İslâm’İn En Güzel Ve Doğru Bir Şekilde Öğrenilebilmesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

Ashab-ı Kiram, bir pervane gibi Peygamberimiz (s

a

v

)’in çevresinde dolaşır ve O’ndan bir şeyler öğrenmeye çalışırlardı

Çeşitli dünya işlerinden dolayı Hz

Peygamber (s

a

v

)’in yanına gelemeyenler, ertesi günü o gün orada bulunanlara sorarak eksiklerini giderirlerdi

Bunlardan bazıları İslâm’ı öğrenmek için, boğaz tokluğuna Peygamber (s

a

v

)’i takip eder, bazıları da O’nun sözlerini yazmak için yanından hiç ayrılmazdı

Ashab-ı kiram, Resûlullah (s

a

v

)’in söylediklerini dikkatle dinler, O’nun yanından ayrıldıktan sonra da duyduklarını daha iyi öğrenebilmek için kendi aralarında tekrar ederlerdi

(7)

İslâm’ın ahlâk bakımından amacı, ahlâk konularına sıradan bir nazariye ortaya koymak ve meraklı kimseleri tatmin etmek için kuru tartışmalara girişmek, kısaca, gerçek hayattan kopuk bir ahlâk felsefesi yapmak değildir

İslâm pratik bakımdan insanların ahlâk alanındaki ihtiyaçlarına cevap vermek; zaman içinde onları, bu alandaki kusurlarının şuuruna vardırmak ve bu kusurları gidermelerine fırsat hazırlamak, kısaca, ahlâki prensiplerinin en iyi ve en güvenilir şekilde hayata geçirilmesini sağlamak ister

Hz

Peygamber (s

a

v

)’e okumayı emreden ilk ayetlerin hemen ardından, insanları kötülükten sakındırmasını emreden ayetlerin inmesi (8) bu bakımdan çok anlamlıdır

İslâm dini, ahlâki hükümlerin hayata mal edilmesi, yalnız ‘bilinen’ değil, aynı zamanda ‘yaşanan’ bir ahlâk olması idealine, Asr-ı Saadet’te zaman ve ihtiyaç faktörlerini dikkate alarak ulaşmıştır

Bugün Müslümanlar, Peygamber (s

a

v

)’in onbinlerce hadis ve sünnetine, rivayet zinciri senediyle yazılı belgeler halinde sahip durumdadırlar

Müslümanlar bunu ashab-ı kiram’a borçludurlar

Çünkü onlar bunu bir ibadet ve görev aşkıyla yapmışlar ve daha sonra dağıldıkları uzak yerlere taşımışlardır

İslâm ahlâkı, ‘yaşanan bir ahlâk’ olma hedefini Sahabe topluluğunda gerçekleştirmeyi başarmıştır

Bu başarıya, doğal ve insan kaynağı şartları içerisinde sürdürülen bir eğitim yoluyla ulaşılmıştır

Bu eğitimde ahlâkın temel hükümleri ve kanunları Kur’an-ı Kerim’den alınıyor; böylece gönüller ve ruhlar ahlâk dışı kaygılardan, niyet ve düşüncelerden olabildiğince arındırılıyor, uygulamada Hz

Peygamber (s

a

v

)’in hayatı örnek gösteriliyor ve bu hayat titizlikle izleniyordu

Çünkü O’nun hayatının vahyin sıkı kontrolünde olduğu biliniyordu

O’nun en küçük hatası bile ayetle düzeltiliyordu

İşte bütün bu sürekli eğitim sayesindedir ki, Hz Peygamber (s

a

v

)’in çevresinde “en hayırlı ümmet” (9) gerçekleşmişti

(10)

(1) Tevbe sûresi, 9/100

(2) Fetih sûresi, 48729

(3) Buhari, Şehadat, 9; Fezailu'l-Ashab, 1; Müslim, Fezailu's-Sahabe, 214,

(4) Müslim, Fedailu's-Sahabe 221

(5) Tirmizi, Menakıb, 3793, 3794

(6) Tirmizi, Menakıb, 3662

(7) Şamil İslâm Ansiklopedisi

(8) Alak sûresi, 96/1-5

(9) Al-i İmran sûresi, 3/110

(10) Asr-ı Saadette İslâm, M

Çağrıcı

10-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	İslâm’İn En Güzel Ve Doğru Bir Şekilde Öğrenilebilmesi Ashab-ı Kiram, bir pervane gibi Peygamberimiz (sav)’in çevresinde dolaşır ve O’ndan bir şeyler öğrenmeye çalışırlardı Çeşitli dünya işlerinden dolayı HzPeygamber (sav)’in yanına gelemeyenler, ertesi günü o gün orada bulunanlara sorarak eksiklerini giderirlerdi Bunlardan bazıları İslâm’ı öğrenmek için, boğaz tokluğuna Peygamber (sav)’i takip eder, bazıları da O’nun sözlerini yazmak için yanından hiç ayrılmazdı Ashab-ı kiram, Resûlullah (sav)’in söylediklerini dikkatle dinler, O’nun yanından ayrıldıktan sonra da duyduklarını daha iyi öğrenebilmek için kendi aralarında tekrar ederlerdi (7) İslâm’ın ahlâk bakımından amacı, ahlâk konularına sıradan bir nazariye ortaya koymak ve meraklı kimseleri tatmin etmek için kuru tartışmalara girişmek, kısaca, gerçek hayattan kopuk bir ahlâk felsefesi yapmak değildir İslâm pratik bakımdan insanların ahlâk alanındaki ihtiyaçlarına cevap vermek; zaman içinde onları, bu alandaki kusurlarının şuuruna vardırmak ve bu kusurları gidermelerine fırsat hazırlamak, kısaca, ahlâki prensiplerinin en iyi ve en güvenilir şekilde hayata geçirilmesini sağlamak ister Hz Peygamber (sav)’e okumayı emreden ilk ayetlerin hemen ardından, insanları kötülükten sakındırmasını emreden ayetlerin inmesi (8) bu bakımdan çok anlamlıdır İslâm dini, ahlâki hükümlerin hayata mal edilmesi, yalnız ‘bilinen’ değil, aynı zamanda ‘yaşanan’ bir ahlâk olması idealine, Asr-ı Saadet’te zaman ve ihtiyaç faktörlerini dikkate alarak ulaşmıştır Bugün Müslümanlar, Peygamber (sav)’in onbinlerce hadis ve sünnetine, rivayet zinciri senediyle yazılı belgeler halinde sahip durumdadırlar Müslümanlar bunu ashab-ı kiram’a borçludurlar Çünkü onlar bunu bir ibadet ve görev aşkıyla yapmışlar ve daha sonra dağıldıkları uzak yerlere taşımışlardır İslâm ahlâkı, ‘yaşanan bir ahlâk’ olma hedefini Sahabe topluluğunda gerçekleştirmeyi başarmıştır Bu başarıya, doğal ve insan kaynağı şartları içerisinde sürdürülen bir eğitim yoluyla ulaşılmıştır Bu eğitimde ahlâkın temel hükümleri ve kanunları Kur’an-ı Kerim’den alınıyor; böylece gönüller ve ruhlar ahlâk dışı kaygılardan, niyet ve düşüncelerden olabildiğince arındırılıyor, uygulamada Hz Peygamber (sav)’in hayatı örnek gösteriliyor ve bu hayat titizlikle izleniyordu Çünkü O’nun hayatının vahyin sıkı kontrolünde olduğu biliniyordu O’nun en küçük hatası bile ayetle düzeltiliyordu İşte bütün bu sürekli eğitim sayesindedir ki, Hz Peygamber (sav)’in çevresinde “en hayırlı ümmet” (9) gerçekleşmişti (10) (1) Tevbe sûresi, 9/100 (2) Fetih sûresi, 48729 (3) Buhari, Şehadat, 9; Fezailu'l-Ashab, 1; Müslim, Fezailu's-Sahabe, 214, (4) Müslim, Fedailu's-Sahabe 221 (5) Tirmizi, Menakıb, 3793, 3794 (6) Tirmizi, Menakıb, 3662 (7) Şamil İslâm Ansiklopedisi (8) Alak sûresi, 96/1-5 (9) Al-i İmran sûresi, 3/110 (10) Asr-ı Saadette İslâm, M Çağrıcı