Prof. Dr. Sinsi
|
Zekat Kimlere Ve Nerelere Verilir
Zekat kimlere ve nerelere verilir
Hakkında Zekat kimlere ve nerelere verilir
Zekat kimlere ve nerelere verilir Zekat kimlere ve nerelere verilir
Zekat kimlere ve nerelere verilir?
Peygamber Efendimiz Hazretleri (s a v) bir hadislerinde " Bana zekat ver" diyen birisine söyle buyurmustu: "Yüce Allah zekatin verilecegi yerler hususunda ne bir peygamberin, ne de bir baskasinin hükmüne razi olmayarak, onunla ilgili hükmü kendisi verir On sekiz sinifa taksim etti Eger o sekiz sinifin içinde isen sana hakkini veririm" ( Ebu Davud, Zekat:24 ; Müsned,4:169 )
Evet, zekati farz kilan Cenab-i Hakk onun nereye verilecegini de kendisi tayin etmistir: "Sadakalar (zekâtlar) Allah'tan bir farz olarak ancak, yoksullara, düskünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (Islâm'a) isindirilacak olanlara, (hürriyetlerini satin almaya çalisan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda çalisip cihad edenlere, yolcuya mahsustur Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir " ( Tevbe Suresi,60 Ayet )
Bu ayette geçen sekiz sinifi söyle açiklayabiliriz:
1,2 Fakirler ve miskinler: Hanefilere göre fakir, nisap miktari mala sahip olmayan kimsedir Miskin ise hiçbir seyi olmayan kimsedir Buna göre miskin, fakirden daha muhtaçdir Safiilere göre ise, fakir hiçbir mal ve kazanci olmayan kimsedir Miskin de, mali veya kazanci olup da geçimine kafi gelmeyen,yani gideri gelirinden fazla olan kimsedir Buna göre fakir miskinden daha muhtaçdir
Peygamber Efendimiz Hazretleri (s a v) de bir hadislerinde miskinle ilgili olarak söyle buyurmustur: "Miskin, bir iki hurma veya bir iki lokma ile geri çevrilen degildir Asil miskin, insanlardan bir sey istemedigi için onlar tarafindan durumu bilinmeyen, bu sebeple kendisine bir yardimin yapilmadigi kkimsedir " ( Ebu Davud, Zekat:24 ; Buhari,Zekat:53 ; Müslim, Zekat:101 )
3 Zekat Memurlari: Zekat mallarinin toplanmasi, korunmasi, hesaplarinin tutulmasi ve layik olanlara dagitilmasi için devlet baskani veya yetkili kildigi kimse tarafindan görevlendirilen kisidir Bu, çalisma karsiliginda alinan bir ücret oldugundan, zekat memurunun zengin olmasi zekattan hisse almasina engel degildir
4 Müellefe-i kulub: Müellef-i kulub, gönülleri Islama isindirilanlar demektir Bunlardan bazilari yeni Müslüman olmus inançlari zayif olan kimselerdir Peygamber Efendimiz Hazretleri (s a v) Islama isinmalari ve Müslümanlara zarar vermemeleri için onlara zekattan pay vermistir Mesela Uyeyne bin Hisn ile Akra bin Habis, Peygamber Efendimiz Hazretleri (s a v) 'nin bu gaye ile hisse verdigi kimselerdendi
Fakat Hz Ebu Bekir ve Hz Ömer (r anhüm) müellefe-i kuluba zekat vermemislerdir Hz Ömer(r a), zekattan hisse isteyen Uyeyne bin Hisn ve Akra bin Habis'e "Resulullah (s a v) kalplerinizi Islama isindirmak için size hisse veriyordu Artik Allah, dinin güçlendirmistir Müslüman kalmaya devam ederseniz ne ala, aksi takdirde bizimle sizin aranizda kiliç vardir" demistir
Hanefiler, müellefe-i kuluba zekat verilmeyecegi görüsündedir Alimlerin çogunluguna göre ise, müellefe-i kuluba ihtiyaç aninda günümüzde de zekat verilebilir Safiilere göre kafir olanlara zekat verilmez
5 Köleler: Efendisiyle hürriyetine kavusmak üzere anlasan küleler de, kendilerine zekat
verilmesi gereken gruplardan birisidir Bu da dinimizin insanlarin kölelikten kurtulmasi için gösterdigi gayretlerden birisidir
6 Borçlular: Hanefilere göre borçlu, borcu olan ve borcundan baska nisap miktari mala
sahip olmayan kimsedir Safiiler ve diger mezhep imamlari da borçluyu, kendisi için borçlanan kimse ve toplumun menfaati için borçlanan kimse diye iki kisma ayirmislardir
7 Allah yolunda cihat edenler: Allah'in dinini ve dince mukaddes tanina seyleri korumak,
Allah'in ismini yüceltmek için mücadele eden kimselerdir Bunu sadece maddi cihad olarak anlamamak gerekir Manevi cihad edenlere de zekat verilir
8 Yolcular: Parasizlik sebebiyle yolda kalmis olanlardir Memleketlerinde zengin olsalar
dahi böylelerine zekat verilir
Bir zekat sekiz sinifa mi taksim edilecek?
Hanefilere ve alimlerin çogunluguna göre zekatin sekiz siniftan sadece birisine verilmesi caizdir Safiilere göre ise, zekatin sekiz sinifa taksim edilmesi gerekir Bu mezhebe göre zekatin her siniftan en az üçüne verilmesi tarzindaki taksim caiz degildir Zamanimizda sekiz siniftan ancak genel olarak dördünü bulmak mümkündür Bunlar; fakirler, miskinler, borçlular ve yolculardir
Zekatin tamami bir kisiye verilebilir mi?
Hanefi ve Safiilere göre fakir ve miskinlere ihtiyaçlarini karsilayacak kadar zekat vermek caizdir Hanefilere göre , eger zekat ayri ayri kimselere verildigi takdirde çok küçük parçalara ayrilacaksa, tamamini bir kisiye vermek daha uygundur Mesela evlenmek için borca giren bir fakire, ihtiyacini karsilayacak kadar zekat toptan verilebilir Bir kimseye nisap miktari veya nisap miktarindan fazla zekat vermek caiz ise de, böyle yapmak kerahatten uzak degildir Ancak borçlu olan birisine hem borcunu ödeyecek, hem de elinde bir miktar para kalacak sekilde zekat verilebilir
|