İstanbulun Eyüp İlçesi Tanıtımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-13-2012

İstanbulun Eyüp İlçesi Tanıtımı

Eyüp, İstanbul ilinin Avrupa yakasında yer alan bir ilçesi

1936'da kurulan Eyüp ilçesinin yüzölçümü 242 km²'dir

21 mahallesi 1 belde belediyesi ve 8 köyü bulunan Eyüp ilçesinin nüfusu 2000 yılındaki sayıma göre 255

921'dir

İlçe’nin haliç’in iç kesiminde kısa bir sahil şeridi vardır

İlçe ismini, sınırları içinde türbesi bulunan Eyüp Ensari'den almaktadır

İstanbul'un Fethinden sonra Türklerin sur dışında kurduğu ilk yerleşim merkezi olan Eyüp'te başta Eyüp Sultan Camii olmak üzere Osmanlı döneminden kalma çok sayıda tarihi eser mevcuttur

III

Selimin annesi Mihrişah Valide Sultan’ın inşa ettirdiği imaret 200 yıldan beri faaliyetini sürdürmektedir

Tarihi Eyüp mezarlığında Osmanlı döneminin önemli asker, devlet adamı ve alimlerinin mezarları bulunmaktadır

Bilinenin aksine bölgede bir değil yedi sahabe mefdun bulunmaktadır

Şimdiki adı Alibeyköy olan Köpekyaylası önemli yerleşim alanlarındandır

Tarih

Kutsal yer ana girişi,türbe ve müze içerir,EyüpBu alan şehir duvarları dışında kalmasına rağmen ,burada daima bir köy vardı

Çünkü iki nehir çok miktarda temiz su sağlıyordu

Ve Bizans döneminde köyde bir klise vardı

Ve daha sonra bir manastır(Bu günkü Eyüp Camii'nin arkasındaki tepelerin yükseğine inşa edilmişti) şehir duvarlarının dışında kalınca bu alan mezar yeri olarak kullanılmaya başlandı

Burada kliseler ve mezarlıklar vardı

Geniş müsliman mezarları ve büyük türbesi ile buraya adını ve ününü veren türbe olduğu kadar

Eyüp El-Ansari'nin camii ve türbesi

Eyüp Camii nin mihrap ve minberli iç görünüşü,Eyüp adı, Muhammed'in yoldaşı ve sancaktarı olan Abu Ayyup Al Ansari den gelmektedir

Kendisi buraya Arap ordusu ile birlikte şehrin ilk defa feth edilme denemesinde gelmiş ve burada vefat etmiştir

Son arzusu ise buraya gömülmekti

Onun istirahat yeri Bizans döneminde hürmet edilen bir yerdi

Fakat 4

Haçlı seferindeki Latin azgınlığı sırasında diğer kutsal Bizans yerleri ile birlikte dağınık duruma düştü

Yedi yüzyıl sonra, İstanbul'un fethi sırasında II

Mehmed'in (Fatih Sultan Mehmed) hocası şeyh Akşemsettin tarafından yeniden keşfedildi

Fatih Sultan Mehmet, şehrin alınmasından sonra bir mezar yeri veya Türbe Abu Ayyub'un istirahat yeri üzerine ve bir cami onun onuruna yapılmasını emretti

İstanbul'a ilk büyük cami inşa edilecekti

Geleneksel hamam, okul odaları ve kantin kompleksi camiyi çevreleyecekti

Aynı zamanda İstanbul'a ilk defa böyle bir yapı yapılacaktı

Eyüp'ün kutsal yer olması noktasından, Caminin bir taşının Peygamberin ayak izini taşıdığı söylenir

Pek çok cami, dua yerleri, şadırvanlar inşa edildi

Ve pek çok Osmanlı yöneticisi Abu Ayyub'un istirahat yeri yakınına gömülmek istiyordu

Alan büyüyordu ve pek çok dini mimarı kazanıyordu

İstanbul'a bu alana serin hava ve güzel manzara için gelmiş olan Türk ve yabancı turistlerin derviş tekkelerine ulaşabilme yeri haline geliyordu

Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme döneminde Eyüp, şehir duvarları dışında kalan tanınmış üç yerleşim yerinden biri idi

Diğer ikisinden biri Üsküdar ve sonuncusu Galata idi

Bu dönemin bazı karakteri, Count Preziosi 'nin çoğu Eyüp'ü içeren şehrin yağlı boya tablolarında görülebilir

Endüstriyel devrim sırasında Eyüp

17 nci ve 18 nci yüzyılda İstanbul Osmanlı İmparatorluğu'nun püskülü olarak plansız bir şekilde büyüyordu

Balkanlar'daki Türk toplumu ve Kafkasya'lılar şehre geldiler

Bu dönemde Eyüp alanı,bazı ruhsal havasını kaybederek şehirle birleşmiş hale geldi

Çünkü Altın Boynuz boyunca fabrikalar inşa ediliyordu

Bunları ilki Feshane idi

Fabrika Osmanlı ordusuna fes

Bugünkü Eyüp

Pierre Loti kahvesinden Haliç'in görünüşüYakın zamanda pekçok fabrika kapatıldı veya buradan kaldırıldı

Haliç artık kokmuyor

Su kenarında oturmak artık mümkün

Bundan dolayı Eyüp'ün nitelikleri tekrar olumlu olarak değişiyor

Alan bazı şeyleri de kaybediyor

Kırk veya elli sene önce publar ve oyun evleri ve şehir hayatının alışılagelmiş zevkleri vardı

Eyüp'te bugün hiç bar yoktur,buna rağmen köşe dükkânlarda bira satılabilir

Sokakları kahvehene ile doludur,insanlar burada sigara ve çay içerek veya oyun oynayarak vakit geçirirler

Yeni apartman blokları ile birlikte nüfusta büyüdü

Fakat atmosfer hala barış dolu

Camiler ve tarih semte hala hakim vaziyette

Eyüp ruhsal sakinlik ve rahatlama imajını vurgulamaya çalışmakla meşgul durumda

Sadece bir cami ve mezarlık olmayıp yukarı tepelerinde ağaçlıklar bulunur ve burada genişce yayılmış vaziyette duran ve adını Fransız yazar Pierre Loti den alan bir kahve vardır

Haliç üzerinde şahane bir manzaraya sahiptir

Eminönü'ne giden bütün yollar görülebilir

Ve büyük bir barış duygusunu ağaçların altında çayınızı alırken hissedebilirsiniz

Şimdi Haliç temiz olup ,sandalar insanları karşı sahillere taşımaktadır

Yıllar 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007

Eyüp Nüfusu 23,269 32,339 40,381 - 69,311 86,933 99353 114,746 139,851 165,784 177,960 211,986 254,028 255,912 325,532

10-13-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İstanbulun Eyüp İlçesi Tanıtımı İstanbulun Eyüp İlçesi Tanıtımı Eyüp, İstanbul ilinin Avrupa yakasında yer alan bir ilçesi 1936'da kurulan Eyüp ilçesinin yüzölçümü 242 km²'dir 21 mahallesi 1 belde belediyesi ve 8 köyü bulunan Eyüp ilçesinin nüfusu 2000 yılındaki sayıma göre 255921'dir İlçe’nin haliç’in iç kesiminde kısa bir sahil şeridi vardır İlçe ismini, sınırları içinde türbesi bulunan Eyüp Ensari'den almaktadır İstanbul'un Fethinden sonra Türklerin sur dışında kurduğu ilk yerleşim merkezi olan Eyüp'te başta Eyüp Sultan Camii olmak üzere Osmanlı döneminden kalma çok sayıda tarihi eser mevcuttur III Selimin annesi Mihrişah Valide Sultan’ın inşa ettirdiği imaret 200 yıldan beri faaliyetini sürdürmektedir Tarihi Eyüp mezarlığında Osmanlı döneminin önemli asker, devlet adamı ve alimlerinin mezarları bulunmaktadır Bilinenin aksine bölgede bir değil yedi sahabe mefdun bulunmaktadırŞimdiki adı Alibeyköy olan Köpekyaylası önemli yerleşim alanlarındandır Tarih Kutsal yer ana girişi,türbe ve müze içerir,EyüpBu alan şehir duvarları dışında kalmasına rağmen ,burada daima bir köy vardı Çünkü iki nehir çok miktarda temiz su sağlıyordu Ve Bizans döneminde köyde bir klise vardı Ve daha sonra bir manastır(Bu günkü Eyüp Camii'nin arkasındaki tepelerin yükseğine inşa edilmişti) şehir duvarlarının dışında kalınca bu alan mezar yeri olarak kullanılmaya başlandı Burada kliseler ve mezarlıklar vardıGeniş müsliman mezarları ve büyük türbesi ile buraya adını ve ününü veren türbe olduğu kadar Eyüp El-Ansari'nin camii ve türbesi Eyüp Camii nin mihrap ve minberli iç görünüşü,Eyüp adı, Muhammed'in yoldaşı ve sancaktarı olan Abu Ayyup Al Ansari den gelmektedir Kendisi buraya Arap ordusu ile birlikte şehrin ilk defa feth edilme denemesinde gelmiş ve burada vefat etmiştir Son arzusu ise buraya gömülmekti Onun istirahat yeri Bizans döneminde hürmet edilen bir yerdi Fakat 4 Haçlı seferindeki Latin azgınlığı sırasında diğer kutsal Bizans yerleri ile birlikte dağınık duruma düştü Yedi yüzyıl sonra, İstanbul'un fethi sırasında II Mehmed'in (Fatih Sultan Mehmed) hocası şeyh Akşemsettin tarafından yeniden keşfedildi Fatih Sultan Mehmet, şehrin alınmasından sonra bir mezar yeri veya Türbe Abu Ayyub'un istirahat yeri üzerine ve bir cami onun onuruna yapılmasını emretti İstanbul'a ilk büyük cami inşa edilecekti Geleneksel hamam, okul odaları ve kantin kompleksi camiyi çevreleyecekti Aynı zamanda İstanbul'a ilk defa böyle bir yapı yapılacaktı Eyüp'ün kutsal yer olması noktasından, Caminin bir taşının Peygamberin ayak izini taşıdığı söylenir Pek çok cami, dua yerleri, şadırvanlar inşa edildi Ve pek çok Osmanlı yöneticisi Abu Ayyub'un istirahat yeri yakınına gömülmek istiyordu Alan büyüyordu ve pek çok dini mimarı kazanıyordu İstanbul'a bu alana serin hava ve güzel manzara için gelmiş olan Türk ve yabancı turistlerin derviş tekkelerine ulaşabilme yeri haline geliyordu Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme döneminde Eyüp, şehir duvarları dışında kalan tanınmış üç yerleşim yerinden biri idi Diğer ikisinden biri Üsküdar ve sonuncusu Galata idi Bu dönemin bazı karakteri, Count Preziosi 'nin çoğu Eyüp'ü içeren şehrin yağlı boya tablolarında görülebilir Endüstriyel devrim sırasında Eyüp 17 nci ve 18 nci yüzyılda İstanbul Osmanlı İmparatorluğu'nun püskülü olarak plansız bir şekilde büyüyorduBalkanlar'daki Türk toplumu ve Kafkasya'lılar şehre geldilerBu dönemde Eyüp alanı,bazı ruhsal havasını kaybederek şehirle birleşmiş hale geldiÇünkü Altın Boynuz boyunca fabrikalar inşa ediliyorduBunları ilki Feshane idiFabrika Osmanlı ordusuna fes Bugünkü Eyüp Pierre Loti kahvesinden Haliç'in görünüşüYakın zamanda pekçok fabrika kapatıldı veya buradan kaldırıldıHaliç artık kokmuyorSu kenarında oturmak artık mümkünBundan dolayı Eyüp'ün nitelikleri tekrar olumlu olarak değişiyorAlan bazı şeyleri de kaybediyorKırk veya elli sene önce publar ve oyun evleri ve şehir hayatının alışılagelmiş zevkleri vardıEyüp'te bugün hiç bar yoktur,buna rağmen köşe dükkânlarda bira satılabilirSokakları kahvehene ile doludur,insanlar burada sigara ve çay içerek veya oyun oynayarak vakit geçirirler Yeni apartman blokları ile birlikte nüfusta büyüdüFakat atmosfer hala barış doluCamiler ve tarih semte hala hakim vaziyetteEyüp ruhsal sakinlik ve rahatlama imajını vurgulamaya çalışmakla meşgul durumdaSadece bir cami ve mezarlık olmayıp yukarı tepelerinde ağaçlıklar bulunur ve burada genişce yayılmış vaziyette duran ve adını Fransız yazar Pierre Loti den alan bir kahve vardırHaliç üzerinde şahane bir manzaraya sahiptirEminönü'ne giden bütün yollar görülebilirVe büyük bir barış duygusunu ağaçların altında çayınızı alırken hissedebilirsinizŞimdi Haliç temiz olup ,sandalar insanları karşı sahillere taşımaktadır Yıllar 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007 Eyüp Nüfusu 23,269 32,339 40,381 - 69,311 86,933 99353 114,746 139,851 165,784 177,960 211,986 254,028 255,912 325,532