10-14-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünyadaki Kanallar, Dünyadaki Önemli Boğazlar
Macellan Boğazı
Macellan Boğazı, Güney Amerika’nın en güneyinde Atlas Okyanusu’nu Büyük Okyanus’una bağlayan boğaz Ana kıta ile Tierra del Fuego Takımadaları’nı ayırır Bu takımadalar, Arjantin ve Şili arasında paylaşılmıştır Macellan Boğazı’nın uzunluğu 686 km, genişliği 4 ila 37 km’dir Boğaz, 1520 yılında Magellan tarafından keşfedildiği için bu isimle anılmaktadır Sis ve rüzgâr sebebiyle geçilmesi zordur Boğaz üzerindeki en büyük liman, Punta Arenas’tır
Macellan Boğazı, Panama Kanalı’nın inşaasından önce çok büyük öneme sahip olsa da, hâlâ birçok gemi tarafından kullanılır Fırtınalı güney kuşağında yer alan boğaz, tehlikeli bir su yolu olarak kabul edilir Su seviyesindeki gelgitten oluşan oluşan farklılıklar, Patagonya’da hüküm süren kuvvetli rüzgârlar, kuvvetli akıntı ve dalgalara yol açar
Malakka boğazı
Malakka Boğazı, Malezya Yarımadası (Batı Malezya) ve Endonezya’ya bağlı Sumatra adası arasında 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır
Ekonomik ve stratejik açıdan bakıldığında Malakka Boğazı dünyanın en önemli deniz yollarından biri olup, Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı´nın bir eşdeğeridir Boğaz Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında ana denizyolu pasajını oluşturmakla, aynı anda dünyanın en kalabalık 3 ülkesi olan Hindistan, Endonezya ve Çin´i deniz yoluyla bağlılığını sağlamaktadır Bununla kalmayıp yörenin en gelişmiş Ticaret Devlerini; Japonya, Güney Kore ve Tayvan´ı uluslararası ticarete bağlar
Sonde Boğazı : Sumatra adası ile Cava Adası arası(Endonezya)
Dover Boğazı
Büyük Britanya adasının Avrupadan ayıran dar boğaz Uzunluğu 185, en dar yeri 31 kilometredir Bu boğaza Fransızlar Pasde-Clais adını vermişlerdir Boğazın doğusunda Kuzey denizi, batısında Manş denizi bulunur Çok eskiden beri, askerî ve iktisadî bakımdan büyük değer taşıyan bir boğazdır
Kiel Kanalı
Baltık Denizinde ulaşım açısından önem taşır Kuzey Denizinde Elbe Irmağı ağzındaki Brünsbüttelkoog’dan, doğuda Baltık Denizi kıyısındaki Kiel limanında yer alan Holtenau’ya kadar 98 km uzanır İki deniz arasındaki en güvenli, kısa ve ucuz ulaşım yoludur Genişliği 103 m, derinliği 11 m olan kanalın üzerinde yaklaşık 42 m yükseklikte yedi köprü bulunur
Kanal, 1887-95 arasında, kuzeye gidecek savaş gemilerine kestirme bir yol sağlamak amacıyla yapıldı Daha önce gemiler Danimarka’nın çevresini dolaşmak zorundaydı 1907-14 arasında genişletilerek büyük savaş gemilerinin geçişine elverişli hale getirildi O dönemde adı Kaiser-Wilhelm olan kanal, I Dünya Savaşı öncesinde Alman hükümetine aitti 28 Haziran 1919′da imzalanan Versailles Antlaşması ile uluslararası statü kazandı, ama yönetimi Almanlarda kaldı Kanal trafiği, yalnızca genel polis, ulaşım, sağlık ve gümrük kurallarına uygun biçimde işleyecekti Adolf Hitler 1936′da bu hükümleri tanımadığını ilan etti II Dünya Savaşı’ndan sonra kanal Schleswig-Holstein eyaletinde {Land) kaldı ve seyrüsefer özgürlüğü tanıyan Versailles Antlaşması koşulları yeniden uygulamaya kondu
Panama Kanalı
Panama Kanalı, Orta Amerika’nın en güney ülkesi Panama topraklarında yer alır ve Atlas Okyanusu ile Büyük Okyanus’unu birbirine bağlayan su yolu Kanalın yapımı, tarihin en büyük ve en zor mühendislik projelerinden bir olmuştur Gemicilik üzerindeki etkileri ise, Güney Amerika kıtasının en güney ucu olan Horn Burnu’ndan dolaşma külfetini ortadan kaldırmış olması nedeniyle çok önemlidir
Panama’da bir kanal inşa etme fikri 1500′lü yıllara kadar giderse de, ilk ciddi çalışmalar, Fransızların öncülüğünde 1880′de başlamış fakat bir sonuç vermemiştir İnşaat ABD tarafından tamamlanmış ve kanal 1914′te hizmete açılmıştır 77 kilometre uzunluğundaki kanalın yapımı sırasında, sıtma ve sarı humma gibi hastalıklardan büyük toprak kaymalarına kadar her türlü güçlükle karşılaşılmış ve yaklaşık 27 500 kanal çalışanı bu süreçte can vermiştir
Bugün New York’tan San Francisco’ya giden bir geminin, Panama kanalını kullanarak 9 500 km yol yapması, Horn Burnu’nun dolaşılmasını zorunlu kılan eski günlerdeki 22 500 km yola oranla büyük bir kolaylıktır Açılışından 2002 yılına dek, yaklaşık 800 000 geminin geçtiği tahmin edilen Panama Kanalı’ndan her yıl 14 000′den fazla gemi geçmekte olup taşınan yük miktarı 203 milyon tonu bulmaktadır Kanal boyunca yolculuk yaklaşık 9 saat sürmektedir
Suveyş Kanalı
Süveyş Kanalı (Arapça: قناة السويس, Okunuşu: Qanā al-Suways) Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan yapay suyoludur Sina Yarımadası’nın batısındadır 163 kilometre uzunluğunda ve en dar yerinde 300 metre genişliğindedir Kanal, Afrika çevresinde dolaşmaya gerek kalmadan Asya ile Avrupa arasında deniz taşımacılığı yapılmasını sağlar
Dünya’nın önemli kanallarından birisi arasında yer alır Eski gemiciler ticarette çok uzun yol ve mesafe kat ettikleri için böyle bir kanal yapma gereksiniminde bulunmuşlardır Süveyş Kanalı’nın açılmasında Osmanlı İmparatorluğu’nun da büyük önemi vardır Mısır topraklarında bulunan ve Akdeniz ile Kızıldeniz’i birleştiren 161 km uzunluğunda yapay suyolu Kanalın genişliği 70-125 m arasında değişmektedir Derinliği 11-12 m’dir Su kesimi 10,36 m’den fazla olan gemiler kanaldan geçemez 1951 yılında trafiği kolaylaştırmak amacıyla el-Kantara ile el-Firdan arasında 13,5 km lik bir yan geçit açılmıştır
Dünyada kapakları olmayan en uzun kanaldır Diğer kanallarla karşılaştırıldığında kaza oranı hemen hemen sıfırdır Gece ve gündüz geçiş yapılabilir
|
|
|