Sezaryen İle Doğum Ne Zaman Yapılmalı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

Sezaryen ile doğum ne zaman yapılmalı

Sezaryen (SCA) bebeğin, “eş”inin ve zarların karın ve rahim duvarlarına yapılan kesiden doğurtulmasıdır

Canlı hastada belgelenmiş ilk sezaryen ,

opersyonu 1610’da yapılmıştır

Günümüzde sezaryen normal doğuma alternatif olarak sunulmaktadır

Oysa sezaryen önemli bir karın ameliyatıdır

Bu nedenle zorunlu durumlar dışında doğumu normal seyriyle gerçekleştirmek gerekmektedir

Sezaryen ile doğumun, doğum öncesi ağrı çekilmemesi ve bebeğin en az riske atılması sebebi ile giderek yaygınlaştığı da bir gerçektir

Oysa sezaryenin doğum sayısını ideal olarak 3 doğum ile sınırlaması ve bugün itibariyle sezaryen ile doğumun ardından diğer doğumların da sezaryen ile yapılması gerekliliği en önemli dezavantajlarıdır

Bununla birlikte doğum öncesinde, doğumun başlatılma girişimlerinin başarısız olması durumunda ve doğum başladıktan sonraki dönemde de sezaryen kararı vermek gerekebilmektedir

Doğum öncesi dönemde ilk gebelik makat gelişi (ters) ile yerleşmişse, bebek iri ise, bebeğin ‘eş’i önden geliyorsa veya daha önceden myomektomi, sezaryen gibi ameliyatlar geçirmişse, annenin çatı yapısının bebeğe göre nispeten dar olması hali söz konusu ise, bebek doğum kanalına yerleşmiyorsa, sezaryen ile doğumun daha planlı olarak yapılması gerekmektedir

Beklenen doğumun başlamadığı (miad-gün geçmesi) ya da doğumun tıbbi zorunluluk nedeniyle başlatılması gerektiği durumlarda (bebeğin suyunda azalma, gebelik zehirlenmesi, yüksek tansiyon, bebeğin sıkıntıda olması vs

) anneye rahim ağzını olgunlaştırıcı ilaç ve suni sancı verilir

Suni sancı etkili olmazsa mecburen bu durumlarda da sezaryen yapılması gerekmektedir

Doğum sırasında beklenmeyen durumlar söz konusu olduğunda, örneğin çocuk doğum kanalında ilerlemezse, bebek kalp atışlarında bozulma belirlenirse, kordon sarkması gelişirse, aşırı kanama olursa ya da annede yeterli ağrı,

olmasına rağmen rahim ağzında gerekli açıklık olmazsa bebek sağlığı açısından hemen sezaryen yapmak gerekmektedir

Sezaryen kararı gebeliğin son döneminde beklenen doğum tarihinden ortalama 10-15 gün önce planlı olarak verilebilir

Her ne kadar doğum öncesi hekim sezaryenin nasıl yapıldığı hakkında bilgi verecekse de bazı uygulamaların önceden bilinmesi gerekir

Hastaneye yatıldığında hem zihinsel hem de duygusal olarak gebenin sezaryene hazır olması bu operasyonu çok kolaylaştırmaktadır

Sezaryen planlanan saatten önce 12 saat süre ile aç kalınması gerekmektedir

Hastaneye yattıktan sonra kasık bölgesinde temizlik yapıldıktan sonra hem ameliyat sonrası saatlerin rahat geçirilmesi hem de ameliyatın daha rahat olabilmesi için idrar torbasına sonda olarak isimlendirdiğimiz bir tüp konulmaktadır

Ameliyathanede gebe uyumadan önce çocuğun daha az anestezik madde alması için gebenin karnı bir madde ile silinip üzerine yeşil örtüler örtülmektedir

Bu işlemden sonra anestezi verilerek anne adayı uyutulur

Narkoz almaktan korkan veya daha konforlu bir ameliyat sonrası dönemi geçirmek isteyen gebelere ise önerimiz Epidural Anestezi ile sadece belinden alt kısmının uyuştuğu ve uyanık bir şeklide sezaryen olabildikleri anestezi şeklidir

Sezaryen başlaması ile birlikte kilot çizgisinden yaklaşık 10 santimlik bir kesi yapılarak 2-3 dakika içinde çocuk doğurtulmakatadır

Doğan çocuğun önce ağzı temizlendikten sonra kordonu kesilmekte ve ameliyathanede bekleyen çocuk doktoru tarafından ilk muayenesi de yapılmaktadır

Daha sonra sezaryeni gerçekleştiren doktor tarafından kesilen rahmin ve karın duvarındaki yapılar dikilmektedir

Sezaryen,

opersyonunun tamamı yaklaşık 30- 45 dakika tutmaktadır

Günümüzde ameliyat tekniklerinin ve kullanılan materyallerin ilerlemiş olması, anestezi teknolojisinin gelişmiş olması ve ameliyat ekibinin tecrübesiyle en acil ameliyatlar dahi başarılı bir şekilde sonuçlanmaktadır

Soru: İkinci çocuğuma hamileyim

Doktorum bebeğimin normalden iri olduğu için sezaryen olmam gerektiği söyledi

Fakat sezaryen ile doğum yapanların sütü gelmediği söyleniyor

Ne önerirsiniz

Mama vermeli miyim?

İşin kolayına kaçıp daha doğurmadan çocuğunuza mama vermeyi planlamanızı önermem

Gerçekten normal doğuma kıyasla sezaryen ile doğumda süt biraz daha geç gelebilir

Bunun nedeni normal doğumda doğumu başlatan hormonal dengenin beyindeki süt yapıcı hormonu uyarmasıdır

Ancak hiç moralinizi bozmayın ve çocuk doktorunuzun önermediği sürece sakın kendi kendinize bebeğinize şekerli su ya da mama takviyesi yapmayın

Unutmayın ki bu durumda sütünüzün gelmesi ve süt salgılayıcı hormonun salgılanması için en önemli olan bebeğinizin ısrarla emmesidir

Lohusalıkta bol miktarda sulu gıdalar alın ve emzirmeye devam edin

Sütünüzü arttırır düşüncesi ile çok miktarda lohusa şerbeti, tahin, tatlı yiyecekleri yemek sadece kilo almanıza yol açacaktır

Düzenli ve dengeli beslenmeniz yeterlidir

Anne sağlığı

Türkiye’de her yüz kadından 27

5’i sağlık kurumu dışında doğum yapıyor

Bu oran kırsal kesimde %40

3 iken, kentlerde %19

3 oranında

Aynı şekilde doğuda %55

6 iken, batıda %13

4 oranındadır

Eğitim konusunda ise oranlar arasındaki fark çok büyük; ilkokul altı eğitimlilerde %55

5’e çıkarken, ilkokul üstü eğitimlilerde bu oran %3

8’de kalıyor

Yıllara göre bakıldığında sağlık kurumu dışında doğum yapan kadınların oranı azalıyor

Fakat kır-kent farkı hemen hemen aynı iken, doğu-batı farkı artış gösteriyor

Gelir durumu burada da karşımıza çıkıyor

Sağlık kurumu dışında yapılan doğumlar değerlendirildiğinde, yoksul zengin farkının 8

7 misli olduğu görülüyor

En yoksul kadınların %71’i evde doğum yaparken, en zengin kadınlarda bu oran %8

2’dir

Bilindiği gibi doğum öncesi bakım, doğum riskini azaltmak açısından en önemli hizmetlerin başında geliyor

Ülkemizde ne yazık ki her yüz kadından 31

5’inin doğum,

öncesi bakım almadığı görülüyor

Bu oran kırsal bölgelerde %47

9’a , doğuda 60

5’e ilkokul altı eğitimlilerde ise % 61’e çıkıyor

Kır ile kent arasındaki farkın azaldığı tek konunun korunma yöntemi kullanma konusunda olduğu görülmektedir

10-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sezaryen İle Doğum Ne Zaman Yapılmalı Sezaryen ile doğum ne zaman yapılmalı Sezaryen (SCA) bebeğin, “eş”inin ve zarların karın ve rahim duvarlarına yapılan kesiden doğurtulmasıdır Canlı hastada belgelenmiş ilk sezaryen , opersyonu 1610’da yapılmıştır Günümüzde sezaryen normal doğuma alternatif olarak sunulmaktadır Oysa sezaryen önemli bir karın ameliyatıdır Bu nedenle zorunlu durumlar dışında doğumu normal seyriyle gerçekleştirmek gerekmektedir Sezaryen ile doğumun, doğum öncesi ağrı çekilmemesi ve bebeğin en az riske atılması sebebi ile giderek yaygınlaştığı da bir gerçektir Oysa sezaryenin doğum sayısını ideal olarak 3 doğum ile sınırlaması ve bugün itibariyle sezaryen ile doğumun ardından diğer doğumların da sezaryen ile yapılması gerekliliği en önemli dezavantajlarıdır Bununla birlikte doğum öncesinde, doğumun başlatılma girişimlerinin başarısız olması durumunda ve doğum başladıktan sonraki dönemde de sezaryen kararı vermek gerekebilmektedir Doğum öncesi dönemde ilk gebelik makat gelişi (ters) ile yerleşmişse, bebek iri ise, bebeğin ‘eş’i önden geliyorsa veya daha önceden myomektomi, sezaryen gibi ameliyatlar geçirmişse, annenin çatı yapısının bebeğe göre nispeten dar olması hali söz konusu ise, bebek doğum kanalına yerleşmiyorsa, sezaryen ile doğumun daha planlı olarak yapılması gerekmektedir Beklenen doğumun başlamadığı (miad-gün geçmesi) ya da doğumun tıbbi zorunluluk nedeniyle başlatılması gerektiği durumlarda (bebeğin suyunda azalma, gebelik zehirlenmesi, yüksek tansiyon, bebeğin sıkıntıda olması vs) anneye rahim ağzını olgunlaştırıcı ilaç ve suni sancı verilir Suni sancı etkili olmazsa mecburen bu durumlarda da sezaryen yapılması gerekmektedir Doğum sırasında beklenmeyen durumlar söz konusu olduğunda, örneğin çocuk doğum kanalında ilerlemezse, bebek kalp atışlarında bozulma belirlenirse, kordon sarkması gelişirse, aşırı kanama olursa ya da annede yeterli ağrı, olmasına rağmen rahim ağzında gerekli açıklık olmazsa bebek sağlığı açısından hemen sezaryen yapmak gerekmektedir Sezaryen kararı gebeliğin son döneminde beklenen doğum tarihinden ortalama 10-15 gün önce planlı olarak verilebilir Her ne kadar doğum öncesi hekim sezaryenin nasıl yapıldığı hakkında bilgi verecekse de bazı uygulamaların önceden bilinmesi gerekir Hastaneye yatıldığında hem zihinsel hem de duygusal olarak gebenin sezaryene hazır olması bu operasyonu çok kolaylaştırmaktadır Sezaryen planlanan saatten önce 12 saat süre ile aç kalınması gerekmektedir Hastaneye yattıktan sonra kasık bölgesinde temizlik yapıldıktan sonra hem ameliyat sonrası saatlerin rahat geçirilmesi hem de ameliyatın daha rahat olabilmesi için idrar torbasına sonda olarak isimlendirdiğimiz bir tüp konulmaktadır Ameliyathanede gebe uyumadan önce çocuğun daha az anestezik madde alması için gebenin karnı bir madde ile silinip üzerine yeşil örtüler örtülmektedir Bu işlemden sonra anestezi verilerek anne adayı uyutulur Narkoz almaktan korkan veya daha konforlu bir ameliyat sonrası dönemi geçirmek isteyen gebelere ise önerimiz Epidural Anestezi ile sadece belinden alt kısmının uyuştuğu ve uyanık bir şeklide sezaryen olabildikleri anestezi şeklidir Sezaryen başlaması ile birlikte kilot çizgisinden yaklaşık 10 santimlik bir kesi yapılarak 2-3 dakika içinde çocuk doğurtulmakatadır Doğan çocuğun önce ağzı temizlendikten sonra kordonu kesilmekte ve ameliyathanede bekleyen çocuk doktoru tarafından ilk muayenesi de yapılmaktadır Daha sonra sezaryeni gerçekleştiren doktor tarafından kesilen rahmin ve karın duvarındaki yapılar dikilmektedir Sezaryen, opersyonunun tamamı yaklaşık 30- 45 dakika tutmaktadır Günümüzde ameliyat tekniklerinin ve kullanılan materyallerin ilerlemiş olması, anestezi teknolojisinin gelişmiş olması ve ameliyat ekibinin tecrübesiyle en acil ameliyatlar dahi başarılı bir şekilde sonuçlanmaktadır Soru: İkinci çocuğuma hamileyim Doktorum bebeğimin normalden iri olduğu için sezaryen olmam gerektiği söyledi Fakat sezaryen ile doğum yapanların sütü gelmediği söyleniyor Ne önerirsiniz Mama vermeli miyim? İşin kolayına kaçıp daha doğurmadan çocuğunuza mama vermeyi planlamanızı önermem Gerçekten normal doğuma kıyasla sezaryen ile doğumda süt biraz daha geç gelebilir Bunun nedeni normal doğumda doğumu başlatan hormonal dengenin beyindeki süt yapıcı hormonu uyarmasıdır Ancak hiç moralinizi bozmayın ve çocuk doktorunuzun önermediği sürece sakın kendi kendinize bebeğinize şekerli su ya da mama takviyesi yapmayın Unutmayın ki bu durumda sütünüzün gelmesi ve süt salgılayıcı hormonun salgılanması için en önemli olan bebeğinizin ısrarla emmesidir Lohusalıkta bol miktarda sulu gıdalar alın ve emzirmeye devam edin Sütünüzü arttırır düşüncesi ile çok miktarda lohusa şerbeti, tahin, tatlı yiyecekleri yemek sadece kilo almanıza yol açacaktır Düzenli ve dengeli beslenmeniz yeterlidir Anne sağlığı Türkiye’de her yüz kadından 275’i sağlık kurumu dışında doğum yapıyor Bu oran kırsal kesimde %403 iken, kentlerde %193 oranında Aynı şekilde doğuda %556 iken, batıda %134 oranındadır Eğitim konusunda ise oranlar arasındaki fark çok büyük; ilkokul altı eğitimlilerde %555’e çıkarken, ilkokul üstü eğitimlilerde bu oran %38’de kalıyor Yıllara göre bakıldığında sağlık kurumu dışında doğum yapan kadınların oranı azalıyor Fakat kır-kent farkı hemen hemen aynı iken, doğu-batı farkı artış gösteriyor Gelir durumu burada da karşımıza çıkıyor Sağlık kurumu dışında yapılan doğumlar değerlendirildiğinde, yoksul zengin farkının 87 misli olduğu görülüyor En yoksul kadınların %71’i evde doğum yaparken, en zengin kadınlarda bu oran %82’dir Bilindiği gibi doğum öncesi bakım, doğum riskini azaltmak açısından en önemli hizmetlerin başında geliyor Ülkemizde ne yazık ki her yüz kadından 315’inin doğum, öncesi bakım almadığı görülüyor Bu oran kırsal bölgelerde %479’a , doğuda 605’e ilkokul altı eğitimlilerde ise % 61’e çıkıyor Kır ile kent arasındaki farkın azaldığı tek konunun korunma yöntemi kullanma konusunda olduğu görülmektedir