Mersinin Silifke İlçesi Tanıtımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

Mersinin Silifke İlçesi Tanıtımı

Silifke, Mersin iline bağlı bir ilçe

Nüfus ve Konum

Silifke, Mut'a 73 km , Mersin'e 85 km ve Gülnar'a 70 km mesfede Toroslarla Akdeniz arasına kurulmuş Mersin'e bağlı ilçedir

2008 yılı toplam nüfusu 112

565 dir

şehir merkezi nüfusu 50

327 dir

İlçe çok fazla göç almamakla birlikte ilçede ikamet edip de Adana nüfusuna kayıtlı 1

420 , Konya nüfusuna kayıtlı 940, Ankara nüfusuna kayıtlı 473 , Hatay nüfusuna kayıtlı 704 , Kahramanmaraş nüfusuna kayıtlı 629, Karaman nüfusuna kayıtlı 547, Osmaniye nüfusuna kayıtlı ise 481 kişi bulunmaktadır

Tarihçe

Mersin'in Silifke ilçesi Tarsus'dan sonra en büyük ikinci ilçedir

Doğusunda Erdemli, batısında Gülnar, kuzeyinde Mut ilçesi ile güneyinde Akdeniz bulunan ilçenin merkez nüfusu 1980'de 25

000'i bulmazken, 1990'da 38

000'e, 1997'de 45

000'e dayanmıştı

2000 yılı nüfusuna göre ise 41

000'e düşmüştür

2008 yılı sayımına göre merkezde 50

000 nüfus barındırmaktadır

Toplamda ise 114 bine yaklaşmıştır

Silifke ilçesini Göksu (Kalykadnos) ırmağı ortadan ikiye ayırmaktadır

Göksu Irmağı'nın denize ulaştığı delta ve bu deltada oluşan Akgöl ve Paradeniz lagünleri dünyanın önemli kuş toplanma merkezlerinden ve sulak alanlarından biridir

Bu nedenle RAMSAR anlaşmasına göre özel çevre koruma bölgesi ilan edilmiştir

Turizm ise ilçe için olmazsa olmazlardandır

Silifke'ye gelip de Silifke Kalesi, Cennet-Cehennem Obrukları,Jüpiter Tapınağı,Astım Mağarası, Uzuncaburç, Hamamlar, Ayetekla, Tokmar Kalesi, Liman Kalesi ve denizi görmeden gitmek olmaz

Büyük İskender'in komutanlarından ve Suriye Krallığı'nın kurucusu Selevkos I Nikator, şimdiki Taşucu'nun olduğu yerde, ionluların "Holmi" adıyla kurduğu koloniyi ele geçirip halkını da kıyıdaki Holmi(Akliman)'dan 12 km

içeriye bugünkü Silifke'nin bulunduğu yere yerleştirmiş ve "Selevkos'un Şehri" anlamına gelen Seleucia kentini kurmuştur

Selevkos I Nikator un kurduğu 9 adet kendi adındaki şehrin adını devam ettirdiği Seleucia, Helenistik dönemde Selefkoslar ve Ptolemeos (Mısır) krallıkları arasında sıkça el değiştirmiştir

Roma imparatorluğunun MS

395 yılında ikiye bölünmesinden sonra Bizans yönetimine giren Seleucia, Ayatekla'nın varlığından dolayı önemli bir hac merkezi durumuna gelmiştir

Silifke Kalesi

Temel tespitlerine göre Helenistik veya erken Roma dönemine ait olduğu anlaşılan kale, geçirdiği onarım ve değişiklikler sonucu bugün bir Ortaçağ kalesi görünümündedir

Silifke’ye hakim, 185 m yüksekliğinde bir tepe üzerinde yapılmış olan, etrafı kuru hendekle çevrili oval biçimdeki kalenin içinde kemerli galeriler, su sarnıçları, depolar ve diğer yapı kalıntıları bulunmaktadır

Ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatname’sinde, XVII

yy’da Silifke Kalesi’nin 23 burcu olduğunu, içinde bir cami ve 60 ev bulunduğunu yazar

Ancak, burçların bir kısmı ve kale içi tamamen yıkık durumda olduğundan tam tespiti yapmak mümkün değildir

Halen görülebilen 10 adet burç mevcuttur

Tarihi köprü Şehir merkezinin ortasından geçen Göksu (Kalykadnus) Nehri’nin üzerindedir

İ

S

77 - 78 yıllarında Kilikya Valisi L

Octavius Memor tarafından dönemin imparatoru Vespasianus ve oğulları Titus ile Domitianus adına yaptırılmış olduğu 1870 yılında yapılan bir onarımda bulunan taş kitabeden anlaşılmaktadır

Yedi gözü bulunan ve Roma uygarlığı örneklerinden biri olan Taşköprü, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde onarım görmüştür

Modern dönemde(!) yapılan yol düzenlemesi neticesi köprünün 3 yada 4 gözü yok olmuştur

İ

S

II

yy’da yapılmış olduğu anlaşılan Roma tapınağı V

yy’da planında önemli değişiklikler yapılarak kiliseye dönüştürülmüştür

Şehir merkezinde bulunan ve doğu ile güney yanlarındaki sütun tabanlıkları orijinal şekilde korunmuş olan tapınağın uzun kenarında 14’er, kısa kenarında 8’er sütun bulunmaktaydı

Ancak, her biri 10 m boyundaki Korint başlıklı bu sütunlardan bugün sadece biri ayakta kalmış olup 3 tanesi de yıkılmış durumda yerdedir

Tapınağın çok sayıdaki Mermer sütunları Reşadiye Camii nin Bahçe eklemesinde,Anıt tabiri kullanılan alanda ve bazı evlerin bahçe kapılarında süsleme olarak kullanılmak üzere , sütun tabanları ve sütun üstleri Resmi Daireler ve ikametlerin bahçelerini ve Kapı önlerini süslemek için yerlerinden alınmıştır

1980 yılında Kültür Bakanlığı’nca başlatılan kazı çalışmaları son bulmuştur

İ

S

V

yy’da yaşamış tarihçi Zosimos “Tapınak, ovadaki ürünlerine musallat olan çekirgelerden kurtulmak için Güneş ve Sanat Tanrısı Apollon’dan yardım isteyen ahali tarafından, çekirgeler Apollon’un gönderdiği kuş sürüsünce yok edilince O’na bir şükran ifadesi olarak yaptırılmıştır” diyorsa da Zeus adına yaptırıldığı da söylenmektedir

Silifke Kalesinin eteğinde, Bizanslılardan kalma bu su deposu 46 m uzunluğunda, 23 m genişliğinde ve 14 m derinliğinde olup, içine doğu köşesindeki helezonik merdivenle inilmektedir

Sarnıç , bütün bir Kaya parçasının hayret verici bir şekilde anılan ölçülerde oyularak oluşturulmuştur

Anadolu sarnıç mimarisinde örneği az görülen Tekirambarı su sarnıcının tüm duvarları su sızmasını önlemek ve ayrıca anıtsal bir özellik vermek için düzgün kesme taşlarla desteklenmiştir, Alan uzun kenarında 8; kısa kenarında 5 yuvarlak kemerli niş oluşturulmuştur

1980 yılında Kültür Bakanlığı’nca şehir merkezinde yapılan bir kazıda, gymnasium olabileceği tahmin edilen “opus-sectile” tekniğinde yapılmış renkli mozaik tabanlı bir mekan ortaya çıkarılmıştır

İ

S

II

yy Roma dönemine ait olduğu belirlenen bu kalıntıda ayrıca üzeri yazıtlı iki heykel altlığı ile 2 m boyunda başı kopmuş mermer bir imparator heykeli de bulunmuştur

Heykelsiz altlıkların biri üzerindeki yazıtta Silifkeli T

Aelius Aurelius Maron adındaki bir güreşçinin başarıları anlatılmaktadır

Mozaik tabanın ortasında bulunan 1

80 m çapındaki mermer levhada sekiz satırlık bir kitabe vardır

Burada, mermer konuşturularak bir onarım anlatılmakta ve şöyle denilmektedir: “Zamanın aşındırdığı ben taban döşemesini, kadınların sultanı, Ares-sever Zenon’un eşi, düşünceleri ve yaptıklarıyla fevkalade bir insan olan Paulina cömertçe süsledi ve ilgisini esirgemedi benden

Yaşlılık nedeni ile etkileyici özelliğimi yitirmiştim; oysa şimdi bu akıllı ve kusursuz kadın sayesinde mermer süslemeler içinde daha da ışıldıyorum ve külfetli bir yaşlılıktan sonra gençliğe geri dönüyorum”

Günümüzde , çok eskilere dayanan Şehir Merkezinin Tarihi Dokusu tahrip edilmiştir

Kaya Mezarları ve Roma Döneminde yapılan Anıtsal yapılar üzerine betonarme yapılar kondurularak eski şehir yok edilmiştir

Kurtuluş Savaşı'ndan sonra İçel ili merkezi (1924 - 1933) olan Silifke, 1933'ten sonra Mersin ili ile birleştirilerek adı İçel konulan ilin ilçesi hâline getirilmiştir

Ayrıca Silifke'ye eskiden Bizans döneminde Selefkos denildiği için bazı turistler Silifke'ye "Selefkos" derler

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mersinin Silifke İlçesi Tanıtımı Mersinin Silifke İlçesi Tanıtımı Silifke, Mersin iline bağlı bir ilçe Nüfus ve Konum Silifke, Mut'a 73 km , Mersin'e 85 km ve Gülnar'a 70 km mesfede Toroslarla Akdeniz arasına kurulmuş Mersin'e bağlı ilçedir 2008 yılı toplam nüfusu 112565 dirşehir merkezi nüfusu 50327 dir İlçe çok fazla göç almamakla birlikte ilçede ikamet edip de Adana nüfusuna kayıtlı 1420 , Konya nüfusuna kayıtlı 940, Ankara nüfusuna kayıtlı 473 , Hatay nüfusuna kayıtlı 704 , Kahramanmaraş nüfusuna kayıtlı 629, Karaman nüfusuna kayıtlı 547, Osmaniye nüfusuna kayıtlı ise 481 kişi bulunmaktadır Tarihçe Mersin'in Silifke ilçesi Tarsus'dan sonra en büyük ikinci ilçedir Doğusunda Erdemli, batısında Gülnar, kuzeyinde Mut ilçesi ile güneyinde Akdeniz bulunan ilçenin merkez nüfusu 1980'de 25000'i bulmazken, 1990'da 38000'e, 1997'de 45000'e dayanmıştı 2000 yılı nüfusuna göre ise 41000'e düşmüştür 2008 yılı sayımına göre merkezde 50000 nüfus barındırmaktadır Toplamda ise 114 bine yaklaşmıştır Silifke ilçesini Göksu (Kalykadnos) ırmağı ortadan ikiye ayırmaktadır Göksu Irmağı'nın denize ulaştığı delta ve bu deltada oluşan Akgöl ve Paradeniz lagünleri dünyanın önemli kuş toplanma merkezlerinden ve sulak alanlarından biridir Bu nedenle RAMSAR anlaşmasına göre özel çevre koruma bölgesi ilan edilmiştir Turizm ise ilçe için olmazsa olmazlardandırSilifke'ye gelip de Silifke Kalesi, Cennet-Cehennem Obrukları,Jüpiter Tapınağı,Astım Mağarası, Uzuncaburç, Hamamlar, Ayetekla, Tokmar Kalesi, Liman Kalesi ve denizi görmeden gitmek olmazBüyük İskender'in komutanlarından ve Suriye Krallığı'nın kurucusu Selevkos I Nikator, şimdiki Taşucu'nun olduğu yerde, ionluların "Holmi" adıyla kurduğu koloniyi ele geçirip halkını da kıyıdaki Holmi(Akliman)'dan 12 km içeriye bugünkü Silifke'nin bulunduğu yere yerleştirmiş ve "Selevkos'un Şehri" anlamına gelen Seleucia kentini kurmuştur Selevkos I Nikator un kurduğu 9 adet kendi adındaki şehrin adını devam ettirdiği Seleucia, Helenistik dönemde Selefkoslar ve Ptolemeos (Mısır) krallıkları arasında sıkça el değiştirmiştir Roma imparatorluğunun MS 395 yılında ikiye bölünmesinden sonra Bizans yönetimine giren Seleucia, Ayatekla'nın varlığından dolayı önemli bir hac merkezi durumuna gelmiştir Silifke Kalesi Temel tespitlerine göre Helenistik veya erken Roma dönemine ait olduğu anlaşılan kale, geçirdiği onarım ve değişiklikler sonucu bugün bir Ortaçağ kalesi görünümündedir Silifke’ye hakim, 185 m yüksekliğinde bir tepe üzerinde yapılmış olan, etrafı kuru hendekle çevrili oval biçimdeki kalenin içinde kemerli galeriler, su sarnıçları, depolar ve diğer yapı kalıntıları bulunmaktadır Ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatname’sinde, XVII yy’da Silifke Kalesi’nin 23 burcu olduğunu, içinde bir cami ve 60 ev bulunduğunu yazar Ancak, burçların bir kısmı ve kale içi tamamen yıkık durumda olduğundan tam tespiti yapmak mümkün değildir Halen görülebilen 10 adet burç mevcutturTarihi köprü Şehir merkezinin ortasından geçen Göksu (Kalykadnus) Nehri’nin üzerindedir İS 77 - 78 yıllarında Kilikya Valisi LOctavius Memor tarafından dönemin imparatoru Vespasianus ve oğulları Titus ile Domitianus adına yaptırılmış olduğu 1870 yılında yapılan bir onarımda bulunan taş kitabeden anlaşılmaktadır Yedi gözü bulunan ve Roma uygarlığı örneklerinden biri olan Taşköprü, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde onarım görmüştürModern dönemde(!) yapılan yol düzenlemesi neticesi köprünün 3 yada 4 gözü yok olmuşturİS II yy’da yapılmış olduğu anlaşılan Roma tapınağı V yy’da planında önemli değişiklikler yapılarak kiliseye dönüştürülmüştürŞehir merkezinde bulunan ve doğu ile güney yanlarındaki sütun tabanlıkları orijinal şekilde korunmuş olan tapınağın uzun kenarında 14’er, kısa kenarında 8’er sütun bulunmaktaydı Ancak, her biri 10 m boyundaki Korint başlıklı bu sütunlardan bugün sadece biri ayakta kalmış olup 3 tanesi de yıkılmış durumda yerdedirTapınağın çok sayıdaki Mermer sütunları Reşadiye Camii nin Bahçe eklemesinde,Anıt tabiri kullanılan alanda ve bazı evlerin bahçe kapılarında süsleme olarak kullanılmak üzere , sütun tabanları ve sütun üstleri Resmi Daireler ve ikametlerin bahçelerini ve Kapı önlerini süslemek için yerlerinden alınmıştır 1980 yılında Kültür Bakanlığı’nca başlatılan kazı çalışmaları son bulmuştur İS V yy’da yaşamış tarihçi Zosimos “Tapınak, ovadaki ürünlerine musallat olan çekirgelerden kurtulmak için Güneş ve Sanat Tanrısı Apollon’dan yardım isteyen ahali tarafından, çekirgeler Apollon’un gönderdiği kuş sürüsünce yok edilince O’na bir şükran ifadesi olarak yaptırılmıştır” diyorsa da Zeus adına yaptırıldığı da söylenmektedirSilifke Kalesinin eteğinde, Bizanslılardan kalma bu su deposu 46 m uzunluğunda, 23 m genişliğinde ve 14 m derinliğinde olup, içine doğu köşesindeki helezonik merdivenle inilmektedirSarnıç , bütün bir Kaya parçasının hayret verici bir şekilde anılan ölçülerde oyularak oluşturulmuşturAnadolu sarnıç mimarisinde örneği az görülen Tekirambarı su sarnıcının tüm duvarları su sızmasını önlemek ve ayrıca anıtsal bir özellik vermek için düzgün kesme taşlarla desteklenmiştir, Alan uzun kenarında 8; kısa kenarında 5 yuvarlak kemerli niş oluşturulmuştur1980 yılında Kültür Bakanlığı’nca şehir merkezinde yapılan bir kazıda, gymnasium olabileceği tahmin edilen “opus-sectile” tekniğinde yapılmış renkli mozaik tabanlı bir mekan ortaya çıkarılmıştır İS II yy Roma dönemine ait olduğu belirlenen bu kalıntıda ayrıca üzeri yazıtlı iki heykel altlığı ile 2 m boyunda başı kopmuş mermer bir imparator heykeli de bulunmuştur Heykelsiz altlıkların biri üzerindeki yazıtta Silifkeli T Aelius Aurelius Maron adındaki bir güreşçinin başarıları anlatılmaktadır Mozaik tabanın ortasında bulunan 180 m çapındaki mermer levhada sekiz satırlık bir kitabe vardır Burada, mermer konuşturularak bir onarım anlatılmakta ve şöyle denilmektedir: “Zamanın aşındırdığı ben taban döşemesini, kadınların sultanı, Ares-sever Zenon’un eşi, düşünceleri ve yaptıklarıyla fevkalade bir insan olan Paulina cömertçe süsledi ve ilgisini esirgemedi benden Yaşlılık nedeni ile etkileyici özelliğimi yitirmiştim; oysa şimdi bu akıllı ve kusursuz kadın sayesinde mermer süslemeler içinde daha da ışıldıyorum ve külfetli bir yaşlılıktan sonra gençliğe geri dönüyorum”Günümüzde , çok eskilere dayanan Şehir Merkezinin Tarihi Dokusu tahrip edilmiştirKaya Mezarları ve Roma Döneminde yapılan Anıtsal yapılar üzerine betonarme yapılar kondurularak eski şehir yok edilmiştirKurtuluş Savaşı'ndan sonra İçel ili merkezi (1924 - 1933) olan Silifke, 1933'ten sonra Mersin ili ile birleştirilerek adı İçel konulan ilin ilçesi hâline getirilmiştir Ayrıca Silifke'ye eskiden Bizans döneminde Selefkos denildiği için bazı turistler Silifke'ye "Selefkos" derler