10-19-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Devletler Coğrafyası - Pakistan
Devletler Coğrafyası - Pakistan
DEVLETİN ADI: Pakistan İslam Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ: İslamabad
YÜZÖLÇÜMÜ: 803 943 km2
NÜFUSU: 130129000
RESMİ DİLİ: Urdu, İngilizce
DİNİ: İslam
PARA BİRİMİ: Rupi
Güney Asya’da (20° 46’ - 36° 55’) kuzey enlemleri ve (60° 52’-92°41’) doğu boylamları arasında yeralan, doğusunda Hindistan, batısında Afganistan veİran, kuzeydoğusunda Çin ve güneyinde Umman Denizi ile komşu olan bir ülke
Tarihi
Pakistan Devleti, yirminci yüzyılda kurulmuş genç bir devlettir Pakistan’ın 15 Ağustos 1947 yılından evvelki tarihi Hindistan ile aynıdır (Bkz Hindistan)
“Pakistan” adı ilk olarak, İngiltere’de öğrenim gören Müslüman öğrenciler tarafından 1940 yılında ortaya kondu Pakistan, Pencap, Afgan, Keşmir, Sind ve Belucistan isimlerinin başharflerinin yanyana gelmesinden meydana gelip, mana itibariyle “temiz ülke” demektir Hindistanlıların, İngilizlerin egemenliğinden kurtulmaya çalıştıkları sırada, bölgedeki Müslümanlar birleşerek 1947 yılında bir dominyon kurdular Bu dominyon, İngiliz Milletler Cemiyetine dahil durumdaydı Bu yıllarda Pakistan liderliğini M Ali Cinnah yürütmekteydi
Pakistan 1956 yılında cumhuriyet oldu İki yıl sonra General M Eyüb Han darbe yaparak idareyi ele geçirdi 1960 yılında ve 1965’te yeniden başkan seçildi Bunun 1969 yılında istifa etmesi üzerine Doğu Pakistan’da ayaklanmalar başgösterdi Daha sonra General Ağa MYahya Han idareye el koydu İdareyi ele alır almaz ülkede sıkıyönetim ilan etti 1970 seçimleri sonucunda Doğu Pakistan, Avami Partisi büyük çoğunluk elde etti Fakat seçimlerden bir yıl sonra Yahya Han, Millet Meclisini dağıttı Bunun üzerine ülkede grevler ve isyanlar artmaya başladı Bundan dolayı hükümet kuvvetleri Doğuya taarruzlar tertipledi Fakat çok geçmeden Hindistan’dan kuvvet desteği alan doğulular, bağımsızlıklarını ilan ederek Bangladeş Devletini kurdular Ayrıca çarpışmalar kesilmedi Binlerce insan öldürüldü 10 milyonu aşkın Doğulu Hindistan’a göç etti Nihayet Pakistan-Hindistan Harbi patlak verdi Doğu Pakistan’daki, Pakistan birlikleri kuşatılınca, ateş-kes imzalandı Her iki taraf da birliklerini geri çekti İki ülke arasındaki münasebetler 1976 yılında yeniden normal hale getirildi
Bu esnada Pakistan başkanlığına, Pakistan Halk Partisi Başkanı Zülfikar Ali Butto geldi 1973 yılında yeni bir anayasa kabul edildi Pakistan, bundan böyle “Federal İslam Cumhuriyeti” adını aldı Butto, aynı yıl Başbakan oldu
1977 yılının Haziran ayında, General Ziya-ül Hak, askeri bir ihtilalle idareye el koydu Butto başbakanlıktan alındı Evvelce, Butto’nun siyasi muhalifi öldürüldüğünden, ihtilal sonrası Butto, bu suçtan mesul tutuldu 1974 yılında işlenmiş bulunan bu cinayet sebebiyle, Butto 1979 yılında idam edildi Bunun üzerine Pakistan-ABD münasebetleri gerginleşti Bu hadiselerden sonra halk Amerikan üslerine ve görevlilerine tepki gösterdi 1981 yılında Sovyet Rusya’nın Afganistan’ı işgali üzerine, ABD Pakistan ile anlaşmak mecburiyetinde kaldı İki ülke arasında altı yıllık askeri ve ekonomik yardım programı hazırlanarak imzalandı Afganistan işgali iki milyon civarında Afganlının, Pakistan’a göç etmesine sebep oldu 1988 Ağustosu’nda esrarengiz bir uçak kazasında devlet Başkanı General Muhammed Ziya-ül-Hak’ın ölmesi üzerine yerine Gulam İshak Han geçti Yapılan seçimleri sol eğilimli Pakistan Halk Partisi kazandı ve Müslüman bir devletin ilk kadın başbakanı olarak Benazir Butto hükumeti kurdu Bazı yolsuzluklar ve iç asayişin sağlanmaması üzerine Devlet başkanı Gulam İshak Han 1990’da Benazir Butto’yu görevden alarak yerine Nevaz Şerif’i başbakanlığa atadı 1993’te yapılan seçimleri kazanan Benazir Butto tekrar başbakanlığa getirildi
Fiziki Yapı
GüneyAsya’da yeralan Pakistan, yaklaşık olarak 803943 km2lik bir yüzölçüme sahiptir Normal olarak dört ana bölgeye ayrılır; Pencab, Sind, Belucistan ve Kuzeybatı Sınır Bölgesi
Pakistan’ın büyük bir bölümü dağlık arazidir Kuzeydeki dağlar oldukça yüksek ve karlıdır 7700 m yükseklikteki Tiriş Mir Dağı ülkenin en yüksek noktasıdır Batı bölgeler, İran Yaylasının bir devamı olup, bir seri yayla ile doludur Bölgenin etrafı dağlarla çevrili durumdadır İran Yaylası çoğunlukla çıplak ve kurak, bazı bölgeler ise sulaktır Pakistan fiziki yapısı içinde en önemli göze çarpan husus İndus Nehridir Pakistan’ın ikinci çölü, Pencab bölgesindeki Tar Çölüdür Pakistan’ın kuzey dağlarının tamamı ormanlık bir arazidir
İklim
Pakistan iklimi, umumiyetle sıcak ve kuraktır Fakat çoğu yerde hava sıcaklığı geniş ölçüde değişmektedir Dağlarda sıcaklık yüksekliğe bağlı olarak değişir Dolayısıyla bütün Pakistan’da bölgeler kutup iklimi veya aşırı sıcak iklim arasında değişebilen iklime sahiptir Yaylalarda ise hava sıcaklığı, mevsimden mevsime çeşitli farklılıklar gösterir Haziran ayında hemen hemen 46°C’yi bulan hava sıcaklığı ocak-şubat aylarında 4°C’ye kadar inebilir
Kuzey bölgeler çoğunlukla yağış alan sahalardır Dolayısıyla Himalayalar bölgesinin güneyinde ormanlık alanlar mevcuttur Batı Pakistan ise umumiyetle yeşil alanlarla doludur Güneyde Makran kıyı bölgesi, Karaçi ve Haydarabad Okyanus iklimi tesiri altındadır
|
|
|
|