10-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Gölge Boyları Gün İçinde Nasıl Değişir
Gölge boyları gün içinde nasıl değişir
Dünya, güneş çevresindeki dönüşünü 365 gün 6 saatte tamamlar Buna 1 yıl, harekete ise yıllık hareket denir Dünya, güneş çevresinde elips şeklindeki yörüngeyi takip ederek döner
Dünyanın elips şeklindeki yörünge üzerindeki hareketi esnasında güneşe olan uzaklığı sabit değildir Dünya güneşe yaklaşıp uzaklaşır Dünyanın güneşe en yakın olduğu 3 Ocak tarihine günberi(perihel), güneşe en uzak olduğu 4 Temmuz tarihine ise günöte(afel) denir
Dünyanın yörünge üzerindeki hareketi sırasında güneşe yaklaştığı dönemlerde hızı artarken, uzaklaştığı dönemlerde hızı azalır Bunun sonucunda;
Yarımkürede mevsim süreleri farklı olur
Eylül ekinoksu 2 gün gecikerek 23 Eylül’de gerçekleşir
Şubat ayı kısa sürer
Dünyanın Ekseninin Eğik Olma Durumu
Yer ekseni yörünge düzlemine dik değildir Yörünge düzlemine doğru 23 derece 27 dakika eğiktir Buna eksen eğikliği denir

Yer Ekseni
Kuzey ve güney kutup noktalarını dünyanın merkezinden geçerek birleştiren hayali çizgiye denir
Yörünge Düzlemi
Dünyanın güneş çevresindeki hareketi esnasında izlediği elips şeklindeki düzleme denir
Eksen Eğikliği ve Yıllık Hareketin Sonuçları
Güneş ışınlarının bir yere geliş açısı yıl boyunca değişir Bunun sonucunda; sıcaklık yıl içinde değişir, mevsimler oluşur, bir noktadaki gölge boyu yıl içinde değişir Güneş ışınları bir yarımküreye eğik gelir, aynı anda farklı yarımkürelerde farklı mevsimler yaşanır
Yıl içinde aydınlanma çizgisi kutup daireleri ile kutup noktaları arasında yer değiştirir (Aydınlanma dairesi: Gece ile gündüzü ayıran sınır )
Güneşin doğuş batış yerleri, saatleri ve ufuktaki konumu değişir
Yıl içinde gece ile gündüz süreleri değişir
Mevsimler arasında basınç farkı metdana gelir Bunun sonucunda mevsimlik muson rüzgarları oluşur
Dönenceler ve kutup dairelerinin sınırları belirlenerek matematik iklim kuşakları oluşur
Güneş ışınları dönenceler üzerindeki noktalara yılda bir kez, dönenceler arasındaki noktalara ise yılda iki kez dik açı ile gelir Dönenceler dışına ise hiçbir zaman dik açı ile gelmez
Dönence
Güneş ışınlarının yeryüzüne dik açıyla geldiği en son sınırdır 23 derece 27 dakika kuzey ve güney enlemlerinden geçer Kuzey yarımküredekineyengeç dönencesi, güney yarımküredekine oğlak dönencesi adı verilir
Kutup Dairesi
24 saatlik zaman dilimi içerisinde gece ve gündüz durumlarının yaşandığı en son sınırdır 66 derece 33 dakika güney enlemlerinden geçer
|
|
|