|
Prof. Dr. Sinsi
|
A&Quot;Dan Z&Quot;Ye Şifalı Bitkiler
[E]
Ebegümeci : Göğsü yumuşatır Öksürük keser Mide bulantısı ve kusmaları önler Ateşi düşürüp vücuda rahatlık verir Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir Dişeti hastalıklarını tedavi eder
Eğir kökü : Rhizoma Calami aromatici Gaz söktürücü, terletici ve antispazmotiktir Dahilen Prostat, haricen ise romatizma için kullanılır
Eğreltiotu : Barsak parazitlerine karşı çok eski târihlerden beri kullanılmaktadır Toz veya hulasa hâlinde alınır Tavsiye edilen miktardan fazla alınmamalıdır
Elma : Günde bir elma yemek doktoru evinizden uzak tutar İki elma yerseniz, kalp ve dolaşım sorunlarına karşı korunmuş olursunuz Kolesterolü yok eder ve kabızlığı önler Sindirimi kolaylaştırır Kokusu rahatlatır ve kan basıncını düşürür Artrit, romatizma ve gut hastalıklarına karşı da yararlıdır
Enginar : Kandaki üre ve kolesterolü düşürür İdrar söktürür Kandaki şeker miktarını ayarlar Damar sertliği ve kalp hastalıklarını önler Böbrekteki kumların dökülmesine yardımcı olur Prostat, meme ve rahim ağzı kanserine karşı iyi gelir Enginarın içinde bulunan Silymarin maddesinin, hücrelerin hasar görmesini engellediğine işaret eden araştırmacılar, ayrıca Silymarin maddesinin, prostat, meme ve rahim ağzı kanserini önleme konusunda da etkili olduğunu belirtti Enginarın içinde, fiber, magnezyum, folate ve C vitamini bulunduğu, bu sebzeyi bol miktarda tüketenlerin, bulundukları yaşın daha altında gösterdikler
[F-G]
Fesleğen : Öksürüğü keser Baş dönmesini durdurur Arı sokmasında faydalıdır Ağız yaralarını tedavi eder Fesleğen kokusu, sivrisinek ve tahtakurusu gibi haşaratları kaçırır
Fındık : Bedeni ve zihni yorgunluğu giderir Vücuda kuvvet verir Nekahat devresinin çabuk geçmesini sağlar
Funda ( Süpürge Otu) : Bâzı türlerinin dalları ipek böcekçiliğinde askı olarak kullanılır Dalları çalı süpürgesi yapımında, ayrıca yakacak olarak kullanılır Genel olarak idrar yolları taşlarına karşı idrar söktürücü olarak kullanılır Funda ayrıca, ishal ve böbrek taşları tedavisinde kullanılır Zeytinyağı ile hazırlanan merhemi çıban ve egzamada faydalıdır Zayıflamak için de kullanıldığı bilinmektedir
Gelincik : Nefes darlığı, astım ve bronşitte rahatlık verir Kan tükürme ve kusmayı önler Yanıkları iyileştirir
Ginseng : Ginseng Kalp kuvvetlendirici ve yorgunluğu gidericidir Cinsel gücü artırıcı etkileri vardır
Greyfurt : C vitamini bakımından çok zengindir Yarım greyfurt günlük C vitamini ihtiyacının yüzde altmışını sağlar Kolesterol oranını düşüren pektin maddesi bulunur Kansere karşı koruyucu özellik taşır İştah açar
Gül : Gülden gülyağı ve gülsuyu elde edilir Gülyağı kozmetik ve parfümeride kullanılırGülyağının antiseptik (mikrop öldürücü) etkisi vardır Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir Göz kanlanmaları ve göz nezlesinde etkilidir Dâhilen ise hafif müshil etkilidir Gülsuyu ve gül reçelleri halk arasında yaygın olarak kullanılır
Gülhatmi : Balgam söktürür Vücuda rahatlık verir Nezle ve öksürükten kaynaklanan şikayetleri giderir Boğaz, bademcik ve diş eti iltihaplarında kullanılır Barsak iltihaplarında etkilidir
Günlük : Gummi Olibanum Dahilen kuvvet verici, yatıştırıcı, kabız, idrar artırıcı, adet söktürücü, adet getirici ve romatizma ağrılarını dindiricidir
Günlük Ağacı : Ağacın yongaları kurutulur, günlük ve buhur olarak kullanılır Nefes darlığını giderir Tütsü olarak kullanılır
Güzelavratotu : Ağrı kesici ilaç yapımında kullanılır Ayrıca, mide, barsak, astım, kalp, sinir ve beyin hastalıklarının tedavisi için yapılan ilaçlarda da kullanılmaktadır
[H]
Halile ( Kara sarı) : Fructus Myrobalani Sarı halile müshil, Kara halile ise kabız olarak kullanılır Haricen ise yara iyileştiricidir
Hanımeli : Tıpta yaprakları gargara yapmak için, çiçekleri antispazmodik olarak, meyveleri de idrar söktürücü ve kusturucu olarak kullanılır
Hardal tohumu : Sinapis nigrae Haricen lapası, yakısı ve banyosu yapılir Kanı cilde toplamak ve ağrı kesmek için kullanılır
Haşhaş : Bitkinin kullanılan kısımları ham meyvelerinin çizilmesi ile elde edilen afyon, kurutulmuş ham meyveler, yapraklar, tohumları ve tohumlarından elde edilen yağıdırBilhassa hâricen kullanılan bâzı merhemlerin bileşimine girer ve ağrı dindiricidirBileşiminde toplanma zamanına göre değişen afyon alkaloitleri vardır Harici ağrı dindirici olarak, özellikle diş hekimliğinde kullanılır Tohumlarının yağı ise, tohumları soğukta tazyik edilmesi sûretiyle elde edilen yağdır Soğukta elde edilen yağın bileşiminde asitler az, sıcakta elde edilen yağın ise asitleri fazladır Soğukta elde edilen yağ, bâzı merhemlerin bileşimine girer Sıcakta elde edilen yağ, yemek yağı ve sanayide sabun yapımında kullanılır İçerdiği zehirli maddeli dolayısıyla, hekim kontrolü ve tavsiyesi olmadan kesinlikle kullanılmamalıdır
Hatmi : Ağız, boğaz ve dişeti iltihaplarını iyileştirir Bağırsak iltihaplarını giderir
Hatmi çiçeği : Flos Altheae Göğüs yumuşatıcı ve tahrişleri gidericidir
Havacıva : Radix Alkannae Kabız ve yara iyileştiricidir
Havuç : Haftada beş kere yendiği takdirde Harvard'ın araştırmalarına göre kadınlarda kalp enfarktüsünü, felç tehlikesini yüzde 68 oranında azaltıyor Günde iki havucun erkeklerde kandaki kolesterolü yüzde 10 oranında azalttığı görülmüştür Her gün yenen bir havuç da akciğer kanseri tehlikesini yarıya indiriyor Havuçtaki Beta-Karotin de gözleri yaşlılığın getirdiği görme zayıflığından koruyor ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor Mide ve bağırsak kanamalarını önler, kansızlığı giderir, anne sütünü arttırır, yüz ve boyun kırışıklıklarını giderir, idrar ve bağırsak gazlarını söktürür, ülserdeki şikayetleri giderir Kansere karşı etkili olduğu gibi cildin kurumasını da engelliyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor Beta karotin (kansere neden olan serbest radikallari durduruyor ve bağışıklık sistemini güçlendiriyor) içeren havucun en büyük özelliklerinden biri içerdiği bu maddenin cildin kurumasını engelleyen A vitaminine dönüşebilmesi
Havuç tohumu : Dauci carotae Midevi, gaz söktürücü, gebeliği önleyici ve cinsel gücü artırıcıdır
Hayıt : İdrar söktürür Sancıları keser Aybaşı kanamalarını düzenler Anne sütünü artırır Hazımsızlığı giderir Karın ağrısı ve ishali keser Ayak şişlerini indirir Akrep ve arı sokmalarında kullanılır
Hayıt tohumu : Agni-Casti idrar artırıcı, gaz söktürücü ve yatıştırıcıdır
Hindistancevizi : İdrar söktürür Böbreklerdeki kum ve taşların düşürülmesine yardımcı olur Mide ağrılarını giderir
Hint yağı : Oleum Ricini İnce barsak üzerinde etkili olan ve tahriş yapmayan bir müshildir
Hodan : Bitkinin çiçekleri ve yaprakları kullanılır Fazla miktarda müsilaj, reçine, mâdenî tuzlar taşır Yapraklar ve çiçekler ter verici, idrar ve balgam söktürücüdür Boğaz ağrılarına ve öksürüğe karsı kullanılır
Hurma : Kalbimizin yeni dostu bulundu: Hurma Bugüne dek kalp ve damar hastalıklarından korunmada elmanın sihirli gücü biliniyordu İsrailli bilimadamları kalbin gerçek dostunun hurma olduğunu kanıtladı İsrailli bilim adamları, hurmanın, kalp ve damar hastalıklarından korunmak için önerilen elmadan daha etkili olduğunu açıkladılar İsrail'de yapılan bir araştırmada, elma ve hurmanın yararları karşılaştırıldı Hurmanın lif, mineral ve fenol açısından zengin olduğunu söyleyen bilim adamları, elmada daha fazla bakır ve çinko bulunduğunu, buna karşılık hurmada sodyum, potasyum, magnezyum, kalsiyum ve demir miktarlarının elmadan iki kat fazla olduğunu belirttiler Bilim adamları, düzenli yenilmesi halinde kalp ve damar hastalıkları riskini azaltan bu meyvelerin içindeki yararlı maddelerin daha çok kabuklarında bulunduğunu kaydettiler
Hünnap : Jujubae Göğüs yumuşatıcı, öksürük kesici, müshil ve kan temizleyicidir Şeker hastalığına karşı da kullanılır
Hüsnüyusuf : Mide üşütmesinden doğan şikayetleri giderir İktidarsızlıkta da faydalıdır
[İ-I]
Ihlamur : Ihlamur çiçeği yatıştırıcı, idrar verici, göğüs yumuşatıcı ve balgam söktürücü olarak çay halinde kullanılırIhlamur çiçeği banyosunun da yatıştırıcı bir özelliği vardır Balla karıştırılıp içilirse mide ülserine faydalıdır Kan dolaşımını düzenler
Isırgan : Dıştan tatbik edildiği zaman iç organlarda biriken kanı çeker Burun kanamalarını keser Balgam söktürür
Ispanak : Kalp hastalıklarına, felce, yüksek tansiyona, yaşlılığın getirdiği göz hastalıklarına, kansere, hatta psişik rahatsızlıklara karşı da etkili bir sebze Göz hastalıklarına ve derideki lekelenmelere karşı etkili Ispanak içerdiği iki kimyasal madde sayesinde görme bozukluklarına karşı etkili Haftada 6 kez ıspanak yiyenlerin yüzde 86 oranında yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan derideki lekelenmeler gibi bir sorunlarının olmayacağını gösteriyor Ayrıca yaşla birlikte ortaya çıkan göz hastalıklarına karşı da etkili Bir porsiyon ıspanak, günlük demir ihtiyacımızın onda birini karşılıyor
İğde çiçeği : Flos Elaeagni Kabız, kuvvet verici ve antiseptiktir C vitamini deposudur Gribe karşı etkilidir
İncir : Bağırsakları yumuşatır Kabızlığı giderir Bronşit, öksürük ve boğaz ağrılarında faydalıdır Enerji verir
[J-K]
Kabak : Tohumları (çekirdekleri) tenya ve kurt düşürücü olarak bilhassa çocuklarda kullanılmaktadır Tohumlar diş kabuklarından ayrılarak dövülür, şekerle karıştırılarak verilebilir Ortalama doz çocuklarda 40 gr büyüklerde takriben 100 gr’dir Kabak çok besleyici özelliktedir C ve B1 vitamini ihtiva eder Pişirilen etli kısmı yiyecekten başka çıban ve şiş yerlere lapa olarak da tatbik edilir
Kafur : Camphora Sinir sistemi, solunum ve kalp üzerinde uyarıcı etkileri vardır
Kahve : Kahvede kafein alkoliti vardırKafeinin az miktarının damarları genişletmek sûretiyle uyarıcı etkisi vardırKalbi kuvvetlendirir, sindirimi kolaylaştırır, böbrek damarlarını genişleterek idrarı çoğaltır, solunumu hızlandırır Kanı beyne çekerek, beynin faaliyetini arttırır ve narkotiklerle zehirlenmelere karşı kullanılır Fazla miktarda alındığında uyarıcı etki fazlalaşır, kalbin çarpıntısını arttırır, kulakların uğuldamasına sebep olur
Kakao : Kafeinden dolayı kahvede olduğu gibi yatıştırıcı ve uyarıcı etkisi vardır Az miktarı kalbi kuvvetlendirir, sindirimi kolaylaştırır, idrar söktürür Fazla miktarı zararlıdır
Kakao yağı : Oleum cacao Basur memelerini, kadınların göğüslerindeki yara ve çatlakları yumuşatmak için haricen kullanılır
Kakule : Cardamomi İştah açıcı, gaz söktürücü ve midevi etkilere sahiptir Kahveye konur
Kantaron : Çayı kuvvet verici, iştah açıcı, ateş düşürücü ve hazmı kolaylaştırıcı olarak verilir Ayrıca astım ve mide ağrılarında da faydalı olduğu bilinir
Karabaş Otu : Ağrıları dindirir Kalbe kuvvet verir Balgam söker Uyuşukluk giderir, zindelik verir
Karabaş yağı : Lavandulae Romanae Haricen ve dahilen antiseptik olarak kullanılır
Karabiber : Mideyi ısıtır iştah açar Hazmı kolaylaştırır Mide ve barsaklardaki mikropları öldürür Enerji verir Afrodizyak özelliği vardır
Karanfil : Mikropları öldürür Ağrıları dindirir Sinirleri uyarır Hazmı kolaylaştırır Koku giderir İştah açar
Karanfil yağı : Oleum Caryophylli Dişhekimliğinde antiseptik ve ağrı kesici olarak, dahilen ise gaz söktürücü olarak kullanılır
Karnabahar : Zihin yorgunluğunu giderir Afrodizyak özelliği vardır Sinirleri kuvvetlendirir İdrar söktürür Dalak hastalıklarına iyi gelir Şeker hastalarına faydalı olduğu bilinir
Karpuz : Vücuttaki toksinleri temizler ve böbrekteki kumları eriterek sıhhat ve zindelik kazandırır Ayrıca kemik gelişimine de yardımcı olur
Kasımpatı : Böcek öldürücü ilaç yapılır
Katırtırnağı : İdrar ve balgam söktürür Hazmı kolaylaştırır Böbrek ve safrakesesi taşlarının düşürülmesine yardım eder Mesane hastalıklarını tedavi eder Romatizmada faydalıdır Kabızlığı giderir Kalp hastalıklarında kullanılır
Kavun : Kavun meyve olarak çok yenildiği gibi tohumları (çekirdekleri) de tıbbî olarak kullanılmaktadır Olgun kavunların çekirdekleri kurutulur Çekirdekler halk tabâbetinde öksürüğe karşı (çekirdekleri suda, suyu yarıya ininceye kadar kaynatılıp içilmesiyle) kullanılır Ayrıca kavun, sinirleri yatıştırır, böbreklerdeki kanı temizler, taşların düşürülmesine yardımcı olur Barsaklarda ülser ya da iltihab olanlarla, şeker hastaları ve yüksek tansiyonu olanlar yememelidir
Kayın Ağacı : Avrupa kayınının tohumlarından elde edilen yağ, yemek yağı olarak margarin endüstrisinde kullanılır Kayın katranının distilasyonundan antiseptik olarak kullanılan kreozot elde edilir Bu da dıştan romatizma ve deri hastalıklarına karşı kullanılır Kabuklarının suda kaynatılmasıyla elde edilen su yüz lekeleri ve çilleri giderir
Kayısı : Çekirdeklerinden yağ elde edilir Etli meyvesi şeker, organik asitler ve C vitamini ihtivâ etmesi bakımından önemlidir Çekirdek içinden elde edilen yağ badem yağı yerine, yaprakları derelerde balıkları sersemleterek tutmak için kullanılır
Kaynanadili : Dizanteri ve ishali giderir
Kebabiye : Cubebae Solunum sistemi antiseptiğidir Belsoğukluğunda kullanılır
Keçiboynuzu : Olgun meyveleri gıda olarak kullanılır Kuru meyvelerin temizlenmiş unu bilhassa süt çocuklarının mide ve barsak bozukluklarında kullanılır Ayrıca göğsü yumuşatır ve balgam söker Sigara tiryakileri için faydalıdır
Kekik : Bedeni kuvvetlendirir Hazmı kolaylaştırır Kalp çarpıntısını keser Bağırsak iltihaplarını iyileştirir Bağırsak solucanlarının düşürülmesine yardım eder Kandaki şeker miktarını azaltır
Kekik yağı : Oleum Thymi Dahilen safra artırıcı, kurt düşürücü ve ağrı dindirici, haricen ise antiseptik olarak kullanılır
Kenevir : Merkezî sinir sistemine etki eder, yatıştırıcı ve uyuşturucudur Hazım sistemine pek tesiri yoktur
Kereviz : Kerevizde B vitamini, demir ve kireç vardır Kereviz unutkanlığı ve sinir yorgunluğunu giderir, idrar söker, böbrek taş ve kumlarının düşürülmesine yardım eder, kan ve süt yapar, karaciğeri temizler Şeker, yüksek tansiyon ve romatizma da da faydalıdır
Kereviz tohumu : Apii graveolentus Uyarıcı ve iştah açıcıdır Prostat için kullanılır
Kestane : Kabuklarının suda kaynatılması ile elde edilen çay, ateş düşürür ve sinirleri yatıştırır Meyvesi kasları kuvvetlendirir Kan dolaşımını düzenler Varis ve basur memelerinin meydana gelmesini önler Karaciğer yorgunluğu ve şişliğini geçirir Kansızlığı giderir Damar sertliği ve yüksek tansiyondan şikayet edenlerle, şeker hastaları yememelidir
Keten tohumu : Semen Lini Müshil, sindirim sistemi iltihapları ve tahrişlerine karşı koruyucudur
Keten yağı : Oleum Lini Bezir yağı olarak bilinir Yara ve yanık tedavisinde kullanılır
Kına Ağacı : Ayak terlemesine engel olur Dolamada kullanılır Uyuz ve egzamaya iyi gelir Guatrın üzerine bağlanırsa fayda görülür Ağız yaraları ve deri çatlaklarını tedavi eder, saçları besler ve kuvvetlendirir
Kınakına : Ateş düşürür Sıtmayı tedavi eder Tifoda faydalıdır Ağır ve mikrobik hastalıkların nekahat devresini kısaltır Cilt kaşıntılarında faydalıdır İştah açar Kuvvet verir Kabızlığı giderir
Kısa mahmut : Chamaedrys midevi, uyarıcı, şeker hastalığına karşı etkilidir
Kızılcık : Kızılcık meyvelerinden ezme, marmelat, meyve suyu yapılır Kabız edici özelliği vardır Gıdâ olarak istifâde edildiği gibi kabukları ateş düşürücü olarak kullanılır
Kiraz : Aspirin yerine kiraz Kiraz yemek ağrıların dindirilmesinde aspirinden çok daha etkili oluyor Michigan eyaletinde yaşayanlar, bu yörede çok yetiştiğinden, bol bol kiraz yiyorlar Kimileri bu meyvenin gut ve mafsal iltihabından kaynaklanan ağrılara birebir olduğunu ileri sürüyor Michigan Eyalet Üniversitesi'nden Muraleedharan Nair kirazda bulunan ve ''antosiyanin'' olarak bilinen kırmızı renkteki kimyasalların bu etkiyi yaratabileceğine dikkat çekiyor Nair ve ekibi genelde uygulanana deneylerden yararlanarak söz konusu belişimlerin aspirin ve ibuprofen gibi ağrı kesicilerde bulunan enzimleri içerip içermediğini araştırdı Ardından kimyasalların serbest radikallerin zararlı etkilerini yok edici özelliklerini inceleyerek bunları vitaminlerle karşılaştırdı Sonuçta, 20 kirazda 12-25 miligram arasında antosiyanin bulunduğu ve bu maddenin ağrı kesici etkisinin aspirinden on kat daha fazla olduğu görüldü Kirazda bulunan antosiyanin maddesinin E ve Ca vitaminlerine benzer antioksidan etkiler yarattığına da tanık olundu Nair'e göre, günde 20 kiraz yemek bir aspirin almakla özdeş etki yaratıyor Nair kirazdaki antosiyaninin tablete dönüştürülmesine çalışıyor
Kişniş : İştah açıcı, barsak gazlarını giderici, teskin edici, bas dönmesine karşı kullanılırFazlası zararlıdır
Kitre : Tragacantha Boğaz hastalıkları ve iltihaplarında koruyucudur
Kivi : Bir kivide, bir portakalda olan C vitamininin iki katı vardır Potasyum bakımından da zengindirler Sindirimi kolaylaştırır ve kabızlığı önler
Kudret narı : Momordicae charantiae Mide ve barsak ülserine karşı dahilen kullanılır Yara, çıban ve ekzemalarda haricen kullanılır
Kuşburnu : Çok yoğun vitamin zenginliği nedeniyle gözlerin dostudur Vücuda dirilik sağlar 100 gram kuşburnunda bir sandık portakala eşdeğer C vitamini vardır İyi bir raşitizm ilacı, etkin bir kan temizleyicisidir Güçlü bir kurt düşürücü ve bağırsak yumuşatıcısıdır Mide kramplarına ve sindirim sistemi zorluklarına karşı faydalıdır Romatizma ağrılarını gideriyor Basur tedavisinde iyi sonuç veriyor
Kuşkonmaz : Hazımsızlığa karşı etkili Antitoksit maddeler içeren bu sebze böbreği toksinlerden arıtıyor ve besinlerin hazmedilmesini kolaylaştırıyor
|