İslamda Ahlakın Önemi Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Peygamber Efendimizin bizzat yaşayarak, uygulayarak çizdiği bu ahlaki tablo, hiç şüphesiz İslâm ahlâki hakkında bir fikir vermektedir

*Kendisi için istediğini başkası için de istemek, kendisi için arzulamadığını başkaları için de arzulamamak,
*Olduğu gibi görünmek ya da göründüğü gibi olmak, *Küçüklere sevgi büyüklere saygı,
*Affetmek, hoşgörülü davranmak, başkalarının kusurlarını araştırmamak,
*Öfkeye hakim olmak,
*Sözünde durmak, ahde vefa göstermek,
*Doğruluk ve dürüstlükten zerrece taviz vermemek,
*Güvenilir olmak,
*Kibirden gururdan sakınmak mütevazî olmak,
*Cimrilikten, tamahtan uzak durmak,cömert olmak,
*Her hususta sabırlı olmak, *Asla adaletten ayrılmamak,
*Maddi ve manevi temizliğe riayet etmek,
*Allah’ın kendisine verdiği sağlığına ve sıhhatine çok dikkat etmek,
*Boş vakitlerini hayırlı işlerde değerlendirmek,
ve benzeri yüzlerce muazzam ahlâkî prensibe özenle yer veren İslâm ahlakını her yönüyle tanımak için bu konuyu geniş olarak inceleyen eserlere müracaat etmek gerekmektedir

İslam Dininde ahlakın büyük bir önemi vardır

İslâm'ın gayesi; insanları güzel ahlak sahibi yaparak olgunlaştırmaktır

İslam Peygamberi Hz

Muhammed (A

S

) şöyle buyurmuştur

"Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim

Bir müslümanın değeri, ahlakının güzelliği ile ölçülür

Bu konuda, Hz

Peygamber, kendisine en sevimli olanların, güzel ahlak sahipleri olduğunu bildirmiş

''Allah katında en sevgili kullar kimlerdir?'' sorusuna da, ''Ahlakı en güzel olanlardır" cevabını vermiştir

Yüce Rabbimiz, insanlığı, inançsızlığın karanlığından çıkarıp iman ve güzel ahlakın aydınlığına kavuşturmak için Peygamberler ve Kitaplar göndermiştir[1]

İnsanları, asla rehbersiz bırakmamış ve son olarak da, Kur’an-ı Kerîm’i ve Peygamberimiz Hz

Muhammed (s

a

s

)’i göndermiştir

İslam dininin gayesi, “Tevhîd” inancını, bütün insanların gönüllerine nakşetmeleri ve onların güzel ahlak sahibi fertler olmalarıdır

Bakınız Kur‘an, bu hususta şöyle buyuruyor:”Ey Ehl-i Kitap! Size, kitabınızdan gizlediklerinizin birçoğunu ortaya koyup açıklayan, birçoğunu da bağışlayan Elçimiz geldi

Gerçekten size Allah’tan bir nur ve apaçık bir kitap geldi

Allah bu Kitap’la, rızasını gözetenlere kurtuluş yollarını gösterir, Kendi izni ile onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır ve onları dosdoğru yola ulaştırır”[2]

Hz

Peygamber (a

s)‘in gönderiliş amacını da kendileri, “Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim”[3] şeklinde açıklamaktadır

Kur’an-ı Kerim, Hz

Peygamber’i şöyle tanıtmaktadır: “Sen elbette yüce bir ahlak üzeresin” ve “Andolsun ki, Allah’ın Resulü sizin için, Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah’ı çok zikredenler için güzel bir örnektir

”[4] Kur’an-ı Kerim, itikat, ibadet ve ahlaka ait esasları, bir çok ayette birlikte zikreder

Bu da bize, iman ile ahlaki davranışlar arasında sıkı bir irtibatın bulunduğunu gösterir

Ahlak kavramı, bir insanın bütün davranışlarını kapsar

İbadetin bir hikmeti de insanı güzel ahlak sahibi olmaya yönlendirmektir

Bunun için güzel ahlak, Müslümanların aynasıdır

Hz

Peygamber (s

a

v

): “İman bakımından müminlerin en olgunu, ailesine karşı şefkat, merhamet gösteren ve ahlakı güzel olandır”[5] buyurmuşlardır

Kur’an-ı Kerim, olgun müminleri; zor günlerde yoksulu doyuran, birbirine doğruyu tavsiye eden, Allah’ın koyduğu sınırları aşmayan, kötülüğün gizlisine de açığına da yaklaşmayan, cana kıymayan, ölçü ve tartıda adaleti gözeten, ölçülü konuşan, verdiği sözde duran, insanlara karşı büyüklük taslamayan, verilen emaneti koruyan, sözü özü bir olan, ana babaya, akrabaya, komşuya, arkadaşa ve yönetimindekilere güzel davranan kişiler olarak nitelendirir

Güzel ahlakı korumak, Yüce Rabbimizin emridir

Aynı zamanda toplum hayatını sürdürmenin ve insanlık onurunu yüceltmenin bir gereğidir

Bir insanın yaptığı kötü bir davranışın, ailesinden başlayarak bütün topluma dokunan zararları vardır

Bunun için ahlaka aykırı tavırları görüp geçiştirmek, onun yayılmasına imkan hazırlamak demektir

Güzel ahlaka aykırı görülen davranışları, uygun bir lisan ile düzeltmeye çalışmak, iyi huylu olmayı teşvik etmek, toplum için önemli bir görevdir

“Sizden hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun

İşte onlar kurtuluşa erenlerdir”[6]

[1] Hadîd, 57/9
[2] Maide, 5/15, 16
[3] İmam Malik; Muvatta, Husnu’l Hulk, 8, II/904

[4] Kalem, 68/4; Ahzab, 33/21

[5] Et-Terğib, 4/182
[6] Al-i İmrân, 3/l

10-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	İslamda Ahlakın Önemi Hakkında Bilgi Peygamber Efendimizin bizzat yaşayarak, uygulayarak çizdiği bu ahlaki tablo, hiç şüphesiz İslâm ahlâki hakkında bir fikir vermektedir Kendisi için istediğini başkası için de istemek, kendisi için arzulamadığını başkaları için de arzulamamak, Olduğu gibi görünmek ya da göründüğü gibi olmak, Küçüklere sevgi büyüklere saygı, Affetmek, hoşgörülü davranmak, başkalarının kusurlarını araştırmamak, Öfkeye hakim olmak, Sözünde durmak, ahde vefa göstermek, Doğruluk ve dürüstlükten zerrece taviz vermemek, Güvenilir olmak, Kibirden gururdan sakınmak mütevazî olmak, Cimrilikten, tamahtan uzak durmak,cömert olmak, Her hususta sabırlı olmak, Asla adaletten ayrılmamak, Maddi ve manevi temizliğe riayet etmek, Allah’ın kendisine verdiği sağlığına ve sıhhatine çok dikkat etmek, *Boş vakitlerini hayırlı işlerde değerlendirmek, ve benzeri yüzlerce muazzam ahlâkî prensibe özenle yer veren İslâm ahlakını her yönüyle tanımak için bu konuyu geniş olarak inceleyen eserlere müracaat etmek gerekmektedir İslam Dininde ahlakın büyük bir önemi vardır İslâm'ın gayesi; insanları güzel ahlak sahibi yaparak olgunlaştırmaktır İslam Peygamberi Hz Muhammed (AS) şöyle buyurmuştur "Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim Bir müslümanın değeri, ahlakının güzelliği ile ölçülür Bu konuda, Hz Peygamber, kendisine en sevimli olanların, güzel ahlak sahipleri olduğunu bildirmiş ''Allah katında en sevgili kullar kimlerdir?'' sorusuna da, ''Ahlakı en güzel olanlardır" cevabını vermiştir Yüce Rabbimiz, insanlığı, inançsızlığın karanlığından çıkarıp iman ve güzel ahlakın aydınlığına kavuşturmak için Peygamberler ve Kitaplar göndermiştir[1] İnsanları, asla rehbersiz bırakmamış ve son olarak da, Kur’an-ı Kerîm’i ve Peygamberimiz Hz Muhammed (sas)’i göndermiştir İslam dininin gayesi, “Tevhîd” inancını, bütün insanların gönüllerine nakşetmeleri ve onların güzel ahlak sahibi fertler olmalarıdır Bakınız Kur‘an, bu hususta şöyle buyuruyor:”Ey Ehl-i Kitap! Size, kitabınızdan gizlediklerinizin birçoğunu ortaya koyup açıklayan, birçoğunu da bağışlayan Elçimiz geldi Gerçekten size Allah’tan bir nur ve apaçık bir kitap geldi Allah bu Kitap’la, rızasını gözetenlere kurtuluş yollarını gösterir, Kendi izni ile onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır ve onları dosdoğru yola ulaştırır”[2] Hz Peygamber (as)‘in gönderiliş amacını da kendileri, “Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim”[3] şeklinde açıklamaktadır Kur’an-ı Kerim, Hz Peygamber’i şöyle tanıtmaktadır: “Sen elbette yüce bir ahlak üzeresin” ve “Andolsun ki, Allah’ın Resulü sizin için, Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah’ı çok zikredenler için güzel bir örnektir”[4] Kur’an-ı Kerim, itikat, ibadet ve ahlaka ait esasları, bir çok ayette birlikte zikreder Bu da bize, iman ile ahlaki davranışlar arasında sıkı bir irtibatın bulunduğunu gösterir Ahlak kavramı, bir insanın bütün davranışlarını kapsar İbadetin bir hikmeti de insanı güzel ahlak sahibi olmaya yönlendirmektir Bunun için güzel ahlak, Müslümanların aynasıdırHzPeygamber (sav): “İman bakımından müminlerin en olgunu, ailesine karşı şefkat, merhamet gösteren ve ahlakı güzel olandır”[5] buyurmuşlardır Kur’an-ı Kerim, olgun müminleri; zor günlerde yoksulu doyuran, birbirine doğruyu tavsiye eden, Allah’ın koyduğu sınırları aşmayan, kötülüğün gizlisine de açığına da yaklaşmayan, cana kıymayan, ölçü ve tartıda adaleti gözeten, ölçülü konuşan, verdiği sözde duran, insanlara karşı büyüklük taslamayan, verilen emaneti koruyan, sözü özü bir olan, ana babaya, akrabaya, komşuya, arkadaşa ve yönetimindekilere güzel davranan kişiler olarak nitelendirir Güzel ahlakı korumak, Yüce Rabbimizin emridir Aynı zamanda toplum hayatını sürdürmenin ve insanlık onurunu yüceltmenin bir gereğidir Bir insanın yaptığı kötü bir davranışın, ailesinden başlayarak bütün topluma dokunan zararları vardır Bunun için ahlaka aykırı tavırları görüp geçiştirmek, onun yayılmasına imkan hazırlamak demektir Güzel ahlaka aykırı görülen davranışları, uygun bir lisan ile düzeltmeye çalışmak, iyi huylu olmayı teşvik etmek, toplum için önemli bir görevdir “Sizden hayra çağıran, iyiliği emredip kötülüğü meneden bir topluluk bulunsun İşte onlar kurtuluşa erenlerdir”[6] [1] Hadîd, 57/9 [2] Maide, 5/15, 16 [3] İmam Malik; Muvatta, Husnu’l Hulk, 8, II/904 [4] Kalem, 68/4; Ahzab, 33/21 [5] Et-Terğib, 4/182 [6] Al-i İmrân, 3/l