Adana İli Cografyası

Adana ili Cografyasi

COĞRAFİ KONUM

Türkiye�nin güneyinde ve Akdeniz Bölgesi�nin Çukurova bölümünde kurulmuş olan Adana; Doğuda Osmaniye, Kahramanmaraş, Gaziantep; Batıda İçel; Kuzeybatıda Niğde; Güneydoğuda Hatay ve Güneyde Akdeniz ile sınırlıdır

Tümüne Adana Ovası adı verilen ovanın güneyinde kalan bölümüne Çukurova, kuzeyinde kalan bölümüne ise Yukarıova veya Anavarza denir

Seyhan Nehrinin her iki yakasında kurulmuş olan kentimizin, 350-380 kuzey enlemleri ve 340-360 doğu boylamları arasındadır

Yüzölçümü

: 14030 km2

Rakım

: 23 m

Rakım Farkı

: 5 - 3756 m

Dağlar

: % 49

Eşik Alan

: % 23

Ovalar

: % 28

Tarım Alanı

: % 38

Çayır- Mera

: % 3

Akdeniz�e olan kıyısı

: 160 km

DAĞLAR VE TEPELER

İlin kuzeybatı, kuzey ve kuzeydoğu bölümleri, Orta Toros adı verilen dağ sistemi ile çevrelenmiştir Doğuda sınır, Toros sistemine giren Amanoslara dayanır Orta Toroslar üzerinde üç ayrı dağ sırası görülmektedir Bunlar: batıdan başlayarak Bolkar Dağları, Aladağlar ve Tahtalı Dağları'dır Ayrıca Orta Toroslar'ın kuzeydoğu uzantısını oluşturan Binboğa Dağları, ilin sınırlarını aşmakta, Kahramanmaraş iline uzanmaktadır Eski adı Bulgar Dağları olan Bolkar Dağları, batıda Taşeli Platosu, doğuda uzun bir oluk biçiminde uzanan ve jeologların Ecemiş koridoru adını verdikleri derin bir kanyon ile sınırlanır Batıda tepeciklerle başlayan Bolkar Dağları, kuzeydoğuya doğru gidildikçe yükselerek belirgin bir dağ sırası haline gelir Yükselti, kütlenin batısında 2500 m'yi geçmediği halde (en yüksek tepeler 2474 m ile Yüğlük Tepesi ve 2418 m ile Kümbet Tepe), orta kesimlerde birden 3000 m yi aşar (Aydos Dağı 3480 m) Kuzeydoğuya gidildikçe, 3500 m yi aşan dağların, en yüksek tepesi olan Medetsiz Tepesi de (3524 m) bu kesimdedir Dağların üzerindeki diğer önemli doruklar; Gâvur Dağı (3337 m), Yıldız Tepe (3314 m), Meydan Dağı (3132 m) ve Hacıhalil Dağı'dır (3107 m)

Bolkar Dağları

Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Bolkar Dağları'nın uzunluğu yaklaşık 150 km genişliği ise yer yer 40-50 km yi bulur ve Ereğli ovası ile Akdeniz kıyıları arasında aşılması güç bir duvar gibi yükselir Akdeniz kıyıları ile İç Anadolu arasında da ulaşımı engelleyici bir set oluşturan Bolkar Dağları'nın doğudan aşıldığı düzenli bir karayolu yoktur Başlıca karayolları kütlenin kuzeyinden ve güneyinden geçer Bunlardan doğuda olanı, kara ve demiryolunun bir ölçüde birbirini izlediği Ecemiş Koridoru, bir de Antik Çağ'daki adı 'Pylae Ciliciae' olan Gülek Boğazı'dır

Aladağlar

İldeki dağların en yüksek tepelerinin bulunduğu Aladağlar, kuzeydoğu yönünde yaklaşık 100 km uzanır Genişliği ise 40 km kadardır Batıda Çakıt Suyu Vadisi ile Pozantı ve Kırkpınar Dağları'ndan, Ecemiş Koridoru ile de Bolkar Dağları'ndan ayrılır Aladağlar, Zamantı Suyu, Eğlence Deresi, Çakıt Suyu ve bunların kolları ile parçalanmıştır Dağların yamaçlarında gür kaynaklara rastlanır Batı yamaçları doğu yamaçlarına göre daha diktir Kuzeye bakan yamaçlarda buzul aşındırmasının izlerine rastlanır 3200 m yükseklikte görülen bu izler, boyları 1 km�yi geçmeyen küçük buzullar halindedir Genellikle vadileri izleyen bu buzullar, yer yer de küçük çaplı buzul gölleri oluşturur Bu göller Yedi Göller adıyla anılır Yoğun ormanlar ve çeşitli bitki katlarıyla Aladağlar'ın görkemli bir görüntüsü vardır Bol sulu akarsuları ve yemyeşil otlar ve ormanlarıyla özellikle yazın Akdeniz'in bunaltıcı sıcağından uzak, yaylalar kuşağı gibidir Bu dağlar üzerinde yer alan Pozantı, Çamalan, Tekir, Bürücek yaylaları bir plato özelliği gösterirler Aladağlar üzerindeki başlıca yükseklikler, Demirkazık Tepesi (3756 m) Torosan Dağı ve Kaldı Dağı (3374 m), Kol Tepesi (3588 m) ve Karanfil Dağı (3059 m) dır Bunlardan Demirkazık Tepesi, Toros Dağları'nın da doruğudur

Tahtalı Dağları Seyhan Irmağı ile Zamantı (Sanvantı) ve Göksu kolları arasında uzanan dağların tümüne denir Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan bu dağların üzerinde, Koç Dağı, Soğanlı Dağı, Beydağı, Alaylı Dağı, Bakır Dağı gibi doruklar sıralanır Tahtalı Dağları Seyhan ve Ceyhan vadileri arasında uzanan Binboğa Dağları'yla birlikte eskiden antitoros denilen dağların bir koludur Dağlar güneye doğru vadilerle parçalanmış ve geçilmez bir görünüş almıştır Kuzeydoğuda hemen hemen çıplak olan bu dağlar güneye doğru daha ormanlık bir bitki örtüsüyle kaplıdır Orta Toros Sistemi içindeki dağlar üzerinde Gülek Boğazı'ndan başka, Kozan'ın Akçalıuşağı Köyü�nden sonraki Elmedere Geçidi bulunmaktadır

OVALAR

Bütünüyle Adana Ovası adı verilen havzanın güneyde kalan bölümüne Çukurova, kuzeyde kalan bölümüne ise yukarı ova Anavarza denir İki ovayı Misis Dağları ayırır Tepe özelliği gösteren bu dağların en yüksek noktası olan Cebelinur Dağı'nın yüksekliği 770 m� dir Çukurova Türkiye'nin en geniş delta ovasıdır Seyhan ve Ceyhan nehirleri ile Berdan (Tarsus) Çayı'nın getirdiği alüvyonlardan oluşmuştur ve karışık yapılıdır Sınırları coğrafyacılar arasında tartışma konusudur Bazılarına göre Yukarıova ile birlikte, güneydeki ovanın ikisine birden Çukurova denir Yörede oturanlar da Çukurova adını bu geniş anlamıyla kullanırlar Orta Toros eteklerinden Akdeniz'e kadar uzanan ovanın bütününü Adana Ovası adıyla anmak ve daha çok sayıda ova birimlerine ayırmak mümkündür Yüreğir, Misis, Ceyhan, Haruniye, Osmaniye ve Yumurtalık ovaları gibi Bu ovaların en büyüğü 205000 hektar genişliğindeki Ceyhan Ovası, diğeri ise 125000 hektarlık Yüreğir Ovası'dır Ceyhan Ovası'nın denizden yüksekliği 20-50 m Yüreğir Ovası'nın ise 0-50 m arasında değişmektedir Adana ovası, il topraklarının %27'sini kaplamaktadır