10-14-2012
|
#4
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Trabzon Şehir Rehberi
Semerciler Cami (Merkez)
Trabzon Çarşı Mahallesi’nde, Semerciler Yokuşu’nda evler arasına sıkışmış olarak günümüze gelebilmiştir Kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır Bununla beraber h 1173 (1759) tarihli vakfiyesi bulunmaktadır Y Mimar Sedat Çetintaş XVIII yüzyılda yapılmış olabileceğini belirtmiştir Caminin ana giriş kapısı üzerindeki onarım yazıtı ise h 1236 (1820) tarihine işaret etmektedir
Kesme taş duvarlı cami kare planlı olup, onarım öncesi tek kubbe ile örtülü bulunuyordu Onarımdan sonra kubbe yerine ahşap bir tavan ve çatı yapılmıştır Kuzey ve batı yönündeki iki kapıdan içerisine girilen caminin kapısının ana portali üzerindeki kitabenin Yavuz Sultan Selim’in annesine ait olduğu söylenirse de günümüze gelememiştir
Eski kaynaklarda yok olan bu kitabe ilgili bazı bilgiler bulunmaktadır:
“Sultan Selim’i sinesinde taşıyan sevgili anası o büyük Anadolu Türk Hatunu fâni dünyadan yüz çevirdi Ebedi ahiret hayatına yöneldi Vefat tarihi rahmet-i dayım beru ”
Bu yazıt ebcet hesabıyla h 911 (1505–1506) tarihleri ortaya çıkmaktadır Bu durumda yapının ilk şeklinin XVI yüzyıla ait olduğu ortaya çıkmaktadır
Caminin içerisini aydınlatan pencereler dışarıdan basit görünüşlü olmalarına rağmen içten yuvarlak kemerlidir Onarım sonrası yapılan ahşap tavan iç içe sekizgenlerle bezenmiş yer yer de ayetlere yer verilmiş, birbirini kesen yıldızlarla kompozisyona hareketli bir görünüm kazandırılmıştır Güney duvarının ortasında, derin bir niş görünümündeki taş mihrap sade olup, yarım silindirik yivlerle bezenmiştir Ahşap minber kündekâri (geçme tekniği) taklidindedir Çeşitli geometrik parçalar, altıgenler ve bunların içlerindeki ziyaretlerle süslenmiştir Yapının kuzey-batı köşesinde taş minaresi küçük ve şerefelidir
Konak Camisi (Merkez)
Trabzon Uzun Sokak’ta yer alan bu cami, çevresindeki evler arasında sıkışıp kalmıştır Bu caminin de kitabesi günümüze gelemediğinden, yapım tarihi ve yaptıran ile ilgili bir bilgi bulunmamaktadır Kasım Ağa isminde bir kişiden söz edilse de bu bilgi kesinlik kazanamamıştır
Son cemaat yeri üzerindeki h 1301 (1803) tarihli yazıt onarımını belirtmektedir Barok özellikleri, sütunlar üzerindeki kıvrık dal ve yıldız motifleri yapının XVIII yüzyılda yapılmış olabileceğine işaret etmektedir
Caminin ön cephesi kesme taş, diğer duvarları kesme moloz taştan meydana gelmiş olup, üzeri ahşap bir çatı ile örtülmüştür Mihrap ve minber barok üsluptadır Taş mihrabın her iki yanında asma dallarıyla bezeli küçük taş sütunlar vardır Ahşap minberin hiçbir özelliği bulunmamaktadır Batı yönündeki taş minaresi tek şerefelidir
Ahi Evren Dede Cami (Merkez)
Bununla birlikte, Şemsettin Sami, Sultan Orhan zamanında Ahi Evren Dede’nin Trabzon’da bir tekke yaptırmış olduğunu kaydettirmiştir Hiç kuşkusuz, bugünkü caminin yerinde dergâh, cami ve türbe bulunuyordu Ancak şekilleri hakkında hiçbir bilgi olmayan bu yapı topluluğunun yerine, aynı ismi taşıyan cami yapılmıştır
Günümüze ulaşan Ahi Evren Dede Camisi h 1305 (1887-1888) yılında Trabzon’un sevilen kişilerinden, Sultan Abdülaziz’in baş müezzinlerinden Hacı hakkı Baba tarafından onarılarak bugünkü şeklini almıştır
Cami kare plânlı, taş duvarlı ve ahşap çatılı idi Ancak 1976 yılında yapılan onarımda üzerine kubbe ilave edilmiştir Mihrap ile minberi sade olup, minaresi küçük ve tek şerefelidir
|
|
|