Ekinokok Multikolarisin Yolaçtığı Karaciğer Köpek Kisti

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-16-2012

EKİNOKOK MULTİKOLARİSİN YOLAÇTIĞI KARACİĞER KÖPEK KİSTİ

Oldukça ender, ama son derece tehlikeli bir hastalıktır

«Tenya ekinokok multikolaris» tarafından bulaştırılır

Bu, Avrupa’da tilkide asalak olarak yaşayan küçük bir şerittir (tenya)

Hastalığın öteki etkenine (eskimo köpeklerinde asalak yaşar) Avrupa’da raslanmaz

Alışılmış karaciğer köpek kistinden (kist hidatik) farklı olarak, ekinokok multikolarisin yolaçtığı karaciğer köpek kistinde, asalağı karaciğer dokusundan ayıran bir zar yoktur

Bu yüzden asalak, karaciğer dokusunu giderek kaplar; buna, karaciğer yapısını değiştiren önemli iltihap tepkileri eklenir

Yayılma, tilkinin dışkısında bulunan yumurtaları alan kemiriciler aracılığıyla olur

Kuşkusuz en çok etkilenenler köylülerdir: Özellikle çiftçiler ve avcılar

TEŞHÎS

Klinik belirtiler

Ender raslanan bir hastalık olduğu için kesin teşhisi güçtür

Gerçekten, hastalığın başlangıcı çoğunlukla farkedilmeden geçer ve ancak yerleşme evresinde teşhis edilir

Bu evrede şu belirtiler bulunur:

— kaşıntılar, dışkının renksizleşmesi ve sidiğin boyanması (ama daha az belirti verebilir);

— bir karaciğer büyümesi (karaciğer elle yoklandığında sert, duyarlı, düzensiz, yumrulu gibidir)

Genel durum az ya da çok korunmuş olabilir

Görüldüğü gibi tablo fazla niteleyici değildir

ve hastalık, tamamlayıcı muayenelerle teşhis edilir

Tamamlayıcı muayeneler Karaciğer işlevlerinin incelenmesi

Bilirübinin ve kolesterolün yükseldiğini, bir safra birikimi sendromunu ortaya koyar

Önemli iltihap belirtileri vardır

Bağışıklık incelemeleri

Modern bağışıklık incelemeleri, özellikle protein elektroforezi, hastalığın varlığını doğrular; ama köpek kistinden ayırdedilmesini sağlamaz

Bununla birlikte, evrimi izlemeye ve olası bir tekrarlamayı teşhis etmeye yardımcı olur

Karın içine bakma muayenesi

Karın içine bakma muayenesi (laparoskopi) ikincil karaciğer kanseri görünümü ortaya koyar: Safra birikmesinin neden olduğu yeşil renkli bir karaciğer üstünde pekçok beyazımsı yumru

İğneyle girerek örnek alma

Böyle bir tablo karşısında, karaciğere iğneyle girerek örnek almaktan (biyopsi) kesinlikle kaçınılmalıdır: Kanser durumunda iğneyle girme kanamaya yolaçar; ekinokok multikolarisin yolaçtığı karaciğer köpek kistindeyse, etkenin yayılma tehlikesi vardır

Röntgen incelemeleri

En iyi bilgiler seçici atardamar filmiyle elde edilir

Ur belirtileri gösterir: Damarların normal yollarından sapması ya da itilmesi; karaciğerde çok sayıda boşluk bulunması

Atardamarlar sabit, «tirbuşon» gibidirler; ama kanserli ur durumunda olduğu gibi yeni damar oluşumları yoktur

Gerçekte muayeneler sonunda hekim, çoğunlukla bir karaciğer kanseri tablosuyla karşı karşıya olacaktır: Teşhis için hastanın bölgesel kökeni ve mesleği düşünülmeli ve teşhis, bağışıklık tepkimeleriyle doğrulanmalıdır’

EVRİM

Evrim yavaştır, ama hasta ameliyat edilmezse, ölümle sonuçlanır

TEDAVİ

İlaç tedavisi etkisizdir; olsa olsa bozunların evrimini geçici olarak bir süre durdurabilir

Ameliyat iki yönlüdür

Yaşamı uzatıcı; iyileştirici

İyileştirici ameliyatın amacı bozunu çıkarmaktır; sınırları atardamar filmi verileri tarafından doğrulanan kısmi karaciğer çıkarma (hepa-tektomi) uygulanır

Ama bu ameliyat ancak, bozunlar karaciğer dokusunun anatomik olarak tanımlanmış bir bölümünde sınırlı olduklarında uygulanabilir

10-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ekinokok Multikolarisin Yolaçtığı Karaciğer Köpek Kisti EKİNOKOK MULTİKOLARİSİN YOLAÇTIĞI KARACİĞER KÖPEK KİSTİ Oldukça ender, ama son derece tehlikeli bir hastalıktır «Tenya ekinokok multikolaris» tarafından bulaştırılır Bu, Avrupa’da tilkide asalak olarak yaşayan küçük bir şerittir (tenya) Hastalığın öteki etkenine (eskimo köpeklerinde asalak yaşar) Avrupa’da raslanmaz Alışılmış karaciğer köpek kistinden (kist hidatik) farklı olarak, ekinokok multikolarisin yolaçtığı karaciğer köpek kistinde, asalağı karaciğer dokusundan ayıran bir zar yoktur Bu yüzden asalak, karaciğer dokusunu giderek kaplar; buna, karaciğer yapısını değiştiren önemli iltihap tepkileri eklenir Yayılma, tilkinin dışkısında bulunan yumurtaları alan kemiriciler aracılığıyla olur Kuşkusuz en çok etkilenenler köylülerdir: Özellikle çiftçiler ve avcılar TEŞHÎS Klinik belirtiler Ender raslanan bir hastalık olduğu için kesin teşhisi güçtür Gerçekten, hastalığın başlangıcı çoğunlukla farkedilmeden geçer ve ancak yerleşme evresinde teşhis edilir Bu evrede şu belirtiler bulunur: — kaşıntılar, dışkının renksizleşmesi ve sidiğin boyanması (ama daha az belirti verebilir); — bir karaciğer büyümesi (karaciğer elle yoklandığında sert, duyarlı, düzensiz, yumrulu gibidir) Genel durum az ya da çok korunmuş olabilir Görüldüğü gibi tablo fazla niteleyici değildir ve hastalık, tamamlayıcı muayenelerle teşhis edilir Tamamlayıcı muayeneler Karaciğer işlevlerinin incelenmesi Bilirübinin ve kolesterolün yükseldiğini, bir safra birikimi sendromunu ortaya koyar Önemli iltihap belirtileri vardır Bağışıklık incelemeleri Modern bağışıklık incelemeleri, özellikle protein elektroforezi, hastalığın varlığını doğrular; ama köpek kistinden ayırdedilmesini sağlamaz Bununla birlikte, evrimi izlemeye ve olası bir tekrarlamayı teşhis etmeye yardımcı olur Karın içine bakma muayenesi Karın içine bakma muayenesi (laparoskopi) ikincil karaciğer kanseri görünümü ortaya koyar: Safra birikmesinin neden olduğu yeşil renkli bir karaciğer üstünde pekçok beyazımsı yumru İğneyle girerek örnek alma Böyle bir tablo karşısında, karaciğere iğneyle girerek örnek almaktan (biyopsi) kesinlikle kaçınılmalıdır: Kanser durumunda iğneyle girme kanamaya yolaçar; ekinokok multikolarisin yolaçtığı karaciğer köpek kistindeyse, etkenin yayılma tehlikesi vardır Röntgen incelemeleri En iyi bilgiler seçici atardamar filmiyle elde edilir Ur belirtileri gösterir: Damarların normal yollarından sapması ya da itilmesi; karaciğerde çok sayıda boşluk bulunması Atardamarlar sabit, «tirbuşon» gibidirler; ama kanserli ur durumunda olduğu gibi yeni damar oluşumları yoktur Gerçekte muayeneler sonunda hekim, çoğunlukla bir karaciğer kanseri tablosuyla karşı karşıya olacaktır: Teşhis için hastanın bölgesel kökeni ve mesleği düşünülmeli ve teşhis, bağışıklık tepkimeleriyle doğrulanmalıdır’ EVRİM Evrim yavaştır, ama hasta ameliyat edilmezse, ölümle sonuçlanır TEDAVİ İlaç tedavisi etkisizdir; olsa olsa bozunların evrimini geçici olarak bir süre durdurabilir Ameliyat iki yönlüdür Yaşamı uzatıcı; iyileştirici İyileştirici ameliyatın amacı bozunu çıkarmaktır; sınırları atardamar filmi verileri tarafından doğrulanan kısmi karaciğer çıkarma (hepa-tektomi) uygulanır Ama bu ameliyat ancak, bozunlar karaciğer dokusunun anatomik olarak tanımlanmış bir bölümünde sınırlı olduklarında uygulanabilir