İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar)

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar)
Siirt Aydınlar ilçe merkezinin 3 km

doğusunda bir tepe üzerinde bulunan bu türbe İbrahim Hakkı’nın hocası ve kayınpederi, Kadiri Şeyhi İsmail Fakirullah (1657-1734) için yaptırılmıştır

Kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber XVIII

yüzyıla tarihlendirilmektedir

Bu türbenin yanında ayrıca bir türbe daha bulunmaktadır

Bu türbede Zemzem’il Hassa gömülüdür

Zemzem’il Hassa (1765-1852) Şeyh Mustafa Fani Hazretlerinin kızı, Sultan Memduh’un eşidir

Kendine has bir divanı vardır

Türbe kesme taştan sekiz köşeli olup, üzeri güneş ışıklarına açık bir kubbe ile örtülmüştür

Devrinin ünlü astronomi ve din bilgini olan ve Marifetnâme isimli eseri olan İbrahim Hakkı’nın (1702-1780) kurduğu bir düzenekle yanında bulunan kuledeki prizmadan yansıtılan güneş ışıklarının üst örtüden geçerek İsmail Fakirullah’ın sandukasını her yıl 21 Mart tarihinde aydınlatması sağlanmıştır

Bu güneş ışınları Kalet-ül Üstad denilen 40x40 cm

ölçüsündeki bir pencereden yansıtılıyordu

Ancak, 1963 yılında yapılan onarım sonucunda bu düzenek bozulmuş ve bu özellik ortadan kalkmıştır

Bu arada türbenin yanına kesme taştan bir cami yapılmıştır

Bu cami kare planlı olup, üzeri yüksek kasnaklı bir kubbe ile örtülmüştür

Türbenin cephesine kavisli bir duvar eklenmiş, bunun uzantısına da köşeli bir kule yerleştirilmiştir

İbrahim Hakkı’nın kullandığı kozmoğrafya aletleri, haritalar, güneş sistemi ile ilgili tahta küreler, el yazması kitaplarla düşünüre ait çeşitli eşyalar halen Tillo’daki torunlarında bulunmaktadır

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar) İbrahim Hakkı Türbesi (Aydınlar) Siirt Aydınlar ilçe merkezinin 3 km doğusunda bir tepe üzerinde bulunan bu türbe İbrahim Hakkı’nın hocası ve kayınpederi, Kadiri Şeyhi İsmail Fakirullah (1657-1734) için yaptırılmıştır Kitabesi bulunmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber XVIIIyüzyıla tarihlendirilmektedir Bu türbenin yanında ayrıca bir türbe daha bulunmaktadır Bu türbede Zemzem’il Hassa gömülüdür Zemzem’il Hassa (1765-1852) Şeyh Mustafa Fani Hazretlerinin kızı, Sultan Memduh’un eşidir Kendine has bir divanı vardır Türbe kesme taştan sekiz köşeli olup, üzeri güneş ışıklarına açık bir kubbe ile örtülmüştür Devrinin ünlü astronomi ve din bilgini olan ve Marifetnâme isimli eseri olan İbrahim Hakkı’nın (1702-1780) kurduğu bir düzenekle yanında bulunan kuledeki prizmadan yansıtılan güneş ışıklarının üst örtüden geçerek İsmail Fakirullah’ın sandukasını her yıl 21 Mart tarihinde aydınlatması sağlanmıştır Bu güneş ışınları Kalet-ül Üstad denilen 40x40 cm ölçüsündeki bir pencereden yansıtılıyordu Ancak, 1963 yılında yapılan onarım sonucunda bu düzenek bozulmuş ve bu özellik ortadan kalkmıştır Bu arada türbenin yanına kesme taştan bir cami yapılmıştır Bu cami kare planlı olup, üzeri yüksek kasnaklı bir kubbe ile örtülmüştür Türbenin cephesine kavisli bir duvar eklenmiş, bunun uzantısına da köşeli bir kule yerleştirilmiştir İbrahim Hakkı’nın kullandığı kozmoğrafya aletleri, haritalar, güneş sistemi ile ilgili tahta küreler, el yazması kitaplarla düşünüre ait çeşitli eşyalar halen Tillo’daki torunlarında bulunmaktadır