10-13-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bilecik'te Gelenek Ve Görenekler
Düğüne bir gün kala kız arkadaşları ile birlikte kız hamamına götürülür Burada hem eğlenip hem yıkanırlar Banyodan dönüşte kız kuaföre götürülür, saçları yaptırılır, milli kıyafetlerden bindallı ve şitari giydirilir Akşam olduğunda davetli konuklar gelir, eğlence yapılır, eğlencenin sonuna doğru kına karılır, mumlar yakılır, gelinin başına kırmızı yazma örtülür, ilahilerle gelinin avucuna kına yakılıp ağlatılır Kına yakıldıktan sonra orada bulunan davetliler geline para takarlar Bir müddet sonra topluca eğlenildikten sonra kına gecesi tamamlanır Gece saat 2400’e doğru kızın arkadaşları ve yakınları türküler söyleyerek damadın yakınlarını haklamaya giderler Bir süre sonra kız evine dönülür
Gelin alma günü gelin, düğün için hazırlanır Oğlan tarafı otobüs ve taksilerle gelin almaya gelirler Gelin, anne ve babasının orada bulunan yakınlarının ellerini öper; daha önceden süslenmiş gelin arabasına bindirilerek düğün salonuna götürülür Salonda toplanan davetliler huzurunda medeni nikah kıyılır Kadınlar kendi aralarında iki üç saat eğlenirle Eğlence bitiminde gelin ve damat arabaya bindirilerek eve götürülür Akşam namazından sonra tekbirlerle eve getirilir Evin önünde dua yapılır, Damadın sırtı yumruklanarak eve sokulur
Düğünden birkaç gün sonra kızın ailesi, oğlan evine yemeğe gider Bu suretle iki aile arasında ilişki kuvvetlenmiş olur
IV- Asker Uğurlama Gelenekleri
Askerlik çağı gelen gençler, silah altına alınmadan 10-15 gün önce çağrı pusulası tebliğ edildikten sonra toplanmaya başlar Her akşam gençlerden birinin veya bir gencin akrabasının evinde toplanarak toplu halde yemek yerler Askere gidecekleri sabahın akşamı her genç yemeğini kendi evinde yer ve kendi evinde yatar Hane büyüğü o gence nasihat eder Sabah erkenden meydanda toplanan gençler akrabalarıyla vedalaşırken ceplerine harçlık olarak para konur Gençlerin samimi arkadaşları onların cebine çocuk emziği gibi şeyler koyarlar Bazı köylerde meydandan otobüse kadar asker götürülürken tekbir getirilir Yine bazı köylerde uğurlama törenini davul zurna eşliğinde yapıldığı ve ‘ Hey garip yol göründü’ türküsünün çalınıp söylendiği olur Askere giden genç vedalaştıktan sonra geriye dönüp bakmaz, araba yada trene bindiğinde ne olursa olsun inmez Adımını geri atmaz Bu yiğitliğe yakışmayan bir davranış olarak kabul edilir
V- Ölüm Gelenekleri
Durumu ciddileşen hastanın yakınlarına haber verilir Son nefesinden önce zemzem içirilir Başında Kur’an okunur Konuşabiliyorsa Kelime-i Şadet getirtilir Ölüm olayı gerçekleştikten sonra çene altından bir tülbentle baş üzerinden bağlanarak çene çekilir Gözler açıksa kapatılır Ayak baş parmakları birbirine bağlanır, yere yatak serilir, cenaze soyulduktan sonra ayakları kıbleye gelecek şekilde bu yatağa alınır Üzerine bir çarşaf örtülür Ölüm olayı gece olmuşsa,yakınları tarafından sabaha kadar beklenir Ölüm haberi camiden sela verilerek duyurulur Diğer yandan yıkama, kefen ve mezar hazırlıkları yapılırÖlü evde sabun ve ölü lifi ile yıkanır Daha sonra kefenlenerek tabuta konur tabutun baş tarafına erkekse havlu, kadınsa oyalı yazma takılır
Cenaze evinde yapılan dini törenden sonra, orada hazır bulunan cemaat tarafından camiye götürülür Burada musalla taşına yatırılır Cenaze namazı, vakit namazından sonra kılınacaksa cenazenin yanında birkaç kişi bekçi bırakılır Vakit namazı kılındıktan sonra cenaze namazı kılınarak mezarlığa götürülür Daha önce açılmış olan mezara yakınlarından üç kişinin yardımıyla indirilir Yüzü kıbleye döndürülerek yerleştirilir Gömme işlemi bitiminde mezarın ayak ve baş ucuna kimliğini belirleyen iki tahta çakılır Kur’an ve dua okunur Dini tören bitiminde imam mezarın başında kalarak taklan duasını okur
Cenaze evinde yedi gün Kur’an okunur ve bitiminde mevlit’le beraber duası yapılır Daha sonra 40 ve 52 günlerinin geceleri mevlit okutulur; konuklara şeker ve gülsuyu dağıtılır
Bayramlar
Dini Bayramlar hemen hemen aynı eğlence ve adetlerle kutlanır Bayramdan önce bütün evlerde bir sevinç ve heyecan vardır Aile içindeki herkese evin büyüğü tarafından yeni elbiseler, giyecekler alınır, En güzel yemekler pişirilir Evin reisi bir gününü ayırarak bu işler için pazara iner
Bayramdan bir gün önce fırınlarda yağlı, susamlı, haşhaşlı, cevizli lokumlar, külçeler yapılır Baklavalar, burmalar, kadayıflar hazırlanır Erkekler o gün işe gitmezler Arife günü hatalı gündür kaza olmasın, kan akmasın diye işe gidilmez Ramazan Bayramı arifesinde kurtların, kuşların bile oruç tuttuğuna inanılır Bayram akşamı kadınlar kına yakarlar Sabahleyin erkekler yeni elbiseleriyle bayram namazına giderler
Namaz çıkışında bütün küsler, dargınlar barışsınlar diye bayramlaşma yapılır En başa köyün en yaşlısı dikilir Ondan küçükler onun elini öper Elini öptürmek için sıraya dizilirler Bu bir sıra halinde devam eder Herkes böylece birbiri ile bayramlaşmış olur Kadınlar ise erkenden kalkarak o sabah hiç suyu alınmamış çeşmeden ve kuyudan su alınır (Zemzem suyu diye) Çocuklar ise erkeklerin bayramlaşma yerine yakın bir yerde toplanır Bayramlaşan erkeklerin büyüğü çocuklara şeker dağıtmaya başlar Arkasından ise yaşlılık derecesine göre sırayla erkekler şeker dağıtır Şeker sepetleri mısır soymadığından çocukların anneleri ve babaanneleri tarafından örülür Şeker dağıtımından sonra erkekler mezarlığa giderek geçmişlerinin mezarlarını ziyaret ederler
Kurban Bayramında mezarlık dönüşü kurbanlar kesilir Sabah yemeği kurban etinden yapılır Ev içi bayramlaşma dönüşü yapılır Daha sonra el öpme ziyaretleri başlar ve evlerde yemek sofraları hiç kalkmaz Her gelen misafire kurban etinden ve lokumdan tattırılır Şöyle bir söz vardır: Bayramda insan dokuz karınlıdır; her gittiği yerde yemeğini yemek zorundadır Gençler salıncaklara biner ve çeşitli oyunlar oynanır Bayram neşe, dostluk kardeşlik, birlik içinde kutlanır
Yağmur Duası:
Yağmur yağmadığı zaman Allah’tan yağmur yağmasını istemek amacıyla yapılan tören bilindiği gibi “Yağmur Duası” töreni olup, yurdumuzun hemen her yerinde yapılan bir dua şeklidir İlimiz ve yöresinde de yağmura ihtiyaç hissedildiğinde “Yağmur Duası” yapılmaktadır
Yağmur duasının yapılacağı önceden duyurulur ve gerekli hazırlıklara başlanır O gün halk temiz bir şekilde giyinerek abdest alır Başta İmam olmak ve buna muadil kişiler olmak üzere toplu halde duanın yapılacağı açıklık veya yüksekçe bir yere gidilir Duayı yapacak hoca ellerini kaldırarak Yağmur Duası’nı okur ve yağmurun yağmasını diler Orada bulunan halk ta “Amin” diyerek yağmur dilerler Dualar bitince kurbanlar kesilir (Bazen kesilmeyebilir)
Kurban etiyle pilav yapılarak orada bulunanlar tarafından toplu halde yenilir (Kurban kesilmemişse sadece pilav yapılır) Bu arada eğer varsa dargın kimseler de barıştırılırlar Yemekler yendikten sonra Sofra Duası okunarak yağmur duası bitmiş olur
Yağmur Duasını yaptıktan sonra yağmurun yağması, lütuf ve ihsanı bol olan Cenab-ı Allah’ın takdirine bağlıdır
|
|
|
|