Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?
Hakkında Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?

Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?

Vesvese bir şeytan işidir¸ şeytandan kaynaklanan bir musibettir

Şeytanın kalbi kurcalaması¸ karıştırmasıdır

Şeytanın tek hedefi kalbdir

Tek emeli¸ kalbi bozmak¸ onu işe yaramaz hale getirmektir

Neden kalb şeytanın hedef tahtasıdır? Cevabı Kur'ân'-dan alalım:

"Bilin ki¸ Allah kişinin kalbine ondan daha yakındır

"(1) "Kim Allah'a iman ederse¸ Allah onun kalbine hidayet verir

"(2)

"Kalbler ancak Allah'ın zikriyle huzura kavuşur

"(3) "İmanlarına iman katmak için mü'minlerin kalblerine sükûnet ve emniyet veren Odur

"(4)

"Allah size imanı sevdirdi¸ onu kalblerinize benimsetti

"(5) "Mü'minler o kimselerdir ki¸ Allah'ın adı anıldığı zaman kalbleri titrer

"(6)

Kalb hakkında yüzlerce âyetten sadece mealini verdiğimiz bu birkaç âyette kalbin şu özelliklerini öğreniyoruz:

1

Allah kalbe yakındır

2

Allah kalbe hidayet verir

3

Kalb Allah'ın zikriyle huzura kavuşur

4

Allah kalbe sükûnet ve emniyet verir

5

Allah imanı kalblere benimsetir

Evet¸ kalb imanın merkezi¸ zikrin merkezi¸ hidayetin merkezi¸ sükûn ve huzurun merkezi ve bütün duygularımızın merkezidir

Şeytan ise mü'mindeki bütün bu güzelliklerin düşmanıdır

Mü'mini bunlardan mahrum kılmak için elinden gelen düzenbazlıkları¸ hileleri ve oyunları yapar

Bunun için bütün mesele kalbi şeytanın hilelerinden uzak tutmaktır

Yoksa kalb bir kere bozuldu mu¸ bütün beden ve duygular bozulur

Hadis-i şerifte ifade edildiği gibi¸ "Dikkat ediniz!

Bedende bir et parçası vardır; o düzeldiğinde bütün beden düzelir¸ o bozulduğunda da bütün beden bozulur

"

Vesvese ilk defa şüphe şeklinde gelir

Şeytan önce şüpheyi kalbe atar

Ancak kalb hemen tepki gösterir¸ savunmaya geçer

Fakat savunmayı bırakır¸ kabul ederse¸ şeytan birinci atışta hedefe isabet ettirmiş demektir

Fakat kalb kabul etmezse¸ orada bir iz bırakır¸ sonunda bir puş bir leke oluşturur

Bir süre sonra hayal aynasına bazı pis düşünceler yansır¸ edebe aykırı bazı çirkin görüntüler oluşur

Zaten bu görüntü ve leke kalbin hırçınlaşıp feryat etmesine¸ sıkılıp daralmasına kâfi gelmiştir

Sonunda "Eyvah!" diyerek ilk hastalık mikrobunu kapmış olur ve ümitsizliğe düşüverir

Vesvese mikrobunu kapan insan¸ kalbinin Rabbine karşı edepsizlikte bulunduğunu sanır¸ telaşa kapılır¸ titrer ve birdenbire heyecan dalgası bedeninin her yanım sarar

Bütün duygular yaralanmıştır¸ kalb penceresi puslanmış görüntüler netliğini kaybetmiştir

İnsan bu halden kurtulmak için çırpınıp durur

Ancak kalbinin gerçek sesine¸ yani kalbe gelen melek ilhamına kulak vermediğinden bir an için kendini boşlukta hisseder ve neticede huzurdan kaçar¸ gaflete dalar

Evet¸ artık iyice mikrop kalbi sarmıştır

Bu anda insan bîçaredir¸ çaresizdir

Kurtuluş yollarını¸ tedavi çarelerini arar

Bu yaranın merhemi ve ilacı nedir?

Ve tedavi yolu:

Birinci tedavi: Bu durumda en önemli mesele¸ heyecana yenilip telâşa kapılmamaktır

Böyle bir vesveseye kapılan insan telaşa düşmemeli¸ endişe etmemelidir

Telâş ve endişeye sebep olan şeyin gerçekte var olması gerekir

Oysa kalbe ve hatıra gelenler¸ birer hayal ürününden başka I birşey değildir

Hayalden geçen çirkin şeylerin bir değeri¸ bir önemi yoktur

Üstelik insana bir zarar da vermez

Bunun için insanın küfre iten şeyleri hayal etmesi onu küfre götürmediği gibi¸ edebe aykırı birşeyi düşünmesi de E edepsizlik olmaz

Çünkü bir şeyin hayalden geçirilmesi bir l karar ve hüküm sayılmaz

Bundan dolayı insanı bağlamaz¸ iyiliğinin veya kötülüğünün delili sayılmaz¸ hakkında bir sonuca götürmez

Oysa edepsizlik¸ kötü söz ve çirkin bir kelimenin ifadesi bir hükümdür

Küfrü ve çirkin sözü hayalinden geçiren insan bunu söylemiş değildir ki mes'ul durumda kalsın

İkinci tedavi: Kalbe gelen çirkin sözler¸ edebe aykırı haller kalbten gelmiyor¸ bunun için kalbe ait değildir

Çünkü bu sözlerden kalb rahatsızdır; sıkılıyor¸ daralıyor

Kalbin bir ürünü olmadığı için bir kuruntu ve evhamdan başka bir şey değildir

Kalbten kaynaklanmadığına göre¸ şeytandan kaynaklanıyor¸ belki kalbe yakın olan şeytanın lemmesinden geliyor

Lümme-i şeytaniye hadiste şöyle ifade edilmektedir:

Hadisi Abdullah bin Mes'ud rivayet etmektedir

Resul-i Ekrem (a

s

m

) şöyle buyurmuşlardır:

"Âdemoğlunda bir şeytanın lemmesi vardır¸ bir de meleğin lemmesi vardır

Şeytanın lemmesi¸ şerre (küfür¸ günah ve zulme) teşvik etmek ve hakkı yalanlamaktır; meleğin lemmesi ise iyiliği ilham etmek ve hakkı tasdik etmektir

Bunu her kim vicdanında hissederse Allah'tan olduğunu bilsin ve Allah'a hamdetsin

Öbürünü hisseden de şeytandan Allah'a sığınsın

Daha sonra Resulullah (a

s

m

) şu âyeti (meali) okudu: 'Şeytan sizi fakir düşmekle korkutur da¸ cimriliğe ve kötülüğe teşvik eder

Allah ise Kendi hazinesinden size mağfiret ve bolluk vaad ediyor

"(7)

Hadis-i şerifte geçen lemme¸ hadis âlimleri tarafından "şeytanın inmesi¸ yakınlığı¸ dokunması ve vesvesesi" olarak açıklanırken¸ meleğin lemmesi de "ilham" olarak izah edilmektedir

Lemme¸ şeytan ve meleğin kalbteki üssü¸ merkezi¸ karargâhı ve santralıdır

Bunlar birbirlerine çok yakındır

Şeytan kendi karargâhından kalbe devamlı vesvese okları fırlatarak insanı küfre¸ isyana ve günaha çağırır¸ hakkı ve hakikati reddetmeye yöneltir; melek de şeytanın lemmesini bertaraf etmek için karşı atağa geçer¸ ilham vererek¸ onu hayra¸ güzelliklere¸ sevaba ve hakka çağırır

İşte insanın kalbine gelen¸ hayal aynasına yansıyan bu çirkin sözler¸ şeytanın santralından gelmektedir

Aynı kalbde şeytanın santralı ile meleğin santralının birbirine yakın olması¸ aynanın parlak yüzü ile mat yüzünün birarada bulunmasına benzer

Bir başka ifadeyle bir kütüphanede iyi kitapla kötü kitabın yanyana durması gibidir

Bunun için melek ilhamı ile şeytan vesveseninin birbirine yakın olması insana bir zarar vermez

Nasıl olursa¸ insan vesveseden zarar görür?

İnsan vesvesenin zarar vereceği vehmine kapılır¸ zarar verdiğini düşünürse zarar görür

Böylece kalbini sıkıntıya sokmuş¸ ıztıraba sürüklemiştir

Çünkü hayali hakikat sanmıştır

Bir şeytan işi olan vesveseyi kendi kalbine mal etmiştir

Şeytanın vesvesesini kalbinden gelen bir söz gibi kabullenmiştir

Yani vesvesenin zarar verdiği kanaatine varmış¸ zarar görmüştür

Tehlikeli sanmış¸ tehlikeye düşmüştür

Zaten şeytan da böyle bir şeyi istemektedir ve şeytanın dediği olmuştur

Bundan kurtulmak için ne yapmalı? Hadiste de bildirildiği gibi¸ hemen şeytanın şerrinden Allah'a sığınmalıdır

1 Enfal Sûresi¸ 24

2 Teğâbün Sûresi¸ 11

3 Ra'd Sûresi¸ 28

4 Fetih Sûresi¸ 4

5 Hucurât Sûresi

7

6 Enfal Sûresi¸ 2

7 Tirmizî¸ Tefsîrü'l-Kurân¸ hadis no: 2988

10-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı? *Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?* Hakkında *Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı?* Namaz Kılarken Vesvese Gelenler Neler Yapmalı? Vesvese bir şeytan işidir¸ şeytandan kaynaklanan bir musibettir Şeytanın kalbi kurcalaması¸ karıştırmasıdır Şeytanın tek hedefi kalbdir Tek emeli¸ kalbi bozmak¸ onu işe yaramaz hale getirmektir Neden kalb şeytanın hedef tahtasıdır? Cevabı Kur'ân'-dan alalım: "Bilin ki¸ Allah kişinin kalbine ondan daha yakındır"(1) "Kim Allah'a iman ederse¸ Allah onun kalbine hidayet verir"(2) "Kalbler ancak Allah'ın zikriyle huzura kavuşur"(3) "İmanlarına iman katmak için mü'minlerin kalblerine sükûnet ve emniyet veren Odur"(4) "Allah size imanı sevdirdi¸ onu kalblerinize benimsetti"(5) "Mü'minler o kimselerdir ki¸ Allah'ın adı anıldığı zaman kalbleri titrer"(6) Kalb hakkında yüzlerce âyetten sadece mealini verdiğimiz bu birkaç âyette kalbin şu özelliklerini öğreniyoruz: 1 Allah kalbe yakındır 2 Allah kalbe hidayet verir 3 Kalb Allah'ın zikriyle huzura kavuşur 4 Allah kalbe sükûnet ve emniyet verir 5 Allah imanı kalblere benimsetir Evet¸ kalb imanın merkezi¸ zikrin merkezi¸ hidayetin merkezi¸ sükûn ve huzurun merkezi ve bütün duygularımızın merkezidir Şeytan ise mü'mindeki bütün bu güzelliklerin düşmanıdır Mü'mini bunlardan mahrum kılmak için elinden gelen düzenbazlıkları¸ hileleri ve oyunları yapar Bunun için bütün mesele kalbi şeytanın hilelerinden uzak tutmaktır Yoksa kalb bir kere bozuldu mu¸ bütün beden ve duygular bozulur Hadis-i şerifte ifade edildiği gibi¸ "Dikkat ediniz! Bedende bir et parçası vardır; o düzeldiğinde bütün beden düzelir¸ o bozulduğunda da bütün beden bozulur" Vesvese ilk defa şüphe şeklinde gelir Şeytan önce şüpheyi kalbe atar Ancak kalb hemen tepki gösterir¸ savunmaya geçer Fakat savunmayı bırakır¸ kabul ederse¸ şeytan birinci atışta hedefe isabet ettirmiş demektir Fakat kalb kabul etmezse¸ orada bir iz bırakır¸ sonunda bir puş bir leke oluşturur Bir süre sonra hayal aynasına bazı pis düşünceler yansır¸ edebe aykırı bazı çirkin görüntüler oluşur Zaten bu görüntü ve leke kalbin hırçınlaşıp feryat etmesine¸ sıkılıp daralmasına kâfi gelmiştir Sonunda "Eyvah!" diyerek ilk hastalık mikrobunu kapmış olur ve ümitsizliğe düşüverir Vesvese mikrobunu kapan insan¸ kalbinin Rabbine karşı edepsizlikte bulunduğunu sanır¸ telaşa kapılır¸ titrer ve birdenbire heyecan dalgası bedeninin her yanım sarar Bütün duygular yaralanmıştır¸ kalb penceresi puslanmış görüntüler netliğini kaybetmiştir İnsan bu halden kurtulmak için çırpınıp durur Ancak kalbinin gerçek sesine¸ yani kalbe gelen melek ilhamına kulak vermediğinden bir an için kendini boşlukta hisseder ve neticede huzurdan kaçar¸ gaflete dalar Evet¸ artık iyice mikrop kalbi sarmıştır Bu anda insan bîçaredir¸ çaresizdir Kurtuluş yollarını¸ tedavi çarelerini arar Bu yaranın merhemi ve ilacı nedir? Ve tedavi yolu: Birinci tedavi: Bu durumda en önemli mesele¸ heyecana yenilip telâşa kapılmamaktır Böyle bir vesveseye kapılan insan telaşa düşmemeli¸ endişe etmemelidir Telâş ve endişeye sebep olan şeyin gerçekte var olması gerekir Oysa kalbe ve hatıra gelenler¸ birer hayal ürününden başka I birşey değildir Hayalden geçen çirkin şeylerin bir değeri¸ bir önemi yoktur Üstelik insana bir zarar da vermez Bunun için insanın küfre iten şeyleri hayal etmesi onu küfre götürmediği gibi¸ edebe aykırı birşeyi düşünmesi de E edepsizlik olmaz Çünkü bir şeyin hayalden geçirilmesi bir l karar ve hüküm sayılmaz Bundan dolayı insanı bağlamaz¸ iyiliğinin veya kötülüğünün delili sayılmaz¸ hakkında bir sonuca götürmez Oysa edepsizlik¸ kötü söz ve çirkin bir kelimenin ifadesi bir hükümdür Küfrü ve çirkin sözü hayalinden geçiren insan bunu söylemiş değildir ki mes'ul durumda kalsın İkinci tedavi: Kalbe gelen çirkin sözler¸ edebe aykırı haller kalbten gelmiyor¸ bunun için kalbe ait değildir Çünkü bu sözlerden kalb rahatsızdır; sıkılıyor¸ daralıyor Kalbin bir ürünü olmadığı için bir kuruntu ve evhamdan başka bir şey değildir Kalbten kaynaklanmadığına göre¸ şeytandan kaynaklanıyor¸ belki kalbe yakın olan şeytanın lemmesinden geliyor Lümme-i şeytaniye hadiste şöyle ifade edilmektedir: Hadisi Abdullah bin Mes'ud rivayet etmektedir Resul-i Ekrem (asm) şöyle buyurmuşlardır: "Âdemoğlunda bir şeytanın lemmesi vardır¸ bir de meleğin lemmesi vardır Şeytanın lemmesi¸ şerre (küfür¸ günah ve zulme) teşvik etmek ve hakkı yalanlamaktır; meleğin lemmesi ise iyiliği ilham etmek ve hakkı tasdik etmektir Bunu her kim vicdanında hissederse Allah'tan olduğunu bilsin ve Allah'a hamdetsin Öbürünü hisseden de şeytandan Allah'a sığınsın Daha sonra Resulullah (asm) şu âyeti (meali) okudu: 'Şeytan sizi fakir düşmekle korkutur da¸ cimriliğe ve kötülüğe teşvik eder Allah ise Kendi hazinesinden size mağfiret ve bolluk vaad ediyor"(7) Hadis-i şerifte geçen lemme¸ hadis âlimleri tarafından "şeytanın inmesi¸ yakınlığı¸ dokunması ve vesvesesi" olarak açıklanırken¸ meleğin lemmesi de "ilham" olarak izah edilmektedir Lemme¸ şeytan ve meleğin kalbteki üssü¸ merkezi¸ karargâhı ve santralıdır Bunlar birbirlerine çok yakındır Şeytan kendi karargâhından kalbe devamlı vesvese okları fırlatarak insanı küfre¸ isyana ve günaha çağırır¸ hakkı ve hakikati reddetmeye yöneltir; melek de şeytanın lemmesini bertaraf etmek için karşı atağa geçer¸ ilham vererek¸ onu hayra¸ güzelliklere¸ sevaba ve hakka çağırır İşte insanın kalbine gelen¸ hayal aynasına yansıyan bu çirkin sözler¸ şeytanın santralından gelmektedir Aynı kalbde şeytanın santralı ile meleğin santralının birbirine yakın olması¸ aynanın parlak yüzü ile mat yüzünün birarada bulunmasına benzer Bir başka ifadeyle bir kütüphanede iyi kitapla kötü kitabın yanyana durması gibidir Bunun için melek ilhamı ile şeytan vesveseninin birbirine yakın olması insana bir zarar vermez Nasıl olursa¸ insan vesveseden zarar görür? İnsan vesvesenin zarar vereceği vehmine kapılır¸ zarar verdiğini düşünürse zarar görür Böylece kalbini sıkıntıya sokmuş¸ ıztıraba sürüklemiştir Çünkü hayali hakikat sanmıştır Bir şeytan işi olan vesveseyi kendi kalbine mal etmiştir Şeytanın vesvesesini kalbinden gelen bir söz gibi kabullenmiştir Yani vesvesenin zarar verdiği kanaatine varmış¸ zarar görmüştür Tehlikeli sanmış¸ tehlikeye düşmüştür Zaten şeytan da böyle bir şeyi istemektedir ve şeytanın dediği olmuştur Bundan kurtulmak için ne yapmalı? Hadiste de bildirildiği gibi¸ hemen şeytanın şerrinden Allah'a sığınmalıdır 1 Enfal Sûresi¸ 24 2 Teğâbün Sûresi¸ 11 3 Ra'd Sûresi¸ 28 4 Fetih Sûresi¸ 4 5 Hucurât Sûresi 7 6 Enfal Sûresi¸ 2 7 Tirmizî¸ Tefsîrü'l-Kurân¸ hadis no: 2988