10-11-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Teravih Namazının Kaç Rek'attır
Teravih Namazının Kaç Rek'attır
Hakkında Teravih Namazının Kaç Rek'attır
Teravih Namazının Kaç Rek'at Olduğu
Teravih ramazan ayına mahsus bir gece namazıdır Yatsı namazından sonra kılınır Kadın erkek her müslüman için sünnet-i müekkede bir namazdır Kılınmadığı takdirde kazası gerekmez tek başına kılınabildiği gibi cemaatla kılınması kifai sünnettir Peygamberimiz cemaatla namaz kılmaya olan iştiyakına rağmen farz namazları dışında sadece teravih namazını cemaatla kılmışlardır (1)
Sevgili Peygamberimiz (sav) bu namazın kılınmasını ümmetine tavsiye ve teşvik etmişlerdir:
'Kim inanarak ve sevabını umarak Ramazan namazını kılarsa geçmiş günahlarından bir kısmı bağışlanır' (2) buyurmuşlardır Buhari teravihin önemine binaen bu hadisi 'nafile olan Ramazan Namazını kılmak imandandır' başlığı ile açtığı bir babda zikretmiştir(3) Toplumumuzda her kesimin ilgisini çeken bu çok sevimli ve ruhlara ferahlık veren neşeli ibadetimiz ülkemizde büyük bir huşu ve huzur içerisinde yerine getirilmekte toplumumuzda birlik beraberliği ve uzlaşıyı da beraberinde getirmektedir
Teravih namazını ilk olarak Sevgili Peygamberimiz (sav) bir ramazan gecesi ashabı ile birlikte kılmışlardır Ertesi gün duyulunca cemaat artmış yine teravih namazı beraber kılınmıştı Üçüncü gece cemaat daha da çoğalmış yine Rasullüllah hanesinden çıkıp teravih namazını ashabıyle kılmışlar ancak dördüncü gece cemaat mescide sığmayacak derecede çoğalınca Peygamberimiz yalnız yatsı namazını kıldırarak hanesine çekilmiş teravih namazı için çıkmamış ve sabah namazına kadar bekleyen cemaata namazdan sonra 'teravih için beklediğinizi biliyordum fakat üzerinize farz olur da edasından aciz kalırsınız diye korktum' (4) buyurmuştur O günden sonra herkes teravih namazını evinde veya mescidde kendi kendine kılmaya devam etmiştir
HzÖmer devlet başkanlığı sırasında teravih namazı kılmadaki dağınıklığı görmüş bunu önlemek için cemaati bir imam arkasında toplayıp tekrar cemaatla kılmanın daha hoş olacağını arkadaşlarına söylemiş ve ashabın ileri gelen hafızlarından U'bey İbn-i Kâ'bı imam tayin ederek teravih namazının cemaatla kılınmasını başlatmıştır HzÖmer halkın dini bir vecd ile namaz kıldıklarını görünce 'bu ne güzel bir adet oldu' diye sevincini belirtmiştir Gerçi teravih namazı zamanı saadette vardı Birkaç gece de olsa bizzat Rasulüllah'ın beraberinde cemaatla kılınmıştı Dinde olmayan birşey dine sokulmamıştı Bu bakımdan HzÖmer'in 'şu ne güzel bir bid'at oldu' sözündeki bid'at ifadesi dinde olmayanı dine sokma anlamında değildir Belki cemaatla kılınmasının yeniden ihdas edilmiş olması anlamındadır Bunun da bir sakıncası yoktu Çünkü HzPeygamber farz sayılacağı endişesiyle teravihin cemaatla kılınmasını bırakmıştı Onun irtihalinden sonra artık böyle bir endişe de kalmamıştı Teravihin tekrar cemaatla kılınması şariin maksadına aykırı değildi Nitekim bilahire HzAli (ra) da bu namazı teşvik etmiş ve 'Ömer mescidlerimizi teravihin feyziyle nurlandırdığı gibi Allah'da Ömer'in kabrini öyle nurlandırsın' diye memnuniyetini belirtmiştir
HzÖmer zamanındaki cemaatla kılınan teravihin kaç rek'at olduğu hakkında iki rivayet vardır: Vekî'ın malik İbn Enes'den onun da yahya İbn Sa'd'dan rivayetine göre HzÖmer görevli birisine cemaatına yirmi rek'at kıldırmasını emretmişti(5) HzAişe'den HzPeygamber'in ramazanda ve sair gecelerde, bir rivayette onbir, diğer rivayette onüç rek'attan fazla namaz kılmadığı hakkındaki sahih rivayete ilaveten HzÖmer'in de Muvatta'daki rivayete göre onbir rek'at kıldırması için U'bey İbn Kâ'b'a emir verdiği hakkındaki rivayetleri karşısında Beyhakî'nin Said İbn Yezid'den HzÖmer döneminde teravihi yirmi rek'at kıldıklarına dair rivayetini İmam Nevevî te'lif etmiş ve HzÖmer'in onbir rek'at emri, döneminde ilk kılınan teravih gecelerine aitti Sonra teravih yirmi rek'at olarak yerleşmişti Şimdiye kadar devamedegelen de budur '(6) demiştir
Teravih namazının asrı saadette ve ondan sonraki dönemde rek'atlarının adedi hususunda daha geniş malumat edinebilmek ve sağlıklı bir sonuca kavuşmak için Allame Bedreddin Aynî'nin Umdetü'l-kârî isimli eserindeki malumata kısaca bir göz atma ihtiyacını duymaktayız Bu İslâm aliminin verdiği bilgiye göre Resûuli Ekrem'in gece namazının gerek kemiyet ve gerek keyfiyeti hakkındaki haberleri HzAişe ile İbn-i Abbas'tan başka daha birçok sahabiden gelmektedir
Bu husustaki rivayetlerin özeti şunlardır:
Tirmizi 'nin Medine'lilerin uyguladıklarını söylediği teravih namazı vitirle birlikte kırkbir rek'attır
İmam Mâlik'den meşhur olan otuzaltı rek'at teravih, üç de vitir'dir
Tirmizi ekseri ilim ehline göre teravih yirmi rek'attır, zira HzÖmer, HzAli (ra) ve daha başka sahabilerden rivayet edilen de budur Bizim Hanefi ekolünün görüşleri ve sözleri de budurdemiştir
Saib İbn Yezid'den Ömer İbn-i Hattab'ın U'bey İbn-i Kâ'b ile temimi Dari'ye ramazan imamlığı verirken yirmi bir rek'at kıldırmalarını söylediği yüzer âyet okunarak kılınan bu namazdan cemaat dağılırken nerdeyse tan yeri ağaracağı rivayet edilmiştir
İbn-i Abdilberr demiştir ki Haris İbn-i Abdirrahman İbn-i Ebî Zübab'ın Saib İbn-i Yezid'den rivayetine göre de teravih namazı HzÖmer zamanında yirmiüç rek'attı Bunun üçü vitir namazıydı
HzAli'den gelen bu husustaki rivayete gelince Vekî'in, Hasan İbn-i Salih kanalıyla Ebu'l Hasna'dan, gelen rivayetine göre de HzAli görevli bir adama teravih namazını yirmi rek'at kıldırması için emir vermişti
A'meş, Abdullah İbn-i Mes'ud'un da ramazan ayında yirmi rek'at teravih üç de vitir kıldığını söylemiştir Bedreddin Ayni Tabiinden bu görüşte olanların isimlerini de verdikten sonra diyor ki İbn-i Abdilberr de demiştir ki cumhur-i Ulema'nın kavli de budur Kufe uleması, İmam-ı Şafii'yi ve birçok fukaha da bu görüştedirler Sahabe'den bu hususta bir ihtilaf da sözkonusu olmamıştır U'bey İbn-i Kâ'b'dan sahih nakledilen de budur
Allame Aynî teravih namazının rek'atlarıyle ilgili başka rivayetlere de şöyle temas etmektedir: Ebu Mucliz'den gelen rivayete göre bu zat cemaata onaltı rek'at kıldırır her gece Kur'an'ın yedide birini okurdu
|
|
|
|