|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hamilelik Yaşı Hesaplama Naegele Formülü
BAŞLANGIÇTAKİ LABORATUAR İNCELEMELERİ
Gebeliğin başlarında birkaç temel laboratuar testi yapılmalıdır
Tam kan analizi, hemotokrit, hemoglobin, eritrosit indeksleri, trombosit sayımını içerir
Kan grubu tayinleri, kan grubu ve Rh saptanmasını kapsar Tüm hastalarda
antikor taraması yapılmalıdır Nüfusun yaklaşık %1'inde kural dışı antikorlar bulunsada, bunların birkaçı fetal eritroblastosise yol açabilir
Tüm hastalarda sitiliz için seralojik test yapılmalıdır Ayrıca önceden yapıl-mamışsa rubella antikorları aranmalıdır
Temiz bir idrar numunesinde, ve protein aranmalıdır Hastada belirgin bulan-tı- kusma varsa idrarda keton aranmalıdır Hastaların tümünde ya bir kantitalif idrar kültürü veya belirgin bakteri üri arayan testlerden biri yapılmalıdır
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Risk değerlendirmesi, sağlık sorumlusunun, kadının, fetusun, bebeğin veya ailenin, prenatal bakım amaçlarına ulaşamayacak kadar yüksek riske sahip olduğu-na ve girişim gerektirebileceğine karar vermense yardımcı bir süreçtir Böyle bir risk değerlendirmesinin başlıca öğeleri, ayrıntılı öykü alımı, kapsamlı bir fizik muayene ve laboratuar testleridir Risk değerlendirmesi, gebelik öncesi dönemde başlayıp do-ğum eylemi ve doğuma kadar sürmelidir Risk faktörleri, bir veya birkaç olumsuz rep-rodüktif sonuca yol açtıkları bilenen özelliklerdir Bunların hastalık ön belirtileri veya nedenleri olması koşul değildir; olumsuz sonuçlar açısından ortalamanın üstünde bulunan kadınları belirlemeye yaradıklarından, yüksek riskle bağlantılı kabul edilir Bu kadınların tanınmaları olanakların daha verimli kullanılmasına yarar
öykü veya fizik muayenede olumsuz sonuçlarla bağlantılı olabilecek faktörle-re ağarlık verilir Bu sistemle sağlık sorumlusu yüksek riskli hastaların belirlenmesine yardım eder ve bu hastaların gebelik süresince bakımlarının organizasyonunu sağ-lar
HASTA EĞİTİMİ
İlk prenatal ziyaret sağlık sorumlusuna, prenatal bakımın çok önemli bir öğe-sini başlatma şansını verir: Hasta eğitimi, genellikle, hastanın olaysız bir gebelik ge-çireceği ve komplikasyonsuz bir doğum yapabileceği söylenebilir Buna karşılık, sık ziyarette saptanan risk faktörleri varsa, hastayla bu konu tartışılmalıdır Hastaya ay-rıca gebelikteki tehlike işaretleri anlatılmalıdır:
Vajinal kanama
İnatçı kusma
Titreme veya ateş
Dişüri
Abd-----l ağrı veya Uterus krampları
Yüz veya parmakların şişmesi
Baş dönmesi, mental konfüzyon, gözlerde beneklerin uçuşması (şiddetli preeklemsi belirtileridir)
Oligürü (Preeklemsi belirtisi olabilir)
Kullanılan analjeziklere yanıt vermeyen baş ağrısı
Vajinal sıvı gelmesi
Fetal hareketlerin kuvveti veya frekansında azalış
Uterus Kontraksiyonları, pelvis içi basınç veya vajinal akıntı değişimlerini kapsayan erken doğum eylemi işaretleri
Anne adayına, diet, egzersiz uyku, dışkılama alışkanlıkları, sigara içimi, alkol alımı, ilaç kullanımı ve cinsel ilişki hakkında bilgi verilmelidir Gebelik tanısı konduğu zaman hastanın edinmesi gereken tüm bilgiyi, ilk ziyarette aktarmak imkansızdır Bu dönemde hastaya yayınlar verilmelidir Bunlar ya sağlık sorumlusu tarafından özel olarak hazırlanmıştır veya halka yönelik bu konuda yazılmış kitaplardır Ayrıca hastaya sorularını sormak, endişe ve korkuları varsa bunlardan bahsetmek için şans ve-rilmelidir
SONRAKİ ZİYARETLERDE PRENATAL BAKIM
CMastetrik hastaların sonraki ziyaretleri birincisi kadar ayrıntı gerektirmese de, ana içerikleri aynıdır Her prenatal ziyarette, belli ölçümlen alınmalı, son ziyaretten o yana hikayesi dinlenmeli, hasta muayene edilmeli, eğitime zaman ayrılmalı ve has-taya soru sorması, onu düşündüren konuları tartışması için fırsat verilmelidir
VÜCUT AĞIRLIĞI
Her renatal ziyarette hastanın ağırlı kaydedilmelidir Kısa diyet öyküsü, belli başlı besir yetmezliği veya fazlalığı varsa ortaya koyacaktır
KAN BASINCI
Normalde gebeliğin ikinci trimesterinde hem sistolik, hem diastolik kan basın-cında hafif düşüş görülür ve üçüncü trimesterde bu değerler gebelik öncesi/ başlan-gıcı değerlerine yeniden ulaşır Temelde hipertansif hastalığı olanların preeklemsi insidansı artar ve preeklemsinin ilk belirtisi genellikle kan basıncının gebelik öncesi değerinin üstüne çıkması ve hipertansiyondur Üçüncü trimesterdeki 140/90 karı ba-sıncı veya diastolikteki 15 mmHg artışı dikkat çekmeli ve derinlemesine değerlen-dirmeye yöneltmelidir
İDRAR ANALİZİ
Vajinal salgının bulaşması sonucu, idrarda eser protein görülebilir Kaide ola-rak proteinüri değerlendirme gerektirir ve hipertansiyon varlığında preeklemsiyi dü-şündürür Hipertansiyon bulunmadığında, 5 g/gün üstündeki proteinüri, genellikle nefrotik sendroma işaret eder, Hipertansiyon yokluğunda, ararda ufak miktarda pro-tein varlığı, vajinal veya üriner enfeksiyon belirtisi olabilir Hastaların yaklaşık %15'inde üri bulunur ve bunun anomaliye işaret etmesi şart değildir Bu bulgu, ge-nellikle glamerul fitrasyon hızının artışı ile birlikte un fubuler reabsorbsiyo-nunun bo-zulması sonucunda saptanır Yine de diyabet olasılığı unutulmamalıdır ve inatçı ürîsi olan gebeler, glukoz intoleransı açısından incelenmelidir
DİĞER OBSTETRİK MUAYENELER
Her prenatal muayenede, fetal kalp atımları dinlenmeli, hızı ve ritmi saptan-malıdır
Vajinal muayene, gebeliğin herhangi bir evresinde, sağlanacak bilginin gebeliğin izlenmesi ve uygulanacak tedavi için gerekli olduğu hallerde yapılabilir
GEBELİKTE UYGULANAN DİĞER TESTLER
Maternal Serum Alfa-Fetoprotein Taraması
Glukoz Tolerans Testi
Hepatit B taramasıİnsan Immun - Yetmezlik Virüsü (HIV)
|