Trabzonda Gezilip Görülecek Yerler Trabzon Tatil Mekanları Trabzon Tarihi Mekanlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

Trabzonda gezilip görülecek yerler Trabzon tatil mekanları Trabzon tarihi mekanlar

Trabzon Kaleleri (Surlar)

Kuruluşu çok eski yıllara uzanan surların kaynaklara göre MÖ

5

yy

da varlığı bilinmekte olup çeşitli dönemlerde ve günümüzde onarılmış ve yenilenmiştir

Onarım ve yenileme çalışmaları bugünde devam etmektedir

Güneyden kuzeye yukarı hisar veya iç kale, ortahisar ile kuzey hisar veya aşağı hisar olmak üzere üç bölüme ayrılır

Yukarı Hisar:

İç kaleyi koruyan ve akropol vasıtası gören bu kısım en eski ve şehrin içinde kapalı bir site idi

İlk yaptırıldığı tarih MÖ 2000 yıllarına kadar gitmektedir

Doruğunda İmparator ve imparotireçenin ikametgahları, bunların etrafında kendilerine soylular soylusu Küra Polates, Sezar ünvanları verilmiş prensler veya evlat edinenlerin binaları bulunurdu

Bu binalardan başka kale muhafızlığı, katip ve hizmetçiler sınıfının bulunduğu yapılar yer almakta idi

Evliya Çelebi Trabzon kalesinin bu kısmından ''Trabzon kalesi üç bölktür,birine aşağı hisar diğerine ortahisar iç kalesine de kule hisar derler

Fakat dağ tarafında cehennem kuyusuna benzer bir derin hendeği vardır ki yetmiş yedi adam girer

'' diye bahseder

Ortahisar:

Yukarı hisar ve iç kalenin devamı olan bu kısım yamuksu şekildedir

İç kaleden bu kısma iki kapı ile geçilmekteydi

Bu bölümde ortahisar camii eski hükümet konağı, zağnos Köprüsüikule ve çifte hamamlar, Amasya camisi, Şirin Hatun camii, Musa Paşa camii yer alır

(Kule hamamı çifte hamamı Amasya camii günümüzde yıkık durumdadır

) Bu kısımdaki surlar Trabzon İmparatoru Alexsioz II

(1297-1330) zamanında yukarı hisardan aşağı hisara kadar yaptırılmıştır

Aşağı Hisar:

Bu kale batıdan Zağnos burcunun yanı başından başlayıp denize kadar inen surlardan meydana gelmiştir

Bu kısım surların Sotka kapısı adı verilen iki kapısı bulunur

Günümüzde ''Kale Kapısı'' ismi verilen mevkide suru delinerek taşıtların geçmesine elverişli duruma getirilen kısmı daha yüksek duvarlardan meydana gelmiştir

Aşağı Hisarın çevrelemiş olduğu bölgede St

Andrea kilisesi (Molla Siyah Camii,Hoca Halil camii, Pazarkapı Camii, Kundupoğlu ve yarımbıyıkoğlu evleri evleri,sekiz direkli hamam,tophane hamamı,Hacı Arif hamamı,İskenderpaşa Çeşmelri gibi tarihi eserler yer almaktadır

Atatürk Köşkü :

Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alır

Yirminci yüzyılın hemen başında 1902 yılında Rum banker ve Armatör olan Konstantin Kabayanidis tarafından yaptırılmıştır

1923 den sonra hazineye kalmıştır

Büyük Önder Atatürk 1934 ve 1937 yıllarındaki Trabzon ziyaretlerinde bu köşkte konuk edilmiştir

O'nun ölümünden sonra Trabzon belediyesi tarafından o dönemde kullanılan eşyalarla dekore edilerek Atatürk müzesi olarak ziyarete açılmıştır

Avrupa mimari tarzında inşa edilen köşk üç + yarım katlı taş bir yapıdır

Dışdaki taşkın saçaklarda ahşap, içte,tavanlarda alçı süslemelere yer verilmiştir

Ulu önderimiz 1937 yılında vasiyetnamesinin bir bölümünü bu konakta yazmıştır

Günümüzde müze olarak paylaşılan Atatürk köşkü yerli ve yabancı konuklarca ziyaret edilmekte ve kent turizminde önemli rol oynamaktadır

Ayasofya Müzesi:

Kentin batı girişinde bulunan yapı anıt-müze olarak hizmet vermektedir

İstanbul'un Latin'ler tarafından işgalinden sonra kaçan ve Trabzon'da 1204 yılında devlet kuran Komnenos ailesinden Kral I

Manuel (1238-1263) tarafından 1250-1260 yılları arasında (13

yy

) yaptırılan ve bir manastır kilisesi olarak inşa edilmiştir

Osmanlı döneminde camiye dönüştürülmüş,1926-1918 yılları arasında Rus işgalinde askeri depo olarak kullanılmıştır

1958-1962 yılları arasında Edinburg Üniversitesi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü işbirliği ile restore edilerek 1964 yılında müzeye çevrilmiştir

Trabzon Müzesi (Eski Kız Meslek Lisesi):

Cumhuriyet mahallesi zeytinlik sokakta bulunan bina yirminci yüzyılın başlarında rus asıllı bir zengin tarafından yaptırılmıştır

1923'ten sonra hazineye kalan bina uzun yıllar Kız Meslek Lisesi olarak kullanılmış 1987 yılında müze olarak kullanılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmiştir

İtalyan mimarisinin etkisi ile yaptırılan bina, bodrum üzeri üç katlıdır

İçteki mimari elemanların çoğu Avrupa dan getirilmiş olup birinci sınıf işçiliğe sahiptir

Zemin kattaki tüm mekanlar alçı ve kalem işi bezemelidir

Günümüzde onarılan bina düzenlenerek 2000 yılının Nisan ayından itibaren ''Trabzon Müzesi'' olarak etnografik eserlerin sergilenmesine ve turistlerin ziyaretine açılmıştır

Bedestan (Ceneviz Hanı):

Bir ticaret yapısı olan Bedestan çarşı mahallesinde ve çarşı camiinin kuzeyinde yer almaktadır

Kareye yakın bir planı olan binanın her cephede birer kapısı bulunmaktadır

İçerde bulunan tuğla kemerler kapıyı kemerlemektedir

Yapının ortasında bulunan dört fil ayağı üzerine kubbesi oturtulmuştu

Yapının kitabesi görülmemiş isede: Evliya Çelebi bu eseri h

1057(1647) yılında görmüş, bina sahipleri ve buradaki halktan ''çarşıların en seçmesi mumhane kapısındaki taşra esnafıdır

Kargir yapı bir Bedesteni vardır ki içindekiler zengin, eli açık, muhterem, vakarlı bezirganlardır

'' bahsettiği halde eserin yaptırıldığı tarihle ilgili hiç bir şey söylememektedir

Halbuki Trabzondaki diğer yapıların tarihinden Evliya Çelebi söz etmektedir

Bedestan bazı araştırmacılar trafından 11

yy

da yapılmış bir Ceneviz eseri olduğu kabul edilir

Günümüzde marangoz atölyesi olarak kullanılırken Trabzon Valiliği İl Özel İdaresi tarafından kamulaştırılarak aslına uygun restore edilmektedir

St

Anna (Küçük Ayvasıl) Kilisesi:

Çarşı mahallesinde ve kentin merkezinde bulunan yapı, Trabzonda ayakta kalabilen en eski kilise yapısıdır

7

yy

da inşa edilmiş, 9

yy

da onarım geçirmiştir

Üç apsisli bazilikal planlı küçük boyutlu bir kilisedir

İç duvarlarındaki fresklerin çoğu tahrip olmuştur

Güneydeki giriş kapısının üzerinde Roma dönemine ait kapartmalı mermer bir levha bulunmaktadır

Sütün başlıkları iyon tarzında olup çatısı kiremitle örtülmüştür

1999 yılında Valilikce restore edilmiştir

St

john Kilisesi :

Hızırbey mahallesinde Kaledibi ilköğretim okulunun yanında ve müştemiliyatındadır

13

yy

başında inşa edilmiş,19,yy

lın ortalarında onarılmış son ve etraflı onarımını 1998 yılında ğeçirerek günümüzde çok amaçlı salon olarak kullanılmaktadır

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Trabzonda Gezilip Görülecek Yerler Trabzon Tatil Mekanları Trabzon Tarihi Mekanlar Trabzonda gezilip görülecek yerler Trabzon tatil mekanları Trabzon tarihi mekanlar Trabzon Kaleleri (Surlar) Kuruluşu çok eski yıllara uzanan surların kaynaklara göre MÖ 5 yy da varlığı bilinmekte olup çeşitli dönemlerde ve günümüzde onarılmış ve yenilenmiştirOnarım ve yenileme çalışmaları bugünde devam etmektedir Güneyden kuzeye yukarı hisar veya iç kale, ortahisar ile kuzey hisar veya aşağı hisar olmak üzere üç bölüme ayrılır Yukarı Hisar: İç kaleyi koruyan ve akropol vasıtası gören bu kısım en eski ve şehrin içinde kapalı bir site idi İlk yaptırıldığı tarih MÖ 2000 yıllarına kadar gitmektedir Doruğunda İmparator ve imparotireçenin ikametgahları, bunların etrafında kendilerine soylular soylusu Küra Polates, Sezar ünvanları verilmiş prensler veya evlat edinenlerin binaları bulunurdu Bu binalardan başka kale muhafızlığı, katip ve hizmetçiler sınıfının bulunduğu yapılar yer almakta idi Evliya Çelebi Trabzon kalesinin bu kısmından ''Trabzon kalesi üç bölktür,birine aşağı hisar diğerine ortahisar iç kalesine de kule hisar derler Fakat dağ tarafında cehennem kuyusuna benzer bir derin hendeği vardır ki yetmiş yedi adam girer'' diye bahseder Ortahisar: Yukarı hisar ve iç kalenin devamı olan bu kısım yamuksu şekildedirİç kaleden bu kısma iki kapı ile geçilmekteydi Bu bölümde ortahisar camii eski hükümet konağı, zağnos Köprüsüikule ve çifte hamamlar, Amasya camisi, Şirin Hatun camii, Musa Paşa camii yer alır (Kule hamamı çifte hamamı Amasya camii günümüzde yıkık durumdadır) Bu kısımdaki surlar Trabzon İmparatoru Alexsioz II(1297-1330) zamanında yukarı hisardan aşağı hisara kadar yaptırılmıştır Aşağı Hisar: Bu kale batıdan Zağnos burcunun yanı başından başlayıp denize kadar inen surlardan meydana gelmiştir Bu kısım surların Sotka kapısı adı verilen iki kapısı bulunurGünümüzde ''Kale Kapısı'' ismi verilen mevkide suru delinerek taşıtların geçmesine elverişli duruma getirilen kısmı daha yüksek duvarlardan meydana gelmiştir Aşağı Hisarın çevrelemiş olduğu bölgede St Andrea kilisesi (Molla Siyah Camii,Hoca Halil camii, Pazarkapı Camii, Kundupoğlu ve yarımbıyıkoğlu evleri evleri,sekiz direkli hamam,tophane hamamı,Hacı Arif hamamı,İskenderpaşa Çeşmelri gibi tarihi eserler yer almaktadır Atatürk Köşkü : Soğuksu semtinde küçük bir çam korusu içinde yer alırYirminci yüzyılın hemen başında 1902 yılında Rum banker ve Armatör olan Konstantin Kabayanidis tarafından yaptırılmıştır 1923 den sonra hazineye kalmıştır Büyük Önder Atatürk 1934 ve 1937 yıllarındaki Trabzon ziyaretlerinde bu köşkte konuk edilmiştir O'nun ölümünden sonra Trabzon belediyesi tarafından o dönemde kullanılan eşyalarla dekore edilerek Atatürk müzesi olarak ziyarete açılmıştır Avrupa mimari tarzında inşa edilen köşk üç + yarım katlı taş bir yapıdır Dışdaki taşkın saçaklarda ahşap, içte,tavanlarda alçı süslemelere yer verilmiştir Ulu önderimiz 1937 yılında vasiyetnamesinin bir bölümünü bu konakta yazmıştır Günümüzde müze olarak paylaşılan Atatürk köşkü yerli ve yabancı konuklarca ziyaret edilmekte ve kent turizminde önemli rol oynamaktadır Ayasofya Müzesi: Kentin batı girişinde bulunan yapı anıt-müze olarak hizmet vermektedir İstanbul'un Latin'ler tarafından işgalinden sonra kaçan ve Trabzon'da 1204 yılında devlet kuran Komnenos ailesinden Kral I Manuel (1238-1263) tarafından 1250-1260 yılları arasında (13yy) yaptırılan ve bir manastır kilisesi olarak inşa edilmiştir Osmanlı döneminde camiye dönüştürülmüş,1926-1918 yılları arasında Rus işgalinde askeri depo olarak kullanılmıştır1958-1962 yılları arasında Edinburg Üniversitesi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü işbirliği ile restore edilerek 1964 yılında müzeye çevrilmiştir Trabzon Müzesi (Eski Kız Meslek Lisesi): Cumhuriyet mahallesi zeytinlik sokakta bulunan bina yirminci yüzyılın başlarında rus asıllı bir zengin tarafından yaptırılmıştır 1923'ten sonra hazineye kalan bina uzun yıllar Kız Meslek Lisesi olarak kullanılmış 1987 yılında müze olarak kullanılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmiştir İtalyan mimarisinin etkisi ile yaptırılan bina, bodrum üzeri üç katlıdır İçteki mimari elemanların çoğu Avrupa dan getirilmiş olup birinci sınıf işçiliğe sahiptir Zemin kattaki tüm mekanlar alçı ve kalem işi bezemelidir Günümüzde onarılan bina düzenlenerek 2000 yılının Nisan ayından itibaren ''Trabzon Müzesi'' olarak etnografik eserlerin sergilenmesine ve turistlerin ziyaretine açılmıştır Bedestan (Ceneviz Hanı): Bir ticaret yapısı olan Bedestan çarşı mahallesinde ve çarşı camiinin kuzeyinde yer almaktadır Kareye yakın bir planı olan binanın her cephede birer kapısı bulunmaktadır İçerde bulunan tuğla kemerler kapıyı kemerlemektedirYapının ortasında bulunan dört fil ayağı üzerine kubbesi oturtulmuştu Yapının kitabesi görülmemiş isede: Evliya Çelebi bu eseri h1057(1647) yılında görmüş, bina sahipleri ve buradaki halktan ''çarşıların en seçmesi mumhane kapısındaki taşra esnafıdır Kargir yapı bir Bedesteni vardır ki içindekiler zengin, eli açık, muhterem, vakarlı bezirganlardır'' bahsettiği halde eserin yaptırıldığı tarihle ilgili hiç bir şey söylememektedir Halbuki Trabzondaki diğer yapıların tarihinden Evliya Çelebi söz etmektedir Bedestan bazı araştırmacılar trafından 11 yyda yapılmış bir Ceneviz eseri olduğu kabul edilir Günümüzde marangoz atölyesi olarak kullanılırken Trabzon Valiliği İl Özel İdaresi tarafından kamulaştırılarak aslına uygun restore edilmektedir StAnna (Küçük Ayvasıl) Kilisesi: Çarşı mahallesinde ve kentin merkezinde bulunan yapı, Trabzonda ayakta kalabilen en eski kilise yapısıdır 7yyda inşa edilmiş, 9yyda onarım geçirmiştirÜç apsisli bazilikal planlı küçük boyutlu bir kilisedir İç duvarlarındaki fresklerin çoğu tahrip olmuştur Güneydeki giriş kapısının üzerinde Roma dönemine ait kapartmalı mermer bir levha bulunmaktadır Sütün başlıkları iyon tarzında olup çatısı kiremitle örtülmüştür 1999 yılında Valilikce restore edilmiştir Stjohn Kilisesi : Hızırbey mahallesinde Kaledibi ilköğretim okulunun yanında ve müştemiliyatındadır13yy başında inşa edilmiş,19,yylın ortalarında onarılmış son ve etraflı onarımını 1998 yılında ğeçirerek günümüzde çok amaçlı salon olarak kullanılmaktadır