Göz Tembelliğine Erken Teşhis Şart

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-16-2012

göz tembelliği nedir

NORMAL GÖRME NASIL GELİŞİR?

Bebekler doğduklarında ancak belirli oranlarda görebilirler

Gözlerini kullandıkça görme potansiyelleri artar

İlk 9 yaş içinde görme sistemi tam olarak gelişir ve daha sonra belirgin bir değişiklik olmaz

Eğer bir göz tüm düzeltmelere rağmen tam kapasiteli göremiyorsa bu durum kişinin hayatında olumsuz bazı etkilere yol açar

Mesela bazı mesleklerde (askerlik, pilotluk gibi) göz tembelliği olanlar yer alamazlar

4 yaş öncesinde tüm çocukların şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları gerekir

GÖZ MUAYENESİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR?

Tüm çocukların 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir sorun olmasa da mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmiş olması gerekir

Bu arada doğumdan itibaren hem ailenin hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile, gerekli hallerde, çok erken dönemlerde de göz muayenesi yapılabilir

NELER GÖZ TEMBELLİĞİNE YOL AÇAR?

Göz tembelliği gözlerin normal olarak kullanılmasını engelleyen her türlü durumda ortaya çıkabilir

Çoğu vakada göz tembelliğine yol açan durumlar kalıtsal olabilir

Özellikle ailesinde göz tembelliği olan çocuklar göz doktoru tarafından mutlaka muayene edilmelidir

GÖZ TEMBELLİĞİNİN 3 TEMEL SEBEBİ BULUNUR

Şaşılık: Kayan gözde tembellik oluşabilir

Kırma Kusurları: Mevcut olan yüksek kırma kusuru nedeni ile bir göz diğerinden çok bulanık görüyorsa, bu göz görsel gelişimini tamamlayarak tembel hale gelir

Görünüşte gözlerde herhangi bir problem olmadığı için tespit edilmesi en zor olan göz tembelliği tipi budur

Aileler çocuklarının gözünde bir kayma tespit ettiklirinde hemen muayenesini sağlar ancak diğer durumlarda genellikle göz muayenesi okul dönemine kadar gecikir ve bu durumda da çoğu kez geç kalınmış olur

Bu nedenle 4 yaş öncesinde tüm çocukların şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları gerekir

Saydam olması gerekli göz dokularında bulanıklık: Bu durumun başında katarakt gelir

Bu tip göz tembelliği en erken gelişen göz tembelliğidir

Dolayısı ile her yeni doğanın mutlak bir çocuk doktoru tarafından son derece kolay bir test olan, kırmızı yansıma testine tabi tutulması ve bir anormallik halinde acilen göz doktoruna muayenesi gerekir

Çünkü bu tip göz tembelliği çok erken ve çok derin olarak gelişir

Doğumsal katarakt mümkün olan en kısa zamanda cerrahi olarak tedavi edilmelidir

GÖZ TEMBELLİĞİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Bu çoğu kez oldukça zor bir durumdur

Çünkü çocukların görme muayeneleri 3

5-4 yaş öncesinde oldukça güçlük arz eder

Daha küçük çocuklarda ve bebeklerde sağlam gözün doktor tarafından elle kapatılması halinde tepkiyi değerlendirmek gibi bir takım yöntemlerle göz tembelliği olan göz tespit edilmeye çalışılır

4 yaş öncesi muayenede göz doktoru tembel olarak şunları yapar

Gözlerde herhangi bir kayma olup olmadığını muayene eder

Daha sonra saydam ortamlarda herhangi bir bulanıklık olup olmadığına bakar, göz bebeğini damla ile genişletilerek, her iki gözün refraksiyon (kırma) değerlerini ölçer

Burada önemli olan nokta özellikle bir gözde, diğerinin çok üzerinde bir kırma kusuru olup olmadığıdır

Bunun dışında her iki gözdeki yüksek kırma kusurları da dikkate alınır

Kırma kusuru muayenesi dışında retina (görme zarı) ve optik sinir (görme siniri) muayenesi de yapılarak muayene tamamlanır

GÖZ TEMBELLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Göz tembelliğinde tedavinin esası zayıf gözün kullandırılmasına dayanır

Bu, sağlam gözün özel bir bandajla haftalar bazen aylar boyunca kapatılması ile yapılır

Önce gerekli olan reçete edilir

Çocuk bunu kullanmaya başlar ve kapama tedavisi yapılır

Şaşılıkta eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa genellikle önce göz tembelliği giderilmeye çalışılır

Ameliyat öncesi belli bir dönem kapama tedavisi yapılır, ameliyat uygulanır, daha sonra bir müddet daha kapama yapılmaya devam edilir

Bundan sonrası ise tamamen sizin sabrınıza kalmıştır

Çocuklar kapama yapılmasından hiç hoşlanmazlar

Ve bunu reddederler

Ancak ebeveyn olarak bu dönem, sizin ilgi ve sabrınızla, başarılı bir şekilde yaşanabilir

Yaşamları boyunca göz tembelliklerinin mevcudiyeti nedeniyle yaşayacakları sıkıntıları düşünerek sabırla yaklaşmalısınız

AZ GÖRME ÖNLENEBİLİR BİR PROBLEMDİR

Başarıda en önemli nokta göz embelliğinin teşhis zamanıdır

Eğer erken teşhis ve düzenli tedavi yapılırsa çoğu kez normal görmeye ulaşabilir

9 yaş sonrasında yapılacak kapamanın herhangi bir faydası olmaz

Katarakt gibi sebeplerle ortaya çıkan göz tembelliklerinde çok seri davranmak gerekir

Erken bebeklik döneminde cerrahi ve kapama tedavileri ile müdahale yapılır

10-16-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Göz Tembelliğine Erken Teşhis Şart göz tembelliği nedir NORMAL GÖRME NASIL GELİŞİR? Bebekler doğduklarında ancak belirli oranlarda görebilirler Gözlerini kullandıkça görme potansiyelleri artar İlk 9 yaş içinde görme sistemi tam olarak gelişir ve daha sonra belirgin bir değişiklik olmaz Eğer bir göz tüm düzeltmelere rağmen tam kapasiteli göremiyorsa bu durum kişinin hayatında olumsuz bazı etkilere yol açar Mesela bazı mesleklerde (askerlik, pilotluk gibi) göz tembelliği olanlar yer alamazlar 4 yaş öncesinde tüm çocukların şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları gerekir GÖZ MUAYENESİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR? Tüm çocukların 4 yaşına gelmeden önce herhangi bir sorun olmasa da mutlaka bir göz doktoru tarafından muayene edilmiş olması gerekir Bu arada doğumdan itibaren hem ailenin hem de çocuk doktorlarının bazı tespitleri ile, gerekli hallerde, çok erken dönemlerde de göz muayenesi yapılabilir NELER GÖZ TEMBELLİĞİNE YOL AÇAR? Göz tembelliği gözlerin normal olarak kullanılmasını engelleyen her türlü durumda ortaya çıkabilir Çoğu vakada göz tembelliğine yol açan durumlar kalıtsal olabilir Özellikle ailesinde göz tembelliği olan çocuklar göz doktoru tarafından mutlaka muayene edilmelidir GÖZ TEMBELLİĞİNİN 3 TEMEL SEBEBİ BULUNUR Şaşılık: Kayan gözde tembellik oluşabilir Kırma Kusurları: Mevcut olan yüksek kırma kusuru nedeni ile bir göz diğerinden çok bulanık görüyorsa, bu göz görsel gelişimini tamamlayarak tembel hale gelir Görünüşte gözlerde herhangi bir problem olmadığı için tespit edilmesi en zor olan göz tembelliği tipi budur Aileler çocuklarının gözünde bir kayma tespit ettiklirinde hemen muayenesini sağlar ancak diğer durumlarda genellikle göz muayenesi okul dönemine kadar gecikir ve bu durumda da çoğu kez geç kalınmış olur Bu nedenle 4 yaş öncesinde tüm çocukların şikayet olsun olmasın, mutlak surette göz muayenesi olmaları gerekir Saydam olması gerekli göz dokularında bulanıklık: Bu durumun başında katarakt gelir Bu tip göz tembelliği en erken gelişen göz tembelliğidir Dolayısı ile her yeni doğanın mutlak bir çocuk doktoru tarafından son derece kolay bir test olan, kırmızı yansıma testine tabi tutulması ve bir anormallik halinde acilen göz doktoruna muayenesi gerekir Çünkü bu tip göz tembelliği çok erken ve çok derin olarak gelişir Doğumsal katarakt mümkün olan en kısa zamanda cerrahi olarak tedavi edilmelidir GÖZ TEMBELLİĞİ NASIL TEŞHİS EDİLİR? Bu çoğu kez oldukça zor bir durumdur Çünkü çocukların görme muayeneleri 35-4 yaş öncesinde oldukça güçlük arz eder Daha küçük çocuklarda ve bebeklerde sağlam gözün doktor tarafından elle kapatılması halinde tepkiyi değerlendirmek gibi bir takım yöntemlerle göz tembelliği olan göz tespit edilmeye çalışılır 4 yaş öncesi muayenede göz doktoru tembel olarak şunları yapar Gözlerde herhangi bir kayma olup olmadığını muayene eder Daha sonra saydam ortamlarda herhangi bir bulanıklık olup olmadığına bakar, göz bebeğini damla ile genişletilerek, her iki gözün refraksiyon (kırma) değerlerini ölçer Burada önemli olan nokta özellikle bir gözde, diğerinin çok üzerinde bir kırma kusuru olup olmadığıdır Bunun dışında her iki gözdeki yüksek kırma kusurları da dikkate alınır Kırma kusuru muayenesi dışında retina (görme zarı) ve optik sinir (görme siniri) muayenesi de yapılarak muayene tamamlanır GÖZ TEMBELLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR? Göz tembelliğinde tedavinin esası zayıf gözün kullandırılmasına dayanır Bu, sağlam gözün özel bir bandajla haftalar bazen aylar boyunca kapatılması ile yapılır Önce gerekli olan reçete edilir Çocuk bunu kullanmaya başlar ve kapama tedavisi yapılır Şaşılıkta eğer bir cerrahi müdahale yapılacaksa genellikle önce göz tembelliği giderilmeye çalışılır Ameliyat öncesi belli bir dönem kapama tedavisi yapılır, ameliyat uygulanır, daha sonra bir müddet daha kapama yapılmaya devam edilir Bundan sonrası ise tamamen sizin sabrınıza kalmıştır Çocuklar kapama yapılmasından hiç hoşlanmazlar Ve bunu reddederler Ancak ebeveyn olarak bu dönem, sizin ilgi ve sabrınızla, başarılı bir şekilde yaşanabilir Yaşamları boyunca göz tembelliklerinin mevcudiyeti nedeniyle yaşayacakları sıkıntıları düşünerek sabırla yaklaşmalısınız AZ GÖRME ÖNLENEBİLİR BİR PROBLEMDİR Başarıda en önemli nokta göz embelliğinin teşhis zamanıdır Eğer erken teşhis ve düzenli tedavi yapılırsa çoğu kez normal görmeye ulaşabilir 9 yaş sonrasında yapılacak kapamanın herhangi bir faydası olmaz Katarakt gibi sebeplerle ortaya çıkan göz tembelliklerinde çok seri davranmak gerekir Erken bebeklik döneminde cerrahi ve kapama tedavileri ile müdahale yapılır