Tokat Şehir Rehberi

Kulak (Emir Arslan Doğmuş) Kümbeti (Niksar)

Mimarı bilinmemektedir Türbenin kufi yazılı kitabesinde;

“Büyük hacip Esedü’d-Tin Arslan Doğmuş bin Abdullah Allah Ona rahmet etsin” yazılıdır

Türbe, kesme taştan sekizgen planlıdır Bu plan düzeni iç ve dışarıda aynen uygulanmıştır Kümbet içten tromplu kubbe, dıştan da büyük olasılıkla piramidal bir külah ile örtülü idi Türbenin üst örtüsü yıkılmış ve günümüze gelememiştir Türbenin giriş kapısı dışındaki cephelerine yuvarlak kemerli birer pencere yerleştirilmiştir Kümbetin en üst noktasında bir silme çepeçevre dolaşmaktadır Ancak, kubbe eteğinde bununla ilgili çok az bir taş örgü günümüze ulaşabilmiştir Türbenin güneybatı duvarında yarım daire şeklinde mihrap nişi bulunmaktadır

Türbe içerisindeki iki sanduka günümüze gelememiştir Alt kısmında bir de mumyalığı bulunmaktadır Günümüzde harap bir durumdadır

Hacı Çıkrık (Atabey Şahinşah) Türbesi (Niksar)

Tokat ili Niksar ilçesi Benfgiler Mahallesi’nde, Çöreğibüyük Tekkesi’nin yakınında bulunan bu türbe, sanduka kaidesindeki bir kitabeden anlaşıldığına göre; IIKılıç Arslan’ın komutanlarından Bedrüddin Atabeg Ebu Mansur Şahinşah bin Arslan Doğmuş tarafından h578 (1182–1183) yılında yaptırılmıştır

Türbe dikdörtgene yakın bir plan düzeni göstermektedir Ancak, bu türbenin daha önce bir medreseye ait olduğu ve sonradan eyvan kısmının türbeye dönüştürüldüğü sanılmaktadır Kesme ve moloz taştan yapılmış olan bugünkü türbe, günümüzde harap bir durumdadır

Türbe içerisinde üç sanduka bulunmaktadır Bu sandukalar bir seki üzerinde olup, üzerleri yarım silindir şeklinde iki ayrı parça taştan meydana gelmiştir Bu sekilerin doğu ve batı yüzeylerinde üçer satırlık kitabeler bulunmaktadır Yalnızca güney yüzünde kitabe yoktur

Kitabelerin mealen anlamı:
“Bu mübarek türbenin yapılmasını beş yüz yetmiş sekiz senesinde adil ve âlim ve şanı büyük emir İsfehsâlâr Bedreddin Atabeg Ebu Mansur Şahinşah bin Arslan Doğmuş es-sultanı emretti”

Türbe günümüzde harap bir durumdadır

Doğan Şah Alp Türbesi (Niksar)

Tokat ili Niksar ilçesi Melik Gazi Mezarlığının girişinde yer alan bu türbe içerisinde bulunan lahit üzerindeki kitabesinden öğrenildiğine göre, Doğan Şah Alp bin Savcı’ya aittir Türbenin yapım tarihi bilinmemektedir Ancak, türbe içerisindeki lahtin Atabeg Şahinşah Türbesi ile aynı üslupta yapılmış olması bu türbenin de XII Yüzyılın ikinci yarısına ait olduğunu göstermektedir

Kitabenin okunabilir kısımlarının mealen anlamı:
“Bu, murabıt, mücahid, büyük emir, İsfehsâlâr Sıracüddin Doğan Şah Alp bin Savcının kabridir Allah Ona rahmet etsin”

Türbe moloz taştan, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlıdır Üzeri beşik bir tonozla örtülmüştür Türbenin bir eyvana ait olduğu sanılmaktadır Bu eyvanın giriş kısmına bir lahit yerleştirilmiştir