|
Prof. Dr. Sinsi
|
Sinop'un En Sakin Ve En Güsel Yeri
Sinop'un en sakin ve en güsel yeri
Sinop, Karadeniz bölgesinin batı bölümünde il merkezi şehir ve liman Denizyoluyla İstanbul' a 303 mil, karayoluyla Samsun' a 176 km, Ankara' ya 458 km uzaklıktadır Sinop, Anadolu' nun kuzeye doğru en çok ilerleyen ve İnceburun ile sofia eren kara çıkıntısına doğudan birleşen küçük bir yarımadanın yüksekliği az olan berzah kesiminde kurulmuştur Berzahın genişliği, en dar yerinde 300 m' yi geçmez Buradan başlayarak doğuya doğru uzanan yarımada, güneyinde kalan derin iç limanı, keşişlemeden başka bütün rüzgarlardan korur Bu yüzden Sinop, Anadolu' nun bütün Karadeniz kıyısında tek tabii limanı durumundadır Şehir, berzahın en dar yerinde iç kaleyi ve eski tersaneyi kuşatan surlarla başlar ve yarımadaya doğru hafif eğimli bir zemin üzerindeyayılır Sinop' un eski mahallelerini kuşatan surlar XIX yyın ikinci yarısına kadar ayakta duruyordu Şehir surların dışında Anadolu tarafına doğru hiç bir gelişme göstermediği halde, yarımada tarafında hafif eğimle yükselen tepelere doğru, özellikle iç limana yakın kesimde yayılıyordu Bugün de şehir bu kesimde yoğunlaşır; daha doğuda yarımadanın eğimi artar, Hıdırlık tepesinde 187 m' ye yükselir ve deniz tarafından dik yarlarla kuşatılır Bu bakımdan Sinop deniz tarafından da tabii bir şekilde korunur
İlçeleri;
Gerze
YÜZÖLÇÜMÜ : 594 km2
NÜFUSU : 23224
İLÇE MERKEZİ : 10002
KÖYLER : 13222
RAKIM : 50 m
TARİHİ
Karadeniz Bölgesi'nin gezmeye görmeye değer, tarihi ve tabiat güzellikleri ile dolu olan Gerze ilçesi, antik çağlardan bu yana toplumlar tarafından yerleşme ve barınak yeri olarak seçilmiştir MÖ 1400 yıllarında Gaşgalılar (Gasgaslar) tarafından küçük bir köy olarak kurulan şirin sahil ilçesi Gerze, daha sonra Paflagonya Devleti'nin eline geçmiş, sırasıyla da Hitit, Frig, Kimmer, Lidya, Pers, Büyük İskender, Roma ve Bizans İmparatorluklarının egemenliğine girmiştir 1214 yılında Iİzzettin Keykavus zamanında Selçuklu Devleti'nin hakimiyetine giren Gerze, bir ara Trabzon Rum İmparatorluğu'nun eline geçmiş, 1459 yılında da Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanmıştır Kayıtlardan ilçenin eski adının Zagora, Gürzühatun, Savetova, Argibete olduğu anlaşılmaktadır, bilindiği üzere Paflagonyalılar Kızılırmak'ın batı yöresine mızraklılar ülkesi anlamına gelen Gezonolit adını vermişlerdir Gerze adının buradan geldiği sanılmaktadır 13 Şubat 1956 yılında büyük bir yangın felaketi geçiren ilçe devlet tarafından yeniden imar edilerek modern bir ilçe haline getirilmiştir
COĞRAFİ DURUMU
Kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Boyabat ve Durağan, doğusunda Dikmen batısı Sinop ile çevrili olan ilçenin yüzölçümü 594 km²'dir İl merkezine denizden 13 mil, karayolundan 39 kmdir Samsun iline 132 km uzaklıkta olan Gerze'nin yükseklikleri 900 metreyi bulan Elma ve Köse Dağlarının yanı sıra Dede Dağı ve Hasan Dağı bulunmaktadır Köyler; orman içi, orman kenarı, kıyılık ve ovalık olmak üzere üç yerleşim bölgesinde yer almaktadır 71 köyü ve bir bucağı bulunmakta iken, Dikmen Bucağı 20 Mayıs 1990 tarihinde kendisine 31 köy bağlanarak ilçe olmuştur Gerze ilçesine bağlı bulunan 42 köy, arazinin meyilli olması nedeniyle dağınık bir yerleşim yapısına sahiptir Karadeniz ikliminin özelliği olan bol yağışlar nedeniyle zengin bir orman dokusuna sahiptir Sahilden yükseklere doğru uzanan çam, kayın, meşe, köknar, gürgen, dişbudak gibi ağaçlar bu zengin ormanlarda yer almaktadır Bunların dışında ormanlar, kızılcık, defne, fındık, böğürtlen, kocayemiş, ormangülü, bodur ardıç ve kavak ağaçlarının yanı sıra çeşitli çayır otlarıyla bezenmiştir Vadilerdeki çeşitli meyvelikler ve zeytinlikler bitki örtüsünün ayrı bir yönünü oluşturmaktadır İlçede yaz ve kış ayları arasındaki sıcaklık ortalaması açısından çok büyük fark yoktur Kışın 7C° dolayında olan sıcaklık ortalaması yazın 20C° 'ye kadar yükselir Yıllık sıcaklık ortalaması 14C°' dir En sıcak ay Temmuz, en soğuk geçen ay ise Şubat ayıdır Yıllık yağış ortalaması 690mm'dir Yağmurlar genellikle ilkbahar aylarında yoğun olmaktadır Ortalama açık gün sayısı 47, ortalama kapalı gün sayısı 123, ortalama kar yağışlı gün sayısı 62, ortalama sisli gün sayısı 18,6, ortalama bulutlu gün sayısı 194,5' tir Ortalama nem oranı % 79 olan ilçede ortalama deniz suyu sıcaklığı ise 14-15C°'dir Genellikle kış aylarında denizden karayel, gündoğrusu ve poyraz, karadan da lodos rüzgârları eser İklim ve bitki örtüsünün özelliklerini taşıyan, Altmışdörtoğlu, Güdekoğlu, Avlağısökü, Altunyayla gibi yaylaların yanı sıra çakıroğlu deresi, Sarımsak Çayı, Sarıyer Deresi de başlıca akarsularıdır Çakıroğlu Ovası ve Dranaz Dağı'ndan doğan Çakıroğlu Çayı'nın meydana getirdiği vadi de bulunmaktadır Nüfus durumuna gelince; 2000 yılı nüfus sayımına göre Gerze ilçe merkezinin nüfusu 10002' dır Köylerin nüfusu 13222' dır Toplam nüfus ise 23224'tür İlçenin yaz nüfusu ile kış nüfusu çok büyük farklılık göstermektedir Yaz mevsiminin başlamasıyla özellikle Temmuz ayında nüfus otuz-otuz beş bine kadar yükselmektedir Deniz sahilinde yer alan Gerze ilçesinin doğal güzellikleri, geniş yayla ve orman varlığı ve tertemiz denizi turizme hareketlilik getirmektedir
EKONOMİK DURUMU
İlçenin 42 köyü bulunmakta olup, 3782 aile tarımla geçimini sağlamaktadır Yüzölçümü yaklaşık 594 km² olan ilçede yetişen en önemli tarım ürünleri buğday, mısır, tütün, arpa ve yulaftır Yıllara göre ekiliş alanı değişmekle birlikte sahil köylerinde ayçiçeği ve şekerpancarı tarımı yapılmaktadır İlçede ziraatı yapılan çeşitli tarım ürünlerinin önemli bir kısmını çiftçiler kendi ihtiyaçları için tüketmekte ve hayvan yemi olarak kullanmaktadır Ancak, ihtiyaç fazlası mısır ürünü yem fabrikalarına satılmaktadır 2 adet un fabrikası faal olarak çalışmakta ve 12 kişi istihdam etmektedir Gerek ekonomik açıdan, gerekse sosyal yaşamda çok önemli ve eski bir yeri olan tütün daha çok sahile yakın köylerde üretilmektedir 1940'lı yıllarda 250-300 bin kilo tütün üretimi yapılmaktaydı Tütünler demet sulü, mısır koçanı ile bağlanıyordu 1963 yılında mavi küf denilen tütün hastalığı hem kaliteyi bozdu hem de miktarı düşürdü "Tütün ağacı küçüktür, ama düşen ölür" dedirtebilecek kadar olumsuz yönde etkilenmiştir tütün üreticisi 1980 yılı öncesine kadar, İstanbul ve Samsun'da bulunan şirketler, Gerze tütünü satın alırlar ve Amerika, Rusya, Almanya, Avusturya gibi ülkelere gönderirlerdi Daha sonraları satış olanakları daraldığından Gerze'den tütün alımını durdurmuşlardır Tütün; aile tarımı şeklinde yapılmaktadır Yaklaşık 10000 kişinin geçim kaynağıdır İlçenin sanayi kuruluşlarından olan tekel yaprak tütün işleme ve bakım evinde; merkez ve 48 köyde üretilen tütünlerin bakımı, ekspertiz, alım satım ve işlemesi yapılmaktadır İşleme atölyesi ayda 60 ton kapasitelidir 118 personel çalışmaktadır Beta Tekstil Sanayi faaliyetlerini sürdürmekte olup yatırımlarını büyütmektedir Beta dış ticaret ve sanayi AŞ örgü kumaş, kumaş boyama ve konfeksiyon üretimi yapmaktadır Bunlardan kumaş boyama bölümü faal olup yaklaşık 60 kişi çalışmaktadır Örgü kumaş ve konfeksiyon bölümleri makine montajı aşamasındadır Faaliyete geçtiklerinde toplam istihdam 350 kişi olacaktır Betareks metalize işlik sanayi AŞ sim ipliği üretmekte olup 80 kişi çalışmaktadır Balıksan Balık İşleme Sanayi ve Ticaret AŞ balık unu ve yağı üretimi yapmakta olup daimi 10 mevsimlik 20 kişi istihdam edilmektedir Gerze Tekstil Konfeksiyon Ltd Şti bayan dış giyim üretimi yapmakta olup toplam 24 kişi çalışmaktadır Yenikent Çivi AŞ çivi üretimi yapmakta olup 10 işçi çalıştırmaktadır SİNDE AŞ'ye ait toz deterjan fabrikası faaliyete geçmiş olup yaklaşık 45 kişi istihdam etmektedir Yıllık 30000 ton kapasiteye sahiptir Köpüklü tozmatik , sıvı ve sel deterjan üretimi yapmaktadır
|