10-13-2012
|
#5
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Anadolu'da Antik Kentler
Hellenistik Devir’a ait Asklepios, Apollon ve Hijye (Hygieia) Tapınakları
Uyku odalarının kuzeyindeki kayalık taban üzerinde, günümüze pek az iz bırakan üç tapınak yükseliyordu Bunlar Kurtarıcı Asklepios'a, kızı Hijye'ye ve babası, Güzel Çocuklu Apollon'a adanmış tapınaklardı Hijye Tapınağı'nın içinde ya da yanında Telesforos'un kutsal bir yeri vardı Telesforos ilk kez Bergama'da Asklepios'un çevresinde yer alan, daha sonra başka yerlerde de tapım gören bir çocuk-tanrıydı Sağaltım kültünde önemli bir rol oynuyordu: Aristides bir gün kendisine Telesforos'un, daha doğru bir deyişle Telesforos rahibinin, vücuduna sürülecek bir merhem verdiğine değinir Bir keresinde de Aristides bir düş görmüş ve düşünde bütün vücudunu kurtarmak istiyorsa, bir organını kesip Telesforos'a adaması gerektiğini öğrenmiştir Fakat rahip bir organın adanması çok acı vereceğinden, Aristides'in parmağındaki yüzüğü adamasının yeterli olacağına karar verir Böylece parmak adağı yapmış gibi, etkili bir sonuç elde edilebilecektir Aristides'in öyküsü gerçekçi ifade biçimiyle, enikonu inandırıcıdır
Hastaların Tedavi Gördüğü Klinik
Kutsal alanın güneydoğu köşesinde, tiyatrodan sonra alanın en iyi korunmuş öğesi olarak karşımıza çıkan, ikinci bir yuvarlak yapı vardır Yapı iki katlıydı Esas katı oluşturan üst katta daire biçimli bir mekân, büyük apsisler ile çevrelenmiş ve ahşap bir çatı ile örtülmüştü Fakat bunlar günümüze ulaşmamıştır Ayakta kalabilen kesimi, alt kat ya da bodrum katıdır Burada, ortadaki çekirdeğin çevresinde dolaşan bir dehliz yer alır Belirli aralıklarla yerleştirilmiş, masif ayakların oluşturduğu bir halka, dehlizi boylu boyunca ikiye bölmektedir Ayaklardan kimisinin dibinde yıkanmaya yönelik tekneler görülür Güneydoğuda, üst kata çıkan iki merdivenin kalıntıları göze çarpar
Bu yapıya antik yazarlardan hiçbiri değinmemiştir ve işlevi kesin biçimde bilinmemektedir İ S 2 yüzyılda kutsal alanı yenileyen tasarımın bir ürünü olması ihtimali, bu tasarımdaki bakışımı bozduğnundan, akla yakın görünmemektedir Telesforos Tapınağı yakıştırmasının ardında ise hiçbir dayanak yoktur; yukarıda belirtildiği gibi, Telesforos'un kutsal yeri alanın başka bir köşesinde bulunmaktadır Aslında yapının bir tapınak olduğu da kesin değildir Buna karşılık, sağaltım sürecinde belirli bir rol oynadığı kuşkusuzdur Bodrumdaki yıkanma teknelerinin yanı sıra yapının bir tünel ile Kutsal Kuyu'ya bağlanması, tıbbi bir işlev taşıdığına işaret eder
Yeraltı Geçidi
Geçit kusursuz bir biçimde korunmuştur Her iki ucunda merdivenler, tepesinde içerisini aydınlatan bir dizi delik vardır Asklepion'u kazanlar, tünelin iki amacı olabileceğini öne sürmüşlerdir Bunlardan birincisi, kutsal alanda çalışanların yararlanması için yapıldığıdır İkinci seçenek ise yaz günlerinde hastalara serin bir korunak sağlanması amacını gündeme getirir Oysa belki daha güçlü bir olasılık, tünelin özellikle kötü havalarda hastaların yuvarlak yapıdan çıkıp, kutsal alanın kuyu çevresindeki merkezine ulaşmalarına yaramasıdır Yuvarlak yapının ya da en azından bodrum katının, kutsal alanda kalan hastalar için hem sıcak, hem de yağışlı havalarda korunabilecekleri bir yer olarak yapıldığını kabul edebiliriz Yapıya güneyden bitişen taş döşeli teras, yatalakların kutsal alanın kalabalığına girmeksizin, hava alıp güneşlenmesini sağlamıştır
|
|
|