrenci hareketi cinsel tabuları yık-tı ve cinsellik ile üreme arasındaki ayrımı gündeme getirdi Bu andan itibaren hapın gücü, yalnızca tıbbi bir konu ol-maktan çıkıp önemli bir sosyokültürel sorun haline geldi
Az olsun öz olsun:
Sağlık açısından risklerin azaltılması
Hap kullanımı ta baştan kadınlar tarafından endişe ve kuş-kuyla karşılandı, çünkü korunma sorunu yan etkilerden ve risklerden arınmış olarak çözülememişti Bu nedenle ilk hapın yerleşmesinden sonra da araştırma tavsamadı; tam tersine, sağlık açısından riski alternatif yöntemlerle azalt-ma çabaları devam etti
İlk hap 150 mg östrojen içeren bir "hormon balyozuy-du," 1973'ten itibaren satışa çıkan ilk mini hap ise yalnız-ca 50 mg etinil estradiol içeriyordu Bugün düşük dozlu östrojen ve gestajen kombinasyonlarına mikro hap deni-yor Gitgide daha etkili gestajen kombinasyonlarıyla, ös-trojen miktarı gitgide daha düşük tutulabiliyor
|
|
|