Türkiye Nüfus Gruplara Göre Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-19-2012

Türkiye Nüfus Gruplara Göre Özellikleri

—Nüfus artışı yüksektir

—Genç nüfus fazladır

—Aktif nüfus fazladır

(çalışabilecek nüfus)

Çalışma çağındaki nüfustur

Çalışan nüfus ya da faal nüfus da denir

—İşsizlik oranı fazladır

—Sağlık, eğitim ulaşım sorunları yaşanmaktadır

—Nüfusun büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır

—Bağımlı nüfus fazladır

—Ortalama yaşam süresi azdır

—Kırsal kesimde kadın nüfusu fazladır

(göç nedeniyle)

—Kentsel nüfus en fazla Marmara bölgesinde, kırsal nüfus en fazla Karadeniz bölgesindedir

—Kentsel nüfus fazladır(göç sonucu)

—Tabanı geniş ve kenarları içe dönük nüfus piramidi Türkiye nüfus yapısını gösterir

—Kısacası nüfusun sayısal değerlerinden çok o, nüfusun nitelikleri önemlidir

Nüfus yapısı dikkate alınarak, ülkenin kalkınması hazırlanır ve daha gerçekçi olur

Örneğin; kalkınmakta olan bir ülke eğitim çağına girenlere eğitim kurumları, çalışma çağına girenlere iş olanakları sağlamak durumundadır

Bununla ilgili planlamaların yapılabilmesi için nüfus yapısının özelliklerini bilmemiz gerekir

1) Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı

Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı genel yapısı ve ülkedeki doğurganlık oranı hakkında bilgi edinmemize yardımcı olur

Nüfusun yaş gruplaması şu şekilde yapılır:

0-14 arası genç nüfus

15-64 arası olgun nüfus (aktif nüfus)

65-+ arası yaşlı nüfus

0-4,5-9,10-14,15-19 dar aralıklı

0-14,15-64,65-+ geniş aralıklı

Ülke nüfusunun bu şekilde yaş gruplarına göre belirlenmesi, örneğin çalışma çağındaki nüfusun tespiti ona göre iş ortamları ortaya çıkarmak için önemlidir

Ayrıca genç nüfusun bilinmesi ile okul çağındaki nüfusa göre eğitim hizmetleri oluşturulur

Not: yapılan gruplandırma sonucunda, yaş gruplarına göre dağılım ortaya çıkan ve buna bakarak o ülkenin yaş özellikleri hakkında bilgi sahibi oluruz

Nüfus oranı:

0-14 %30

15-64 %64

65-+  %6

Görüldüğü gibi ülkemizde genç nüfus oranı fazladır

Bunun nedeni nüfus artış hızının fazla olmasıdır

Bu durum nüfusumuzun genç ve dinamik bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir

Ancak ülkemizde genç nüfus oranın fazla olması beslenme, eğitim sağlık gibi yatırımların arttırılmasını gerekli kılmaktadır

Bu alanlarda yapılan yatırımlara demografik yatırımlar denir

Nüfusumuzun %64, 15-64 yaş grubu arasında yer alır

Bu oran ülkemizde üretime katkıda bulunabilecek büyük bir iş gücü potansiyelinin olduğunu göstermektedir

Ancak ülkemizde işsizlik önemli bir sorundur ve yatırımlar hızlı nüfus artışının yanında yetersiz kalmaktadır

Nüfusumuzun %6 sı 65 yaş ve üstü yaş grupları içinde yer almaktadır

Ortalama yaşam süresi ve yaşlı nüfus oranı bir ülkenin hayat standardını ve gelişme düzeyini gösteren en önemli ölçütlerdendir

Not: ülkemizde yaşlı nüfus oranı son yıllarda artmaktadır

Bu durumun nedeni tıptaki ve yaşam koşullarındaki gelişmelerin payı büyüktür

Genel olarak nüfus piramitlerine bakarak ülkenin doğum oranları hakkında bilgi sahibi olabiliriz

Piramidin tabanı geniş ise nüfus artış hızı fazla, dar ise nüfus artış hızı düşüktür

Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri

Nüfusumuzun Yapısı

Bir ülkenin nüfusundaki kadın-erkek sayısı ve yaş dilimlerine göre nüfus miktar ve oranları analiz edilmesi gereken ve sosyo-ekonomik özelliklere sahip değişkenlerdir

1

Cinsiyet Yapısı

Bilindiği gibi dünya üzerindeki bütün toplumlarda doğumda erkek çocuk sayısı kız çocuğu sayısından fazladır ve 100 kız doğumuna karşılık 102-109 erkek çocuk doğmaktadır

Yani erkek çocuk doğumu kabaca %5 fazladır

Bunun bilimsel açıklaması henüz kesinleşmiş değildir

Buna karşılık her yaş grubunda erkeklerde ölüm oranları daha fazla olduğundan doğumdaki bu erkek fazlalığı yaşlar ilerledikçe azalmakta, 20-39 yaşlar arasında dengelenmekte ve daha ileriki yaşlarda ise kadınların çoğunluğu artmaktadır

Ülkemizde 1940 yılına kadar kadın nüfusun erkek nüfusa oranla fazla olduğu görülmektedir

10-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türkiye Nüfus Gruplara Göre Özellikleri Türkiye Nüfus Gruplara Göre Özellikleri —Nüfus artışı yüksektir —Genç nüfus fazladır —Aktif nüfus fazladır(çalışabilecek nüfus) Çalışma çağındaki nüfustur Çalışan nüfus ya da faal nüfus da denir —İşsizlik oranı fazladır —Sağlık, eğitim ulaşım sorunları yaşanmaktadır —Nüfusun büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır —Bağımlı nüfus fazladır —Ortalama yaşam süresi azdır —Kırsal kesimde kadın nüfusu fazladır(göç nedeniyle) —Kentsel nüfus en fazla Marmara bölgesinde, kırsal nüfus en fazla Karadeniz bölgesindedir —Kentsel nüfus fazladır(göç sonucu) —Tabanı geniş ve kenarları içe dönük nüfus piramidi Türkiye nüfus yapısını gösterir —Kısacası nüfusun sayısal değerlerinden çok o, nüfusun nitelikleri önemlidir Nüfus yapısı dikkate alınarak, ülkenin kalkınması hazırlanır ve daha gerçekçi olur Örneğin; kalkınmakta olan bir ülke eğitim çağına girenlere eğitim kurumları, çalışma çağına girenlere iş olanakları sağlamak durumundadır Bununla ilgili planlamaların yapılabilmesi için nüfus yapısının özelliklerini bilmemiz gerekir 1) Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı genel yapısı ve ülkedeki doğurganlık oranı hakkında bilgi edinmemize yardımcı olur Nüfusun yaş gruplaması şu şekilde yapılır: 0-14 arası genç nüfus 15-64 arası olgun nüfus (aktif nüfus) 65-+ arası yaşlı nüfus 0-4,5-9,10-14,15-19 dar aralıklı 0-14,15-64,65-+ geniş aralıklı Ülke nüfusunun bu şekilde yaş gruplarına göre belirlenmesi, örneğin çalışma çağındaki nüfusun tespiti ona göre iş ortamları ortaya çıkarmak için önemlidir Ayrıca genç nüfusun bilinmesi ile okul çağındaki nüfusa göre eğitim hizmetleri oluşturulur Not: yapılan gruplandırma sonucunda, yaş gruplarına göre dağılım ortaya çıkan ve buna bakarak o ülkenin yaş özellikleri hakkında bilgi sahibi oluruz Nüfus oranı: 0-14 %30 15-64 %64 65-+  %6 Görüldüğü gibi ülkemizde genç nüfus oranı fazladır Bunun nedeni nüfus artış hızının fazla olmasıdır Bu durum nüfusumuzun genç ve dinamik bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir Ancak ülkemizde genç nüfus oranın fazla olması beslenme, eğitim sağlık gibi yatırımların arttırılmasını gerekli kılmaktadır Bu alanlarda yapılan yatırımlara demografik yatırımlar denir Nüfusumuzun %64, 15-64 yaş grubu arasında yer alır Bu oran ülkemizde üretime katkıda bulunabilecek büyük bir iş gücü potansiyelinin olduğunu göstermektedir Ancak ülkemizde işsizlik önemli bir sorundur ve yatırımlar hızlı nüfus artışının yanında yetersiz kalmaktadır Nüfusumuzun %6 sı 65 yaş ve üstü yaş grupları içinde yer almaktadır Ortalama yaşam süresi ve yaşlı nüfus oranı bir ülkenin hayat standardını ve gelişme düzeyini gösteren en önemli ölçütlerdendir Not: ülkemizde yaşlı nüfus oranı son yıllarda artmaktadır Bu durumun nedeni tıptaki ve yaşam koşullarındaki gelişmelerin payı büyüktür Genel olarak nüfus piramitlerine bakarak ülkenin doğum oranları hakkında bilgi sahibi olabiliriz Piramidin tabanı geniş ise nüfus artış hızı fazla, dar ise nüfus artış hızı düşüktür Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfusumuzun Yapısı Bir ülkenin nüfusundaki kadın-erkek sayısı ve yaş dilimlerine göre nüfus miktar ve oranları analiz edilmesi gereken ve sosyo-ekonomik özelliklere sahip değişkenlerdir 1 Cinsiyet Yapısı Bilindiği gibi dünya üzerindeki bütün toplumlarda doğumda erkek çocuk sayısı kız çocuğu sayısından fazladır ve 100 kız doğumuna karşılık 102-109 erkek çocuk doğmaktadır Yani erkek çocuk doğumu kabaca %5 fazladır Bunun bilimsel açıklaması henüz kesinleşmiş değildir Buna karşılık her yaş grubunda erkeklerde ölüm oranları daha fazla olduğundan doğumdaki bu erkek fazlalığı yaşlar ilerledikçe azalmakta, 20-39 yaşlar arasında dengelenmekte ve daha ileriki yaşlarda ise kadınların çoğunluğu artmaktadırÜlkemizde 1940 yılına kadar kadın nüfusun erkek nüfusa oranla fazla olduğu görülmektedir