Nabız Ve Soluk Alıp Verme Hızına Ne Etki Eder ?

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-11-2012

NABIZ

NABIZ: Kalbin atımını sayma işlemidir; diğer bir deyişle, bir dakikada kalbin kaç kez attığının göstergesidir

Kalp kasıldığında (her seferinde ortalama 60-70 ml) kanı damarlara pompalar, bu atış atardamarlarda dolgunluk şeklinde hissedilir ve buna “nabız alınıyor” denilir

Nabız değerlendirilirken sadece kalp atım sayısı değil, atım düzeni ile nabzın dolgunluğu da saptanabilir

Normal bir yetişkinde bir dakikadaki kalp atım sayısı 60-100 arasındadır

Kalbin atış sayısı(hızı) hareket edildiğinde, hastalıkta, yaralanmada, duygusal etkilenmelerde artabilir

12 yaşın üzerindeki kızlarda genellikle erkeklere oranla yüksektir

Atletlerde (koşucu gibi), dolaşımı çok yüklenen sporcularda istirahat halinde kalp atım hızı 40 civarındadır ve herhangi bir sorun yoktur

Nabız alınan atardamarlar genellikle yüzeye yakın olanlardır; ile dirsek içinde brakiyal nabız en çok kullanılan nabızlardır

Buralardan alınamadığında ya da gerektiğinde popliteal ve ayak nabızları değerlendirilebilir

İşaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının uçları birlikte yanyana nabzın üzerine hafifçe bastırılır; çok yüzeysel ya da çok sıkı bastırırsanız nabzı alamayabilirsiniz

Nabzı 60 saniye(bir dakika) süreyle sayın; 15 saniye sayıp sonuç dört ile çarpılabilirse de aritmi (kalp atımındaki düzensizlik) bu süreçte fark edilmeyebileceğinden özellikle kalp hastalarında bir dakika saymakta yarar var

Kendi nabzınızı sayarak işe başlayabilirsiniz, sonuçtan emin olamazsanız başka birine de saydırın

Nabız hızı dakikada 100 üzerinde ise TAŞİKARDİ, 60 altında ise BRADİKARDİ denir

KALP ATIM DÜZENİ(RİTİM): Kalp atımları arasında eşit aralık vardır ve nabız alınırken saat “tik tak” ları gibi düzenli olduğu görülür

Eğer ritimde (atım düzeninde) aksamalar varsa buna “aritmi”/ “düzen bozukluğu” denir

Eğer aritmi saptarsanız, kalpten steteskopla dinleyerek doğrulayın, çünkü bazen bazı atımlar hissedilemeyebilir; gerçek aritmi mi yoksa bir anlık hissetmeme mi bunun belirlenmesi önemlidir

NABIZ DOLGUNLUĞU: Nabız alırken dolgunluğunu değerlendirmek önemlidir; bu, damarlarda dolaşan kan hacmı hakkında fikir verir

Eğer nabız kişide normaldekinden daha zayıf alınıyorsa (zorla hissediyorsanız) vücutta su azalmış (dehidratasyon) olabilir; ya da çok dolgunsa basınç artmış (hipertansiyon) olabilir

O nedenle normal nabız dolgunluğunu ve ritmini öğrenmek ve farklılıkları ayırt edebilmek için mümkün olduğunca çok sayıda insanın nabzını ölçmeye çalışın (önce kendinizin ve yakınlarınızın nabzını sayarak başlayabilirsiniz)

NABIZ HIZINI BELİRLEYEN ETKENLER

HAREKET/SPOR

Spor yaparken ya da vücudun kaslarının çok çalıştığı ağır işlerde (kısaca: egzersiz) nabız hızı kısa sürede artar; ilerleyen zamanda düzenli spor yapan kişinin kalp kası güçlenir ve dinlenme anında(yani günlük faaliyetlerinde) düzenli spor yapmayan kişilere kıyaslandığında sporcuların nabız hızının düşük olduğu görülür

VÜCUT ISISI / ATEŞ

Vücut ısısı yükseldiğinde nabız hızlanır
AĞRI, ENDİŞE, KORKU, KAYGI

Sempatik uyarı nedeniyle, nabız hızlanır
UZUN SÜREN AĞRILARDA

Parasempatik uyarı nedeniyle nabız hızlanır
İLAÇ ETKİLERİ
Dijitalller : Nabız hızını yavaşlatır ( o nedenle digoksin verilirken hastanın nabzının sayılması ve düşükse hekime danışılmadan verilmemesi gerekir)
Atropin : Nabız hızını artırır ( o nedenle atropin vermeden önce de kalp hızının değerlendirilmesi önemlidir)
KAN KAYBI

Nabız hızı artar
VÜCUDUN DURUŞUNA GÖRE NABIZ DEĞİŞİKLİKLERİ
Yatarken : Nabız hızı yavaştır
Ayakta dururken : Nabız hızlanır
Otururken : Nabız hızlanır

10-11-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Nabız Ve Soluk Alıp Verme Hızına Ne Etki Eder ? NABIZ NABIZ: Kalbin atımını sayma işlemidir; diğer bir deyişle, bir dakikada kalbin kaç kez attığının göstergesidir Kalp kasıldığında (her seferinde ortalama 60-70 ml) kanı damarlara pompalar, bu atış atardamarlarda dolgunluk şeklinde hissedilir ve buna “nabız alınıyor” denilir Nabız değerlendirilirken sadece kalp atım sayısı değil, atım düzeni ile nabzın dolgunluğu da saptanabilir Normal bir yetişkinde bir dakikadaki kalp atım sayısı 60-100 arasındadır Kalbin atış sayısı(hızı) hareket edildiğinde, hastalıkta, yaralanmada, duygusal etkilenmelerde artabilir 12 yaşın üzerindeki kızlarda genellikle erkeklere oranla yüksektir Atletlerde (koşucu gibi), dolaşımı çok yüklenen sporcularda istirahat halinde kalp atım hızı 40 civarındadır ve herhangi bir sorun yoktur Nabız alınan atardamarlar genellikle yüzeye yakın olanlardır; ile dirsek içinde brakiyal nabız en çok kullanılan nabızlardır Buralardan alınamadığında ya da gerektiğinde popliteal ve ayak nabızları değerlendirilebilir İşaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağının uçları birlikte yanyana nabzın üzerine hafifçe bastırılır; çok yüzeysel ya da çok sıkı bastırırsanız nabzı alamayabilirsiniz Nabzı 60 saniye(bir dakika) süreyle sayın; 15 saniye sayıp sonuç dört ile çarpılabilirse de aritmi (kalp atımındaki düzensizlik) bu süreçte fark edilmeyebileceğinden özellikle kalp hastalarında bir dakika saymakta yarar var Kendi nabzınızı sayarak işe başlayabilirsiniz, sonuçtan emin olamazsanız başka birine de saydırın Nabız hızı dakikada 100 üzerinde ise TAŞİKARDİ, 60 altında ise BRADİKARDİ denir KALP ATIM DÜZENİ(RİTİM): Kalp atımları arasında eşit aralık vardır ve nabız alınırken saat “tik tak” ları gibi düzenli olduğu görülür Eğer ritimde (atım düzeninde) aksamalar varsa buna “aritmi”/ “düzen bozukluğu” denir Eğer aritmi saptarsanız, kalpten steteskopla dinleyerek doğrulayın, çünkü bazen bazı atımlar hissedilemeyebilir; gerçek aritmi mi yoksa bir anlık hissetmeme mi bunun belirlenmesi önemlidir NABIZ DOLGUNLUĞU: Nabız alırken dolgunluğunu değerlendirmek önemlidir; bu, damarlarda dolaşan kan hacmı hakkında fikir verir Eğer nabız kişide normaldekinden daha zayıf alınıyorsa (zorla hissediyorsanız) vücutta su azalmış (dehidratasyon) olabilir; ya da çok dolgunsa basınç artmış (hipertansiyon) olabilir O nedenle normal nabız dolgunluğunu ve ritmini öğrenmek ve farklılıkları ayırt edebilmek için mümkün olduğunca çok sayıda insanın nabzını ölçmeye çalışın (önce kendinizin ve yakınlarınızın nabzını sayarak başlayabilirsiniz) NABIZ HIZINI BELİRLEYEN ETKENLER HAREKET/SPOR Spor yaparken ya da vücudun kaslarının çok çalıştığı ağır işlerde (kısaca: egzersiz) nabız hızı kısa sürede artar; ilerleyen zamanda düzenli spor yapan kişinin kalp kası güçlenir ve dinlenme anında(yani günlük faaliyetlerinde) düzenli spor yapmayan kişilere kıyaslandığında sporcuların nabız hızının düşük olduğu görülür VÜCUT ISISI / ATEŞ Vücut ısısı yükseldiğinde nabız hızlanır AĞRI, ENDİŞE, KORKU, KAYGI Sempatik uyarı nedeniyle, nabız hızlanır UZUN SÜREN AĞRILARDA Parasempatik uyarı nedeniyle nabız hızlanır İLAÇ ETKİLERİ Dijitalller : Nabız hızını yavaşlatır ( o nedenle digoksin verilirken hastanın nabzının sayılması ve düşükse hekime danışılmadan verilmemesi gerekir) Atropin : Nabız hızını artırır ( o nedenle atropin vermeden önce de kalp hızının değerlendirilmesi önemlidir) KAN KAYBI Nabız hızı artar VÜCUDUN DURUŞUNA GÖRE NABIZ DEĞİŞİKLİKLERİ Yatarken : Nabız hızı yavaştır Ayakta dururken : Nabız hızlanır Otururken : Nabız hızlanır