10-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Coğrafya İklim Bilgisi
Coğrafya İklim Bilgisi
İklim nedir: Bir yerdeki atmosfer olaylarının uzun yıllar içinde gösterdiği ortalama durumdur
Hava Durumu: Bir yerdeki atmosfer olaylarının kısa süreli ortalamasıdır
Kısa süreli hava olaylarını gösteren haritalara sinoptik harita denir
Hava Kütlesi: Bir yerde, atmosferin sıcaklık ve nem bakımından aynı özelliği gösteren geniş parçalarına denir
Atmosferin Özellikleri
Atmosfer nedir: Yerçekimine bağlı olarak Dünya'nın çev-resini saran ve onunla birlikte dönen, çeşitli yoğun-luktaki gazlardan, kozmik tozlardan oluşan havaküredir
Yoğunlukları yerden yükseldikçe azalan, farklı ka-lınlık ve bileşimleri olan katmanlardan oluşur
Güneş'ten gelen ışınların bir kısmını tutarak çok fazla ısınmayı engeller Yerden yansıyan ışınları da tutarak yeryüzünün fazla soğumasını engeller
Güneş ışınları atmosfer içinde dağılmaya uğrayarak gölge yerlerin de aydınlanmasını sağlar Bu du-ruma difüzyon denir Gökyüzünün mavi görünmesi difüzyon sonucudur
Güneş'ten gelen mor ötesi ışınların zararlı etkisini azaltır
iklim olaylarının oluşmasını sağlar Yeryüzünde canlı yaşamına olanak sağlar
Atmosferin Katları Nelerdir
Eksosfer: iyonosferden daha yukarıda, dış küre an-lamına gelen Eksosfer katı bulunur Üst sınırı kesin ola-rak bilinmemekle birlikte, 10 000 km ye kadar çıktığı kabul edilir Üst kısmında yerçekimi yoktur
İyonosfer: Gaz molekülleri çok seyrek olduğundan iklim üzerinde etkisi yok sayılır Radyo dalgalarını yan-sıtarak haberleşme alanında önemli bir rol oynar
Şemosfer nedir: 25-30 km ile 80-90 km arasında yer alır En önemli özelliği ozon tabakasının bulunmasıdır Ozon tabakası Morötesi (Ultraviyole) ışınlarını tutarak yeryüzünde canlı yaşamına olanak vermiştir
Stratosfer: Troposferin üst sınırından başlayarak 25-30 km yükseklere kadar çıkar Yatay hava hareket-leri görülür Troposferdeki güçlü hava hareketleri ve sıcaklık değişmelerinden az etkilenir Bu yüzden sı-caklık dağılışı oldukça düzgündür
Troposfer nedir: Yere en yakın katmandır
Ekvator'da kalın, kutuplarda incedir Bu durumun nedeni Ekvator'da ısınan havanın genleşerek yük-selmesi, buna karşın kutuplarda soğuk havanın yere yığılmasıdır Ayrıca yerçekiminin kutuplarda fazla, Ekvator'da az olması da etkilidir
Su buharının tamamına yakını bu katmandadır
Farklı hava kütlelerinin bulunması ve su buharının varlığı nedeniyle iklim olayları bu katmanda oluşur
Yatay ve dikey hava hareketleri görülür
Bileşiminde % 78 Azot, % 21 Oksijen, % 1 oranında da su buharı, karbondioksit ve asal gazlar bulunur
Troposfer'de yükseldikçe:
Sıcaklık azalır
Basınç azalır
Nem miktarı azalır
Oksijen miktarı azalır
Yoğunluk azalır
İklim Elemanları
1 Sıcaklık
2 Basınç ve rüzgârlar
3 Nemlilik ve yağış
|
|
|