Doğuma Hazırlık Ve Doğum Egzersizleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

4

NONSTRES TEST ( NST)

Fetal durumun değerlendirilmesinde en çok kullanılan testlerden birisidir

Bu test ile elektronik fetal monitör kullanılarak fetal kalp eseleri kayıt edilir, ve fetai ha-reketler ile fetal kalp atımında hizalama olur

NST ile ju sağlıklı ilişkinin varlığı araştırılır

Her fetal aktivite ile birlikte fetal kalp atımlarında ki hızlanma, intruterin hipoksi ile etkilenmemiş, santral ve otonomik sinir sisteminin bütünlüğüne işaret eder

NST özellikle diyabet, gebelik hipertansiyonu, intrautern gelişme geriliği, er-ken membran rüptûrü, çoğul gebelik ve diğer yüksek riskli gebelik problemlerinde kullanılır

Testin uygulanma sık! ı duruma göre değişir

Yüksek riskli durumlarda 1-2 haftada bir tekrarlanabilir

NST fatal sağlık için iyi bir göstergedir

FETAL T AŞİKARDI: Fetal kalp hızının 10 dk

lık süre içinde60 atımve dah fazla olmasıdır

Orta şiddette taşikardi dakikada 160-180 atım, ciddi taşikardi ise da-kikada 180 atımdan daha fazladır

Nedenleri ise; prematurite

siyetesi, fetusun hare-ketli ve atropine, scopolomine, isozsuprine ve ritodrine gibi ilaçların anneye uygu-lanmasıdır

FETAL BRADİKARDİ: 10 dk

Iık süre içinde fetal kalp atım hızının 120 a-tımdan daha az olmasıdır

Hafif bradikardi dakikada 100-120 anm, orta bradikardi 100 atımdan daha az, ciddi bradikardi ise dakikada 70 atım ve daha azdır

Nedenle-ri; Fetal hipoksi, annenin ısı kaybı, umblikal kard prc psusu ve kokal anestezide kul-lanılan ilaçlardır

Bradikardi her zaman fetal distrese işaret etmese bile mutlaka iz-lenmesi ve araştırılması gereken bir durumdur

5

KONTRAKSİYON STRES TEST (CTS)

GTS plasentanın solunum fonksiyonunun değerlendirilmesidir

Uterus Kont-raksiyonları, intrauterin basıncı artırarak uteroplasental kan akımında azalmaya ne-den olur

Bu durumda fetusa oksijen geçişi azalır

Sağlıklı bir fetus bu azalmayı tdere edebilir

Ancak plasental rezervin yeterli olmadığı durumlarda, fetusta hipoksi myokard deprasyonu ve fetal kalp hızında düşme ortaya çıkar

Plasental yetmezlik riski olan şu durumlarda CST ile fetusta hipoksi gelişip gelişmediği değerlendirilmeli-dir;

Intauterin büyüme geriliği;

Oiyabetus mellitus

Miad geçmesi (42 hafta ve 49)

Anormal biyofiziksel profil

Şu durumkarda CST kontradikedir

Üçüncü trimestır kanamaları (ablasyon plasenta, plaventa previa)

Klasik insizyonlu sezeryan doğum

Pretermey m ihtimali olan riskli durumlar

Prematüre embran rûptürü

Serviks yetmezliği

Çoğul gebelik

6

AMNİYOSENTEZ

Bir iğne ile anne karnından uterin kaviteye girerek, amniyatikmayı örneği a-lınması işlemidir

Gebeliğin 16-18

haftalarında kromazonal ve biyokimyasal değer-lendirme, 30- 35 haftalardan sonra ise akciğer maturitesini belirlemek amacı ile ya-pılır

Bu işlem, erken membran rûptürü olan ve tokolitik tedavi düşünülen prematür eylemde, intrauterin enfeksiyonunu olup utmadığını kontrol etmek amacıyla da kul-lanılır, Bu işlem yapılmadan önce anneye olası komplikasyonlar anlatılır ve işlemi kabul ettiğine dair onya formu imzalatılır

İşlem bitiminde iğne ultrason altında çekilir, iğnenin girdiği kısım kanama ve akıntı yönünden değerlendirilir

Fetal sağlığı değerlendirmek amacı ile 15 dk fetusun kalp hızı izlenir

Fundus palpe edilerek uterus kantraksiyonları değerlendirilir

Eğer annenin yaşam bulguları ve fetal kalp atımları normal ise anne evine gönderilir

Anne şu konularda bilgilendirilir;

Beklenmeyen fetal hiperaktivite ya da fetal hareketlerin durması;

Vajinal yoldan temiz drenaj ya da kanama gelmesi,

Uterus kontraksiyonları ya da abdominal ağrının olması,

Ateş yada üşüme durumlarında hemen doktoru ile ilişki kurması,

İlk 24 saatte az hareket etmesi ve bol mayi olması gerektiği açıklanır

Amniyotik Mayiden Yapılan Testler

Alfa Fetopotein Araştırması

Gebelikte Rh Etkilenmesinin Değerlendirilmesi

Mekonyum Tanılanması

7

KORYONİK VİLLUS ÖRNEKLEMESİ

Gelişen plasentanın sınırındaki koryonik villilerden doku örneğinin alınmasını ifade eder

İlk trimestirde genetik hastalıkların tanılanmasında uygulanır

Amniya-senteze göre daha erken teşhis olanağı (8-12

hafta ) sağlar fakat bebeğin kaybe-dilme riski daha fazladır

9,5 haftadan önce yapılan karyonik viilus örneklemesinde fetal defekt riski olabileceği anneye anlatılmalıdır, (parmaklarda eksiklik gibi) Bu test ile kanjenital defektJerin ilk trimestırda tanılama olanağı vardır

Böylece eğer istenir-se gebelik sonlandırılabilir

Bu test; transservikal, transabdomenal, transvajinal ola-rak yapılabilir

8

FETOSKOPİ

Fetoskopi, kan ya da deri örneği için fetusun direk olarak gözlenmesi işlemi-dir

Fetal hemaglabinopoti, immunodefisiensi hastalığı, koogulasyon bozukluğu ve metabolik hastalıklar, kromozom anomolileri, Rh hassasiyeti ve ciddi deri defektlerini teşhis etmeye yarar

11-36

haftalar arasında yapılabilir

Fetoskopiden sonra anne ve fetus kan basıncı, nabız, fetus kalp sesleri, uterin aktivite, vajinal kanama ve amniyotik mayi kaybı açısından birkaç saat izlenir

Bir komplikasyon gelişmeyeceğine emin oluncaya kadar anne hastahanede tutulur

Rh(-) immunglobilin verilir

Antibiyotik ve tokolitik ajanlar

(kontroksiyonları önlemek için), praflaktik olarak uygulanır

Hastaneden çıkmadan önce fetus ultrasonla değer-lendirilir

Anne 1-2 hafta güç gerektiren aktivitelerden kaçınması ve herhangi bk ağrı, kanama, ateş, amniyotik mayi sızıntısı olduğu taktirde rapor etmesi konusunda bilgi-lendirilir

Bu işlemde ekstemiteler, spinal korda, genital bölgeye ve yüze ait dışta olan anomaliler gözlenebilir

Bu nedenle gazla başvurulan bir yöntem değildir

9

PERKUTAN UMBLİKAL ÖRNEĞİ

Introuterin olarak umldikal kordan kan ömeği alınır, kordosenez olarak da isimlendirlir

Şu durumlarda kan örneği alınması gerekir;

Fetal karyotipin

Fetal enfeksiyonun

Trambosit hastalıklarının

Fetal kan grubunun

Fetal metabolik hastalıkların

Fetal sağlığın (pH, PO2) belirlenmesi

İmmunizasyonun tanı ve tedavisi İşlem sırasında kanama, prematOr memlaran rüptüru, koriyoamniyonitis ve

fetal bradikardi, komplikasyon olarak gelişebilir

Şişman kadınlarda, plasentanın arka duvara implante olduğu durumlarda ve 19 haftadan küçük gebeliklerde kompli-kasyon hızı yüksektir

10-19-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Doğuma Hazırlık Ve Doğum Egzersizleri 4 NONSTRES TEST ( NST) Fetal durumun değerlendirilmesinde en çok kullanılan testlerden birisidir Bu test ile elektronik fetal monitör kullanılarak fetal kalp eseleri kayıt edilir, ve fetai ha-reketler ile fetal kalp atımında hizalama olur NST ile ju sağlıklı ilişkinin varlığı araştırılır Her fetal aktivite ile birlikte fetal kalp atımlarında ki hızlanma, intruterin hipoksi ile etkilenmemiş, santral ve otonomik sinir sisteminin bütünlüğüne işaret eder NST özellikle diyabet, gebelik hipertansiyonu, intrautern gelişme geriliği, er-ken membran rüptûrü, çoğul gebelik ve diğer yüksek riskli gebelik problemlerinde kullanılır Testin uygulanma sık! ı duruma göre değişir Yüksek riskli durumlarda 1-2 haftada bir tekrarlanabilir NST fatal sağlık için iyi bir göstergedir FETAL T AŞİKARDI: Fetal kalp hızının 10 dklık süre içinde60 atımve dah fazla olmasıdır Orta şiddette taşikardi dakikada 160-180 atım, ciddi taşikardi ise da-kikada 180 atımdan daha fazladır Nedenleri ise; prematurite siyetesi, fetusun hare-ketli ve atropine, scopolomine, isozsuprine ve ritodrine gibi ilaçların anneye uygu-lanmasıdır FETAL BRADİKARDİ: 10 dk Iık süre içinde fetal kalp atım hızının 120 a-tımdan daha az olmasıdır Hafif bradikardi dakikada 100-120 anm, orta bradikardi 100 atımdan daha az, ciddi bradikardi ise dakikada 70 atım ve daha azdır Nedenle-ri; Fetal hipoksi, annenin ısı kaybı, umblikal kard prc psusu ve kokal anestezide kul-lanılan ilaçlardır Bradikardi her zaman fetal distrese işaret etmese bile mutlaka iz-lenmesi ve araştırılması gereken bir durumdur 5 KONTRAKSİYON STRES TEST (CTS) GTS plasentanın solunum fonksiyonunun değerlendirilmesidir Uterus Kont-raksiyonları, intrauterin basıncı artırarak uteroplasental kan akımında azalmaya ne-den olur Bu durumda fetusa oksijen geçişi azalır Sağlıklı bir fetus bu azalmayı tdere edebilir Ancak plasental rezervin yeterli olmadığı durumlarda, fetusta hipoksi myokard deprasyonu ve fetal kalp hızında düşme ortaya çıkar Plasental yetmezlik riski olan şu durumlarda CST ile fetusta hipoksi gelişip gelişmediği değerlendirilmeli-dir; Intauterin büyüme geriliği; Oiyabetus mellitus Miad geçmesi (42 hafta ve 49) Anormal biyofiziksel profil Şu durumkarda CST kontradikedir Üçüncü trimestır kanamaları (ablasyon plasenta, plaventa previa) Klasik insizyonlu sezeryan doğum Pretermey m ihtimali olan riskli durumlar Prematüre embran rûptürü Serviks yetmezliği Çoğul gebelik 6 AMNİYOSENTEZ Bir iğne ile anne karnından uterin kaviteye girerek, amniyatikmayı örneği a-lınması işlemidir Gebeliğin 16-18 haftalarında kromazonal ve biyokimyasal değer-lendirme, 30- 35 haftalardan sonra ise akciğer maturitesini belirlemek amacı ile ya-pılır Bu işlem, erken membran rûptürü olan ve tokolitik tedavi düşünülen prematür eylemde, intrauterin enfeksiyonunu olup utmadığını kontrol etmek amacıyla da kul-lanılır, Bu işlem yapılmadan önce anneye olası komplikasyonlar anlatılır ve işlemi kabul ettiğine dair onya formu imzalatılır İşlem bitiminde iğne ultrason altında çekilir, iğnenin girdiği kısım kanama ve akıntı yönünden değerlendirilir Fetal sağlığı değerlendirmek amacı ile 15 dk fetusun kalp hızı izlenir Fundus palpe edilerek uterus kantraksiyonları değerlendirilir Eğer annenin yaşam bulguları ve fetal kalp atımları normal ise anne evine gönderilir Anne şu konularda bilgilendirilir; Beklenmeyen fetal hiperaktivite ya da fetal hareketlerin durması; Vajinal yoldan temiz drenaj ya da kanama gelmesi, Uterus kontraksiyonları ya da abdominal ağrının olması, Ateş yada üşüme durumlarında hemen doktoru ile ilişki kurması, İlk 24 saatte az hareket etmesi ve bol mayi olması gerektiği açıklanır Amniyotik Mayiden Yapılan Testler Alfa Fetopotein Araştırması Gebelikte Rh Etkilenmesinin Değerlendirilmesi Mekonyum Tanılanması 7 KORYONİK VİLLUS ÖRNEKLEMESİ Gelişen plasentanın sınırındaki koryonik villilerden doku örneğinin alınmasını ifade eder İlk trimestirde genetik hastalıkların tanılanmasında uygulanır Amniya-senteze göre daha erken teşhis olanağı (8-12 hafta ) sağlar fakat bebeğin kaybe-dilme riski daha fazladır 9,5 haftadan önce yapılan karyonik viilus örneklemesinde fetal defekt riski olabileceği anneye anlatılmalıdır, (parmaklarda eksiklik gibi) Bu test ile kanjenital defektJerin ilk trimestırda tanılama olanağı vardır Böylece eğer istenir-se gebelik sonlandırılabilir Bu test; transservikal, transabdomenal, transvajinal ola-rak yapılabilir 8 FETOSKOPİ Fetoskopi, kan ya da deri örneği için fetusun direk olarak gözlenmesi işlemi-dir Fetal hemaglabinopoti, immunodefisiensi hastalığı, koogulasyon bozukluğu ve metabolik hastalıklar, kromozom anomolileri, Rh hassasiyeti ve ciddi deri defektlerini teşhis etmeye yarar 11-36 haftalar arasında yapılabilir Fetoskopiden sonra anne ve fetus kan basıncı, nabız, fetus kalp sesleri, uterin aktivite, vajinal kanama ve amniyotik mayi kaybı açısından birkaç saat izlenir Bir komplikasyon gelişmeyeceğine emin oluncaya kadar anne hastahanede tutulur Rh(-) immunglobilin verilir Antibiyotik ve tokolitik ajanlar (kontroksiyonları önlemek için), praflaktik olarak uygulanır Hastaneden çıkmadan önce fetus ultrasonla değer-lendirilir Anne 1-2 hafta güç gerektiren aktivitelerden kaçınması ve herhangi bk ağrı, kanama, ateş, amniyotik mayi sızıntısı olduğu taktirde rapor etmesi konusunda bilgi-lendirilir Bu işlemde ekstemiteler, spinal korda, genital bölgeye ve yüze ait dışta olan anomaliler gözlenebilir Bu nedenle gazla başvurulan bir yöntem değildir 9 PERKUTAN UMBLİKAL ÖRNEĞİ Introuterin olarak umldikal kordan kan ömeği alınır, kordosenez olarak da isimlendirlir Şu durumlarda kan örneği alınması gerekir; Fetal karyotipin Fetal enfeksiyonun Trambosit hastalıklarının Fetal kan grubunun Fetal metabolik hastalıkların Fetal sağlığın (pH, PO2) belirlenmesi İmmunizasyonun tanı ve tedavisi İşlem sırasında kanama, prematOr memlaran rüptüru, koriyoamniyonitis ve fetal bradikardi, komplikasyon olarak gelişebilir Şişman kadınlarda, plasentanın arka duvara implante olduğu durumlarda ve 19 haftadan küçük gebeliklerde kompli-kasyon hızı yüksektir