Mersin Kaleler Ve Hisarlar

VEYSELLİ KALE

Ayaş beldesinin 18 km kuzeyinde bulunan Veyselli Köyü’nde konik bir tepe üzerinde yer almaktadır Kalede Roma dönemine ait beş adet kaya kabartması bulunmaktadır Bu kabartmalar kubbemsi tepenin tamamını kaplamaktadır Erken Roma dönemine tarihlenen bir sarnıç hayvan barınağı olarak kullanılmaktadır

YENİYURT KALESİ VE ÖRENYERİ

Ayaş beldesinin 20 km kuzeyinde Veyselli köyünün 2 km kuzeydoğusunda Yeniyurt köyündedir Eteklerinden Lamas deresi geçmektedir

Hellenistik Roma ve Bizans dönemlerinde iskân görmüştür Üç yuvarlak kulesi olan kalenin eteklerinde asker kabartması bulunmaktadır Kale duvarlarında kullanılan teknik ve malzeme farklılığı değişik dönemlerde onarım gördüğüne işaret etmektedir Etrafındaki mimari kalıntıların da çok azı ayakta kalmıştır Örenyeri içerisinde nekropol alanı bazilikal planlı kilise lahit mezarlar ve evler yer almaktadır Kalenin eteklerinde bir de anıt mezar dikkat çekmektedir

SİLİFKE

SİLİFKE KALESİ

Temel tespitlerine göre Helenistik veya erken Roma dönemine ait olduğu anlaşılan kale geçirdiği onarım ve değişiklikler sonucu bugün bir Ortaçağ kalesi görünümündedir

Silifke’ye hâkim 185 m yüksekliğinde bir tepe üzerinde yapılmış olan etrafı kuru hendekle çevrili oval biçimdeki kalenin içinde kemerli galeriler su sarnıçları depolar ve diğer yapı kalıntıları bulunmaktadır Ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatname’sinde XVII yyda Silifke Kalesi’nin 23 burcu olduğunu içinde bir cami ve 60 ev bulunduğunu yazar Ancak burçların bir kısmı ve kale içi tamamen yıkık durumda olduğundan tam tespiti yapmak mümkün değildir Halen görülebilen 10 adet burç mevcuttur

MEYDAN KALESİ (SİVRİ KALE)

Silifke’nin 12 km kuzeyindeki İmamlı Köyü’nün kuzeydoğusundadır Silifke -Uzuncaburç yolunun 600 m Kuzey doğusunda ki Kale kalıntıları içerisinde burç ve gözetleme kuleleri sarnıçlar mezarlar kilise ve doğusundaki dereye inen bir adet merdiven bulunmaktadır Geç Roma ve Erken Bizans dönemine tarihlenmektedir

HANÇERKALE

Silifke’nin 16 km kuzey doğusundadır Poligonal taşlarla inşa edilmiş bir gözetleme kulesi bulunmaktadır Güneye bakan giriş kapısının üzerinde Dioskur miğferi kalkan kılıç ve Herakles’in labutu kabartmaları vardır

GÖKBURÇ

Hançerkale’nin hemen doğusundadır Silifke’ye uzaklığı 17 kmdir Bizans dönemine ait 6 yyda inşa edilmiş gözetleme kulesi bulunmaktadır Doğu duvarı yıkılmıştır Gökburç’u çevreleyen bahçe içerisinde 3 adet daha kule kalıntısı ile bir adet sarnıç ve duvar izleri yer almaktadır

LİMAN KALESİ

Taşucu - Antalya karayolunun hemen kenarında ve deniz kıyısındadır Taşucu’na 7 km mesafedeki kale Osmanlı yapısı olup XIV yyda inşa edilmiştir Günümüze dek kalan az tahrip görmüş kalelerden biridir

TOKMAR KALESİ (CASTELLUM NOVUM)

Taşucu - Antalya karayolunun 22 Kilometresinde kuzeye ayrılan 5 kmlik asfalt bir yolla ulaşılan Tokmar Kalesi denize hakim bir tepe üzerine inşa edilmiştir Güneyi yalçın bir kaya ile çevrili kalenin kuzeyinde savunma burçları vardır XII Yyda yapıldığı tahmin edilmektedir

MUT

MUT KALESİ

Şehrin içindeki kalenin inşa tarihi bilinmemektedir Bugünkü hali Karamanoğulları devri karakterini gösterir Dikdörtgen şeklindeki kalenin dört burcu ve içinde iç kale diye adlandırılan bir kulesi vardır

MAVGA KALESİ

Kozlar Yaylası yakınında Mut' tan 16 km uzaklıkta olup sağlam kalan bir burcundaki kitabeye göre Alaattin Keykubat'ın emri üzerine 1230 yıllarında yapılmıştır Sarp ve dik kayalar üzerine yapıldığından görünüşü ürperti vermektedir Yüksekliği 150 m dir Kale içindeki odalar ağırlar yemeklikler sulama tekneleri ve içi Horasan harcı ile sıvanmış su sarnıçları kayalara oyularak oluşturulmuş olup büyük emek harcanmıştır

GÜLNAR

KIRSHU (MEYDANCIK KALESİ)

İlçe merkezinin 12 km güneyinde Emirhacı Köyü sınırları içerisindedir Kale 750 m uzunluğunda oldukça geniş bir alanı kaplamaktadır İÖ 7 ve 6 yylarda Kral kenti İÖ 4 yy’larda Pers döneminde askeri ve idari bir rol 2yyda da Mısır Krallarına Garnizon kenti olmuştur Geç Roma ve Bizans dönemi izlerine de rastlanmaktadır Özellikle İÖ 557/556 yılında Pirundu kralı Appuaşu’ya karşı bir sefer düzenleyen Babil kralı Nergilissar’ın bu seferiyle ilgili metinlerde kralın ordularının Appuaşu’nun “ atalarının başkenti” olan ve bugünkü Meydancıkkale olarak gösterilen Kirşu’ya kadar geldiği buradan önce denize indiği daha sonra bu metinlerdeki adıyla Sallune’ye yani Selinus’a (bu günkü Gazipaşa) kadar ulaştığı anlatılmaktadır

Kalede anıtsal giriş doğu mezarı Pers (yürüyüş halinde gösterilen beş insan figürü) kabartmaları ve ne tasvir edildiği anlaşılamayan bir başka kabartma ve hazine binası görülebilmektedir Burada Hitit kralı Muwattalli’nin mührü ele geçmiştir 1980 yılında bilimsel kazılarından çıkmış 5215 adet gümüş sikke de Silifke Müzesi’nde sergilenmektedir

BOZYAZI

SOFTA KALESİ

İlçenin 10 km doğusunda Mersin yolu üzerinde "Fidik" denilen tepe üzerinde kurulmuştur Eski çağlardan beri korsanlar ve Romalılar tarafından kullanılan kale burçlu görünümünü orta çağda almış olup Bizans döneminde onarım görmüş ve sonra Türkler tarafından kullanılmıştır Surların içinde birkaç su sarnıcı ile orta çağa ait hamam kalıntıları bulunmaktadır

Surları yer yer iyi korunmuş durumda olup oval planlıdır Batı surlarının ortasında yer alan giriş kapısının ara mekânla savunma gücü arttırılmıştır Dış kale ve iç kale surlarından oluşan ve çok geniş bir alana yayılmış olan kalenin güney yamaçlarında yer alan yapı grupları eski bir liman kenti olan ‘Arsinoe’ye kadar uzanmaktadır

Kalenin güney yamacında örneklerini Anemurium Antik Kentinde gördüğümüz örneklere benzer iki katlı mezar vardır Yapının üst örtüsü tonozlu olup yıkılmıştır Kale girişinin sonunda bulunan ve duvarları halen ayakta olan yapının cami bir rampa ile ulaşılan mekânın ise saray olduğu tahmin edilmektedir Sur duvarlarına yakın inşa edilmiş küçük ölçekte Geç Roma Dönemine ait hamam yer almaktadır Bu yapılar dışında Roma ve Bizans Dönemlerinde kullanılmış olan içleri sıvalı çok sayıda sarnıç yer almaktadır Son olarak Karamanoğulları döneminde iskân edilmiştir Anamur Kalesinin fethi sırasında anlatılan menkıbeden bu kalenin Selçuklu Ertokuş Bey tarafından imar ve zapt edildiği kaydedilmektedir

YELBİZ KALESİ

Bozyazı’nın yaklaşık 10 km kuzeydoğusundaki Tekedüz Köyündeki Derebaşı İlkokulunun önünden kuzeybatıya doğru 15 saatlik bir yürüyüşle çıkılabilen tepe üzerindedir

Büyük bir avlusu iki geniş holü ve bazilika kısmının çoğu ayakta kalmış olan bu yapı bir manastırı andırmaktadır Giriş kapıları ve pencereleri yuvarlak kemer sistemi ile inşa edilmiştir İç duvarlarında aynı hizada yer alan kare formundaki delikler üst örtünün ahşap çatı olduğu izlenimini vermektedir

Yapı grubunun doğusunda yer alan apsisi belirgin bazilika yapısının orta zemininde geometrik düzenleme içinde mozaik izleri mevcuttur Batıdaki büyük avlunun girişinin iki yanında yaklaşık 6-7 m yükseklikte kısmen ayakta kalmış karşılıklı iki kule mevcuttur Avlu duvarları önemli ölçüde tahrip olmuştur Yapının ön kısmında dışarıdan içeriye doğru derin bir kanalı olan ve merdivenle inilen bir sarnıç bulunmaktadır Doğuda yine sarnıç olduğunu sandığımız ikinci bir yapı yer almaktadır Manastırın batı yönünde küçük apsisli şapel binası şapelin yine batısında dikdörtgen planlı apsisli ikinci bir şapel binası görülmektedir