Ölcü Transformatörleri

AKIM TRANSFORMATÖRLERİ

Akım transformatörü,sekonder akımı primer akımı ile orantılı olan ve bu akımlar arsında yaklaşık 00 faz farkı bulunan bir transformatördürAkım transformatörünün primer sargısından ölçülmesi istenen yük akımı,sekonderden ise ölçü aletleri, röle benzeri aygıtların akımları geçer
Akım transformatörleri gerilimin yüksek veya alçak olmasına bakılmaksızın büyük akımların ölçülmesinde kullanılırBuna göre;
1-Alçak gerilim şebekelerinde ölçü aletleri ile ölçülemiyecek kadar büyük akımların ölçülmesi
için,
2-Yüksek gerilim şebekelerinde de akımın güvenlik içinde ölçülmesi için yani ölçü aletini
yüksek gerilimden yalıtmak için akım transformatörleri kullanılır
Akım transformatörleri primer sargıları kalın telden az sipirli,sekonder sargıları ise ince telden
Çok sipirli olarak sarılırNüveleri mantel ve çekirdek tipinde olabilirBu ölçme yanlışlıklarını azaltmak için önemlidirPrimer akımları 10-12,5-15-20-25-30-40-50-60-75-100-150-200-300-500-600-1000-2000 amper ve daha yüksek olabilirlerSekonder akımları ise daha 5 amper olabilirAncak 1 ve 2 amper bulunabilirler

GERİLİM TRANSFORMATÖRLERİ

Genel olarak 600 volttan daha büyük gerilimlerin doğrudan doğruya ölçü aletleri ile ölçülmesi tehlikelidirÇünkü ölçü aletlerini yüksek gerilimden yalıtması çok zordurbu nedenle yüksek gerilimin ölçülmesinde gerilim transformatörleri kullanılır
Gerilim transformatörleri yapılışı,normal iki sargılı gerilim düşürücü transformatörlere benzerPrimer ölçülmek istenen yüksek gerilim şebekesine bağlanırBunun için primerin çok iyi yalıtılması gerekirSekonder ise ölçü aletine bağlanır
Ölçü transformatörlerine gerektiğinde sekondere birden fazla ölçü aleti bağlanırAncak bunların güçleri toplamı,transformatörün anma gücünden büyük olamazGerilim transformatörlerinin anma güçleri 10-15-25-30-50-75-100-150-200-300-400 ve 500 VA dirDuyarlılık sınıfları ise 0,1-0,2-0,5-1-3 ve 5 dirGerilim transformatörlerinde sekondere bağlanan ölçü aletlerinin dirençleri çok fazladır

ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN DEVREYE BAĞLANIŞI VE KONTROLÜ

Ölçü transformatörlerinde,iki sargılı transformatörde olduğu gibi çeşitli deneyler yapılabilirBunlardan biride dönüştürme oranlarının kontrolüdür
Akım Transformatörlerinin Kontrolü:Primer akımı,ayarlı direnç ile yavaş yavaş arttırılırHer durumda primer ve sekonder akımları ölçülür ve birbirlerine bölünür,dönüştürme oranı bulunurÇıkan sonuç her yükte aynı olması gerekir
Gerilim Transformatörlerinin Kontrolü:Oto transformatörü ile primer gerilimi değiştirilirHer durumda primer ve sekonder gerilimleri ölçülürDönüştürme oranları hesaplanıp kontrol edilirSonuçlar duyarlı şekilde kontrol edilmelidir