|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ankilozan Spondilit Nedir Belirtileri Sebepleri Tedavisi Önlemler
Cinsel yaşam
AS normal koşullarda cinsel yaşamınızı bozmaz Ancak yine de, kalça sorununuz varsa, omurga şekliniz önemli derecede bozulmuşsa ya da hastalığın alevli dönemindeyseniz, daha rahat ve doyurucu pozisyonlar bulmanız gerekebilir Eğer yorgunluk sorun yaratıyorsa, aktivitelerinizi planlamanız ve düzenlemeniz gerekecektir Bu sorunları eşinizle konuşmanız, sizi daha iyi anlamasını sağlayacaktır İyi bir cinsel yaşam için iyi bir iletişim ve olayların gülünç yönünü görebilme yeteneği çok önemlidir
Gebelik
Genellikle bilinen, gebeliğin AS’de bir problem olmadığıdır Gebelik nedeniyle hastalıkta alevlenme ya da gerileme ortaya çıkmaz Eğer ciddi kalça sorunu varsa, sezaryen ile doğum gerekli olabilir Gebelik süresince bebeğin büyümesi, omurganın eğilmesine ve ayakta dururken ağrıda artmaya neden olabilir Ağırlığı omurga üzerinden alıp yayan gebelik desteklerinin kullanılması yardımcı olabilir Gebeliğin ilk 12 haftası ve son 4 haftasında yangı giderici ilaçların bırakılması uygundur Emzirme döneminin sona ermesine kadar da, ilaç kullanımına yeniden başlanmaması iyi olur İlaç kullanmak yerine, egzersiz programınızı arttırmayı deneyebilirsiniz İlk 12 haftadan sonra, gebelik normal seyrediyorsa ilaç kullanmak yerine sıcak su havuzlarında yapılacak su banyolarının uygulanması yardımcı olabilirAZIRATİK ÖNERİL
Pozisyon
Tüm gün boyunca ve gece, uygun vücut pozisyonunu korumalısınız Kötü pozisyonda durmak hastalık nedeniyle kötü vücut pozisyonunun yerleşmesine neden olabilir Uzun süre aynı pozisyonda kalmamaya ve vücudunuzu sürekli dik pozisyonda tutmaya özen göstermelisiniz
Uygun bir sandalye kullanmak
Evde ve işyerinde kullanacağınız sandalyenin oturak yeri ve arkalığı sert olmalı, çökmemelidir Arkalığı düz olmalı ve baş seviyesine dek uzanmalıdır Omurganın ağırlığını azaltmak için, kol destekleri olan bir sandalye seçilmelidir Belinizi sandalyeye rahatça yerleştirebilmeniz için, sandalyenin oturma yeri çok uzun olmamalıdır Kalça ve diz eklemlerinizin doğru şekilde yerleşebilmesi için, sandalye yüksekliği uygun seçilmelidir Alçak, yumuşak sandalyelere ya da kanepeye oturmaktan kaçınılmalıdır Çünkü, bunlar kötü pozisyona yol açabilir ve ağrıyı arttırabilirler Çalışma masasının yüksekliği de öne eğik pozisyonda durmayı gerektirmeyecek bir şekilde ayarlanmalıdır
Yatak ve yastık seçimi
Yatak sert olmalı, çökmemelidir Yatağın altı bir kontrplak ya da suntayla desteklenmelidir Eğer yeni bir yatak alacaksanız, satın almadan önce 20 dakika kadar yatarak denemeniz yerinde olacaktır Kuştüyü bir yastık boynunuza iyi bir şekilde destek sağlayabilir Yastık kalınlığı olabildiğince az olmalı, kalın yastık ya da fazla sayıda yastıkta yatılmamalı, yastık kalınlığı yavaş yavaş azaltılmaya çalışılmalıdır
Günde 20 dakika sırtüstü ya da yüzü koyun düz bir şekilde yatın
Bu şekilde, omurganızın ağırlığını azaltmaya önemli ölçüde yardımcı olabilirsiniz Gece uyurken de, sırtüstü ya da yüzükoyun uyuma alışkanlığı edinmek oldukça yararlıdır
En kötü yatma şekli, yan ve bacaklar karına çekili halde yatmadır Kalça ve diz eklemleriniz için, bu pozisyon oldukça sakıncalıdır
Sıcak ya da soğuk uygulamalar
Farklı ısı uygulamaları ağrı ve sertliğin azaltılmasında yararlı olacaktır Sabah ve/veya gece yatmadan önce yapılacak sıcak bir banyo ya da duş, özellikle birlikte germe egzersizleri de yapılırsa ağrı ve sertliği giderir Yatakta sıcak su torbası ya da elektrikli battaniye kullanılabilir
Eğer yangı gelişmiş bir bölgeniz varsa (bu bölge sıcak, kırmızı ve ağrılıdır), bu bölgeye günde birkaç kez 10-15 dakika süreyle soğuk uygulanmalıdır bunun için, hazır soğuk paketler kullanılabileceği gibi, sulu şekilde buzluğa konup donması sağlanmış havlular da kullanılabilir Gerek sıcak ve gerekse soğuk uygulamalarda uygulamaya bağlı deri yanıklarına karşı dikkatli olmak gereklidir
Bel korsesi kullanmayın
Korse kullanmak kesinlikle doğru değildir bunlar, omurgayı sert halde tutarak kötü etkili olurlar Omurgayı bir korseyle hareketsiz kılmak, hareket etme yeteneklerinin daha da azalmasına neden olur
Düzenli beslenin
Balık ve baklagiller gibi proteinden zengin besinler yiyin Vitaminlerden zengin sebzeler ve önemli bir kalsiyum kaynağı olan süte beslenmenizde ağırlıklı olarak yer verin Ancak, bunların yanısıra, fazla kilo almaktan da kaçının
Alkol
Aşırı olmayan alkol tüketimi zararlı değildir Ancak, hem alkol hem de kullandığınız ilaçlar midenize zararlı olabilir Bu nedenle birlikte almamaya özen göstermelisiniz
Sigara içmeyin
AS, akciğerlerin kapasitesini azaltabilir Sigara içmek akciğer hastalıklarına eğilimi de arttırır Bu nedenle, eğer içiyorsanız, sigarayı bırakmanız çok önemlidir
Kırık-çıkıkçı, bel çeken şahıslardan uzak durun
Bu şahısların yapacağı herhangi bir şey, sizin için çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir Bu tip uygulamalara kesinlikle başvurmayın
Alternatif tedavi yöntemleri
Akupunktur, aromaterapi gibi alternatif tedavi yöntemleri kullanılabilir Ancak bunların alışılmış tedavilere üstünlükleri yoktur
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi ve rehabilitasyon, hastalığınızın tedavisinde çok önemli yer tutar Günlük egzersizleriniz ve korumanız gereken pozisyonlar size öğretilecektir
Kalça ve omuzlarınız başta olmak üzere bazı önemli eklemlerinizin hareketliliğini arttırmayı da öğreneceksiniz Hareketsizlik, kaslarınızın gücünün azalmasına ve boylarında kısalmaya neden olabilir
Yapacağınız güçlendirme ve germe egzersizleri, kaslarınızın gücünün ve esnekliğinin korunmasında, arttırılmasında da çok önemlidir
Egzersizlerinizi düzenli olarak yapma alışkanlığı edinmeniz çok önemlidir
Günlük egzersizler, hastaların kendi kendilerine uygulayacakları tedavinin önemli bir yönüdür Düzenli yapılan egzersizler, AS tedavisinde çok önemli bir yer tutar Egzersizlerin iyi bir şekilde öğrenilmesi ve düzenli olarak yapılması gereklidir Tüm egzersizler en az günde 1 kez, hatta daha iyisi 2 kez yapılmalıdır
Akciğer kapasitesinin arttırılması için, tüm hareketler solunum egzersizleriyle birlikte uygulanmalıdır Tüm hareketlerde, hareketi yaparken burundan derin nefes alıp, başlangıç pozisyonuna dönerken ağızdan üfleyerek nefes verilmelidir
DrKazım Çapacı
|