Güney Afrika Ülke Bilgileri Raporu

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

Irk Ayrımcılığının Sonu

Çok değil bundan henüz 14 yıl önce Güney Afrika 1990′ın sonunda ırkçı politikasına son verene kadar 20 yüzyılın tek resmi ırkçı ülkesiydi

Ülkede siyahlar için acımasız kanunlar vardı

Siyahların kullandığı her 2 oy bir beyazın oyuna eşitti

Bir çok yere siyahların girmesi yasaktı

Parlamentoda temsil edilemiyorlar parti kuramıyorlardı

Seçimlerde aday olamıyorlardı

Tamamen beyaz azınlığın egemen olduğu bir ülke idi

Gerek Afrika Ulusal Kongresi (ANC) gerekse Pan Afrika Kongresi (PAC) giderek büyüyen uluslararası desteği yanına aldığı halde on yıllarca süren mücadelesinde ayrımcı devletin güvenliğine nüfuz edememiştir

Bununla birlikte yetmişli yıllarda denge değişmeye başlamıştır

Bütün ileri hareketlerde ANC’nin rolü beyaz liderlerin sürgündeki liderlerin 1988 ve 1989 yıllarındaki kongrelere katılmaları yönündeki kararında açıkça görülmüştür

Bunu Başkan FW de Klerk’in Afrika Ulusal Kongresi’nin hapisteki lideri Nelson Mandela’nm Şubat 1990′da koşulsuz olarak salıverilmesini sağlayan kararı izlemiştir

ANC’nin ırkçılık karşıtı demokrasi ilkesine sıkı sıkıya sarılması sağlam bir temel oluşturmuş bunun sayesinde bütün siyasi partiler Johannesburg yakınındaki Dünya Ticaret Merkezi’nde 1991 ile 1993 yılları arasında geçici bir anayasa oluşturabilmişlerdir

Başarısız olmaları için gösterilen tüm olumsuz çabalara rağmen hem anayasa müzakerelerinde hem de Nisan 1994′te yapılan ilk demokratik seçimde uzlaşma zafer kazanmıştır

Yönetim

10 Mayıs 1994 tarihinden bu yana Güney Afrika çok partili kabineye sahip nispi sistemle beş yıllık bir süre için iş başına getirilmiş demokratik Ulusal Birlik Hükümeti (GNU) tarafından yönetilmektedir

Doğal Kaynaklar

TAZE SU VE DENİZ KAYNAKLARI

Güney Afrika büyük ölçüde yarı kurak bir ülke olup öngörülemeyen kuraklık ve taşkınlara eğilimlidir

Ülkenin yaklaşık yüzde 65′i yılda 500 mm’nin altında yağış alır

Bu rakam genel olarak iyi bir kuru tarım için gerekli minimum değer olarak kabul edilir

Bütün Güney Afrika’yı yeterli suya kavuşturmak ve sağlıklı bir yaşam ortamı temin etmek amacıyla 1994 yılında Su İşleri ve Ormancılık Bakanlığı Halk Su Temin ve Sağlık Koruma Programı başlatılmıştır

O tarihten bu yana daha önce hizmet götürülemeyen 700

000′in üzerinde kişiye su sağlanmıştır

1995 yılında Güney Afrika balıkçılık sanayii toplam 580

000 ton (canlı ağırlık) balık kabuklu deniz hayvanı su yosunu ve guano elde etmiştir

Ürünün yüzde 90′dan fazlası batı sahilinin verimli soğuk sularından çıkarılmıştır

Güney Afrika Uluslararası Balina Komisyonu’nun üyesi olup 1976′dan beri balina avcılığı yapmamaktadır

Ayrıca Güney Afrika’da yaklaşık 2 milyon fok bulunduğu halde dünya çapında vahşi memeli hayvanların kürk ticaretinde kullanılmasına ve avlanma metotlarına karşı dünyada varolan muhalefet nedeniyle son yıllarda hiç fok avlanmamıştır

TARIM

Güney Afrika ikili bir tarım ekonomisine sahiptir: iyi bir gelişme düzeyine sahip ticari sektör ile geleneksel kırsal kesimde gelişen destekleme odaklı sektör

Tarımın Gayrı Safi Milli Hasıladaki (GSMH) payı yüzde 44′tür

Mısır ve buğday Güney Afrika’nın en önemli tahıl ürünleridir

Diğer tarım ürünleri arasında arpa süpürge darısı yer fıstığı ay çiçeği şeker meyva üzüm turunç ananas diğer subtropikal meyveler pamuk tütün patates ve çiçek bulunur

Güney Afrika’nın birçok kesimlerinde hayvancılık yapılır

Güney Afrika normal olarak et ihtiyacının yüzde 85′ini kendisi karşılar geri kalanı ithal edilir

Av hayvanı yetiştiriciliği büyük bir ekonomik potansiyele sahip gelişmekte olan bir endüstridir

MADENCİLİK MADENLER VE ENERJİ

Güney Afrika madenler bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir

Ülke dünyanın en büyük altın üreticisi durumundadır

Bununla birlikte 1996 yılı yerel altın endüstrisinin en kötü yıllarından biri olmuştur

Şu anda Güney Afrika yüksek maliyetli üretici olarak altın üretimi sıralamasında Avustralya Kanada ve Amerika Birleşik Devletlerinden sonra gelmektedir

Güney Afrika’da dünyanın en büyük krom vanadyum manganez andaluzit rezervleri ile aynı zamanda önemli miktarda antimuan asbest elmas kömür fluorspar fosfat demir cevheri kurşun çinko uranyum magnezyum mikası ve zirkonyum rezervleri bulunmaktadır

Bütün maden üretiminin yaklaşık yüzde 80″i ihraç edilmektedir ihracat gelirleri 1996 yılında ’46

086 milyon Randa ulaşmıştır

Aslında kırsal kesimdeki bölgelerde evde kullanılan enerjinin büyük bir kısmı yakacak odunundan elde edilmektedir ihtiyaç duyulan enerjinin geri kalan bölümü kömür ve gazyağından küçük bir kısmı ise sıvı petrol gazından temin edilmektedir

Düşük maliyetli kömür rezervleri tükendiğinde nükleer enerji uygulaması olası seçeneklerden bir tanesidir

Güney Afrika’nın tek nükleer enerji istasyonu olan Koeberg’te 1 840 MW kapasiteye sahip iki PWR reaktörü işletilmektedir

Petrol ve gaz üretimi şu anda Mossel Körfezinde F – A gaz sahasındaki faaliyetlerle sınırlı olup Mossel Körfezindeki Mossgaz tesisinde yılda 18 bcm üretim gerçekleştirilmektedir

Tesisin öngörülen ömrü 25 yıldır

Ekonomi

Güney Afrika’da tarım madencilik yan sanayii ticaret ve geniş yapıdaki hizmet kuruluşlarının toplumun refahına önemli katkı sağladığı modern ve çeşitlilik gösteren bir ekonomi vardır

Güney Afrika ekonomisi dünyadaki en “açık” ekonomilerden biridir

Güney Afrika’da dış ticaretin GSMH’deki payı birçok ülkede olduğundan daha fazladır

1997 yılının ilk dokuz ayında dış ticaret GSMH’nın neredeyse yüzde 54

7′sini oluşturmuştur

Yine 1997 yılının ilk dokuz ayında Güney Afrika’nın dış ticaret fazlası 7 992 milyon Rand’a ulaşmıştır

Ülke aralarında gıda ürünleri tekstil ayakkabı giysi metal ve kimyasal ürünler kağıt ve kağıt ürünleri makineler ulaştırma ve elektrik ekipmanlarının olduğu çeşitli tüketim malları imal etmektedir

Para Birimi : Rand (R)

R1 = 100 cent Nominal değerlerde ; R100 R200 R500 metal para ve Rl000 R2000 R5000 Rl0000 ve R20000 banknotlar mevcut

1USD = 8 Rand Rl = 150000 TL

DÖVİZ

Seyahat çeklerini ve tüm belli başlı yabancı para banknotlarını hava alanları ticari bankalar ve büyük otellerde bozdurabilirsiniz

American Express Dinner Club Master Card Visa ve benzeri tüm uluslararası kredi kartları ülkede kullanılmaktadır

Ancak küçük kasabalar sayfiye yerleri ve bazı perakende dükkanlarda kredi kartı kullanımı yaygın değildir

BANKALAR

Hafta içi 09

00 –15

30 Cumartesi günleri ise 08

30 – 11

00 saatleri arasında tüm belli başlı ticari bankalarda ve ATM’lerle döviz işlemlerinizi yapabilirsiniz

Yedi uluslararası bankanın şubeleri de belli başlı şehirlerde hizmet vermektedir

KATMA DEĞER VERGİSİ (VAT)

KDV hemen hemen tüm mal ve hizmetlere dahildir

Ziyaretçiler satın aldıkları malların katma değer vergisini ödemekle beraber ülkeden ayrılırken hava alanları limanlar ve vergi dairelerinden 250

000 Rand’ın üzerindeki harcamaları için vergi iadesi talep edebilirler

Sanat Kültür ve Spor

SANAT ve KÜLTÜR

1994 yılında Sanat ve Kültür Bakanlığı kurulmuş ve yeni bir daire Sanat Kültür Bilim ve Teknoloji Dairesi sanat kültür bilim ve teknoloji konularını üzerine almıştır

Bakanlık ayrıca bütün Güney Afrika vatandaşlarına sanatı taşıyabilmek amacıyla Sanat ve Kültür Görev Grubu’nu (Actag) kurmuştur

Güney Afrika nüfusunun heterojen doğası kendisini dil sanat ve dinlerde gösteren bir kültürler mozaiğinin ortaya çıkmasına neden olmuştur

Güney Afrika’nın çeşitli halkları düşünülerek Anayasa’ da 11 resmi dil kabul edilmiştir

Güney Afrika’lı sanatçılar sanatın bütün alanlarında faaliyet göstermektedir: resim heykel tiyatro müzik opera bale ve edebiyat

Güney Afrika’ lı sanatçıların pek çoğu uluslararası platformda tanınmaktadır

Anayasa’ da ibadet özgürlüğü tanınmış olup bu konudaki resmi politika dini ibadetlerin birbirine karışmamasını öngörmektedir

Nüfusun yüzde 80′i HIristiyandır

Diğer önemli dini gruplar arasında Hindular Müslümanlar ve Yahudiler sayılabilir

10-14-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Güney Afrika Ülke Bilgileri Raporu Irk Ayrımcılığının Sonu Çok değil bundan henüz 14 yıl önce Güney Afrika 1990′ın sonunda ırkçı politikasına son verene kadar 20 yüzyılın tek resmi ırkçı ülkesiydi Ülkede siyahlar için acımasız kanunlar vardı Siyahların kullandığı her 2 oy bir beyazın oyuna eşitti Bir çok yere siyahların girmesi yasaktı Parlamentoda temsil edilemiyorlar parti kuramıyorlardı Seçimlerde aday olamıyorlardı Tamamen beyaz azınlığın egemen olduğu bir ülke idi Gerek Afrika Ulusal Kongresi (ANC) gerekse Pan Afrika Kongresi (PAC) giderek büyüyen uluslararası desteği yanına aldığı halde on yıllarca süren mücadelesinde ayrımcı devletin güvenliğine nüfuz edememiştir Bununla birlikte yetmişli yıllarda denge değişmeye başlamıştır Bütün ileri hareketlerde ANC’nin rolü beyaz liderlerin sürgündeki liderlerin 1988 ve 1989 yıllarındaki kongrelere katılmaları yönündeki kararında açıkça görülmüştür Bunu Başkan FW de Klerk’in Afrika Ulusal Kongresi’nin hapisteki lideri Nelson Mandela’nm Şubat 1990′da koşulsuz olarak salıverilmesini sağlayan kararı izlemiştir ANC’nin ırkçılık karşıtı demokrasi ilkesine sıkı sıkıya sarılması sağlam bir temel oluşturmuş bunun sayesinde bütün siyasi partiler Johannesburg yakınındaki Dünya Ticaret Merkezi’nde 1991 ile 1993 yılları arasında geçici bir anayasa oluşturabilmişlerdir Başarısız olmaları için gösterilen tüm olumsuz çabalara rağmen hem anayasa müzakerelerinde hem de Nisan 1994′te yapılan ilk demokratik seçimde uzlaşma zafer kazanmıştır Yönetim 10 Mayıs 1994 tarihinden bu yana Güney Afrika çok partili kabineye sahip nispi sistemle beş yıllık bir süre için iş başına getirilmiş demokratik Ulusal Birlik Hükümeti (GNU) tarafından yönetilmektedir Doğal Kaynaklar TAZE SU VE DENİZ KAYNAKLARI Güney Afrika büyük ölçüde yarı kurak bir ülke olup öngörülemeyen kuraklık ve taşkınlara eğilimlidir Ülkenin yaklaşık yüzde 65′i yılda 500 mm’nin altında yağış alır Bu rakam genel olarak iyi bir kuru tarım için gerekli minimum değer olarak kabul edilir Bütün Güney Afrika’yı yeterli suya kavuşturmak ve sağlıklı bir yaşam ortamı temin etmek amacıyla 1994 yılında Su İşleri ve Ormancılık Bakanlığı Halk Su Temin ve Sağlık Koruma Programı başlatılmıştır O tarihten bu yana daha önce hizmet götürülemeyen 700000′in üzerinde kişiye su sağlanmıştır 1995 yılında Güney Afrika balıkçılık sanayii toplam 580000 ton (canlı ağırlık) balık kabuklu deniz hayvanı su yosunu ve guano elde etmiştir Ürünün yüzde 90′dan fazlası batı sahilinin verimli soğuk sularından çıkarılmıştır Güney Afrika Uluslararası Balina Komisyonu’nun üyesi olup 1976′dan beri balina avcılığı yapmamaktadır Ayrıca Güney Afrika’da yaklaşık 2 milyon fok bulunduğu halde dünya çapında vahşi memeli hayvanların kürk ticaretinde kullanılmasına ve avlanma metotlarına karşı dünyada varolan muhalefet nedeniyle son yıllarda hiç fok avlanmamıştır TARIM Güney Afrika ikili bir tarım ekonomisine sahiptir: iyi bir gelişme düzeyine sahip ticari sektör ile geleneksel kırsal kesimde gelişen destekleme odaklı sektör Tarımın Gayrı Safi Milli Hasıladaki (GSMH) payı yüzde 44′tür Mısır ve buğday Güney Afrika’nın en önemli tahıl ürünleridir Diğer tarım ürünleri arasında arpa süpürge darısı yer fıstığı ay çiçeği şeker meyva üzüm turunç ananas diğer subtropikal meyveler pamuk tütün patates ve çiçek bulunur Güney Afrika’nın birçok kesimlerinde hayvancılık yapılır Güney Afrika normal olarak et ihtiyacının yüzde 85′ini kendisi karşılar geri kalanı ithal edilir Av hayvanı yetiştiriciliği büyük bir ekonomik potansiyele sahip gelişmekte olan bir endüstridir MADENCİLİK MADENLER VE ENERJİ Güney Afrika madenler bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir Ülke dünyanın en büyük altın üreticisi durumundadır Bununla birlikte 1996 yılı yerel altın endüstrisinin en kötü yıllarından biri olmuştur Şu anda Güney Afrika yüksek maliyetli üretici olarak altın üretimi sıralamasında Avustralya Kanada ve Amerika Birleşik Devletlerinden sonra gelmektedir Güney Afrika’da dünyanın en büyük krom vanadyum manganez andaluzit rezervleri ile aynı zamanda önemli miktarda antimuan asbest elmas kömür fluorspar fosfat demir cevheri kurşun çinko uranyum magnezyum mikası ve zirkonyum rezervleri bulunmaktadır Bütün maden üretiminin yaklaşık yüzde 80″i ihraç edilmektedir ihracat gelirleri 1996 yılında ’46086 milyon Randa ulaşmıştır Aslında kırsal kesimdeki bölgelerde evde kullanılan enerjinin büyük bir kısmı yakacak odunundan elde edilmektedir ihtiyaç duyulan enerjinin geri kalan bölümü kömür ve gazyağından küçük bir kısmı ise sıvı petrol gazından temin edilmektedir Düşük maliyetli kömür rezervleri tükendiğinde nükleer enerji uygulaması olası seçeneklerden bir tanesidir Güney Afrika’nın tek nükleer enerji istasyonu olan Koeberg’te 1 840 MW kapasiteye sahip iki PWR reaktörü işletilmektedir Petrol ve gaz üretimi şu anda Mossel Körfezinde F – A gaz sahasındaki faaliyetlerle sınırlı olup Mossel Körfezindeki Mossgaz tesisinde yılda 18 bcm üretim gerçekleştirilmektedir Tesisin öngörülen ömrü 25 yıldır Ekonomi Güney Afrika’da tarım madencilik yan sanayii ticaret ve geniş yapıdaki hizmet kuruluşlarının toplumun refahına önemli katkı sağladığı modern ve çeşitlilik gösteren bir ekonomi vardır Güney Afrika ekonomisi dünyadaki en “açık” ekonomilerden biridir Güney Afrika’da dış ticaretin GSMH’deki payı birçok ülkede olduğundan daha fazladır 1997 yılının ilk dokuz ayında dış ticaret GSMH’nın neredeyse yüzde 547′sini oluşturmuştur Yine 1997 yılının ilk dokuz ayında Güney Afrika’nın dış ticaret fazlası 7 992 milyon Rand’a ulaşmıştır Ülke aralarında gıda ürünleri tekstil ayakkabı giysi metal ve kimyasal ürünler kağıt ve kağıt ürünleri makineler ulaştırma ve elektrik ekipmanlarının olduğu çeşitli tüketim malları imal etmektedir Para Birimi : Rand (R) R1 = 100 cent Nominal değerlerde ; R100 R200 R500 metal para ve Rl000 R2000 R5000 Rl0000 ve R20000 banknotlar mevcut 1USD = 8 Rand Rl = 150000 TL DÖVİZ Seyahat çeklerini ve tüm belli başlı yabancı para banknotlarını hava alanları ticari bankalar ve büyük otellerde bozdurabilirsiniz American Express Dinner Club Master Card Visa ve benzeri tüm uluslararası kredi kartları ülkede kullanılmaktadır Ancak küçük kasabalar sayfiye yerleri ve bazı perakende dükkanlarda kredi kartı kullanımı yaygın değildir BANKALAR Hafta içi 0900 –1530 Cumartesi günleri ise 0830 – 1100 saatleri arasında tüm belli başlı ticari bankalarda ve ATM’lerle döviz işlemlerinizi yapabilirsiniz Yedi uluslararası bankanın şubeleri de belli başlı şehirlerde hizmet vermektedir KATMA DEĞER VERGİSİ (VAT) KDV hemen hemen tüm mal ve hizmetlere dahildir Ziyaretçiler satın aldıkları malların katma değer vergisini ödemekle beraber ülkeden ayrılırken hava alanları limanlar ve vergi dairelerinden 250000 Rand’ın üzerindeki harcamaları için vergi iadesi talep edebilirler Sanat Kültür ve Spor SANAT ve KÜLTÜR 1994 yılında Sanat ve Kültür Bakanlığı kurulmuş ve yeni bir daire Sanat Kültür Bilim ve Teknoloji Dairesi sanat kültür bilim ve teknoloji konularını üzerine almıştır Bakanlık ayrıca bütün Güney Afrika vatandaşlarına sanatı taşıyabilmek amacıyla Sanat ve Kültür Görev Grubu’nu (Actag) kurmuştur Güney Afrika nüfusunun heterojen doğası kendisini dil sanat ve dinlerde gösteren bir kültürler mozaiğinin ortaya çıkmasına neden olmuştur Güney Afrika’nın çeşitli halkları düşünülerek Anayasa’ da 11 resmi dil kabul edilmiştir Güney Afrika’lı sanatçılar sanatın bütün alanlarında faaliyet göstermektedir: resim heykel tiyatro müzik opera bale ve edebiyat Güney Afrika’ lı sanatçıların pek çoğu uluslararası platformda tanınmaktadır Anayasa’ da ibadet özgürlüğü tanınmış olup bu konudaki resmi politika dini ibadetlerin birbirine karışmamasını öngörmektedir Nüfusun yüzde 80′i HIristiyandır Diğer önemli dini gruplar arasında Hindular Müslümanlar ve Yahudiler sayılabilir