Karsta Şehitlik Ve Abideler

Karsta Şehitlik Ve abideler

Karsta Şehitlik Ve abideler

SARIKAMIŞ ALLAHUEKBER DAĞI ŞEHİTLİĞİ

Bininci Dünya savaşının başladığı yıllarda 36 yıldır Rus işgali altında bulunan Sarıkamış Ardahan ve Kars’ı işgalinden kurtarmak isteyen Harbiye Nazırı (Bakanı) ve Başkomutan Vekili Enver Paşa’nın emriyle 118000 mevcutlu Üçüncü Ordu 22 Aralık 1914&’de harekete başladı

Enver Paşa 3 Ordunun Komutanlığına da vekalet etmekteydi Savaşa lojistik yönden hazırlıksız başlayan 9 10 11 Kolordular sıfırın altında 40 ile 50 derece soğukta ve 60-70 Cm kar üzerinde Rus birlikleri ile kahramanca savaştı Yer yer zaferler kazandı Allahuekber dağları 37000 şehit verilerek aşıldı Sarıkamış kuşatıldı “Sarıkamış Kuşatma Hareketi” aşırı soğuk ve açlık yüzünden hedef ele geçirilmeden 5 Ocak 1915’de sone erdi

Bu dağlarda Osmanlı Ordusu cephede hastalık ve donma sonucu yaklaşık 60000 şehit verdi Her türlü imkana sahip ve yıllardan beri hazırlanan düşman birliklerinin de bu savaşlarda 32000 askeri öldü

Bu anıt Sarıkamış Kuşatma Harekatı’nda şehit düşen 60000 şehidimizin anısına Kültür Bakanlığı tarafından yaptırılmış ve 10 Ekim 1996 tarihinde ziyarete açılmıştır

ARAP BABA ŞEHİTLİĞİ

Kars merkez kaleiçi ve Atatürk mahalleleri arasında bulunmaktadır Şehitliğin 50100 m kadar yakınında Ruslar tarafından başı kesiliyor Şehit başını da koltuğuna alıp bugünkü yere gelip düşüyor Çevre halkı bir yatır olarak bilip sonradan bir hayırsever tarafından mezarı belediye tarafından da etrafı 1 m yüksekliğinde taş beton duvarla çevrilmiştir Üzerinde de demir çit (70 cm yüksekliğinde) yaptırılmıştır Muntazam demir kapısı vardır Çevre halkı bu mezarda yatanın şehit olduğunu fakat adının ne olduğunu hangi yıl şehit edildiğini bilmemektedir Herhangi bir yazıtta olmadığından şehidin kim olduğu belirsizdir Çevre halkı ve hayır severler tarafından 2 m uzunluğunda 1 m eninde 50 cm kadar yüksekliğinde betondan bir mezar yaptırılmıştır Çevre duvarı üç tarafında (bir tarafını ev çevirmekte) taş ve harç kullanılarak 1977 yılında belediye tarafından çevrilmiş ve yapılmıştır

KARS ÜÇLER (ÜÇ ŞEHİTLER) ŞEHİTLİĞİ

Kars Sukapı mahallesi gece kondu semtindedir Tapusu yoktur Mezar üzerinde kitabe veya tarih bulunmadığından hangi yıl ve kime ait olduğu bilinmemektedir Çevredeki yaşlıların anlattıklarına göre önceleri burasının bir ev olduğu oturanın Müslüman olmadığı söylenmektedir Bu adam sonraları rüyasında görerek burayı kazıp üç ceset bulunca evini terk edip burayı mezarlık olarak bırakıyor Sac ayağı şeklinde üç mezar bulunmaktadır Birisinin yarısı çevre duvarı altında kalmıştır Çevresini kuru kayma bir duvarla gelişi güzel (1 m yüksekliğinde) çevrilmiş mezarlarda yine gelişi güzel taşlarla örülmüştür Bu şehitlerin üç kardeş oldukları üçü de aynı yer ve zamanda düşmanlar tarafından öldürüldükleri ve buraya gömüldükleri de söylenmektedir Bu yüzden de adına çevre halkı tarafından “ÜÇ ŞEHİTLER” veya “ÜÇLER” denilmektedir

KARS MEHMETÇİK ASKER ABİDESİ ŞEHİTLİĞİ

4-llx6 m ebadındaki anıt aslında 50x100 mlik dikdörtgen bir sığınağın üstüne yapılmıştır Dere yatağına yakın meyilli bir arazi yataktan sırta doğru düzleştirilip taş beton korugan yapıldıktan sonra (Giriş Kuzeyde) üzeri toprakla örtülerek bir tepecik haline getirilmiştir Sonradan (Anıt Yapılırken) 3 tarafı arazinin yapısına göre 4-1m arasında yükseklikleri değişen istinat duvarı ile çevrilmiş üzeri de düzlenmiştir Yanı Anıta güzel bir meydan olmuştur Alana doğudan geniş merdivenli bir çıkışta yapılmıştır Anıtın yakın çevresinin zemini 18x34 m lik kısmı taş döşenmiştir

Anı gri renkli kesme taştan 910 m yüksekliğinde yapılmıştır Kuzey Doğu ve Güney duvarında iki kemerli geçit vardır Kuzey batısındaki uzun l20m yüksekliğindeki duvar köprü menfezleri gibidir Geçitleri 50x50cm ebadındadır Anıtın arka kısmı 6 m den itibaren l0’ar santim genişletilmiş çatı örtüsünde yine ayını taştan yine l0cm taşırılarak l3cm yüksekliğindeki saçaklı örtü görüntüsü verilmiştir

Madeni levhası üzerine madeni harflerle “MEÇHUL ASKER ANITI” kelimeleri yazılmıştır Söz konusu Anıt Bülbül mahallesindedir

KARS ŞEHİTLİĞİ

İlimiz Bülbül mahallesindedir 1876-1877 harplerinde ve Milli Mücadelede ölen 100’den fazla şehit yatmaktadır Kars bülbül mahallesindeki yaklaşık 7-8 dekar büyüklüğündeki genel mezarlığın doğu köşesine çevrilmiştir Taş beton duvarları 1 metre yüksekliğinde50cm enindedir Demir kapısı vardır Anıt kesme taşlardan 5 metre yüksekliğindedir Alttaki podyumla 6 metreyi geçer Yanında kesik prizma şekilde meşale için betondan bir yer yapılmıştır Tabanı var (70x70) üst kısmında l55xl55 boyutundadır Podyumundan meşale yerinin yüksekliği ll5 cmdir Podyuma 7 basamaklı merdivenle çıkılmaktadır Podyumun yüksekliği ise çevre duvarları eşittir

Podyum önünde 80x270 boyutunda (kırılmış ) bir musalla vardır Mezarlar düzgün bir şekilde sıralamış 6 mezar dışında diğerleri aynı boyutlardadır (135x265) betondan 35-40 cm yüksekliklerde orta yerleri toprak baş uçlarındaki 35x40 cm boyutunda mezar üst yüzeyinden 15-20 cm yüksek mermer kitabe konacak şekilde (26x36) mermer kitabenin boyutu yuvalar yapılmıştır Bu yuvalar mezarın iç kısmına doğru meyillidir Mezarların 9 da yazıt vardır Diğerleri boştur En eskisinin ölüm tarihi l950 dir Daha çok burada şehit olan er erbaş ve subaylara ait olduğu anlaşılmaktadır Çevre duvarı köşelerine 140-145 cm yüksekliğinde sütunlar (Beton) duvar üzerine dikilmiştir 1315262728353637 ve 39 nolu mezarların yazıtları vardır Diğerlerinin yazıtı ve kimlere ait olduğu belirsizdir