17 Ağustos Krizi Ve Nedenleri Hakkında

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

17 Ağustos Krizi ve Nedenleri

17 Ağustos Krizi ve Nedenleri 1998’in ilk yarısında planlanan verginin 100 milyar Rublelik kısmı (15 milyar dolar) toplanamamıştır

Vergi oranlarının yüksek olması sonucunda vergi sistemi etkili olamamıştır

Petrol fiyatlarında sürekli bir düşüş yaşanmaya başlamış 1997’nin son aylarında varil başına petrol fiyatı 22 dolar iken 1998’in ortalarına doğru 14 dolara Ağustos ta 9 dolara inmiştir

Asya’daki ve dünyadaki krizler nedeni ile Rusyanın ihracat kayıpları 10-15 milyar dolara çıkmıştır

Ve ihracat %14 gerilemiştir

1998 yılının ortalarına doğru dar boğaza girilmiştir

Rusya’ya I

M

F

’in finansman desteği azalmış A

B

D

kongresi Rusya’ya yeni yardımlara sıcak bakmamıştır

Rus finans grupları arasında savaş şiddetlenmiş çeşitli gruplar arasında devlet tekellerinin özelleştirilmesinde çatışmışlardır

1998 yılında dışarıdan gelen krediler Rublenin güçlendirilmesi iç ve dış borç ödemelerine gitmiştir

1998 yılında Rozneft ve Gazprom’un özelleştirilmesinde başarısız olunmuştur

Mayıs 1998’de işsizlik oranı %93’e çıkarken Haziran 1998’de ödenmeyen maaşlar 11 milyar dolara ulaşmıştır

Bu sıkıntılar sonucu Rusya da devalüasyon beklentisi olmuştur

Rusya’daki yatırımların önemli bir kısmının sıcak para olması bu paranın ülaaai hızla terk edebileceği korkularını uyandırmıştır

Gerçekten 1997 yılında Rusya’ya 62 milyar dolar doğrudan yada yatırım yapılırken portföy yardımları 105 milyar dolar olmuştur

Hükümet ve özel sektörün dış borç ödemeleri aksamaya başlamıştır

1998’de Rusya’da son 40 yılın en kötü hasatı elde edilmiştir

Ruble koridoru kaldırılmış ve neticede 17 Ağustos ve 7 Eylül arasında Ruble devalüasyonu karaborsada %70’e kadar çıkmış daha sonraki müdahalelerle %50 civarına inmiştir

Ucuz kredi bulan devlet kurumları ve özel bankaların bu kredileri geri ödemedeki sıkıntılarını hafifletmek için 90 günlük dış borç ödeme moratoryumu ilan edilmiştir

Krizle birlikte Rusyada ki bankacılık ve ödemeler sistemi çökmüştür

Hükümet ve bankalar rubleye karşı güven sorunu ortaya çıkmıştır

Bankalar arası ödemeler yerine peşin ödeme veya gayri resmi ödeme mekanizmaları doğmuştur

Kredi kartları dondurulmuş banka personelleri %30-70 azaltılmış bankalar arası çeşitli birleşme çabaları başlamıştır

Dış ticarette akreditif işlemleri azalmaya başlamıştır

Ülke içindeki perakende satışlar hızla artarken toplam satışlar büyük alıcıların nakit sorunları nedeni ile hızla azalmıştır

Spekülatif sermaye Rusya ve benzer durumdaki ülkelerden hızla kaçarken Batılı yatırımcıların Rusya da risk alma istekleri azalmıştır

Bir çok sektörde yabancılar yüksek vergiler yüksek suç oranı yolsuzluklar zayıf banka sistemi ve eksik mevzuatın yanına ekonomik krizin eklenmesiyle Rusya’ya ilgisini yitirmiştir

Rusya’da döviz dar boğazı baş göstermiştir

Genelde fiyatlar artarken ürün arzı da hızla azalmıştır

İthalatın kısılması ürün sıkıntısını artırmıştır

Kriz işçi çıkartmalara geçici izinlere maaş ödemelerinde gecikmelere yol açmıştır

Rusya’da oluşmakta olan orta sınıf büyük bir darbe almış toplumdaki ekonomik uçurumlar artmıştır

Eylül 1998’de enflasyon %38 olmuştur

10-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	17 Ağustos Krizi Ve Nedenleri Hakkında 17 Ağustos Krizi ve Nedenleri 17 Ağustos Krizi ve Nedenleri 1998’in ilk yarısında planlanan verginin 100 milyar Rublelik kısmı (15 milyar dolar) toplanamamıştır Vergi oranlarının yüksek olması sonucunda vergi sistemi etkili olamamıştır Petrol fiyatlarında sürekli bir düşüş yaşanmaya başlamış 1997’nin son aylarında varil başına petrol fiyatı 22 dolar iken 1998’in ortalarına doğru 14 dolara Ağustos ta 9 dolara inmiştir Asya’daki ve dünyadaki krizler nedeni ile Rusyanın ihracat kayıpları 10-15 milyar dolara çıkmıştır Ve ihracat %14 gerilemiştir 1998 yılının ortalarına doğru dar boğaza girilmiştir Rusya’ya IMF’in finansman desteği azalmış ABD kongresi Rusya’ya yeni yardımlara sıcak bakmamıştır Rus finans grupları arasında savaş şiddetlenmiş çeşitli gruplar arasında devlet tekellerinin özelleştirilmesinde çatışmışlardır 1998 yılında dışarıdan gelen krediler Rublenin güçlendirilmesi iç ve dış borç ödemelerine gitmiştir 1998 yılında Rozneft ve Gazprom’un özelleştirilmesinde başarısız olunmuştur Mayıs 1998’de işsizlik oranı %93’e çıkarken Haziran 1998’de ödenmeyen maaşlar 11 milyar dolara ulaşmıştır Bu sıkıntılar sonucu Rusya da devalüasyon beklentisi olmuştur Rusya’daki yatırımların önemli bir kısmının sıcak para olması bu paranın ülaaai hızla terk edebileceği korkularını uyandırmıştır Gerçekten 1997 yılında Rusya’ya 62 milyar dolar doğrudan yada yatırım yapılırken portföy yardımları 105 milyar dolar olmuşturHükümet ve özel sektörün dış borç ödemeleri aksamaya başlamıştır 1998’de Rusya’da son 40 yılın en kötü hasatı elde edilmiştir Ruble koridoru kaldırılmış ve neticede 17 Ağustos ve 7 Eylül arasında Ruble devalüasyonu karaborsada %70’e kadar çıkmış daha sonraki müdahalelerle %50 civarına inmiştir Ucuz kredi bulan devlet kurumları ve özel bankaların bu kredileri geri ödemedeki sıkıntılarını hafifletmek için 90 günlük dış borç ödeme moratoryumu ilan edilmiştir Krizle birlikte Rusyada ki bankacılık ve ödemeler sistemi çökmüştür Hükümet ve bankalar rubleye karşı güven sorunu ortaya çıkmıştır Bankalar arası ödemeler yerine peşin ödeme veya gayri resmi ödeme mekanizmaları doğmuştur Kredi kartları dondurulmuş banka personelleri %30-70 azaltılmış bankalar arası çeşitli birleşme çabaları başlamıştır Dış ticarette akreditif işlemleri azalmaya başlamıştır Ülke içindeki perakende satışlar hızla artarken toplam satışlar büyük alıcıların nakit sorunları nedeni ile hızla azalmıştır Spekülatif sermaye Rusya ve benzer durumdaki ülkelerden hızla kaçarken Batılı yatırımcıların Rusya da risk alma istekleri azalmıştır Bir çok sektörde yabancılar yüksek vergiler yüksek suç oranı yolsuzluklar zayıf banka sistemi ve eksik mevzuatın yanına ekonomik krizin eklenmesiyle Rusya’ya ilgisini yitirmiştir Rusya’da döviz dar boğazı baş göstermiştir Genelde fiyatlar artarken ürün arzı da hızla azalmıştır İthalatın kısılması ürün sıkıntısını artırmıştır Kriz işçi çıkartmalara geçici izinlere maaş ödemelerinde gecikmelere yol açmıştır Rusya’da oluşmakta olan orta sınıf büyük bir darbe almış toplumdaki ekonomik uçurumlar artmıştır Eylül 1998’de enflasyon %38 olmuştur