Prof. Dr. Sinsi
|
Devletler Coğrafyası - Gana
Devletler Coğrafyası - Gana
İklim ve Bitki Örtüsü
Gana iki büyük rüzgarın etkisindedir Atlas Okyanusundan esen serin ve nemli muson rüzgarları ile ülkenin kuzeyinde bulunan büyük Sahra’dan esen kuru, sıcak ve toz taşıyan harmattan rüzgarları, bu ülke iklimine tesir eden rüzgarlardır Bu rüzgarlar, Gine üzerinde karşılaşırlar Bir hava akımının diğerine üstünlük sağladığı zamanlara göre mevsimleri kurak veya yağışlı geçer Sıcaklık ortalamalarında kıyı kesimlerle iç kesimler arasında bariz farklılık göze çarpmaz Kıyı kesimlerinde 26°C olan senelik sıcaklık ortalaması, iç kesimlerde 29°C civarında olur Sıcaklığın en yüksek olduğu mevsim şubat ve nisan ayları arasıdır Senelik yağış ortalaması bölgelere göre 1000 milimetre ile 2000 milimetre arasında değişmektedir
İklim
Güneybatı bölgelerinde iki metreye yaklaşan yağış ortalaması, Kumasi’de 1500 mm, Navrongo’da ise 1000 mm civarındadır Ülkenin güneybatısı yağış ortalamasının en yüksek olduğu bölge olmasına rağmen, güneydoğu kesimi yarı kurak bir iklime sahiptir Yağış miktarı 0,8 metredir
Tabii Kaynakları
Gana’nın dar kıyı şeridinde, bodur çalılıklar, çayırlıklar ve yer yer görülen bataklık bitkileri, özellikle sedir ağaçları hakim bitki örtüsüdür Dar kıyı şeridinden sonra gelen Kwahu yaylası iri gövdeli ve kerestesi makbul ağaçlarla (Baobab Afrika maunu, sapel gibi ağaçlar) dolu tropikal ormanlarla, ülkenin en kuzey kısımları ise kurak savan alanları ile kaplıdır
Madenler bakımından oldukça zengindir Avrupalıların buraları sömürge yapmak için cezbeden madenler, bu özelliklerini halen muhafaza etmektedir Altın, elmas, boksit, manganez, demir, nikel, grafit, ilmenit ve granit önemli madenlerdir Senede 27 ton altın üretimi ile dünyada 5 sırada yer alır, 250 000 ton manganez üretimi ile de dünyada dördüncüdür Ülkede bulunan yabani hayvanlar, bütün Afrika ülkelerinde olduğu gibidir Eskiden bol olan hayvan türleri, günümüzde balta girmemiş ormanlar ve tabiiliğini muhafaza eden bölgelerin azalması sebebiyle eskiye nisbetle azalmıştır Pekçok kuş türlerinin yanısıra, sürüngenler, çeşitli türlerde bol miktarda maymunlar, antiloplar, leoparlar, yaban sığırları ve Afrika filleri, geniş tropik ormanların verdiği zenginliği adeta süslemektedir Uyku hastalığına sebeb olan çeçe sineklerinin çokluğu, büyükbaş hayvanların azalmasına sebeb olmaktadır Koyun, keçi ve tavuk oldukça fazladır
Nüfus ve Sosyal Hayat
15 500 000 civarında nüfusa sahib olan Gana’da, bu nüfusu başlıca yedi etnik grup meydana getirmektedir Bunlar Asanti, Bronlar, Fantiler, Galar, Eweler, Dagomlar ve Marpursilerdir Bu grupların herbiri kendi dilini konuşur Resmi dil İngilizcedir Çoğunluk bu dili kullanır Son yıllardaki şehirleşme, grupların karışmalarını sağlamıştır Kabilelerin nüfus dağılımı: Asanti ve Fanti kabile mensupları % 44, Ewe, Ganya, Dogambo, Mamprusi ve Fulbe kabile mensupları % 56’dır Kişi başına düşen milli gelir 400 dolar civarındadır
Dinlerine göre nüfus dağılımı: Hıristiyanlar % 63, Müslüman % 16, ilkel dinlere bağlı olanlar % 21’i teşkil etmektedir
Akra (Accra): Ülkenin başşehri olan Akra’nın nüfusu bir milyondur Afrika’nın en modern şehirlerindendir Akra, Gana’nın ticaret, sanayi ve kültür merkezidir Kumasi: Ülkenin ikinci büyük şehridir Orman içindeki bu şehrin nüfusu 949 113’tür Sekondi-Takoradi: Ülkenin üçüncü büyük şehridir Nüfusu 103 653’tür Sekondi ve Takoradi şehirlerinin birleşmesiyle meydana gelmiş, Pra Nehrinin ağzında kurulmuştur
Eğitim: İlk ve orta dereceli okullarda eğitim mecburi ve parasızdır Üç üniversitesi ve birçok yüksek okulu vardır Okur-yazar oranı % 53,2’dir
Kültür: On dokuzuncu asırdan beri İngilizlerin idaresinde olması sebebiyle, iktisadi hayatında, kültüründe, örf ve adetlerinde İngilizlerin tesirleri açıkça görülmektedir Resmi dili ve öğretim dili İngilizcedir Bütün yayınlar İngilizcedir Sanatta da Avrupa tesiri görülmektedir Kadınların çoğu geleneksel elbiselerini, erkekler ise umumiyetle batı tipi elbise giyerler Müslümanlık hızla yayılmaktadır
Siyasi Hayat
1957’de bağımsızlığını kazanan ve 1960’da Cumhuriyet ilan edilen Gana’da siyasi istikrar bir türlü temin edilemedi Son olarak 1979’da kurulan Üçüncü Cumhuriyet de askeri bir darbeyle devrildi Bugün yönetim, Geçici Milli Savunma Konseyi başkanı J Rawlings’in elindedir
Ekonomi
Yeraltı ve yerüstü kaynakları bakımından zengin olan Gana, siyasi istikrar sağlanamadığından ekonomik yönden yeteri kadar kalkınamamıştır
Tarım: Gana, dünyanın en büyük kakao üreticisidir Yaklaşık dünya kakao üretimi içerisindeki payı üçte birdir Yıllık üretim üç milyon tona yakındır Bu yüzden kakao fiyatlarının düşmesi zaman zaman kritik siyasi sonuçlar doğurmuştur Kakao tarımı ülkenin hemen hemen her yerinde; fakat küçük işletmeler halinde yapılır Ayrıca kauçuk, kahve, hububat, hindistancevizi, palmiye yağı, muz ve fındıkgillerden birçok ürün yetiştirilir Ormanlarında kerestelik çok ağaç bulunur Ormanların kuzeyinde, hintelması, yerfıstığı, mısır, pirinç yetiştirilir Köylerin çoğunda meyve ağaçları, sebze çiftlikleri yer almaktadır Kakaodan sonra en önemli ihraç maddesi kauçuk, kahve ve hindistancevizi içidir
Hayvancılık: Çok sayıda bulunan çeçe sineği, ülkenin güneyinde sığır çiftliklerinin kurulmasına mani olmaktadır Bu durumda, kuzeyde Akra Vadisinde sığır yetiştirilmekte ve güney taraftaki pazarlarda satılmaktadır
Koyun, keçi ve kümes hayvanları ülkenin her tarafında yetiştirilir Şimdi bol miktarda yumurta ve tavuk eti ihraç eder duruma gelmiştir Nehir ve deniz sahillerinde önemli miktarda balıkçılık yapılmaktadır
Sanayi: Deri sanayii, mücevher işlemesi, giyim sanayi, demircilik ve çömlekçilik, mobilya ve kontrplak imalathaneleri, sabun, çuval, lastik fabrikaları petrol rafinerisi vardır Sebze ve balık konserveciliği, kayık malzeme yapımı sanayi, kereste imalatı, elbise, meşrubat, büsküvi, sigara, kibrit, mobilya ve briket sanayii başlıca sanayi dallarıdır
Ticaret: İç ticaret daha ziyade mahalli bölgeler arasında yapılır İthalatın % 85’ini dayanıklı gıda maddeleri teşkil etmekte olup, bunun çoğu Avrupa’dan gelmektedir
İhraç ürünlerinin başında kakao gelmekte ve ihracatın % 70’ini teşkil etmektedir Akra bölgesinde elmas ticareti çok önemlidir Ancak bu elmas ve altın ticareti halen İngilizlerin elindedir Diğer madenler arasında manganez önemlidir
Gana, ticaretini ve nakliyesini deniz yoluyla yapmaktadır ve bu nakliyeyi de yabancı gemilerle yerine getirmektedir Akra ve Kumasi önemli ulaşım merkezleridir
Ulaşım: 28 300 km’lik kara yolunun, ancak 7500 km’si asfalttır 1350 km’lik demiryoluna sahiptir Nehir ve deniz ulaştırmacılığı da yapılmaktadır Ülkedeki dört hava alanının en moderni olan Akra hava alanı, Amerikalı ve Avrupalı mimarların hazırladıkları çok modern tesislere sahiptir
|