Marmara Bölgesinin Konut Tipi Nedir

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-13-2012

Marmara bölgesinin konut tipi nedir

Marmara Bölgesi

Marmara Bölgesi yer şekilleri ve sosyo-ekonomik özelliklerine göre dört bölüme ayrılmıştır

Bunlar Yıldız Dağları Bölümü Çatalca - Kocaeli Bölümü Ergene Bölümü ve Güney Marmara Bölümüdür

Yer şekilleri

Dağlar : Yer şekilleri bakımından sade görünümlü olan bölge bölgeler arasında ortalama yüksekliği en az olandır

Samanlı Yıldız Koru Ganos ve Biga Dağları bölgedeki başlıca dağ sıralarıdır

En yüksek dağ kütlesi Uludağ’dır

Ovalar : Ergene Adapazarı Yenişehir Karacabey İnegöl ve Balıkesir bölgenin önemli ovalarıdır

Platolar : Bölgede aşınmış tepelikler dalgalı araziler geniş yer tutar

Çatalca Kocaeli Biga ve Gelibolu platoları yer alır

Akarsular ve Göller

Akarsular : Ergene Susurluk ve Sakarya bölgenin önemli akarsularıdır

Ayrıca Biga Yarımadası’nda (Çanakkale Boğazı çıkışında) denize dökülen Karamenderes ile Marmara Denizi’ne dökülen Kocabaş çayları bulunur

Göller : Bölgenin Güney Marmara Bölümü’nde tektonik oluşumlu büyük tatlı su gölleri bulunur

Bunlar İznik Gölü Ulubat Gölü Manyas Gölü ve Sapanca Gölü’dür

Durusu (Terkos) Büyük Çekmece ve Küçük Çekmece gölleri ise kıyı set gölleridir

Ayrıca bölgede birçok baraj gölü de bulunmaktadır

İklim

Bölge Akdeniz iklimi Karadeniz iklimi ve karasal iklim arasında geçiş alanıdır

Ergene Bölümü dışında bölgede bozulmuş Akdeniz iklimi görülür

Karadeniz ikliminin ve enlemin etkisine bağlı olarak yaz kuraklığı Akdeniz Bölgesi’ne göre daha azdır

Kışın kar yağışı olağandır

Ergene Bölümü’nde ise karasal iklim özellikleri görülür

Bölgenin kış mevsiminde en soğuk bölümü burasıdır

UYARI : Marmara Bölgesi’nde çeşitli iklim tiplerinin görülmesi bitki örtüsünün ve tarım ürünlerinin çeşitlenmesine yol açmıştır

Doğal Bitki Örtüsü

Marmara kıyılarında 250-300 m yükseltiye kadar maki görülür

Karadeniz kıyıları ile Uludağ’da ormanlar yer alır

Yıldız Dağları Bölümü ise ormanların en geniş alan kapladığı yerdir

Orman bakımından 4

sırada yer alan bölgede iç kesimlere doğru gidildikçe antropojen bozkırlar görülür

Nüfus ve Yerleşme

Marmara en kalabalık bölgedir ve nüfus yoğunluğu bakımından ilk sırada yer alır

Nüfuslanması çok göç almasının bir sonucudur

Buna bağlı olarak kentleşme oranı en yüksek olan bölgedir

Çatalca – Kocaeli Bölümü ile Bursa Yöresi yoğun nüfuslanmıştır

Yıldız Dağları Bölümü Biga ve Gelibolu Yarımadası bölgenin en tenha yerleridir

İller

Balıkesir Bilecik Bursa Çanakkale Edirne İstanbul Kırklareli Kocaeli Sakarya Tekirdağ Yalova

Ekonomik Özellikler

Tarım

Bölgenin fazla engebeli olmaması nedeniyle yüzölçümüne göre ekli-dikili arazinin en geniş alan kapladığı bölgedir

Tarımsal ürün çeşitliliğinin en fazla olduğu bölge olmasında yükselti azlığı ve çeşitli iklimlerin geçiş alanında bulunması etkili olmuştur

Modern tarım yöntemleri kullanıldığından elde edilen verim yüksektir

Ancak tüketici nüfus fazlalığı nedeniyle tarım ürünleri bölge gereksinimini karşılayamaz

Tarım Ürünleri

Buğday : Trakya’da Ergene Bölümü’nde yoğun olarak yetiştirilir

Bölge üretimde İç Anadolu’dan sonar 2

sırada yer alır

Ayçiçeği : Tohumlarından yağ elde etmek için yetiştirilir

Türkiye üretiminin % 80 ini bu bölge karşılar

Ergene ve Güney Marmara Bölümleri’nde ekimi yoğunlaşır

Şekerpancarı : Trakya Güney Marmara ve Adapazarı ovalarında ekim yapılır

Tütün : Bölge Türkiye üretiminde 3

sırayı alır

Bursa Balıkesir Adapazarı’nda ekimi yoğunlaşır

Mısır : Bölge üretimde Karadeniz’den sonra 2

sırayı alır

Adapazarı ve Bursa önemli ekim alanlarıdır

Pirinç : Meriç ovalarında ekimi yoğunlaşır

Edirne bölge üretiminde ilk sırayı alır

Şerbetçi otu : Bira sanayinde tad ve koku verici olarak kullanılır

Bilecik Yöresi’nde ekimi yapılır

Zeytin : Güney Marmara Bölümü’nde Gemlik ve Mudanya Yöresi’nde üretimi yoğunlaşır

Bölge üretimde Ege’den sonar 2

sırayı alır

İri kalitede sofralık zeytin yetiştirilir

Dut : Bölgede ipek böceği yetiştiriciliğine bağlı olarak dutçuluk önem taşır

Bursa Balıkesir Bilecik Yöresi’nde yoğun olarak yetiştirilir

Meyve : Bursa Yöresi’nde yoğun olarak yetiştirilir

Şeftali kiraz çilek kestane ve üzüm başlıcalarıdır

Sebze : Bursa ve Adapazarı ovalarında yoğun olarak yetiştirilir

Domates patates sarımsak soğan patlıcan kabak biber başlıcalarıdır

Hayvancılık

Makineli tarım nedeniyle otlak alanları daraldığından besi hayvancılığı ve mandıracılık gelişmiştir

Büyük kentler çevresinde kümes hayvancılığı yaygındır

Bursa Yöresi’nde ipek böcekçiliği önem taşır ve merinos koyunu yetiştirilir

Boğazlar ve Marmara’da balıkçılık yapılır

Ormancılık

Yıldız Dağları’nın kuzeye bakan yamaçlarında Samanlı Dağları üzerinde ve Uludağ çevresinde verimli ormanlar bulunur

Özellikle Karadeniz kıyılarındaki meşe ormanlarından yakacak odun üretiminde yararlanılır

Yıldız Dağları Bölümü’ndeki ormanlardan odun kömürü ve kereste üretimi yapılır

Güney Marmara Bölümü’ndeki ormanlar ise üretime en elverişli ormanlar arasındadır

Madenler ve Enerji Kaynakları

Madenler

Maden ve enerji üretiminde Marmara Bölgesi’nin Türkiye ekonomisine katkısı azdır

En önemli yer altı zenginliği Susurluk Bigadiç ve Mustafa Kemal Paşa Havzasında çıkarılan bor mineralleridir

Enerji Kaynakları

Trakya (Saray Harmanlı) Çan ve Bilecik’te önemli bir enerji kaynağı olan linyit yatakları bulunmaktadır

Trakya Hamitabat ve Marmara Ereğlisi’nde doğal gaz çıkarılır

Enerji Üretim Tesisleri

Enerji üretiminin en az tüketiminin ise en çok olduğu bölgedir

Hamitabat’taki doğalgaz çevrim tirübünü ile Orhaneli’de linyitle çalışan termik santral başlıca üretim tesisleridir

Endüstri

Başlıca endüstri tesisleri şunlardır :

Şeker : Alpulu Susurluk Adapazarı

Konserve : Bursa Çanakkale

Bitkisel Yağ : Trakya’da yoğunlaşır

İçki-Sigara : Tekirdağ İstanbul

İlaç : İstanbul

Dokuma : Bursa İstanbul

Seramik : İstanbul Çanakkale Bilecik

Elektrikli Ev Eşyaları : İstanbul İzmit

Kağıt : İzmit Balıkesir başlıcalarıdır

Cam : Kırklareli İstanbul

Petrol Rafinerisi : İzmit (İpraş)

Petro – kimya : İzmit

Otomotiv : Bursa İstanbul İzmit Adapazarı

Traktör – Vagon : Adapazarı

Gemi Yapımı : İstanbul Gölcük

Ulaşım

Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan en kısa kara ve demiryolları bu bölgeden geçer

Yer şekillerinin sade olması ve yükseltinin azlığı ulaşımı kolaylaştırmıştır

Yıldız Dağları Bölümü ile Biga Yöresi’nde arazinin engebeli olması nedeniyle ulaşım gelişmemiştir

İstanbul kara hava deniz ve demiryolu ulaşımının kesiştiği noktada yer alır

Bursa ve Edirne de önemli yolların geçtiği diğer merkezlerdir

Bandırma Kocaeli (İzmit) ve Tekirdağ ise diğer önemli liman kentleridir

Turizm

Marmara Bölgesi doğal güzelliklerinin yanı sıra tarihi ve kültürel zenginliğiyle de turizmde önemli bir paya sahiptir

Türkiye turizm gelirinin % 50 sini bu bölge sağlamaktadır

İstanbul ve Bursa bölgenin iki önemli turizm merkezidir

Ayrıca Edirne İznik Çanakkale ve Gelibolu tarihi turizmin geliştiği yerlerdir

Özellikle Bursa ve Gönen çevresinde kaplıca turizmi gelişmiştir

Güney Marmara Bölümü’ndeki Kuş Cenneti ve Uludağ milli parkları da bölge turizmine önemli katkıda bulunmaktadır

Bölgenin Ülke Ekonomisindeki Yeri

Marmara Bölgesi endüstri ve ticaret sektörünün yoğunlaştığı Türkiye’nin en gelişmiş bölgesidir

Aşağıda bölge ekonomisinde önemli yer tutan ürün ve ekonomik faaliyetlerin listesi verilmiştir

Ayçiçeği

Sebze

Zeytin

Buğday

Deniz Ürünleri

İpek Böcekçiliği

Endüstri ürünleri

Turizm

10-13-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Marmara Bölgesinin Konut Tipi Nedir Marmara bölgesinin konut tipi nedir Marmara Bölgesi Marmara Bölgesi yer şekilleri ve sosyo-ekonomik özelliklerine göre dört bölüme ayrılmıştır Bunlar Yıldız Dağları Bölümü Çatalca - Kocaeli Bölümü Ergene Bölümü ve Güney Marmara Bölümüdür Yer şekilleri Dağlar : Yer şekilleri bakımından sade görünümlü olan bölge bölgeler arasında ortalama yüksekliği en az olandır Samanlı Yıldız Koru Ganos ve Biga Dağları bölgedeki başlıca dağ sıralarıdır En yüksek dağ kütlesi Uludağ’dır Ovalar : Ergene Adapazarı Yenişehir Karacabey İnegöl ve Balıkesir bölgenin önemli ovalarıdır Platolar : Bölgede aşınmış tepelikler dalgalı araziler geniş yer tutar Çatalca Kocaeli Biga ve Gelibolu platoları yer alır Akarsular ve Göller Akarsular : Ergene Susurluk ve Sakarya bölgenin önemli akarsularıdır Ayrıca Biga Yarımadası’nda (Çanakkale Boğazı çıkışında) denize dökülen Karamenderes ile Marmara Denizi’ne dökülen Kocabaş çayları bulunur Göller : Bölgenin Güney Marmara Bölümü’nde tektonik oluşumlu büyük tatlı su gölleri bulunur Bunlar İznik Gölü Ulubat Gölü Manyas Gölü ve Sapanca Gölü’dür Durusu (Terkos) Büyük Çekmece ve Küçük Çekmece gölleri ise kıyı set gölleridir Ayrıca bölgede birçok baraj gölü de bulunmaktadır İklim Bölge Akdeniz iklimi Karadeniz iklimi ve karasal iklim arasında geçiş alanıdır Ergene Bölümü dışında bölgede bozulmuş Akdeniz iklimi görülür Karadeniz ikliminin ve enlemin etkisine bağlı olarak yaz kuraklığı Akdeniz Bölgesi’ne göre daha azdır Kışın kar yağışı olağandır Ergene Bölümü’nde ise karasal iklim özellikleri görülür Bölgenin kış mevsiminde en soğuk bölümü burasıdır UYARI : Marmara Bölgesi’nde çeşitli iklim tiplerinin görülmesi bitki örtüsünün ve tarım ürünlerinin çeşitlenmesine yol açmıştır Doğal Bitki Örtüsü Marmara kıyılarında 250-300 m yükseltiye kadar maki görülür Karadeniz kıyıları ile Uludağ’da ormanlar yer alır Yıldız Dağları Bölümü ise ormanların en geniş alan kapladığı yerdir Orman bakımından 4 sırada yer alan bölgede iç kesimlere doğru gidildikçe antropojen bozkırlar görülür Nüfus ve Yerleşme Marmara en kalabalık bölgedir ve nüfus yoğunluğu bakımından ilk sırada yer alır Nüfuslanması çok göç almasının bir sonucudur Buna bağlı olarak kentleşme oranı en yüksek olan bölgedir Çatalca – Kocaeli Bölümü ile Bursa Yöresi yoğun nüfuslanmıştır Yıldız Dağları Bölümü Biga ve Gelibolu Yarımadası bölgenin en tenha yerleridir İller Balıkesir Bilecik Bursa Çanakkale Edirne İstanbul Kırklareli Kocaeli Sakarya Tekirdağ Yalova Ekonomik Özellikler Tarım Bölgenin fazla engebeli olmaması nedeniyle yüzölçümüne göre ekli-dikili arazinin en geniş alan kapladığı bölgedir Tarımsal ürün çeşitliliğinin en fazla olduğu bölge olmasında yükselti azlığı ve çeşitli iklimlerin geçiş alanında bulunması etkili olmuştur Modern tarım yöntemleri kullanıldığından elde edilen verim yüksektir Ancak tüketici nüfus fazlalığı nedeniyle tarım ürünleri bölge gereksinimini karşılayamaz Tarım Ürünleri Buğday : Trakya’da Ergene Bölümü’nde yoğun olarak yetiştirilir Bölge üretimde İç Anadolu’dan sonar 2 sırada yer alır Ayçiçeği : Tohumlarından yağ elde etmek için yetiştirilir Türkiye üretiminin % 80 ini bu bölge karşılar Ergene ve Güney Marmara Bölümleri’nde ekimi yoğunlaşır Şekerpancarı : Trakya Güney Marmara ve Adapazarı ovalarında ekim yapılır Tütün : Bölge Türkiye üretiminde 3 sırayı alır Bursa Balıkesir Adapazarı’nda ekimi yoğunlaşır Mısır : Bölge üretimde Karadeniz’den sonra 2 sırayı alır Adapazarı ve Bursa önemli ekim alanlarıdır Pirinç : Meriç ovalarında ekimi yoğunlaşır Edirne bölge üretiminde ilk sırayı alır Şerbetçi otu : Bira sanayinde tad ve koku verici olarak kullanılır Bilecik Yöresi’nde ekimi yapılır Zeytin : Güney Marmara Bölümü’nde Gemlik ve Mudanya Yöresi’nde üretimi yoğunlaşır Bölge üretimde Ege’den sonar 2 sırayı alır İri kalitede sofralık zeytin yetiştirilir Dut : Bölgede ipek böceği yetiştiriciliğine bağlı olarak dutçuluk önem taşır Bursa Balıkesir Bilecik Yöresi’nde yoğun olarak yetiştirilir Meyve : Bursa Yöresi’nde yoğun olarak yetiştirilir Şeftali kiraz çilek kestane ve üzüm başlıcalarıdır Sebze : Bursa ve Adapazarı ovalarında yoğun olarak yetiştirilir Domates patates sarımsak soğan patlıcan kabak biber başlıcalarıdır Hayvancılık Makineli tarım nedeniyle otlak alanları daraldığından besi hayvancılığı ve mandıracılık gelişmiştir Büyük kentler çevresinde kümes hayvancılığı yaygındır Bursa Yöresi’nde ipek böcekçiliği önem taşır ve merinos koyunu yetiştirilir Boğazlar ve Marmara’da balıkçılık yapılır Ormancılık Yıldız Dağları’nın kuzeye bakan yamaçlarında Samanlı Dağları üzerinde ve Uludağ çevresinde verimli ormanlar bulunur Özellikle Karadeniz kıyılarındaki meşe ormanlarından yakacak odun üretiminde yararlanılır Yıldız Dağları Bölümü’ndeki ormanlardan odun kömürü ve kereste üretimi yapılır Güney Marmara Bölümü’ndeki ormanlar ise üretime en elverişli ormanlar arasındadır Madenler ve Enerji Kaynakları Madenler Maden ve enerji üretiminde Marmara Bölgesi’nin Türkiye ekonomisine katkısı azdır En önemli yer altı zenginliği Susurluk Bigadiç ve Mustafa Kemal Paşa Havzasında çıkarılan bor mineralleridir Enerji Kaynakları Trakya (Saray Harmanlı) Çan ve Bilecik’te önemli bir enerji kaynağı olan linyit yatakları bulunmaktadır Trakya Hamitabat ve Marmara Ereğlisi’nde doğal gaz çıkarılır Enerji Üretim Tesisleri Enerji üretiminin en az tüketiminin ise en çok olduğu bölgedir Hamitabat’taki doğalgaz çevrim tirübünü ile Orhaneli’de linyitle çalışan termik santral başlıca üretim tesisleridir Endüstri Başlıca endüstri tesisleri şunlardır : Şeker : Alpulu Susurluk Adapazarı Konserve : Bursa Çanakkale Bitkisel Yağ : Trakya’da yoğunlaşır İçki-Sigara : Tekirdağ İstanbul İlaç : İstanbul Dokuma : Bursa İstanbul Seramik : İstanbul Çanakkale Bilecik Elektrikli Ev Eşyaları : İstanbul İzmit Kağıt : İzmit Balıkesir başlıcalarıdır Cam : Kırklareli İstanbul Petrol Rafinerisi : İzmit (İpraş) Petro – kimya : İzmit Otomotiv : Bursa İstanbul İzmit Adapazarı Traktör – Vagon : Adapazarı Gemi Yapımı : İstanbul Gölcük Ulaşım Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan en kısa kara ve demiryolları bu bölgeden geçer Yer şekillerinin sade olması ve yükseltinin azlığı ulaşımı kolaylaştırmıştır Yıldız Dağları Bölümü ile Biga Yöresi’nde arazinin engebeli olması nedeniyle ulaşım gelişmemiştir İstanbul kara hava deniz ve demiryolu ulaşımının kesiştiği noktada yer alır Bursa ve Edirne de önemli yolların geçtiği diğer merkezlerdir Bandırma Kocaeli (İzmit) ve Tekirdağ ise diğer önemli liman kentleridir Turizm Marmara Bölgesi doğal güzelliklerinin yanı sıra tarihi ve kültürel zenginliğiyle de turizmde önemli bir paya sahiptir Türkiye turizm gelirinin % 50 sini bu bölge sağlamaktadır İstanbul ve Bursa bölgenin iki önemli turizm merkezidir Ayrıca Edirne İznik Çanakkale ve Gelibolu tarihi turizmin geliştiği yerlerdir Özellikle Bursa ve Gönen çevresinde kaplıca turizmi gelişmiştir Güney Marmara Bölümü’ndeki Kuş Cenneti ve Uludağ milli parkları da bölge turizmine önemli katkıda bulunmaktadır Bölgenin Ülke Ekonomisindeki Yeri Marmara Bölgesi endüstri ve ticaret sektörünün yoğunlaştığı Türkiye’nin en gelişmiş bölgesidir Aşağıda bölge ekonomisinde önemli yer tutan ürün ve ekonomik faaliyetlerin listesi verilmiştir Ayçiçeği Sebze Zeytin Buğday Deniz Ürünleri İpek Böcekçiliği Endüstri ürünleri Turizm