Ağrı Genel Bilgiler

COĞRAFYA

Ağrı, kuzeyden Kars ve Iğdır, Batıdan Erzurum ve Muş güneyden Bitlis ve Van, doğudan İran sınırı ile çevrilidir

Ağrı' da mevcut toprağın büyük kısmını dalgalı, yüksek dağlık arazi meydana getirir Ağrı ilinde dağlar sıralar halindedir

Ağrıda bitki örtüsü olarak zengin otsu bitki türleri egemendir İlkbaharda canlanan otlar, sonbaharda havaların soğumasıyla tükenir Kışları soğuk ve sert yazları kurak ve sıcaktır

TARİHÇE

Ağrı ilinin tarihi, Paleolitik Çağ�a kadar uzanmaktadır Daha geç dönemlerde bu bölge ile Mezopotamya arasında kültürel ilişkiler olduğunu gösteren Tunç Çağı araç gereçleri bulunmuştur Ağrı ve çevresine yerleşen en eski topluluklardan biri Hurrilerdir MÖ 14 yüzyılda Hititlerin Doğu Anadolu Bölgesi�ndeki etkinliklerini yitirmeleriyle ortaya çıkan Hurrilerden sonra yöre Urartu, Pers, Makedon, Roma ve Bizans hâkimiyetine girmiştir MS 7 yy ortalarında Arapların eline geçen ve stratejik konumu nedeniyle istilalara uğrayan Ağrı�yı 11 yüzyılda Selçuklular egemenlikleri altına almışlardır Selçukluların aralıklarla süren egemenlikleri Moğol akınlarıyla son bulmuştur Sonradan İlhanlılar, Celayirliler, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine girmiştir I Dünya Savaşı�nda Ruslar tarafından işgal edilen bölge, 1921 yılında yapılan Kars Antlaşması ile Türkiye�ye iade edilmiştir

NE YENİR?

Ağrı yöresinde hayvancılığın büyük çapta olması nedeniyle hayvan ürünleri büyük miktarda kullanılmaktadır Ağrı zengin bir mutfak kültürüne sahiptir Saç kavurma en meşhur yemeğidir Gosteberg buğulama, Abdigör köftesi, Hengel, haşıl, erişte, kuymak, kete, bişi, erdek, hasude, bulgur pilavı, yalancı köfte, ekmek aşı,lalanga, ayran aşı, halise,çiriş ketesi, murtuğa ve ağızyakan ve deveci çorbası gibi yöreye özgü yemekleri vardır

Ağrı'dan Yemek Tarifleri

Gosteberg Buğulama

Malzemeler:

Genç kuzu veya oğlak eti

Tereyağı

Salça

Gosteberg adı verilen dağ otu

Hazırlanışı: Genç kuzu veya oğlak kesilip yüzüldükten sonra ayıklanıp doğranır Tereyağı ve salça ile yoğrulur Üzerine gosteberg otu ince kıyılarak serpilir Tüm bu karışım aynı hayvanın postu içerisine koyularak açık yerleri dikilir Düz bir yerde üzerine nemli toprak yığılır, bu toprağın üzerinde bir saat kızgın ateş yakılır Bir süre dinlendirildikten sonra post açılarak servis yapılır

Selekli Saç Kavurma

Malzemeler:

Taze oğlak veya kuzu eti

Sarımsaklı yoğurt

Tereyağı

Hazırlanışı: Et doğranır içine tereyağında eritilmiş salça konur, bu şekilde kızartılan et indirilip bir süre dinlendirilir Üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek servis yapılır

Abdigör Köftesi

Malzemeler:

Kemiksiz kuzu, oğlak veya dana eti

Soğan

Haşlanmış pirinç

Baharat

Hazırlanışı: Taze et dövülerek hamur haline getirilir, baharat ve haşlanmış pirinçle yoğrulur köfte yapılır İnce doğranmış soğanlar suda tuzla birlikte kaynatılır, kaynayan suya köfteler atılır Piştikten sonra bir saat kadar dinlendirilen; köfteler; pilav üzerine konularak servis yapılır