Kocaeli Müzeleri Ve Örenyerleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-13-2012

KOCAELİ MÜZELERİ VE ÖRENYERLERİ
Osman Hamdi Bey Müzesi

İzmit, Gebze, Eskihisar Köyü istasyona 2200 m

Gebze'ye 5 km

mesafededir

Osman Hamdi Bey Eskihisar'ı, babasının Gebze' deki konağından tanımıştır

1884 yılında köyün batı sahiline köşkünü, resimhanesini, kayıkhane ve müştemilatını inşa ederek 26 yıl yazlarını burada geçirmiştir

Giriş katının ahşap kapılarının tablalarına 1901-1903 yıllarında yaptığı çok güzel çiçek resimlerinin her biri bugünkü tablolarının değeri düzeyindedir

Köşk 1

Cihan Harbinde karargâh komutanına tahsis edilmiş, İsmet Paşa (İnönü) İstiklal Harbi'ne giderken birkaç gün burada kalmış, 1933 yılında Atatürk, köşkü ve bahçeyi ziyaret etmiştir

1945 yılında resimhanede yangın çıkmış, ahşap üst kat yanmıştır

Koru ve binalar 1966 yılında tescil edilmiş, 1982 yılında müze binası, müştemilatı ve arsası Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce kamulaştırılmıştır

Müzelerimizin kurucusuna layık bir müze yapılabilmesi için rölöve ve uygulama projeleri Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından hazırlanmış, esas bina ve resimhane ile diğer binaların aslına uygun olarak restore edilmesi ve bahçe düzenlemesinin yapılması çalışmalarına 1985 yılında başlanmıştır

İki yıl süren onarım çalışmalarından sonra binada, büyük müzeci ve ressam olan Osman Hamdi Bey'e ait bize intikal edebilen kullandığı eşyalar, kendisine ve ailesine ait fotoğrafları ile yaptığı çeşitli tablolar sergilenerek Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi olarak düzenlenmiştir

Osman Hamdi Bey
(30 Aralık 1842-24 Şubat 1910)

Osmanlı ve batı kültürleriyle eğitilerek yetişmiş bir teknik ve siyaset adamı olan Sadrazam İbrahim Edhem Paşa'nın en büyük oğludur

1842 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi

İlkokul öğrenimini Beşiktaş'taki bir okulda yapan Osman Hamdi, 1856 yılında Maarif-i Adliye okuluna başladı

1860 yılında hukuk öğrenimi için Paris'e gönderildi

Bu öğrenimi yanında, o devrin ünlü ressamlarının atölyelerinde çalışarak iyi bir resim eğitimi gördü

1869 yılında ülkesine döndüğünde Bağdat İli Yabancı İşler Müdürlüğü görevini genç yaşında üstlendi

1871'de İstanbul'a dönünce Saray Protokol Müdür Yardımcılığına getirildi

Devletin üst kademelerinde çeşitli görevler yapan Osman Hamdi Bey 11

9

1881 tarihinde İmparatorluk Müzesi (Müze-i Hümayun) Müdürlüğüne atandı

Bu göreviyle kendi yaşamında olduğu gibi, Türk müzeciliğinde de yepyeni ve verimli bir dönem açılmış oldu

1883'de Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisini (Güzel Sanatlar Okulu) kurarak bu okulun müdürlüğünü de üstlendi

1884 yılında eski eserlerin yurt dışına çıkarılmalarını yasaklayan ve o gün için Türk müzeciliği ve eski eserlerin korunması bakımından büyük bir adım olan Asar-ı Atîka Nizamnamesi'ni çıkararak uygulamaya koydu

Osman Hamdi Bey Nemrud Dağı, Lagina Tapınağı ve Sayda'da kazılar yaptı

Sayda kazısında bulduğu ve arkeoloji dünyasının baş yapıtları kabul edilen, aralarında İskender Lahti'nin de bulunduğu lahitler ve diğer eserlerin sergilenmesi için, büyük bir ileri görüşlülükle ilk Türk müze binası olan bugünkü İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin 1881 yılında temelin attı ve 1891'de hizmete açtı

Müzecilik çalışmaları ile birlikte resim çalışmalarını da sürdüren Osman Hamdi Bey doğu anlayışı ile yaptığı figürlü kompozisyonları ile Türk resim sanatının başarılı bir temsilcisi oldu

Resimleri yerli ve yabancı birçok müze ve koleksiyonlarda yer almaktadır

Osman Hamdi Bey 24

2

1910 tarihinde İstanbul Kuruçeşme'deki yalısında hayata gözlerini kapadı

Eskihisar Kalesi

Deniz kıyısında köyün kuzeydoğusunda dik yamaçlı bir tepe üzerinde limanı korumak amacıyla Bizans döneminde yapılmıştır

Kalenin duvarları tuğla bezemelidir

Uzun yıllar kendi haline bırakılmış ve yıkımı sürat kazanmıştır

Son yıllarda bazı bölümler Kültür Bakanlığı'nca restore edilmiştir

Fatih Sultan Mehmet'in Otağı

1481 yılında Fatih Sultan Mehmet Üsküdar'a sancak dikip doğuya sefer yapılacağını ilan eder, rahatsızlığına rağmen, Hünkar Çayırı'nda otağını kurar ve burada hayata gözlerini yumar

Anısına aynı yerde (Gebze) çeşme ve namazgâh 16

yüzyılda yapılmıştır

Köprü Bağdat yolu üzerinde ordunun geçişi ve ulaşım maksadıyla kullanılmıştır

Saatçi Ali Efendi Konağı - Etnografya Müzesi

1774 yılında İzmit'in denize hakim eğimli bir yamacı üzerine inşa edilmiş olan konak; planı ahşap kepenkli ve lokmalı, parmaklıklı pencereleri, dış ve iç duvarlarındaki kalem işi süslemeleriyle dönemini en iyi yansıtan sivil mimarlık örneklerimizden biri olarak günümüze kadar gelmiştir

İzmit Veli Ahmet Mahallesi, Alaca Mescit Yokuşu üzerinde bulunan konak bodrum, zemin ve üst kat olmak üzere toplam üç katlıdır

Müze-ev niteliğini taşıyan konakta baş oda, yemek odası, gelin odası gibi düzenlemelerin yanı sıra, bölgenin kültürünü yansıtan etnografik nitelikte eserler sergilenmektedir

Konak, 29

09

1987 tarihinde Etnografya Müzesi olarak hizmete açılmakla geçmişten günümüze ulaşan kültür varlıklarımızdan biri daha değerlendirilerek gelecek kuşaklara aktarılmaktadır

Saat Kulesi

Av Köşkü ile Atatürk Heykeli arasında yer alan kentin karakteristik Saat Kulesi'ni, İzmit Mutasarrıfı Musa Kazım Bey, Sultan II

Abdülhamit'in tahta çıkışının 25

yıldönümü nedeniyle yaptırmıştır

Neoklasik üslupta Hereke Tavşancıl ve traverten taşlardan yapılmıştır

Sırrıpaşa Konağı

İzmit Hacı Hasan Mahallesi Yeni Çeşme sokaktadır

19

yüzyılın ikinci yarısında İzmit Mutasarrıfı Sırrıpaşa tarafından yaptırılmıştır

Konağın bahçe duvarı antik heykel ve mimarî parçalar ile süslenmiştir

Yapı, bugün ayakta kalan 19

yüzyıla ait bir sivil mimarlık örneği oluşu, bahçe duvarındaki arkeolojik eserler ve içindeki kalemişi bezemeler ile ilimizin önemli bir tarih hazinesidir

Üçtepeler Büyük Tümülüsü

İzmit merkezine üç km

mesafede eski İstanbul yolu üzerinde bulunan İzmit Müze Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen bir kurtarma kazısı yapılmıştır

Kendi döneminde soygun geçirdiği anlaşılan mezardan hiçbir buluntu günümüze ulaşmamıştır

Ancak tarihlendirme açısından mezar mimarisi Geç Hellenistik-Erken Roma Çağına ait bir tümülüs mezar olduğunu ortaya çıkarmıştır

Büyüktepe Nekropol Sahası

İzmit Gültepe Mahallesi'nde otoban yanındadır

Antik Çağ nekropolü ile Bizans Dönemine ait kutsal yapı kalıntısı, karayollarının yaptığı yol açma çalışmasıyla ortaya çıkmıştır

İzmit Müze Müdürlüğü' nün bölgede yaptığı arkeolojik çalışmalarda bulunan küp, gözyaşı şişesi, ayna gibi çoğunlukla Roma Dönemine ait buluntular müzeye kazandırılmıştır

10-13-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kocaeli Müzeleri Ve Örenyerleri KOCAELİ MÜZELERİ VE ÖRENYERLERİ Osman Hamdi Bey Müzesi İzmit, Gebze, Eskihisar Köyü istasyona 2200 m Gebze'ye 5 km mesafededir Osman Hamdi Bey Eskihisar'ı, babasının Gebze' deki konağından tanımıştır 1884 yılında köyün batı sahiline köşkünü, resimhanesini, kayıkhane ve müştemilatını inşa ederek 26 yıl yazlarını burada geçirmiştir Giriş katının ahşap kapılarının tablalarına 1901-1903 yıllarında yaptığı çok güzel çiçek resimlerinin her biri bugünkü tablolarının değeri düzeyindedir Köşk 1 Cihan Harbinde karargâh komutanına tahsis edilmiş, İsmet Paşa (İnönü) İstiklal Harbi'ne giderken birkaç gün burada kalmış, 1933 yılında Atatürk, köşkü ve bahçeyi ziyaret etmiştir 1945 yılında resimhanede yangın çıkmış, ahşap üst kat yanmıştır Koru ve binalar 1966 yılında tescil edilmiş, 1982 yılında müze binası, müştemilatı ve arsası Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce kamulaştırılmıştır Müzelerimizin kurucusuna layık bir müze yapılabilmesi için rölöve ve uygulama projeleri Kültür ve Turizm Bakanlığı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından hazırlanmış, esas bina ve resimhane ile diğer binaların aslına uygun olarak restore edilmesi ve bahçe düzenlemesinin yapılması çalışmalarına 1985 yılında başlanmıştır İki yıl süren onarım çalışmalarından sonra binada, büyük müzeci ve ressam olan Osman Hamdi Bey'e ait bize intikal edebilen kullandığı eşyalar, kendisine ve ailesine ait fotoğrafları ile yaptığı çeşitli tablolar sergilenerek Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi olarak düzenlenmiştir Osman Hamdi Bey (30 Aralık 1842-24 Şubat 1910) Osmanlı ve batı kültürleriyle eğitilerek yetişmiş bir teknik ve siyaset adamı olan Sadrazam İbrahim Edhem Paşa'nın en büyük oğludur 1842 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi İlkokul öğrenimini Beşiktaş'taki bir okulda yapan Osman Hamdi, 1856 yılında Maarif-i Adliye okuluna başladı 1860 yılında hukuk öğrenimi için Paris'e gönderildi Bu öğrenimi yanında, o devrin ünlü ressamlarının atölyelerinde çalışarak iyi bir resim eğitimi gördü 1869 yılında ülkesine döndüğünde Bağdat İli Yabancı İşler Müdürlüğü görevini genç yaşında üstlendi 1871'de İstanbul'a dönünce Saray Protokol Müdür Yardımcılığına getirildi Devletin üst kademelerinde çeşitli görevler yapan Osman Hamdi Bey 1191881 tarihinde İmparatorluk Müzesi (Müze-i Hümayun) Müdürlüğüne atandı Bu göreviyle kendi yaşamında olduğu gibi, Türk müzeciliğinde de yepyeni ve verimli bir dönem açılmış oldu 1883'de Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisini (Güzel Sanatlar Okulu) kurarak bu okulun müdürlüğünü de üstlendi 1884 yılında eski eserlerin yurt dışına çıkarılmalarını yasaklayan ve o gün için Türk müzeciliği ve eski eserlerin korunması bakımından büyük bir adım olan Asar-ı Atîka Nizamnamesi'ni çıkararak uygulamaya koydu Osman Hamdi Bey Nemrud Dağı, Lagina Tapınağı ve Sayda'da kazılar yaptı Sayda kazısında bulduğu ve arkeoloji dünyasının baş yapıtları kabul edilen, aralarında İskender Lahti'nin de bulunduğu lahitler ve diğer eserlerin sergilenmesi için, büyük bir ileri görüşlülükle ilk Türk müze binası olan bugünkü İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin 1881 yılında temelin attı ve 1891'de hizmete açtı Müzecilik çalışmaları ile birlikte resim çalışmalarını da sürdüren Osman Hamdi Bey doğu anlayışı ile yaptığı figürlü kompozisyonları ile Türk resim sanatının başarılı bir temsilcisi oldu Resimleri yerli ve yabancı birçok müze ve koleksiyonlarda yer almaktadır Osman Hamdi Bey 2421910 tarihinde İstanbul Kuruçeşme'deki yalısında hayata gözlerini kapadı Eskihisar Kalesi Deniz kıyısında köyün kuzeydoğusunda dik yamaçlı bir tepe üzerinde limanı korumak amacıyla Bizans döneminde yapılmıştır Kalenin duvarları tuğla bezemelidir Uzun yıllar kendi haline bırakılmış ve yıkımı sürat kazanmıştır Son yıllarda bazı bölümler Kültür Bakanlığı'nca restore edilmiştir Fatih Sultan Mehmet'in Otağı 1481 yılında Fatih Sultan Mehmet Üsküdar'a sancak dikip doğuya sefer yapılacağını ilan eder, rahatsızlığına rağmen, Hünkar Çayırı'nda otağını kurar ve burada hayata gözlerini yumar Anısına aynı yerde (Gebze) çeşme ve namazgâh 16 yüzyılda yapılmıştır Köprü Bağdat yolu üzerinde ordunun geçişi ve ulaşım maksadıyla kullanılmıştır Saatçi Ali Efendi Konağı - Etnografya Müzesi 1774 yılında İzmit'in denize hakim eğimli bir yamacı üzerine inşa edilmiş olan konak; planı ahşap kepenkli ve lokmalı, parmaklıklı pencereleri, dış ve iç duvarlarındaki kalem işi süslemeleriyle dönemini en iyi yansıtan sivil mimarlık örneklerimizden biri olarak günümüze kadar gelmiştir İzmit Veli Ahmet Mahallesi, Alaca Mescit Yokuşu üzerinde bulunan konak bodrum, zemin ve üst kat olmak üzere toplam üç katlıdır Müze-ev niteliğini taşıyan konakta baş oda, yemek odası, gelin odası gibi düzenlemelerin yanı sıra, bölgenin kültürünü yansıtan etnografik nitelikte eserler sergilenmektedir Konak, 29091987 tarihinde Etnografya Müzesi olarak hizmete açılmakla geçmişten günümüze ulaşan kültür varlıklarımızdan biri daha değerlendirilerek gelecek kuşaklara aktarılmaktadır Saat Kulesi Av Köşkü ile Atatürk Heykeli arasında yer alan kentin karakteristik Saat Kulesi'ni, İzmit Mutasarrıfı Musa Kazım Bey, Sultan II Abdülhamit'in tahta çıkışının 25 yıldönümü nedeniyle yaptırmıştır Neoklasik üslupta Hereke Tavşancıl ve traverten taşlardan yapılmıştır Sırrıpaşa Konağı İzmit Hacı Hasan Mahallesi Yeni Çeşme sokaktadır 19yüzyılın ikinci yarısında İzmit Mutasarrıfı Sırrıpaşa tarafından yaptırılmıştır Konağın bahçe duvarı antik heykel ve mimarî parçalar ile süslenmiştir Yapı, bugün ayakta kalan 19 yüzyıla ait bir sivil mimarlık örneği oluşu, bahçe duvarındaki arkeolojik eserler ve içindeki kalemişi bezemeler ile ilimizin önemli bir tarih hazinesidir Üçtepeler Büyük Tümülüsü İzmit merkezine üç km mesafede eski İstanbul yolu üzerinde bulunan İzmit Müze Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen bir kurtarma kazısı yapılmıştır Kendi döneminde soygun geçirdiği anlaşılan mezardan hiçbir buluntu günümüze ulaşmamıştır Ancak tarihlendirme açısından mezar mimarisi Geç Hellenistik-Erken Roma Çağına ait bir tümülüs mezar olduğunu ortaya çıkarmıştır Büyüktepe Nekropol Sahası İzmit Gültepe Mahallesi'nde otoban yanındadır Antik Çağ nekropolü ile Bizans Dönemine ait kutsal yapı kalıntısı, karayollarının yaptığı yol açma çalışmasıyla ortaya çıkmıştır İzmit Müze Müdürlüğü' nün bölgede yaptığı arkeolojik çalışmalarda bulunan küp, gözyaşı şişesi, ayna gibi çoğunlukla Roma Dönemine ait buluntular müzeye kazandırılmıştır