10-16-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bakteriler Şekillerine Göre Kaça Ayrılırlar
Bakteriler şekillerine göre kaça ayrılırlar
Beslenme, canlılığın gereklerini yerine getirmek için gerekli olan maddeleri, canlı dışı ortamdan edinme faaliyetine verilen isimdir
Canlılar beslenme şekillerine göre 2'ye ayrılırlar Bunlar :
Ototrof canlılar (kendibeslek)
Heterotrof canlılar (ardıbeslek, dışbeslek)
Bu ayrımda temel kriter, canlının yaşamını sürdürmek, diğer deyişle metabolizma faaliyetlerini sürdürebilmek için gereken enerjinin kaynağıdır Ototrof canlılar bu enerjiyi doğal çevreden alırlar, heterotrof canlılar ise, başka canlıların biyokütlelerinde depolanmış enerjiyi kullanırlar
Metabolizma için gereken enerji, organizma açısından besindir Dolayısıyla ototrof organizmalara, kendi besinini üretebilen organizmalar demek de olanaklıdır Keza, heterotrof organizmalar da başka canlıları "yiyerek" beslenen organizmalardır
Canlıların beslenme biçimleri yönünden ototrof ve heterotrof olarak ayrımı, bu canlıların kullandıkları karbonun kaynağı açısından da net bir ayrımdır Ototrof organizmalar, metabolizma için gereken karbonu atmosferdeki karbondioksitden alırlar Heterotrof organizmalar ise gerekli karbonu, diğer canlıların biyokütlelerinden sağlarlar Dolayısıyla ekosistemde yer alan canlılar, ekosistemdeki karbon çevrimi içinde farklı rollere sahiptirler
Ototrof canlılar
Bitkiler ve algler günes ısıgını kullanarak besinlerini kendileri üretir
Kendi besinlerini kendi sentezleyen, su (H2O), karbondioksit (CO2) ve inorganik tuzlardan organik maddeyi oluşturan, enerjiyi bu organik bileşiklerde depolayan canlılardır Kendi içinde:
Fotosentetik ototroflar (Fototroflar) Biyokimyasal olaylar için gereksinim duydukları enerjiyi güneş ışınlarından, fotosentezle sağlayan canlılardır Örn : Yeşil ve mor bakteriler
Kemosentetik ototroflar (Kemotroflar) Kendileri için gerekli olan enerjiyi amonyak (NH3),hidrojensülfür (H2S) gibi belli organik maddeleri oksitleyerek, kimyasal yoldan, kemosentezle sağlayan canlılardır Örn : Nitrit,nitrat ve demir bakterileri
Heterotrof canlılar
Ototrof organizmaları ve çürüyen maddeleri besin olarak kullanan canlılardır Hayvan ve mantarların tümü ile birçok bakteri türü bu gruba girmektedir Heterotrof organizmalar beslenme özellikleri yönünden,
1 Holozoik formlar (besinlerini katı parçacıklar halinde alarak sindiren canlılardır Örn : Hayvanların birçoğu) Aldıkları besinin yapısına göre üçe ayrılır:
a- Herbivor (sadece bitkilerle beslenenler)
b- Karnivor (sadece etle beslenenler)
c- Omnivor (hem ot, hem etle beslenenler)
2 Saprofitik Formlar (organik maddeleri doğrudan hücre zarlarıyla absorbe eden canlılar Örn : Mayalar, küfler, bakterilerin birçoğu) Bu canlılar hücre zarı dışına salgılayabildiklari sindirim enzimleriyle hücre dışında sindirim yaparlar Daha sonra da bu enzimlerle parçalanan bileşikleri hücre zarlarıyla metabolizmalarına alırlar Hücre dışında gerçekleşen bu tepkimeler, organik bileşikleri yeniden inorganik bileşiklere ayrıştırmaktadır Saprofitler, ekosistemdeki madde çevrimi yönünden önemli bir işlev görürler
3 Parazitik Formlar (bitkisel ya da hayvansal parazitler konukçu olarak tanımlanan bir bitki ya da hayvan üzerinde ya da içinde yaşar ve besinini konukçudan sağlayan canlılardır) 2 çeşittir:
a- Endoparazitler: Vücut içinde yaşarlar Örn: Bağırsak solucanı b- Ektoparazitler: Vücut dışında yaşarlar Örn: Bit, pire vs Bazı tür canlılar hem ototrof hem de heterotrof beslenme biçimlerini kullanılar Bu tür canlılara örnek Böcekçil bitkilerdir Bu tür bitkiler esasen fototrofturlar Ancak böceklerin biyokütlelerini sindirerek de madde alışı yapmaktadırlar Böcekleri sindirmeleri, bitkinin azot gereksinimini sağlamak içindir
|
|
|
|