Teleskoplar Ve Teleskop Çeşitleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-15-2012

Teleskoplar ve Teleskop Çeşitleri

TELESKOPLARLA GÖREBİLECEKLERİNİZ
Ay: Dünyamızın en yakın komşusu olan ay aslında sandığımızdan çok daha fazla gizeme sahiptir

Aya bakarken onun pastel-gri renginden, üstündeki irili ufaklı bir çok kraterlerinden, uzun nehir benzeri yarıklarından ve dağlarından çok zevk alabilirsiniz

Ay tutulması olayı ise insanın nefesini kesecek güzelliktedir

Güneş: Eğer uygun güneş filtreleri kullanırsanız, güneş gözlemlemek için çok değişik bir nesnedir

Güneş lekeleri bir çok insanın ilgisini çeker

Gökyüzünün en ilginç olaylarından biri olan güneş tutulmasını ise bir çok amatör astronom dünyanın çeşitli yerlerine giderek izler

Gezegenler: Her gezegenin kendine göre özellikleri vardır

Jüpiter’in kırmızı lekesi ve beyaz bulutumsu kuşağı gözlemek için çok ilginçtir

Satürn’ün halkaları, Venüs ve Merkür’ün ay benzeri safhaları, Mars’ın gizemli yapısı amatör astronomların gözlemleri için çok çekici nesnelerdir

Yıldız Kümeleri: Açık ve kapalı olmak üzere 2 çeşit yıldız kümesi çeşidi vardır

Açık kümeler birbirlerinden uzak ve dağınık dururlar

Kapalı yıldız kümeleri ise milyonlarca yıldızın bir paket gibi bir araya gelmesinden oluşur

Nebulalar: Nebulalar parıldayan gaz kümeleridir ve 2 çeşidi vardır: 1

Gezegenimsi nebulalar: Küçüklerdir ve top benzeri yapıdadırlar

Yıldız patlamalarından arta kalan gaz bulutları olduğu sanılmaktadır

2

Diffüz nebula: Geniş ve şekilsiz toz ve gaz bulutlarıdır

Galaksiler: Dünyamızdan çok uzakta bulunan ve milyarlarca yıldızdan oluşan yıldız adalarıdır

Bir çok şekilde olabilirler

Kuyruklu Yıldızlar: Gezegenlerden koptukları sanılan ve güneş sistemimizin etrafında geniş bir yörüngede dolaşan parçalardır

Arkalarında toz, ısı ve gazdan oluşan bir kuyruk bırakırlar

Çift Yıldızlar: Ortak bir çekim merkezinde dolanan yıldız çiftleridir

Genelde yıldızlar değişik renklerdedir

Ne gördüğünüz bir çok faktöre bağlıdır

En önemli faktör kullandığınız teleskobun açıklığıdır

Diğer önemli faktörler ise optik kalite, altlığınızın sağlamlığı, görüş açıklığı, bulunduğunuz yer, baktığınız nesnenin aydınlığıdır

Astrofotoğrafçılık astronomiyle uğraşan herkesin yakından ilgilendiği bir hobidir

Çünkü teleskopla bir nesneyi incelerken onu fotoğraftaki kadar güzel renkli ve kaliteli göremezsiniz

Bunun nedeni gökyüzündeki nesnelerin fotoğraflarının uzun poz süreleri ile çekilmesidir

CCD fotoğrafçılık ise dijital teknoloji kullanılarak fotoğrafların sayısal ortamda kaydedilmesidir

TELESKOP TÜRLERİ
3 çeşit teleskop türü vardır:

1 Mercekliler: Herkesin ilk anda aklına gelen teleskop türüdür

Gözlemlenen nesneden yansıyan ışığın uzun bir tüpün ucundaki bir mercekten geçtikten sonra direk olarak tüpün öteki ucundaki okülere gelmesi esasıyla çalışır

Avantajları:

Kolay kullanılır olması ve basit dizaynından dolayı güvenilir olması
Çok az bakı

m gerektirmesi
Gezegen, ay ve çift yıldız gözlemleri için çok uygun olması
Açık arazide uzaktaki noktaları görmek için uygun olması
Yüksek kaliteli görüntüler
Renk düzeltiminin çok iyi olması
Kapalı tüp dizaynının tüp içindeki hava akımlarını azaltması
Merceğin sabit olarak yerleştirilmesi

Dezavantajları:

Aynalı veya katadioptriklerden daha pahalı olması
Ağır ve uzun olması
Maliyet ve ağırlığın, büyük açıklıklı teleskoplara izin vermemesi

Küçük ve sönük nesnelerin (uzak galaksiler gibi) gözlemine çok uygun olmaması
Uzun odak oranların astrofotoğrafçılığa izin vermemesi
Akromatik dizaynlarda bazı renk kaymaları
Oyuncak teleskoplar nedeniyle yayılan kötü bir ünleri olması

[*][*]Aynalılar: Sir Isaac Newton tarafından gelitirildikleri için Newtonyan olarak da bilinirler

İçbükey bir ayna ışığı toplamak için kullanılır ve başka düz bir aynadan yansıyan ışık okülerden çıkar

Avantajları:

Az maliyet
1000 mm ye kadar odak uzunluklu teleskopların kompakt ve taşınabilir olması
Sönük ve uzak nesnelerin gözlemi için çok uygun olması
Ay ve gezegen gözlemleri için de uygun olması
Astrofotoğrafçılık için uygun olması
Çok parlak görüntüler vermesi

Dezavantajları:

Açık tüp dizaynının tüp içersinde hava akımlarına yol açması
Merceklilerden daha nazik olması ve bakım gerektirmesi

Görüntü kenarlarında bulanıklaşma olması
Büyük açıklıklı teleskopların ( 8 inç ve üstü) ağır ve pahalı olması
Arazi gözlemleri için uygun olmaması
İkinci aynadan ötürü oluşan ışık kaybı

Dobsonian tipi teleskoplar: Aynalı teleskoplardır

Yakın zamanda teleskop piyasasında ortaya çıkmış altazimuth altlıklıdırlar

Aynalılar genelde ekvatoryal ayaklı olurlar

Basit dizaynı ve ucuz fiyatı ile tutulmuşlardır

Katadioptrik Teleskoplar:Bu tip teleskoplar hem ayna hem de lens kullanırlar

2 popüler çeşidi vardır: Schmidt-Cassegrainler ve Maksutov-Cassegrainler

Katadioptrik tür teleskoplar aynalı ve mercekli teleskopların avantajlarını bir araya toplayarak, her türlü amaç için kullanılabilecek bir teleskop türü oluştururlar

Avantajları:

Her amaca hizmet eden en iyi tür teleskoplardır
Geniş açılı keskin görüntüler sunarlar
Derin uzay gözlemi ve astrofotoğrafçılığı

için çok uygundurlar
Ay, gezegen ve çift yıldız gözlemleri için idealdirler
Arazi gözlemi için uygundurlar
Kapalı tüp dizaynı tüp içindeki hava akımlarını engeller
Kompakt ve taşınabilirdirler
Kullanılması kolaydır
Dayanıklıdırlar ve bakım gerektirmezler
Aynı açıklığa sahip mercekli teleskoplardan daha ucuzdurlar
Çok aksesuarları bulunur

Dezavantajları:

Aynı açıklığa sahip aynalılardan daha pahalıdırlar
İnsanların bir teleskoptan bekledikleri görünümde değillerdir
Mercekliler göre ikinci aynalarından dolayı işik kaybı olur

Maksutov-Cassegrain: Maksutov dizaynı Schmidt ile hemen hemen aynı avantaj ve dezavantajlara sahiptir fakat optik kalitesi daha düşüktür

Schmidt’ten daha ağır fakat daha ucuzdur

10-15-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Teleskoplar Ve Teleskop Çeşitleri Teleskoplar ve Teleskop Çeşitleri TELESKOPLARLA GÖREBİLECEKLERİNİZ Ay: Dünyamızın en yakın komşusu olan ay aslında sandığımızdan çok daha fazla gizeme sahiptir Aya bakarken onun pastel-gri renginden, üstündeki irili ufaklı bir çok kraterlerinden, uzun nehir benzeri yarıklarından ve dağlarından çok zevk alabilirsiniz Ay tutulması olayı ise insanın nefesini kesecek güzelliktedir Güneş: Eğer uygun güneş filtreleri kullanırsanız, güneş gözlemlemek için çok değişik bir nesnedir Güneş lekeleri bir çok insanın ilgisini çeker Gökyüzünün en ilginç olaylarından biri olan güneş tutulmasını ise bir çok amatör astronom dünyanın çeşitli yerlerine giderek izler Gezegenler: Her gezegenin kendine göre özellikleri vardır Jüpiter’in kırmızı lekesi ve beyaz bulutumsu kuşağı gözlemek için çok ilginçtir Satürn’ün halkaları, Venüs ve Merkür’ün ay benzeri safhaları, Mars’ın gizemli yapısı amatör astronomların gözlemleri için çok çekici nesnelerdir Yıldız Kümeleri: Açık ve kapalı olmak üzere 2 çeşit yıldız kümesi çeşidi vardır Açık kümeler birbirlerinden uzak ve dağınık dururlar Kapalı yıldız kümeleri ise milyonlarca yıldızın bir paket gibi bir araya gelmesinden oluşur Nebulalar: Nebulalar parıldayan gaz kümeleridir ve 2 çeşidi vardır: 1 Gezegenimsi nebulalar: Küçüklerdir ve top benzeri yapıdadırlar Yıldız patlamalarından arta kalan gaz bulutları olduğu sanılmaktadır 2 Diffüz nebula: Geniş ve şekilsiz toz ve gaz bulutlarıdır Galaksiler: Dünyamızdan çok uzakta bulunan ve milyarlarca yıldızdan oluşan yıldız adalarıdır Bir çok şekilde olabilirler Kuyruklu Yıldızlar: Gezegenlerden koptukları sanılan ve güneş sistemimizin etrafında geniş bir yörüngede dolaşan parçalardır Arkalarında toz, ısı ve gazdan oluşan bir kuyruk bırakırlar Çift Yıldızlar: Ortak bir çekim merkezinde dolanan yıldız çiftleridir Genelde yıldızlar değişik renklerdedir Ne gördüğünüz bir çok faktöre bağlıdır En önemli faktör kullandığınız teleskobun açıklığıdır Diğer önemli faktörler ise optik kalite, altlığınızın sağlamlığı, görüş açıklığı, bulunduğunuz yer, baktığınız nesnenin aydınlığıdır Astrofotoğrafçılık astronomiyle uğraşan herkesin yakından ilgilendiği bir hobidir Çünkü teleskopla bir nesneyi incelerken onu fotoğraftaki kadar güzel renkli ve kaliteli göremezsiniz Bunun nedeni gökyüzündeki nesnelerin fotoğraflarının uzun poz süreleri ile çekilmesidir CCD fotoğrafçılık ise dijital teknoloji kullanılarak fotoğrafların sayısal ortamda kaydedilmesidir TELESKOP TÜRLERİ 3 çeşit teleskop türü vardır: 1 Mercekliler: Herkesin ilk anda aklına gelen teleskop türüdür Gözlemlenen nesneden yansıyan ışığın uzun bir tüpün ucundaki bir mercekten geçtikten sonra direk olarak tüpün öteki ucundaki okülere gelmesi esasıyla çalışır Avantajları: Kolay kullanılır olması ve basit dizaynından dolayı güvenilir olması Çok az bakı m gerektirmesi Gezegen, ay ve çift yıldız gözlemleri için çok uygun olması Açık arazide uzaktaki noktaları görmek için uygun olması Yüksek kaliteli görüntüler Renk düzeltiminin çok iyi olması Kapalı tüp dizaynının tüp içindeki hava akımlarını azaltması Merceğin sabit olarak yerleştirilmesi Dezavantajları: Aynalı veya katadioptriklerden daha pahalı olması Ağır ve uzun olması Maliyet ve ağırlığın, büyük açıklıklı teleskoplara izin vermemesi Küçük ve sönük nesnelerin (uzak galaksiler gibi) gözlemine çok uygun olmaması Uzun odak oranların astrofotoğrafçılığa izin vermemesi Akromatik dizaynlarda bazı renk kaymaları Oyuncak teleskoplar nedeniyle yayılan kötü bir ünleri olması [][]Aynalılar: Sir Isaac Newton tarafından gelitirildikleri için Newtonyan olarak da bilinirler İçbükey bir ayna ışığı toplamak için kullanılır ve başka düz bir aynadan yansıyan ışık okülerden çıkar Avantajları: Az maliyet 1000 mm ye kadar odak uzunluklu teleskopların kompakt ve taşınabilir olması Sönük ve uzak nesnelerin gözlemi için çok uygun olması Ay ve gezegen gözlemleri için de uygun olması Astrofotoğrafçılık için uygun olması Çok parlak görüntüler vermesi Dezavantajları: Açık tüp dizaynının tüp içersinde hava akımlarına yol açması Merceklilerden daha nazik olması ve bakım gerektirmesi Görüntü kenarlarında bulanıklaşma olması Büyük açıklıklı teleskopların ( 8 inç ve üstü) ağır ve pahalı olması Arazi gözlemleri için uygun olmaması İkinci aynadan ötürü oluşan ışık kaybı Dobsonian tipi teleskoplar: Aynalı teleskoplardır Yakın zamanda teleskop piyasasında ortaya çıkmış altazimuth altlıklıdırlar Aynalılar genelde ekvatoryal ayaklı olurlar Basit dizaynı ve ucuz fiyatı ile tutulmuşlardır Katadioptrik Teleskoplar:Bu tip teleskoplar hem ayna hem de lens kullanırlar 2 popüler çeşidi vardır: Schmidt-Cassegrainler ve Maksutov-Cassegrainler Katadioptrik tür teleskoplar aynalı ve mercekli teleskopların avantajlarını bir araya toplayarak, her türlü amaç için kullanılabilecek bir teleskop türü oluştururlar Avantajları: Her amaca hizmet eden en iyi tür teleskoplardır Geniş açılı keskin görüntüler sunarlar Derin uzay gözlemi ve astrofotoğrafçılığı için çok uygundurlar Ay, gezegen ve çift yıldız gözlemleri için idealdirler Arazi gözlemi için uygundurlar Kapalı tüp dizaynı tüp içindeki hava akımlarını engeller Kompakt ve taşınabilirdirler Kullanılması kolaydır Dayanıklıdırlar ve bakım gerektirmezler Aynı açıklığa sahip mercekli teleskoplardan daha ucuzdurlar Çok aksesuarları bulunur Dezavantajları: Aynı açıklığa sahip aynalılardan daha pahalıdırlar İnsanların bir teleskoptan bekledikleri görünümde değillerdir Mercekliler göre ikinci aynalarından dolayı işik kaybı olur Maksutov-Cassegrain: Maksutov dizaynı Schmidt ile hemen hemen aynı avantaj ve dezavantajlara sahiptir fakat optik kalitesi daha düşüktür Schmidt’ten daha ağır fakat daha ucuzdur