İnfeksiyoz Mononükleoz

Diğer Laboratuvar İncelemeleri:

İnfeksiyoz mononükleozlu hemen her hastada karaciğer fonksiyon testleri bozuktur En sıklıkla ALT, AST ve LDH değerleri yüksektir ve bu yükselme normalin 2-3 misli kadardır Normalin 10 mislinden fazla yükselme olursa diğer nedenler araştırılmalıdır Bazı olgularda hafif alkalen fosfataz yüksekliği ve hiperbilurubinemi görülür Belirgin sarılık ancak %5 olguda vardır

Ayırıcı Tanı:

İnfeksiyöz mononükleozlu hastaların çoğunda tanı koymak kolaydır Uygun klinik belirti ve bulguların yanında, atipik lenfositoz ve heterofil antikor testinin pozitifliği tanıyı koydurur Klinik belirtilerin çok tipik olmadığı ve heterofil antikor testinin negatif bulunduğu olgularda tanıda güçlükler olur Heterofil antikor testinin negatif olduğu durumlarda aşağıdaki üç özellik akılda tutulmalıdır:

1 Pediatrik yaş grubunda negatiflik daha fazladır

2 Heterofil antikor aramak için koyun eritrositleri yerine at eritrositlerinin kullanılması daha yüksek oranda pozitif sonuç verir

3 Hastalığın erken döneminde negatif bulunurken 1-2 hafta sonra tekrarlandığında pozitif bulunabilir

Heterofil antikor negatif bulunan infeksiyöz mononükleoz klinik tablosunun en önemli nedenlerinden biri sitomegalovirus (CMV) infeksiyonudur Ancak CVM infeksiyonunda boğaz ağrısı ve lenfadenopati pek görülmez ve CMV infeksiyonu genellikle kan transfüzyonunu takiben görülür Anti-CMV (IgM) antikorlarının serumda gösterilmesi ve idrardan CMV izolasyonu yapılabilir

İnfeksiyöz mononükleoz diğer etkenlere bağlı anjinlerle karışabilir Periferik kan tablosu ve boğaz kültürü ile streptokoksik anjinlerden ayırt edilebilir Adenoviruslara bağlı, difteri ve vincent anjini ile de bazen karışabilir Bu hastalıklara ve infeksiyöz mononükleoza ait labaratuvar tetkikleri ile ayırt edilir

Ateş, lenfositoz, lenfadenopati ve splenomegali nedeniyle lenfoproliferatif hastalıklarla karışabilir Seroloji ile tanı konur, bazen kemik iliği incelemesi gerekir

İnfeksiyöz mononükleoz sarılıkla seyrettiğinde viral hepatitlerle karışabilir Akut viral hepatitlerde trans-----zlar daha çok yükselmiştir, atipik lenfositoz genellikle %10'un altındadırEBV ve hepatit viruslarına ait seroloji ile ayırt edilir Akut toksoplazmoz bazen infeksiyöz mononükleoza benzer klinik seyir gösterir Farklı olarak farenjit çok nadirdir, trans-----zlar normaldir ve seroloji ayırt ettirir

Ateş, halsizlik, lenfadenopati ve lenfositoz nedeniyle rubella ile karışabilir Döküntülerin farkı ve her iki hastalığa ait seroloji ile ayırdedilir

Komplikasyonlar:

İnfeksiyöz mononükleozda komplikasyonlar oldukça nadirdir En sık görülen komplikasyonlardan biri otoimmün hemolitik anemidir Hastalığın 2 3 haftasında belirgindir, 1-2 ayda kendiliğinden iyileşir, kortikosteroidler iyileşmeyi hızlandırır İnfeksiyöz mononükleozda hafif trombositopeni (trombosit sayısı sıklıkla 140000/mm3 altındadır) sıklıkla olmasına rağmen, trombosit sayısının 1000/mm3 ün altında olduğu, ağır olgular nadir de olsa vardır, intraserebral kanama ve ölüme yol açabilir Bu durumda kortikosteroidler uygulanır, sonuç alınamazsa splenektomi indikasyonu vardır Pnömoni ve sepsis gelişen ağır nötropeni yine oldukça nadir görülür

Bazı infeksiyöz mononükleozlu hastalarda tonsiller hipertrofi, nazofarenks lenfoid hiperplazi ve eksudatif membranlara bağlı üst solunum yolu obstrüksiyonu gelişebilir Bu durumda bazen trakeostomi bile gerekebilir

Dalak rüptürü infeksiyöz mononükleozun çok nadir, ancak akılda tutulması gereken bir komplikasyonudur İnfeksiyöz mononükleoz tanısıyla izlenen bir hastada karın ağrısı, sol üst kadranda hassasiyet dalak rüptürünü gösterir Acil kan transfüzyonu ve splenoktomi gerekir Ayrıca dalakta subkapsüler hemoraji de komplikasyon olarak görülebilir Rüptür komplikasyonunu önlemek için hastaların spor yapmaması, kabız kalmaması ve dalak palpasyonunun dikkatli yapılması önerilir

Nörolojik koplikasyonlar infeksiyöz mononükleozdan ölümlerin en önemli nedeni olmasına rağmen %85 iyileşme ile sonlanırBaşlıcaları ensefalit, aseptik menenjit, Guillain-Barre'sendromu, Bell paralizisi, transfers miyelit, periferik nöritdir

İnfeksiyöz mononükleozlu hastalarda EKG'de ST-T dalga bozuklukları görülebilirse de miyokardit ve perikardit oldukça nadirdir

Klinik Seyir ve Prognoz:

İnfeksiyöz mononükleozlu hastaların çoğu 2-3 haftada kendiliğinden iyileşir Ölüm çok nadiren nörolojik komplikasyonlar, splenik rüptür, üst solunum yolu obstrüksiyonuna bağlı olarak görülür İnfeksiyöz mononükleozun ağır seyrettiği Duncan tipi x'e bağlı resesif immün yetmezliklerde infeksiyonun akut döneminde ölüm görülebilir veya birkaç yıl içinde agamaglobulinemi ve lenfoma gelişebilir