Konu
:
Erzurum Giyim Kuşam Ve Halk Oyunları
Yalnız Mesajı Göster
Erzurum Giyim Kuşam Ve Halk Oyunları
10-14-2012
#
1
Prof. Dr. Sinsi
Erzurum Giyim Kuşam Ve Halk Oyunları
Erzurum Giyim Kuşam ve Halk Oyunları
Erzurum Giyim Kuşam ve Halk Oyunları
Giyim Kuşam ve Halk Oyunları
Giyim Kuşam
Her çevrenin kendine özgü ortak hareket tarzı vardır
Bu ortak zevk giysilere de yansımıştır
Erzurum giysilerini yöresel giysiler ve oyun giysileri olmak üzere iki başlık altında toplayabiliriz:
Yöresel Giysiler
Eski Erzurum’ da giysilerin giyim ve hazırlanması “abacı” denilen esnaf tarafından dikilirdi
Kıyafet kanunundan önce (1925) kullanılan ve bugün bir çoğu unutulmuş olan giyim-kuşam eşyası arasında; kalpaklar serhatlık (silahlık) kuşaklar gömlekler kazekiler zığvalar şalvarlar yelekler vb
sayılabilir
Geçmişte Erzurum’ da kadın giysileri de yöresel özellikler taşır
“Üç etek” ve “kadama” denilen bindallı elbiseler en yaygın olanlardı
Oyun Giysileri
Erzurum halk oyunlarında kullanılan giysiler mor ve beyazla süslenmiştir
Dağ ve kır güzelliklerinin bilinçli bir şekilde giysilerde motiflendiği görülür
Erzurum barlarında giyilen giysileri erkek ve kadın giysileri diye iki başlık altında toplayabiliriz:
Erkek Giysileri
- Cistik: Bar oynarken ayağa giyilen ayakkabı
- Zığva: Uçkurlu beli lacivert kumaştan yapılan şalvar
- Yelek: Kenarları ve cep ağızları siyak kaytanla süslenmiştir
- Gömlek (işlik): Beyaz renkli dik yakalıdır
- Kazeki: Uzun kallo kısa cekettir
Kolları geniş kaytanla süslüdür
- Kuşak (şal): Renkli ipliklerden örülmüştür
Bele sarılır
- Gümüş köstek: Yeleğin üstüne takılan bir nevi aksesuardır
- Bazubent: Kola takılır boncuktan örülür içerisine ayet konur
- Mendil: Barbaşı veya pöçük oyunsusunun elinde bulunur
- Diğer Aksesuarlar: Zıbın (içlik) yün çorap çapula yemeni vb
Kadın Giysileri
- Bindallı: Kadife üzerine simle Türk motifleri işlenen giysidir
- Leçek (yazma): Pullar ve boncuklarla süslü baş örtüsüdür
- Gümüş Kemer: Üzerinde muhtelif işlemeler olan çengellerle birbirine bağlanan gümüşten yapılmış kemerdir
- Papuç: Yumuşak deriden yapılmış olan oyunda giyilen ayakkabıdır
- Dizleme: Beyaz yünden örülmüş diz kapaklarına kadar uzanan çoraptır
- Mendil ve Diğer Aksesuarlar: Mendil barbaşı ve pöçük oyuncusunda bulunur
Ayrıca aksesuar olarak boyuna beşibirlik altıntaş (toplu) oltu taşı işleme kolye burma bilezik parmaklara da altın yüzük takılır
HALK OYUNLARI (BARLARI)
Erzurum ve çevresinde oynana halk oyunlarına “bar “denir
Bar davul-zurna eşliğinde açık ve kapalı olmak üzere iki şekilde oynanır
Açık barda oyuncular birbirlerine uzak durarak dağılır ve el ele tutuşurlar
Kapalı barda ise oyuncular birbirlerinin bellerini kavrayarak dizilirler
Erkek Barları
En çok oynana erkek barları başbar dikine bar hoş bilezik daldan dala çingeneler tanzara deliloy temirağa turna hançer barı vb
barlar vardır
Kadın Barları
Erzurum ve çevresinde oynana kadın barlarından en önemlileri şunlardır: Çift beyaz güvercin tersine Bayburt sallaması aşağıdan gelirem habudiyar atın üstünde eğer vb
BAR
Yüzyılların ardından kopup gelen bir vakar
Kahramanlık yiğitlik erlik destanıdır bar
Bu oyunda gör bizi geçme sakın ıraktan
Gözün varsa seçersin bar'da karayı ak'tan
Bir savaş seyri vardır dadaşın her bar'ında
Görünce kanın kaynar o an damarlarında
Doyum olmaz bir görsen Köroğlu'nun barı'nı
Güvenirsin görünce düşünmezsin yarını
Dumlu'dan taa Basra'ya çağlayan selimiz var
Bahtımız kara değil bugün Karasu kadar
Bingöl yaratmadı mı kan çağlayan Aras'ı ?
Hazar çalkalanırken kanar Türk'ün yarası
Aman Aras han Aras Bingöl'den kalkan Aras
Al başımdan sevdanı Hazar'da çalkan Aras
Dadaş çelik bir yaydır onu germeye gelmez
Çağlayan bir sel olur dağlara da baş eğmez
Yayla bulutu gibi yükselir yavaş yavaş
Sonra birden sel olur köpürür coşar dadaş
Doğu'nun sınır taşı Erzurum'un dadaşı
Efesi var İzmir'in eğilmez Türk'ün başı
Bar başlıyor!
Barbaşı sallarken mendilini
Gözüne al dadaşım gönülden sevdiğini
Dinle davul ne diyor dan dan dan
Ben bu sese vurgunam can can can
Canlar yurdundur elbet her can vatana kurban
Atalar yurt sevmeyi davuldan öğrendiler
Bu ilk bar'ın adına sarhoş barı dediler
Elele tutuştular
Dadaşlar ağır ağır bir halka çevirdiler
Yurda kurban yiğitler bu halkaya girdiler
Gönülden tutuşanlar hepsi de sarhoştular
Seven sarhoştur elbet içse de içmese de
Ses yok donmuş dudaklar gözler şimşekleniyor
Kırat kişniyor neden toprakları eşiyor?
Dan dan dan
Kanlar kaynaştıran bir ses çıktı zurnadan
Dağlar gibi dadaşlar kımıldandı durmadan
Tanrım bu ne duruştur gözler şimşekleşiyor
Ufuk bayraklaştı cihan dalgalanıyor
Silkin Ey Palandöken dök başından kar'ını
Dadaş oynarken senin gösterir vakarını
Vur !davulcu candan coşsun dadaşım
Çal zurnacı oynasın dadaş dönüyor başım
Prof. Dr. Sinsi
Kullanıcının Profilini Göster
Prof. Dr. Sinsi Kullanıcısının Web Sitesi
Prof. Dr. Sinsi tarafından gönderilmiş daha fazla mesaj bul