|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kırklarelinin Kırklareli Merkez İlçesi Tanıtımı
Bitkisel Üretim
İlimizin tarımsal yapısıı içinde hububat, ayçiçeği, şeker pancarı, mısır, yemeklik tane baklagiller, bağ önemli rol oynamaktadır Tarım ürünlerinde, ağırlıklı bitkisel ürünlerimiz buğday ve ayçiçeğidir 2005 yılında 140 300 hektar buğday ekilmiş olup toplam 597 250 ton ürün elde edilmiştir Böylece dekar başına ürün miktarı 425 kg olmaktadır
Bitkisel üretim içinde ikinci ağırlıklı ürünümüz ayçiçeğidir 2005 yılında 66 500 hektar alana ayçiçeği ekilmiş olup, toplam 146 190 ton ürün elde edilmiştir Böylece dekar başına ürün miktarı 220 kg olmaktadır Kırklareli’nin, Türkiye ayçiçeği ekimindeki ve üretimindeki payı yıllara göre pek fazla değişmemekte ve takriben yüzde 12 civarında olmaktadır
Hububat ve ayçiçeğinden sonra ağırlıklı ürünlerimiz sırasıyla şeker pancarı, mısır ve patatestir
Sulanabilir sahalar içerisinde ikinci ürün ekilişi yıllara göre bir artış göstermektedir İkinci ürün olarak hububat hasadı sonrası silajlık mısır, kuru fasulye ve hasıla biçilen ayçiçeği ile güzlük ekilişlerde macar fiğ sonrası ayçiçeği ve mısır ekilişleri yapılmaktadır
İlimizde bağ bahçe tarımı işlenebilir arazinin yüzde 2’sinde yapılmaktadır Bu sahanın yüzde 84’ünde sebzecilik, yüzde 12’sinde bağcılık ve yüzde 8’inde meyvecilik yapılmaktadır
Hayvancılık
İl düzeyinde 95 795 adet büyük baş, 228 013 adet küçük baş ve 359 312 adet kümes hayvanı mevcuttur Hayvancılık nispeten fenni usüllerle yapılmaktadır Büyük baş hayvan mevcudunun yüzde 97’sini kültür ırkı ve melezleri, yüzde 3’ünü ise yerli ırk teşkil etmektedir Hakim ırk Holstein’dir İl bazında 19 342 adet hayvancılık işletmesi mevcut olup, işletmeler daha çok küçük aile işletmeciliği şeklindedir
Hayvansal ürün olarak yılda 2 620 ton et, 202 418 ton süt ve 30 milyon adet yumurta üretilmektedir
Su Ürünleri
İlimizde İğneada, Kıyıköy, Beğendik ve Limanköy Karadeniz sahilinde yer alan yerleşim yerleridir Buralarda 1 139 ruhsatlı balıkçı tarafından 232 adet kayıtlı tekne ile balıkçılık yapılmaktadır
Bunun dışında baraj ve göletler ile alabalık tesislerinde de balıkçılık faaliyetleri sürdürülmektedir İlimizde su ürünleri yönünden önem arzeden Hamam, Mert ve Pedina gölleri olmak üzere üç adet tabi göl, Kırklareli, Armağan ve Kayalı barajları olmak üzere üç adet baraj ile 34 adet gölet mevcut olup, buraları balıklandırılmıştır Kültür balıkçılığı kapsamında faaliyette bulunan 5 tesis bulunmaktadır
Nüfus
2007 Yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre toplam il nüfusu 333 256 ’dir Nüfusun yüzde 58’si şehirlerde, yüzde 42’si kırsal kesimde yaşamaktadır Kırklareli'de yıllık nüfus artış hızı binde 5 94’dür
Nüfus büyüklüğü bakımından ilçe genel nufusu 130 375 olan Lüleburgaz başta yer almakta, bu ilçeyi 83 378 nüfus ile Merkez, 51 815 nüfus ile Babaeski izlemektedir
Kırklareli’nin nüfus yoğunluğu 50’dir 1965 yılına kadar Kırklareli yoğunluğu ülke ortalamasının üzerinde olmuştur Bunun nedeni ilin mübadele ve muhaceret yoluyla Balkan ülkelerinden aldığı göçtür 1940-1945 yılları arasında II Dünya Savaşı nedeniyle Kırklareli’nin nüfusu azalmış, 1950-1955 arasında ise yeniden yurtdışından gelen göçmen aileler ile nüfus artmaya başlamıştır 1960’a kadar yüksek olan nüfus yoğunluğu bu yıldan itibaren il dışına göçün başlamasıyla beraber 1965’den sonra azalmaya başlamıştır
İdari Yapı
Kırklareli fethedildikten sonraki uzun yıllar, Vize sancağına "liva" bağlı bir kaza merkezi olarak idare edilmiş, sonra kendisi de sancak yapılmıştır Sultan Mecit zamanında ilçe haline getirilmiş ve bu durum 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbine kadar devam etmiştir Rusların tahliyesinden sonra Kırklareli mutasarrıflık olmuştur İdari bağımlılık olarak önceleri merkezi Manastır olan Rumeli Eyaletine bağlı iken sonra Silistre Eyaletine bağlanmış, daha sonra da Edirne Vilayetinin bir livası haline getirilmiştir
Kırklareli 1924 yılında il olmuştur Bugün, Kırklareli’nin Babaeski, Demirköy, Kofçaz, Lüleburgaz, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Vize olmak üzere yedi ilçesi, 26 belediyesi ve 177 köyü bulunmaktadır
Eğitim
Kırklareli’nde okuma yazma oranı 2000 Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre yüzde 93’dür 1970’de 71, 1975’de 75, 1980’de 80, 1985’de 86, 1990’da 88 olan okuma yazma oranı 2000 yılında yüzde 93’e çıkmıştır 2000 sonuçlarını ilçelere göre değerlendirdiğimizde okuma yazma oranının ilçe merkezleri için Merkez’de 94, Babaeski’de 94, Demirköy’de 92, Kofçaz’da 96, Lüleburgaz’da 95, Pehlivanköy’de 94, Pınarhisar’da 94, Vize’de 92, bucak ve köylarde yüzde 91 olduğu görülmektedir
Genel Okul Durumu
İlimizde 2005-2006 öğrenim yılında toplam 299 okulda, 60 986 öğrenci eğitim görmekte ve 2 394 öğretmen görev yapmaktadır
Okul Öncesi Eğitim
Okul öncesi eğitimde, üç bağımsız anaokulu, iki kız meslek lisesi bünyesinde uygulama anasınıfı bulunmaktadır 99‘u da ilköğretim okulu bünyesinde anasınıfı olmak üzere toplam 104 okul öncesi eğitim kurumunda 111 öğretmen görev yapmakta ve 3 140 öğrenci eğitim görmektedir Okul öncesinde okullaşma oranı yüzde 26'dır
İlköğretim
İlimizde 151 ilköğretim okulu bulunmaktadır Öğrenci sayılarının yetersiz olması nedeniyle 105 köyümüzün okulu kapalıdır Bu okullarımızın öğrencileri taşımalı eğitim uygulamasından yararlanmaktadır İlköğretimde ikili öğretim yapan okulumuz bulunmamaktadır İlköğretimde 1 401 öğretmen görev yapmaktadır İlköğretim okulu öğrenci sayısı 37 139’dur Bir dersliğe 21, bir öğretmene 26 öğrenci düşmektedir İlköğretimde okullaşma oranı yüzde 96'dır
Orta Öğretim
İlde 19’u genel lise, 18’i mesleki ve teknik lise olmak üzere toplam 37 lise bulunmaktadır
Orta öğretim kurumlarında 801 öğretmen görev yapmaktadır Orta öğretimde eğitim ve öğretime devam eden öğrenci sayısı 15 169’dur Bir dersliğe 27, bir öğretmene 19 öğrenci düşmektedir Orta öğretimde okullaşma oranı yüzde 62'dir
Yüksek Öğretim
Kırklareli'nde yüksek öğretim faaliyetleri, Trakya Üniversite'sinin(Edirne) bünyesinde bulunan yüksek okulların varlığından dolayı uzun senelerdir devam etmektedir Geçtiğimiz sene itibariyle Kırklareli Üniversitesi kurularak bu yüksekokullar da Kırklareli Üniversite'si bünyesine aktarılmış olup Yapılanması halen sürmekte olan Kırklareli Üniversitesi'nin önümüzdeki senelerde Kırklareli'nin ekonomisine de büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir
Kültür
Merkez ve beş ilçemizde 12 halk kütüphanesi bulunmaktadır İlimiz tarihi yapılar bakımından zengin bir kültür mirasına sahip illerden biridir Bu eserler arasında camii, hamam, çeşme, şehitlik, külliye, köprü ve türbeler yer almaktadır Keza ülkemizde en çok tümülüs grubu il sınırları içinde, özellikle Vize ilçesinde bulunmaktadır Ayrıca, bir çok dolmen de ilimizde yer almaktadır Kale ve kule kalıntıları da ilimizin kültür zenginliğini arttırmaktadır
Höyük ve tümülüs kazılarına devam edilmektedir Bu kazılar Kırklareli’nin yakın zamana kadar hiç bilinmeyen erken dönemlerine ait yeni bilgileri ortaya çıkarmaktadır Vize Çömlektepe’de yapılan kazıda tüm Trakya’da şimdiye kadar bilinen tek antik tiyatro açığa çıkarılmıştır
İstanbul’un Türkler tarafından fethi sırasında kullanılan top güllelerinin bir bölümü Demirköy ilçesinde bulunan Dökümhane’de imal edilmiştir Burada yapılan kazılar büyük bir uygarlığı ortaya çıkaracaktır
İl merkezinde bir müze bulunmaktadır 1999 yılında 12 915, 2000 yılında 11 730, 2001 yılında 10 249, 2002 yılında 11 677, 2003 yılında 15 524, 2004 yılında da 14 723 kişi müzeyi ziyaret etmiştir
İl Kültür Müdürlüğü
Kültür Bakanlığı'nın taşra teşkilatı olarak faaliyetini sürdürmektedir Bu doğrultuda ildeki kültür hizmetinin yaygınlaştırılması, geliştirilmesi ile ilgili araştırma ve planlamaları yapmak, her türlü kültürel, sanatsal etkinliği gerçekleştirmekle yükümlü olan İl Kültür Müdürlüğü, Kırklareli Müzesi ve 9 adet halk kütüphanesinden oluşan toplam 10 bağlı birimde hizmet vermektedir
Müdürlük, her yıl düzeni olarak tiyatro gösterileri, çeşitli konserler ve sergilere evsahipliği yapmakta, güncel konularda konferanslar, paneller, açık oturumlar vb kültürel etkinlikler düzenlemektedir
İl Kültür Müdürlüğü, önceleri Valilik Binası'nda hizmet vermekte iken, 1994 yılında, İstasyon Caddesi altında bulunan, metruk haldeki Gümrük (Oktavra) Binası'nın Kültür Bakanlığı tarafından restore ettirilmesiyle kazanılan yeni binasına taşınmıştır
Kırklareli Müzesi
Kırklareli Müzesi binası, 1894 yılında Mutasarrıf Neşet Paşa ve Belediye Başkanı Hacı Mestan Efendi zamanında yaptırılmıştır 20 Aralık 1930'da Büyük Önder Atatürk tarafından ziyaret edilen bina, 1962 yılına dek fiilen Belediye Binası olarak kullanılmış, 1970'li yıllarda ise tamamen boşaltılarak terk edilmiştir 1983 yılında başlayan ve çeşitli aralıklarla devam eden restorasyon çalışmaları 1993 yılında tamamlanmıştır Tarihî binanın müze olarak düzenlenmesi çalışmaları ise Aralık 1990 tarihinde başlatılmış ve 14 Ocak 1994 tarihinde Kırklareli Müzesi resmen ziyarete açılmıştır Bodrumu hariç iki katlı betonarme olan yapının dört cephesinde kemerli pencereler yer almakta olup, girişte dört sütuna oturan cumba vardır Arkeoloji ve etnografya seksiyonları üst katta yer almakta, giriş katında ise kültür ve tabiat sergisi salonu bulunmaktadır Kırklareli Müzesi'nde hâlâ 553 etnografik, 1189 arkeolojik, 1995 adet de sikke olmak üzere, toplam 3737 adet kayıtlı eser mevcuttur
Gelişmişlik göstergeleri
Devlet Planlama Teşkilatı'nın 2003 verilerine göre, Kırklareli sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında 81 il içerisinde 11 sırada bulunmaktadır Eğitim sektörü gelişmişlik sıralamasında 7, sağlık sektörü gelişmişlik sıralamasında 15, imalat sanayi gelişmişlik sıralamasında 14 sırada yer almaktadır İlçeler sıralamasında, 872 ilçe içinde Lüleburgaz 35, Merkez 106, Babaeski 147, Pınarhisar 214, Vize 219, Demirköy 259, Pehlivanköy 262 ve Kofçaz 460 sırada yer almıştır
Turizm
Doğal yerler
Kırklareli'nde gezip görülebilecek doğal yerler arasında göl ve barajlar, mağara, tabiatı koruma alanları, orman içi dinlenme ve mesire yerleri ile plajlar bulunmaktadır Peynir, yoğurt, sucuk ve köftesi cok lezzetlidir
Göl ve barajlar
Kırklareli'nde Hamam, Pedina, Mert, Erikli ve Saka gölleri ile Kırklareli,Armağan ve Kayalı barajları bulunmaktadır
Mağaralar
Merkezde Bedre, Demirköy'de Dupnisa Mağarası, Pınarhisar'da Pekmezdere, Vize'de Domuzdere, Kaptanın, Kıyıköy ve Yenesu mağaraları bulunmaktadır Dupnisa mağarasının içinin yaz aylarında bile çok soğuk olduğu biliniyor:Gidenler tedbirli gitsinler;gerçekten gidilmeye ve görülmeye değer bir mağara
Tabiatı Koruma Alanları
Demirköy ilçesinde Saka Gölü Longozu Tabiatı Koruma Alanı ve Vize İlçesinde Kastro Körfezi Tabiatı Koruma Alanı bulunmaktadır
Plajlar
Demirköy'de İğneada,
Vize'de Panayır "Panayır İskelesi", Kıyıköy ve Kastros plajları bulunmaktadır
Tarihi Yerler
Kırklareli il merkezinde bulunan Arasta (Bedesten)"Kırklareli, tarihi yapıları bakımından Osmanlı kültür mirasına sahip zengin illerden biridir", demek doğru olmayacaktır! Mevcutlar arasında cami, hamam, imaret, şehitlik, çeşme, köprü ve türbeler yer almaktadır
Fatih Sultan Mehmet'in, İstanbul'u fethetmek için kullandığı bir kısım topların döküldüğü Tophanesi' ise düzenleme çalışmaları hâlen devam ediyor Demirköy ilçesinde bulunan ve İstanbul'un fethi sırasında kullanılan topların döküldüğü Tophane'nin çevresi teller ile koruma altına alınmış ve çevre temizliği yapılmıştır Tophane'nin çevre düzenleme çalışmalarına devam edilmektedir
Dupnisa Mağarası'nın daha rahat ziyaret edilebilmesini sağlayacak tedbirler alınıyor
Kırklareli Valiliği tarafından hazırlanan "Dupnisa Mağarası Düzenleme Sistemi Projesi" uygulaması sürdürülmektedir Proje ile mağaranın aydınlatması sağlanacak ve gezi yolları ve giriş bölümü çevre düzenlemesi yapılacaktır
|