Kumanda Elemanlari ≫ Butonlar

Bakır Halkasız Zaman Rölesi :

Bobine gerilim verdiğimizde karşısındaki paleti çeker, kontaklar şekil değiştirir Bu durum S anahtarına basana kadar devam eder

S anahtarını kapattığımızda bobinin meydana getirdiği magnetik alan süratle 0'a doğru düşmek ister

Değişik alanın içinde kalan bobinde bir gerilim indüklenir ve bu gerilim bobinden akım dolaştırır (Kısa devre akımı) Dolayısıyla S anahtarına bastıktan belli bir süre sonra kontaklar şekil değiştirir Bu tip rölelerle 15 sn'lik bir gecikme sağlanabilir Ters zaman rölesi olarak çalışırlar

Bakır Halkalı Zaman Rölesi :

Bir elektromıknatıs, palet, bakır halka ve kontaklardan ibarettirBobin enerjilendiğinde paleti çeker ve kontaklar şekil değiştirir

Röle akımı kesildiğinde, magnetik alan 0' doğru düşer Değişken alan içinde kalan bakır halkada bir gerilim indüklenir Bu gerilim, bakır halkadan bir akım dolaştırır

Bobinin akımı kesildiği halde bakır halkadan dolaşan akımdan dolayı, kontaktör gecikmeli olarak şekil değiştirir Bu tip zaman röleleriyle 1 sn gecikme sağlanabilir Ters zaman rölesi olarak çalışırlar

Kondansatörlü Zaman Rölesi :

Bu zaman rölesi, bir doğru akım rölesiyle bir kondansatörün parelel bağlanmasından oluşur Kondansatörlü zaman rölesi şebekeye bağlandığında röle enerjilenirNormalde kapalı (2-3) nolu kontak açılır Normalde açık (1-3) nolu kontak kapanır Kondansatör kısa bir süre zaman içinde üreteç gerilimine şarj olur Kondansatörlü zaman rölesi şebekeden ayrıldığında, röle bobininden geçen üreteç akımı sıfır olur Fakat şarj olmuş kondansatör bobin üzerinden boşalmaya başlarKondansatörün deşarj akımı sıfır olmadan palet açılır Kontaklar normal konumlarına dönerler Böylece kondansatörlü zaman rölesinin şebekeden ayrıldığı an ile kontakların normal konumlarına döndükleri an arasında, bir gecikme sağlanmış olur

Yani kondansatörlü zaman rölesi ters zaman rölesi olarak görev yapar Kondansatörlü zaman rölelerinde zaman ayarı yapmak oldukça güçtürBununla beraber (C1) kondansatörünün değerini değiştirmekle, kontakların durum değiştirme zamanı ayarlanabilir Örneğin (C1) kondansatörünün değeri büyütülürse, kontaklar normal konumlarına dönünceye kadar geçecek süre artar Fakat bu yöntem sık sık başvurulacak bir yol değildir Ters zaman rölesi olarak çalışırlar

Termik Zaman Rölesi : Zaman gecikmesinin ısı ile sağlanan zaman rölelerine, termik zaman rölesi adı verilir Bir termik zaman rölesi ısıtıcı, bimetal ve kontak olmak üzere üç parçadan oluşur

Isıtıcı eleman seramik tüp üzerine sarılır Isıtıcının çekeceği akım (R1) direnciyle sınırlanır Bimetal seramikten yapılmış tüp içinde bulunur Isıtıcı şebekeye bağlandığında, ısıtıcının sıcaklık derecesi yükselmeye başlar Seramik tüpte doğan ısı bimetale geçer Bimetalin sıcaklık derecesi yavaş yavaş yükselir Bimetal ısındıkça sağa doğru eğilmek ister Mekaniki bir düzen bimetalin yavaş hareketini engellerBimetalde doğan eğilme kuvveti uygun bir değere yükseldiğinde, bimetal ani olarak sağa doğru hareket ederNormalde kapalı (1-3) nolu kontak açılırNormalde açık (2-3) nollu kontak kapanırBöylece ısıtıcının devreye bağlanmasından bir süre sonra kontaklar durum değiştirmiş olur Alttaki şekilde gösterilirler

Termistörlü Zaman Rölesi : Bir termistörün ve bir rölenin seri bağlanmasından oluşan zaman rölesine, termistörlü zaman rölesi adı verilir Termistör, direnci sıcaklıkla değişen bir elemandır Bütün maddelerin direnci sıcaklıkla değişir Fakat direncin sıcaklıkla değişimi termistörlerde çok fazladır

Uygulamada iki çeşit termistör kullanılır Direncin sıcaklıkla değişme katsayısı bunlardan birinde pozitif (PTC), diğerinde negatiftir (NTC) Negatif katsayılı termistörde sıcaklık derecesi arttıkça, termistör direnci azalır Katsayısı pozitif olan termistörün sıcaklık derecesi artarsa, bu termistörün direnci de artar

Şekildeki termistörlü zaman rölesinde,direncin sıcaklıkla değişme katsayısı negatif olan bir termistör kullanılmıştır Bu devrede (A) anahtarı kapatıldığında, devreden çok küçük bir akım geçer Bu akım, termistörün bir parça ısınmasına neden olurIsınan termistörün direnci azalır ve devreden geçen akım büyür Akımın artması termistörü daha çok ısıtır Isınan termistörün direnci daha çok düşer Sonunda devreden geçen akımın değeri, rölenin çekme akımına ulaşır Röle paletini çeker ve kontaklar durum değiştirir Böylece zaman rölesinin devreye bağlanışından bir süre sonra, kontakların durum değiştirmesi sağlanmış olur Palet çekildikten sonra, rölenin empedansı büyür ve devre akımı azalır Termistördeki sıcaklık yükselmesi sona erer, devre kararlı çalışmaya başlar Devredeki (A) anahtarı açıldığında, kontaklar ani olarak normal konumlarına dönerler

Termistörlü zaman röleleri düz zaman rölesi olarak çalışır Termistörlü zaman rölelerinde zaman ayarı yapmak oldukça güçtür Devreden geçen akımın değişmesi, kontakların durum değiştirme zamanını değiştirse de, bu uygun bir yol değildir