Ulu Cami (Bitlis)

Ulu Cami (Bitlis)
Bitlis merkezinde, Bitlis Deresi kıyısında bulunan Ulu Cami, küfi yazılı kitabesinden öğrenildiğine göre Selçuklu sultanı Tuğrul bey’e bağlı Mervanoğullarından Ebul Muzaffer Muhammed tarafından 1153 yılında yaptırılmıştır Cami bir çok kez onarım geçirmiştir

Ulu Cami yeni ilaveleri ile birlikte U şeklinde bir plan göstermektedir İbadet mekanı 1980 x 1380 m ölçüsündedir Mihrap duvarına paralel dörder payenin oluşturduğu üç sahından ve beş bölümden oluşmaktadır Buradaki payeler sivri kemerlerle birbirlerine bağlanmıştır Sahınları birbirlerinde ayıran mihrap önündeki kubbeyi taşıyan iki ayak diğerlerinden daha farklı olarak daha büyüktür, kubbe önünde kademeler oluşturmaktadır Buradaki kalın kemerlere oturan pandantifler de kubbeye geçişi sağlamaktadır Caminin yanlızca mihrap üzerinde dıştan da görülebilen bir kubbesi olup, düzgün kesme taştan külahlı olarak örülmüştür Mihrap önündeki kubbe dışarıdan konik olarak yükselmektedir Kubbe kasnağında küçük pencereler sıralanmıştır

Kesme taştan yapılan caminin üzeri toprak bir damla örtülüdür İç mekan doğu-batı yönünde tonozlarla örtülmüştür Kuzey cephesinde üç tane giriş kapısı bulunmaktadır Bu kapılardan ortadakinin solunda büyük bir pano halinde kufi yazılı bir pano, soldakinin üzerinde de dört küçük kartuş içerisine alınmış bir başka kitabe bulunmaktadır

Orta aksın tam ortasında bulunmayan mihrap, doğu duvarına biraz daha yakın olup dışarıya doğru küçük bir çıkıntı yapmaktadırCaminin içerisi oldukça sade ve bezemesizdir İbadet mekanını beden duvarları üzerindeki dikdörtgen pencereler aydınlatmaktadır

Caminin yaklaşık 10 m uzağında, avlunun da kuzeydoğu köşesindeki minare kaidesi beden duvarlarına kadar yükselir ve gövde silindiriktir Minare kuşaklar, profillerle hareketlendirilmiştir Şerefe altı birbiri izleyen yuvarlak profillerle genişlemekte iki sıralı zikzaklarla görkemli bir görünüşe ulaşmaktadır Minare bunların üzerinde küçük taş bir kubbe ile sonuçlanır