|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hacla İlgili Kelimelerin Manaları
Hacla ilgili kelimelerin manaları
Hakkında Hacla ilgili kelimelerin manaları
Hacla ilgili kelimelerin manalarıAfaki: Mikât sınırlarının dışından gelen hacılar
Altın Oluk: Kâ’be’nin Hatimin karşısındaki kuzey duvarının üst orta kısmındaki yağmurları akıtan oluk
Arafat:Mekke-i mükerremenin güney doğusunda vakfenin yapıldığı yer
Bab-ı Cibril: Peygamber efendimizin Medine-i münevverede inşa ettiği mescidin doğu tarafındaki kıbleye yakın olan kapısı
Bab-ür Rahme: Rahmet Kapısı Medine’de Peygamber efendimizin yaptırdığı mescidin batı duvarındaki kuzey köşesine yakın olan kapısı
Bab-üs-Selam:
1 Mescid-i Haram’ın doğu tarafına açılan, Bab-ı Şeybe de denilen kapı
2 Mescid-i Nebi’nin batı duvarında kıbleye yakın olan Bab-ı Mervan olarak da bilinen kapı Mescid-i Nebi’nin beş kapısından en büyüğü ve en süslüdür
Bab-üt-Tevessül:
1- Mescid-i Nebi’nin kuzeye açılan kapısı
2- Hicretin ikinci senesi Receb ayında, kıblenin Kudüs’ten Kâbe’ye dönmesi emrolunca, mescidin Mekke’ye karşı olan kapısı kapatılıp, karşısına, Şam tarafına yeni bir kapı açıldı Şimdi bu kapıya Babüt-Tevessüldeniyor
Bedel: Başkası adına hac eden vekil
Cebel-i Rahme: Arafat ovasının ortasındaki tepe Rahmet dağı demektir
Cebel-i Sevr: Peygamberimizin Mekke’den Medine’ye hicret ederken ilk sığındığı yer
Cem-i Takdim: Vakti girmemiş bir namazı, vakti giren bir namazla beraber kılmaktır Hanefi’de yalnız hac mevsiminde arefe günü Arafat’ta, öğle ve ikindi, öğle vaktinde kılınır
Cem-i Tehir: Vakti çıkan namazı, vakti giren namazla birlikte kılmaktır Hanefi’de yalnız hac mevsiminde arefe günü Müzdelife’de akşam, yatsı ile yatsı vaktinde kılınır
Cemreler: Minâ’da birbirine birer ok uzaklıkta bulunan üç taş kümesidir Bunlardan birincisine Cemre-i ula, ikincisine Cemre-i Vusta, üçüncüsüne Cemre-i Akâ’be denir
Eshâb-ı fil: Bir çok fil ile Mekke’yi yıkmaya gelen Yemen Valisi Ebrehe’nin ordusu
Cennet-ül Mu’allâ: Mekke’deki kabristanın ismidir Hazret-i Hatice ve bazı Sahabe-i kiram buradadır
Eyyam-ı Teşrik: Zilhiccenin 11,12 ve 13 günleridir Kurban bayramının arefesinin sabah namazından, dördüncü günün ikindi namazına kadar, 23 farz namazın akabinde, tekbir-i teşrik okunur Yani teşrik tekbiri getirilen günler, Arefe, bayram ve eyyam-ı teşrik denilen üç gündür, hepsi beş gün ediyor İlk güne Arefe, ikinci güne bayram, diğer üç güne de, eyyam-ı teşrik deniyor
Fidye: Yaşlanıp ölene kadar Ramazan veya kazaya kalmış oruçlarını tutamayanın veya iyi olmasından ümit kesilen hastanın (zengin ise) tutamadığı oruç karşılığında fakirlere vermesi gereken bedel
Hac Ayları: Şevval, Zilkade ayları ile Zilhiccenin ilk on günüdür
Hac Vakti: Arefe ve bayram günleri olmak üzere beş gündür
Hacc-ı Asgar: Umre
Hacc-ı ekber: Farz olan hac Haccetül-İslam da denir
Hacer-ül Esved: Kâ’benin doğu köşesinde Cennetten gelen parlak siyah taş
Hatim: Kâbe’nin kuzey duvarı hizasında yarım daire şeklinde duvarcık ile Kâbe arasında kalan yer İsmail aleyhisselam ve annesi Hazret-i Hacer’in kabri buradadır
Hervele: Safâ ve Merve arasında sa’y yapılırken yeşil direkler arasında süratli ve çalımlı yürümek
Hira Mağarası: Cebel-i hira, Cabel-i nur dağındaki mağara Peygamber efendimize ilk vahiy bu mağarada indi
Hil: Harem bölgesi ile mikât sınırları arasında kalan yerlerdir
Hücre-i Saadet: Medine-i münevverede Peygamber efendimizin kabr-i şerifi (Burada Hazret-i Ebu Bekir ve Hazret-i Ömer de medfundur )
İhram: Hac ve Umrede kuşanılan iki parça örtüdür Ayrıca, hac veya umre için niyet etmeye ve telbiyeye de ihram denir
İstilam: Hac ve Umrede Kâbe’yi tavafa başlarken veya tavaf sırasında Hacer-ül esved önüne gelindiğinde, elleri namaza durur gibi kaldırıp tekbir, tehlil getirerek (Allahü ekber, la ilahe illallahü vallahü ekber) diyerek onu selamlamak ve el öpmek El sürülemiyorsa uzaktan elleri kaldırıp, işaret yapmak
İzar: İhramlının belden aşağıya doladığı örtü
İztiba: Ridanın bir ucunu sağ koltuk altından geçirip sol omuz üzerine atmak Böylece sağ omuz ve kolu ihramın dışında bırakmaktır Remel yapılması gereken tavafların bütün şaftlarında iztiba sünnettir Tavaf bitince omuz örtülür Tavaf namazı omuz örtülü olarak kılınır Remel yapılan tavaflar dışında hiçbir zaman iztiba yapılmaz
Kubbe-i Hadra: Peygamber efendimizin kabrinin üzerindeki yeşil kubbe
Makam-ı İbrahim: Hazret-i İbrahim’in Kâbe’yi inşa ederken ve insanları hacca davet ederken üstüne çıktığı taşın bulunduğu yer
Mekki: Mekke’de ve Mikât sınırları içinde ikamet eden kimseler
Menâsik: Hacla ilgili fiil ve ibadetler
Merve: Sa’yin yapıldığı iki tepeden biri Sa’y Safâ ve Merve tepeleri arasında yapılır
Mes’a: Sa’yin yapıldığı yer Safâ ve Merve arası
Mescid-i Haram: Beytullahın etrafındaki Mesciddir
Mescid-i Hif: Yetmiş peygamberin namaz kıldığı Minâdaki mesciddir
Mescid-i Kıbleteyn: Peygamber efendimiz Medine-i münevverede öğle veya ikindi namazında iken kıblenin Kudüs’ten Kâbe’ye dönülmesi emrinin geldiği mescid
Mescid-i Kuba: Peygamberimizin hicret ederken, Medine yakınında Kuba köyünde yaptırdığı mescid
Meş’ar-il Haram: Müzdelife’de bir tepe Müzdelife vakfesinin bu tepede yapılması sünnettir
Mikât: Afakilerin ihrama girdikleri yerler ki Mekke’ye en uzağı Zülhuleyfe en yakın yerlerdir
Minâ: Mekke ile Müzdelife arasında, Harem sınırları içinde bulunan bir bölge Hacıların cemreleri taşladıkları ve kurban kestikleri yer
Muhasser Vadisi: Minâ ile Müzdelife’yi birbirinden ayıran ve hacıların Minâ’ya giderken durmamaları gereken yer Burası Eshab-ı filin durak yeri idi
Mültezem: Kâbe’nin kapısı ile Hacer-ül Esved arasında kalan Kâbe duvarında birkaç taştır
Müzdelife: Arafat ile Minâ arasında kalan, Adem aleyhisselamla Havva validemizin yeryüzünde ilk buluştukları yer Haccın vaciplerinden müzdelife vakfesi burada yapılır
Nafile: Farz ve vacip ibadetlerinin dışında sünnetler de dahil olmak üzere yapılan ibadetler
Niyet: Niyetin sözlük manası: Bir şeye kalben azim, kasd ve ona yönelmekten ibarettir Fıkıhta ise: Allah rızasını kazanmak için ilahi bir emri yerine getirmekte kalben ona yönelmek demektir
Nüsük: Hac ve umrede yerine getirilmesi lazım olan işlerden herbiri, ibadet
Remel: Erkeklerin tavafın ilk üç şaftında kısa adımlarla koşarak ve omuzları silkerek çalımlı ve süratli yürümeleri Devamında say yapılacak tavaflarda Remel yapılması sünnettir Sonunda say yapılmayacak tavaflarda Remel yapılmaz
Rida: İhramlının belden üst kısmına örttüğü dikişsiz örtü
Rükn-i Hacer-il Esved: Kâbe’nin Hacer-il Esved tarafındaki köşesi
Rükn-i Iraki: Kâbe’nin Bağdat’a karşı olan köşesi
Rükn-i Şami: Kâbe’nin Şam’a karşı olan köşesi
Rükn-i Yemani: Kâbe’nin Yemen tarafında olan güney köşesidir Burası da Hacer-ül esved gibi selamlanır
Sa’: Hacim ölçen bir ölçek 1 Sa’ 4,2 litre buğday alan bir hacim ölçüsü birimi ki 3500 gram kadardır
Sa’y: Safâ ve Merve tepeleri arasında Safâ’dan başlayarak Merve’ye, Merve’den Safâ’ya dört gidiş, üç geliş
Safâ: Sa’yın başladığı tepe
Salevat-ı Şerife: Peygamber efendimiz için okunan dualar Allahümme Salli ve Allahümme Barik duaları   “Allahümme Salli ala Seyyidina Muhammedin ve alâ âli Seyyidina Muhammed   ” demek
Şavt: Tavafta, Hacer-i Esved hizasından başlayıp Kâbe’nin etrafında dönerek tekrar aynı hizaya gelmek Sa’yda ise Safâ’dan Merve’ye yahut Merve’den Safâ’ya bir kere gitmek Her tavafta ve sa’yde yedişer şavt vardır
Şebeke-i Saadet: Hücre-i Saadetin dış duvarı etrafına yerden Mescid-i Nebi’nin tavanına kadar yükselen demir parmaklık
Tavaf: Kâbe’nin etrafında, Hacer-i esvedden başlayıp Kâbe sola alınarak yedi kere dönmektir
Tavaf-ı Kudum: Mekke-i mükerremeye varınca, yapılan ilk tavaf, Afakiler için sünnettir
Tavaf-ı Nafile: Mekke-i mükerremede bulunanların vakit vakit yaptıkları nafile tavaf
Tavaf-ı Sadr: Hac esnasında cemrelerin taşlanması bittikten sonra Minâ’dan Mekke’ye gelindiğinde yapılan tavaf Tavaf-ı Veda da denir Hac vazifeleri bununla sona erer
Tavaf-ı Umre: Umreye niyet edenin yaptığı tavaf Yedi şavt
Tavaf-ı Veda: Tavaf-ı Sadr
Tavaf-ı Ziyaret: Arafat’tan indikten sonra, kurban bayramı günlerinde yapılan tavaf Tavaf-ı ifâda da denir
Tavaf-ül ifâda: Tavaf-ı Ziyaret
Tehlil: “La ilahe illallahü vahdehü la şerike leh lehü’l-mülkü ve lehü’l-hamdü ve hüve ala külli şey’in kadir” demek
Tekbir: “Allahü ekber, Allahü ekber La ilahe illallahü vallahü ekber Allahü ekber ve lillahi’l hamd” demek
Telbiye: “Lebbeyk Allahümme Lebbeyk Lebbeyk lâ şerîke leke lebbeyk İnnel hamde ven-ni’mete leke vel-mülke lâ şerîke lek” demek
Tetavvu': Nafile ibadet
Terviye günü: Zilhiccenin sekizinci günü Bugün Minâ’ya çıkmak ve geceyi orada geçirmek sünnettir
Udhiye: Kurban bayramında Allah rızası için kesilen vacip kurban
Umre: Hac zamanı olan beş günden başka, senenin her günü, ihram ile yapılan, tavaf ve sa’y yapmak ve saç kazımak veya kesmektir
Vadi-yi Urene: Arafat ovasında bir vadi Arefe günü Arafat’ın Vadi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde öğle ve ikindi namazlarından sonra vakfeye durmak, haccın farzlarındandır
Vakfe: Durma Arefe günü Arafat’ın Vadi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve ikindi namazlarından sonra bir miktar durmak Bu farzdır
|