|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bursa'da Tarihi Eserler Ve Turistik Yerler
Bursa Kalesi: Bitinya devletinden kalmadır Roma, Bizans ve Osmanlı devrinde tâmir görmüştür Hisar Kapı, Yer Kapı, Zindan Kapı, Pınarbaşı Kapı, Kaplıcalar Kapı girişleri vardırKale üzerinde ev, hattâ apartmanlar yapılmıştır
Yollar ve köprüler: Bursa’yı komşu illere bağlayan yolların temeli Osmanlı devrinde açılan yollardır Bizans devrinden kalma yol yoktur Köprüler de Osmanlı devrine âittir Yalnız betonarme köprüler Cumhûriyet devrinde yapılmıştır
Mutlu Evler Altındaki Köprü,İkinci Murad kardeşi Selçuk Hâtun’un yaptırdığı eserdirKurşunlu köyü Bursa’nın İstanbul iskelesiydi Geçit Mezarlığı yanındaki Nilüfer Köprüsünü Orhan Gâzi’nin zevcesi Nilüfer Hâtun yaptırmıştır Mudanya yolu 1881-1883’te yapıldı Bursa Karacabey yolu İkinci Murad zamânında yapıldı Bursa-Gemlik yolu 1864-1904, Bursa Uludağ şosesi 1904; Bursa-Orhaneli yolu 1882’de yapılmıştır Fevzi Çakmak Caddesi 1906, Fomara-Santral-Garaj, Çekirge-Kaplıca-Zindankapı, Işıklar yolu 1883’te açıldı Belediye ve hükümet civârı yolları 1878’de, Çakırhamam-Setbaşı ise 1948’de genişletildi Merinos-Altıparmak-Zafermeydanı, Tahıl Caddesi 1904’te açıldı Bursa içerisindeki Demiroluk, Maksem, Setbaşı, Irgandı, Maydulak, Tatarlı,Demirtaş, Abdal, Geçit, Nilüfer ve Mihraplı Köprüler Osmanlı devrine âit köprülerdir
Târihî okullar: Işıklar Askerî Lisesi 1845’te Askerî İdâdî olarak vazifeye başlamış, bugünkü binâ 1893’te bitmiştir Bütün öğrenciler Ulucâmi’de Okul Müdürü, Kaymakam Ali Bey, Dâhiliye Müdürü Binbaşı Esat Efendi ile birlikte namaz kılıp, duâyı müteâkip 1894 Zilkâde ayının 15 Cumâ günü tedrisat başlamıştır Bursa Erkek Lisesi, Sultan Abdülhamîd Han zamânında 1888’de yaptırılmıştır Yıllarca tâmir görmemiş ve hâtıralara geçmiştir
Müzeler
Arkeoloji Müzesi: Bursa, Balıkesir ve Bilecik illeri eski eserlerinin toplandığı bölge müzesidir Taş eser salonu, ***ke ve pirehistorik eser salonu, seramik cam ve mâdenî eserler salonu, sanat galerisi salonlarında zengin târihî eserler sergilenmektedir
Türk İslâm Eserleri Müzesi: Yeşil Medrese binâsında Türk İslâm sanatının eserleri ile süslüdür
Atatürk ve Kültür Müzesi: Bursa’ya geldiğinde Atatürk’ün kaldığı ahşap köşktür
İmâretler: Fakir fukarânın doyurulduğu pekçok imâretten; Yeşil, İkinci Murad, Emir Sultan, Demirtaş Paşa ve Ebû İshak imâretleri günümüze ulaşanlardandır Orhan Gâzi yaptırdığı câmilerin iç kandillerini kendi eliyle yakar, imârette eliyle fakirlere yemek verirdi Bursa’da çok sayıda târihî hamam vardır Bütün tabiî güzellikleri sînesinde toplayan yeşil Bursa’da yeşillik hâkimdir Çinilerde 1500 çeşit yeşil sayılabilmiştir Ama Bursa’da yeşil rengin çeşitlerini tesbit etmek mümkün olmamıştır Bunun için Türkiye’nin en yeşil beldesi olarak sayılmıştır Yeşillerin en güzeli buradadır Bu tabiî güzelliği câmi, türbe ve her çeşit âbidelerle süslemiştir Bursa’nın mânevî ve târihî bir havası da vardır Bunsuz Bursa cansız bir cesete benzer Bursa’da madde ile mânâ sanki birbiriyle kaynaşmıştır
BURSA’DA ZAMAN’dan:
Bursa’da bir eski câmi avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdayan su;
Orhan zamanından kalma bir duvar;
Onunla bir yaşta ihtiyâr çınar
Eliyor dört yana sâkin bir günü
Bir rüyâdan arta kalmanın hüznü,
İçinde gülüyor bana derinden,
Yüzlerce çeşmenin serinliğinden,
Ovanın yeşili, göğün mâvisi
Ve mimârilerin en ilâhîsi
Bir zafer müjdesi burda her isim;
Sanki tek bir anda gün, saat, mevsim
Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın
Hâlâ bu taşlarda gülen rüyânın
AHTanpınar
Türk-İslâm sanatı câmilerde yansımıştı "Sâdece kalıptan ibâret bir şehir değil, nurdan bir sütun hâlinde yükselmiş fetihten bugüne" Osmanlı Devletinin câmilerinin en zengin örnekleri Bursa’dadır Bursa’nın şer’î mahkeme sicilleri çok zengindirTürk içtimâî târihi için gerçek bir hazînedir Kütüphâne zenginliği İstanbul, Ankara ve Edirne’den sonra gelir Orhan ve Kara Şeyh câmilerinde yedi bin yazma eser vardır
Teleferikten Bursa’yı seyretmeye doyum olmaz Evliyâ Çelebi Bursa’dan bahsederken "Rûhâniyetli bir şehir" demektedir İslâm dünyâsının mukaddes sayılan şehirlerinden birisi de Bursa’dır
İznik İlçesinde Bulunan Târihî Eserler
İznik Kalesi: İlçeyi çeviren kale, Roma döneminde yapılmıştır İki sıradan meydana gelen sur duvarları kesme taş ve tuğladandır Dört giriş kapısı vardırSurların bâzı bölümleri bakımsızlıktan yıkılmıştır
Hacı Özbek Câmii: Çarşı içinde, târihî bilinen en eski Osmanlı câmisidir 1333’te yapılmıştır Üç kemerli olduğu bilinen son cemâat yeri, 1959’da yıkılmıştır
Yeşil Câmi: İznik’in en önemli ve büyük câmisidir 1378-1398 arasında Çandarlı Hayreddin Paşa yaptırmıştır Osmanlı mîmârîsinin en eski çinili yapısıdır Adını yeşil çinilerle kaplı minâresinden alır Mermer mihrâbı, Osmanlı mîmârîsinden kalan en eski örnektir
Nilüfer Hâtun İmâreti: Yeşil Câmi karşısında olup, 1388’de Sultan Murad Hüdâvendigâr tarafından annesi Nilüfer Hâtun için yapılmıştır Osmanlı câmi mîmârîsinde, başlangıçta çok kullanılan yan mekanlı plân biçiminin, câmi dışında bir uygulamasını göstermesi bakımından önemlidir 1960’dan beri müze olarak kullanılmaktadır
Orhan Gâzi İmâret Câmii: Yenişehir kapısı dışındadır 1334’de yapılmış olup, yan mekanlı câmilerin öncüsüdür Yıkık durumdadır
Mahmud Çelebi Câmii: 1442’de sadrâzam Çandarlı İbrâhim Paşanın oğlu Mahmud Çelebi yaptırmıştır İznik’teki kubbeli câmilerin son örneğidir
Çandarlı Hayreddîn ve Ali Paşa Türbesi: Şehrin doğusundadır 1387-1406 târihli yapıda, mezar taşları çok önemlidir
Çandarlı Halil Paşa türbesi: Nilüfer Hâtun İmâreti yakınındadır İkinci Bâyezîd döneminde oğlu Atik İbrâhim tarafından yaptırılmıştır
İnegöl İlçesinde Bulunan Târihî Eserler
İshak Paşa Câmii ve Külliyesi: Yan mekanlı câmilerden olup, Sadrâzam İshak Paşa tarafından yapılmıştır 1877’de tâmirât görmüştür Külliyeden zamânımıza, câmi, medrese, İshak Paşanın türbesi ve İkinci Murad Hanın eşi Tâcünnisâ Sultanın türbesi gelmiştir İmâret, han ve ahırlar yıkılmıştır
|