10-15-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Alzheimer Hastalığı Tedavisi; İlaçlı Tedavi
Alzheimer Hastalığı Tedavisi; İlaçlı tedavi
Alzheimer hastalığını tedavisinde ne durumdayız? Alzheimer hastalığını ve aynı aileden olan Pick veya DLB (yaygın Lewy cisimcikli demans) gibi hastalıkları durduracak veya geriye döndürecek bir tedavi yöntemi he-nüz yok Elimizdeki ilaçlarla belirtileri kısmi ölçüde gider-mek mümkün Tedaviyi iki başlık altında topluyoruz: İlaç tedavisi ve ilaç dışı tedavi İlaç tedavisini de ikiye ayırıyo-ruz Hastalığa özgün olan ve özgün olmayan tedaviler Alzheimer hastalarının beyninde hücre kaybının yanında beynin normal çalışması için ihtiyaç duyduğu bazı kimya-sal maddeler de azalıyorlar Bunlar beyin hücrelerinin bir-birleri ile haberleşmek için kullandıkları maddeler, bir nevi bir hücreden ötekine mesaj taşıyorlar Bu maddelerden bi-risi asetilkolin Asetilkolin, dikkat ve bellek işlevleri için önemli bir madde Alzheimer hastalarının beyninde, asetil-kolin maddesi ciddi miktarlarda azalıyor Şu anda Alzhei-mer hastalığının özgün tedavisinde kullandığımız birinci grup ilaçlar beyindeki asetilkolin miktannı yükseltiyorlar Bunu beyindeki mevcut asetilkolin'in yıkımını bloke ede-rek gerçekleştiriyorlar Bu grupta şu an kullanımda olan 3 etken maddeli ilaç mevcut (donepezil, rivastigmin, galan-tamin) Bu ilaçlarla belirtiler anlamında kısmi bir düzelme veya stabilize olma, kısmi bir yavaşlama görüyoruz İkinci bir grup ilaç ise, beyin hücrelerinin birbirleriyle haberleş-mek için kullandığı glutamat denilen bir madde üzerinden etki ediyor Alzheimer hastalarının beyninde bu sistemde de bir bozukluk var Bu grupta elimizde şu anda tek bir ilaç var (memantin) Bu ilaç glutamaterjik sistemin daha etkin çalışmasını sağlıyor Bu iki grup ilaç şu an için hasta-lığın tek özgün tedavisini oluşturuyorlar
Özgün olmayan tedaviler neler? Alzheimer Tedavi
Bunlar doğrudan bu hastalık için özgün olmayan ilaç-lardan oluşuyor Bu tip ilaçları biz başka hastalıklarda da kullanıyoruz Örneğin şizofreni hastalarında da kullandı-ğımız ilaçlar, hayalleri, hezeyanları baskılıyor, agresyonu, bazen uyku bozukluklarını tedavi etmekte işe yarıyor Alz-heimer hastalarında sık gördüğümüz bir sorun depresyon Depresyon hastalarında kullandığımız ilaçları, Alzheimer hastalarında da kullanıyoruz Hastayı daha sakin, daha uyumlu, daha az gergin yapabilmek için Hezeyanlar, hır-çınlıklar, hayaller, uyku bozuklukları, yerinde duramama gibi davranışsal belirtiler bazen aile için çok daha önemli hale gelebiliyor Hasta yakınları bazen derler ki, "Doktor Bey, evet hafızası bozuktu, hatırlamıyordu, ona alışmıştık ama şimdi bu hayaller, bu suçlamalar yok mu, bizi perişan ediyor Çalışan kadını suçluyor, beni suçluyor, bakıcısını sürekli kovuyor Bunları giderebilirsek, biz bellek bozuklu-ğuna razıyız" Elimizdeki ilaçlarla bu belirtileri azaltmak çoğu hastada mümkün oluyor
Genelde bu hastalıkta doğrudan hücre kaybına bağlı belirtileri gidermek daha güç Örneğin bellek bozukluğu, artık anıları kaydetmek için gerekli hücreler olmadığı için yeni olayları kaydedemiyor Veya idrarını tutamıyor çün-kü idrar kontrolü için gerekli olan hücreler artık yok Bu-na karşılık kalan hücrelerin yanlış çalışmasından dolayı ortaya çıkan belirtilerin giderilmesi genelde daha kolay Örneğin hayaller, hezeyanlar kalan hücreler arasındaki ahenkli çalışmanın bozulmasından doğuyor Bunları bas-kılamak daha kolay çünkü burada en azından müdahale edilebilecek hücreler mevcut
Özetle şu an elimizdeki tedavi yöntemleriyle hastalığı durduramasak bile, genelde hastaya ve yakınlarına biraz daha iyi bir hayat sunabiliyoruz
|
|
|
|